✳️ #رجال_الغضائری (1)
🔸 اثری از «کتاب الضعفاء ابن الغضائری» تا قبل از قرن 7 هجری نبوده و در نیمه دوم قرن هفتم، سید جمالالدین احمد بن طاووس این کتاب را به ابن غضائری نسبت داد. البته نقل ایشان از این کتاب، بدون سماع یا اجازه مشایخ است.
🔹 معلوم نیست بعد از اینکه احمد بن طاووس از این کتاب نقل کرده، چه بر سر کتاب آمده است! چون تا قرن 11 که مولی عبدالله تستری، نسخهای از أوراق پراکنده این کتاب را استنساخ و جمعآوری کرد، اثری از این کتاب نداریم. بعد از مرحوم تستری، شاگرد و تلمیذ ایشان «مرحوم قهپایی» آنرا در تراجم کتاب خودش آورد.
#رجال
@Nardebane_feghahat
✳️ #رجال_الغضائری (۲)
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی):
🔸 یکی از فوائدِ «مجمع الرجال قهپایی» همین است که «کتاب غضائری» را کامل دارد. در ضمن متون، اصول رجالی را خوب آوردهاند. البته اشتباه هم در آرائشان دارند.
@Nardebane_feghahat
✳️ #رجال_الغضائری (۳)
✔️ درس رجال آیت الله #شبیری_زنجانی
جلسه 32
🔸 و از کلام شیخ طوسی استفاده میشود که این کتاب، در زمان ابن غضائری تلف شده بود و نسخه ای نیز از آن برداشته نشده بود. حدود 250 سال بعد از ابن غضائری نسخه ای به دست احمد بن طاووس (متوفای 673) رسیده است و او بدون اینکه طریقی به کتاب مزبور داشته باشد، آن نسخه را در کتاب «حل الإشکال» خود وارد کرده است. (حل الإشکال کتابی است که ابن طاووس در آن بین چند کتاب از اصول کتب رجالی جمع کرده است. از جمله کتاب فهرست شیخ و رجال شیخ و فهرست نجاشی و رجال کشّی در آن کتاب آمده است که طریق ابن طاووس به آنها از طریق معتبر بوده است)
🔹 بعد ملّا عبدالله شوشتری (متوفای 1021 که ده سال بعد از صاحب معالم وفات کرده است) کتاب ابن غضائری را از کتاب حل الإشکال ابن طاووس تجرید کرده و مستقلاً آن را منتشر کرده است.
🔸 بعد ملّا عنایت الله قهپایی آن را در کتاب مجمع الرجال خود وارد کرده است.
🔹 بنابراین آنچه از کتاب ابن غضائری در دست ماست، چیزی است که «ملّا عنایةالله قهپایی» جمع آوری کرده است که آن را از نسخه ی استاد خود ملّا عبد الله شوشتری و او نیز از استاد خود احمد بن طاووس گرفته است. (احمد بن طاوس نیز به آن کتاب طریق ندارد مضافاً بر اینکه از عبارت شیخ که شاگرد ابن غضائری است در فهرست استفاده می شود که نسخه ی اصلی کتاب غضائری از بین رفته است و نسخه مزبور، مجعول است که بعضی از علماءِ مخالفِ شیعه برای کوبیدن شیعه آن را نگاشتهاند)
#رجال
@Nardebane_feghahat
✳️ #رجال_الغضائری (۴)
✔️ آیت الله #شبیری_زنجانی (حفظه الله تعالی):
🔸 شیخ طوسی در فهرست میفرماید: علت نوشتن فهرست عبارت از این است که سَلَفِ ما کتابی راجع به فهرست مؤلفین نداشتهاند و فهرستی که علماء سابق نگاشتهاند، فهرست عام نبوده بلکه فهرست خاصی که منحصر به کتاب های کتابخانه خودشان بوده را نوشتهاند.
🔹 تنها کسی که فهرست عام نوشته است، احمد بن حسین بن عبید الله غضائری است که فهرست او نیز از بین رفته است و ورثه او نیز تمامی کتاب های او را هلاک کردند و از آن کتب، نسخه برداری هم نشده است. در نتیجه لازم شده است که من این کتاب فهرست را بنویسم.
