🔰 پخش زنده دروس به اطلاع سروران گرامی می‌رساند: به توفیق الهی، از این به بعد دروس حضرت استاد یزدانپناه در ایام تابستان از طریق کانال نسیم حکمت در پیام‌رسان ایتا پخش خواهد شد. ◽️این دروس به صورت هفتگی و در روزهای دوشنبه برگزار می‌شود. 🕌 مکان: آمل، مسجد ۱۴ معصوم علیه السلام (خیابان شیخ فضل‌الله نوری، قبل از میدان فرهنگ شهر) ⏱زمان: ساعت ۱۸ الی ۱۹:۳۰ 🔹آدرس کانال نسیم حکمت @nasimehekmat لطفا اطلاع رسانی فرمایید.

🔰 برگزاری دروس ماه محرم به اطلاع سروران گرامی می‌رساند به توفیق الهی، دروس حضرت استاد یزدانپناه در دهه اول محرم ۱۴۴۴ از روز سه شنبه ۴ مردادماه به مدت ۱۰ روز برگزار خواهد شد. ▫️ساعت اول: شرح تفسیر المیزان ▫️ساعت دوم: شرح منازل السایرین 🕌 مکان: آمل، مسجد ۱۴ معصوم علیه السلام (خیابان شیخ فضل‌الله نوری، قبل از میدان فرهنگ شهر) ⏱زمان: ساعت ۱۸ الی ۱۹:۳۰ 🔹این دروس از طریق صفحه نسیم حکمت در پیام‌رسان ایتا، به صورت زنده پخش خواهد شد: https://eitaa.com/nasimehekmat

🔰 نکوداشت اولین سالگرد رحلت علامه ذوالفنون، آیت‌الله حسن‌زاده آملی قدس‌سره ▫️ستاد برگزاری نکوداشت اولین سالگرد رحلت آیت الله حسن حسن‌زاده آملی قدس‌سره اعلام کرد: نکوداشت اولین سالگرد رحلت سالک توحیدی، علامه ذوالفنون، آیت‌الله حسن حسن‌زاده آملی قدس‌سره به همت دفتر مقام معظم رهبری در قم، مدیریت حوزه علمیه قم، مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات، مؤسسه علمی تربیتی آوای توحید، اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم و برخی دیگر از مؤسسات و مجامع علمی و حوزوی در قم برگزار می‌گردد. ▫️در این نکوداشت که با سخنرانی شخصیت‌های علمی و دینی همراه است، از آثار مرتبط با علامه حسن‌زاده آملی قدس‌سره رونمایی می‌شود. ⏱زمان: عصر روز سه‌شنبه، ۱۲ مهرماه ۱۴۰۱ 📍مکان: قم، سالن همایش‌های مدرسه دارالشفاء #علامه_حسن_زاده 💢 نفحات را در فضای مجازی دنبال کنید؛ | ایتا | آپارات | اینستاگرام |

🏴آیت‌الله حسن‌زاده آملی؛ دانشمند نادر و ذوفنون 🔻حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: «این روحانی دانشمند و ذوفنون از جمله‌ی چهره‌های نادر و فاخری بود که نمونه‌های معدودی از آنان در هر دوره، چشم و دل آشنایان را می‌نوازد و توأماً دانش و معرفت و عقل و دل آنان را بهره‌مند می‌سازد.» ۱۴۰۰/۰۷/۰۴ 🏴 سالگرد رحلت آیت‌الله حسن‌زاده آملی ▪️هدیه به روح منور ایشان، حمد و یازده مرتبه توحید اهدا فرمایید. @nasimehekmat

🔰 برنامه دروس آیت‌الله یزدان‌پناه ▫️به اطلاع سروران گرامی می‌رساند دروس استاد یزدان‌پناه از شنبه ۹ مهرماه ۱۴۰۱ آغاز می‌گردد. ▫️شما عزیزان می‌توانید طبق برنامه در درس مد نظر به صورت حضوری شرکت نمایید. همچنین می توانید این دروس را به صورت برخط از طریق کانال "نسیم حکمت" در پیام‌رسان ایتا به آدرس ذیل دنبال کنید؛ @nasimehekmat #برنامه_دروس #استاد_یزدان_پناه 💢 مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات https://eitaa.com/nafahat_eri

🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🌱 بسم الله الرحمن الرحیم 🔵 جلسه ۳۶۷ (۱) (۱۴۰۱/۷/۹ ۴ربیع الاول/ شنبه) 🔴 بخش اول ✅ سال گذشته، در درس عرفان در وادی عمل، به مکتب سلوکی علامه حسن‌زاده رحمت‌الله‌علیه پرداختیم. در این چند سال گذشته، در عرفان در وادی عمل از موضوعات مختلفی بحث کردیم تا گمان نشود در بخش عمل، فقط منازل‌السائرین را داریم. (به مباحثی پرداخته شده است که در منازل نیامده است). خیلی از مباحث مطرح است که در گفتار عرفا هست، ولی در منازل نیامده است. هر موضوعی را یکی‌دو سال بحث کردیم. یکی‌دو سال اسرارالصلوه بیان شد. یک سال از نفس اماره صحبت کردیم. یکی از بحث‌هایی که وعده کرده بودیم، مسئله دستورالعمل‌ها است. عرفا دستورالعمل‌های خاصی دارند. فیض کاشانی دستوری دارد؛ مرحوم بیدآبادی دستوری دارد. بحث دستورالعمل‌ها خیلی گسترده‌دامن است. اگر دَه‌بیست سال بایستیم و روی این دستورالعمل‌ها کار کنیم، جا دارد. در اینجا ما به صورت خلاصه بحث می‌کنیم. ✅ حضرت استاد حسن‌زاده آملی رحمت‌الله‌علیه از هر جهت قله حوزوی بودند؛ هم به لحاظ علمی و هم به لحاظ عرفانی و سلوکی. به همین دلیل، پس از ارتحال ایشان، به مکتب سلوکی ایشان پرداختیم که در واقع توضیح دستورالعمل‌های ایشان است. سال گذشته، دستورالعمل‌های ایشان به عموم مردم را بررسی کردیم. ایشان برای خصّیصین دستوراتی دارند که در اینجا نیازی نیست به آنها بپردازیم. چون قرار است این مطالب به صورت عمومی بیان شود. به توفیق الهی، در سال گذشته، دستورات ایشان را بیان کردیم. احتمالاً در آینده با عنوان «راه و رسم سلوک حضرت استاد» ارائه خواهد شد. تقاضا می‌کنیم سرورانی که بحث‌های سال گذشته را نشنیدند، مرور کنند و آنها را بشنوند. 🔵 اصول و مبانی سلوکی حضرت استاد حسن‌زاده آملی ✅ اصول و مبانی سلوکی حضرت استاد را توضیح می‌دادیم که بر چه اساسی ایشان این دستورات را می‌دادند. بررسی این اصول، به ما دید(گاه) می‌دهد؛ و هم اختصاصات حضرت استاد حسن‌زاده برای ما مشخص می‌شود. 🔵 اصل اول: شریعت‌محوری ✅ شریعت‌محوری اساس کار ایشان در سلوک بود که به نظرم خیلی اهمیت دارد. هر دستوری که از شریعت فاصله می‌گیرد، آن را دستور ندانید. دلیل آن هم خیلی واضح است و در جای خود بیان شده است. آن راهی که به سمت خدا است، باید خدا