#رجال
@Nardebane_feghahat
✳️ #رجال_الغضائری (۵)
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی):
🔸 طریقِ مهمِ ما به «ابن غضائری»، علامه و ابن داود است. البته در کتابهای ابن طاووس هم هست، ولی به طور رسمی این دو از او نقل میکنند.
#رجال
@Nardebane_feghahat
✔️ ادعای اجماع بر وثاقتِ «محمد بن موسی بن المتوکل»
🔹 سید بن طاووس (قدس سره) وثاقت او را مورد اتفاق میداند. آیتالله خویی در اینباره میگوید:
🔸 «إدعی ابنطاووس فی فلاح السائل عند ذکر الروایة عن الصادق (علیهالسّلام) "انه ما احب الله من عصاه" الاتفاق علی وثاقته فالنتیجة ان الرجل لا ینبغی التوقف فی وثاقته».
🔹 سید بن طاووس در کتاب فلاح السائل آنگاه که روایت امام صادق (علیهالسّلام) "انه ما احب الله من عصاه" را آورد، ادعای اتفاق بر وثاقت مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَی بْنِ الْمُتَوَکِّلِ، نموده است. بنابراین شایسته نیست در وثاقت او توقف کنیم.
#رجال
@Nardebane_feghahat
✅ کلام مرحوم إربلی در عدم نسبت قتل امام رضا (علیه السلام) به مأمون
❓ نظر حضرتعالی در مورد کلام مرحوم إربلی (ره) در کشفالغمه که مأمون را قاتل حضرت رضا (علیه السلام) نمی داند، چیست؟ (که اتفاقاً این نظر را به سید بن طاووس هم نسبت می دهد) با تشکر.
✔️ جواب آیت الله سید احمد مددی (حفظه الله تعالی):
🔸 «بسمه تعالی، به بعضی دیگر هم نسبت داده شده، ولی شواهد فراوان بر آنچه فعلاً میان شیعه کاملاً مشهور و رایج است، می باشد و انصافاً جای شک هم ندارد.
@Nardebane_feghahat
✔️ حجت الاسلام و المسلمین سيد جواد شهرستانی:
🔸 در دیداری که با آیت الله #سیستانی داشتم، از ایشان شنیدم که قبل از صدور فتوای جهاد با امام زمان (علیه السلام) نجوا کردم و به ایشان توسل کردم، خطاب به حضرت گفتم: «من از خودم هیچ ندارم هر چه دارم از شما دارم شما در انجام این وظیفه من را یاری کنید». بعد از این توسل فتوای مشهور جهاد کفایی را علیه حملات داعش صادر فرمودند.
@Nardebane_feghahat
✳️ #تفسیر_علی_بن_ابراهیم_قمی (۱)
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی):
🔸 در مورد تفسیر قمی کراراً توضیح دادیم که این کتابِ موجود قطعاً برای علی بن ابراهیم نیست، همچنانکه آقابزرگ تهرانی گفتهاند.
🔹 ولی اینکه متعلق به کیست؟ الله أعلم. از چهره هایی که محتمَل است کتاب برای او باشد، علی بن حاتم قزوینی (متوفای450) است. کتابی که به اسم «مصابیح النور» داشته، شاید همین کتاب باشد.
🔸 به هرحال کتابِ موجود قطعاً برای علی بن ابراهیم نیست. البته حدود 60 درصد کتاب از تفسیر علی بن ابراهیم است، و علی بن ابراهیم صاحبِ تفسیر بوده است. لکن مؤلفِ کتاب از غیر این هم استفاده کرده است، مثل تفسیر ابوالجارود.
#رجال
@Nardebane_feghahat
✳️ #تفسیر_علی_بن_ابراهیم_قمی (2)
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (مدظله العالی):
🔹 این «تفسیر علی بن ابراهیم» که به ما رسیده است، دو بخش است: یک بخش آن روایات است، بخشی هم سخن خودش است که با «قال» شروع می شود. بخشی هم مشکوک است که معلوم نیست از خودش است یا روایت است. بخشِ دیگرِ کتابِ حاضر، روایاتی است که مؤلف نقل میکند، در این روایات نام افرادی آمده که قطعاً «علی بن ابراهیم» آنها را درک نکرده است، مثلِ ابن عُقده یا محمد بن همام بغدادی. قطعاً علی بن ابراهیم نمیتواند از این ها نقل کند. ابن عُقده به قم نیامده و علی بن ابراهیم هم به کوفه نرفته است.
🔸 یا مثلاً هیج جا نداریم علی بن ابراهیم از «احمد بن ادریس» که معاصرش است نقل کرده باشد. آقای خویی می گوید: «أحمد بن ادریس رواه عنه علی بن إبراهیم فی تفسیره» که این باطل است، این متعلّق به صاحب کتاب است، نه علی بن ابراهیم.
🔹 شاید کار آقای خویی نبوده و شاگردانش نوشته اند. هردو (احمد بن ادریس و علی بن ابراهیم) از مشایخ قم هستند. هرجا «حدثنی» اول حدیث بود، برای علی بن ابراهیم نیست. همه جا میگوید «قال علی بن ابراهیم» یعنی مولف علی بن ابراهیم را درک نکرده است.
#رجال
✳️ #تفسیر_علی_بن_ابراهیم_قمی (3)
✔️ آیت الله سید احمد #مددی (حفظه الله):
🔹 چرا کتاب تفسیر را به «علی بن ابراهیم» نسبت داده اند؟ امثال علامه مجلسی و شیخ حر که کتاب شناس هستند، تمام کتاب را به علی بن ابراهیم نسبت داده اند و کذلک آقای خویی.
🔸 مثلاً به علی بن ابراهیم نسبت داده اند که از احمد بن ادریس نقل می کند که درست نیست.
🔹 تا آنجا که می دانم، شواهد ضعیفی هست که در زمان ابن طاووس به نام «تفسیر قمی» مطرح شده. شهید اول شاگردی دارد به نام «حسن بن سلیمان حلی» که «مختصر بصائر» دارد. ایشان در این کتاب، سند دارد به همین کتاب فعلی، از شهید ثانی اجازه دارد تا شیخ طوسی و از شیخ طوسی تا علی بن ابراهیم هم متصل کرده تا همین کتاب موجود با سند نقل می کند.
🔸 یکی از کسانی که به اشتباه بودن انتساب این کتاب به ایشان، اجمالاً تنبّه پیدا کرد، مرحوم آقاشیخ بزرگ تهرانی است.
#رجال
@Nardebane_feghahat
✳️ #تفسیر_علی_بن_ابراهیم_قمی (4)
✔️ استاد سید مجتبی نورمفیدی
08/08/1390
🔸 در رابطه با کتاب معروف به «تفسیر علی بن ابراهیم قمی» دو مسئله مهم وجود دارد که باید بررسی شود. این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و یک متن است که در انتساب هر دو(مقدمه و متن) به علی بن ابراهیم قمی تردید وجود دارد.
🔹 جمعی قائل به این هستند که مقدمه و متن هر دو متعلق به خود علی بن ابراهیم قمی است؛ یعنی آنچه که الآن به عنوان تفسیر علی بن ابراهیم قمی مشهور شده هم مقدمه آن کتاب و هم متن کتاب را خود علی بن ابراهیم قمی نوشته است، بعضی هم در هر دو تردید کردهاند؛ یعنی نه مقدمه و نه کتاب را متعلق به علی بن ابراهیم قمی نمیدانند. گروه سومی مدعی هستند که مقدمه از خود علی بن ابراهیم است اما کتاب متعلق به او نیست، قبل از اینکه این دو موضوع بررسی شود لازم به ذکر است که همه کسانی که وارد این بحث شدهاند بههرحال این نکته را قبول دارند که بخشی از روایات این کتاب از علی بن ابراهیم است، سخن در این است که آیا همه آنچه که در این کتاب آمده همان کتاب تفسیر علی بن ابراهیم قمی است یا بخشی متعلق به دیگران مثل ابی الجارود است؟!
#رجال
@Nardebane_feghahat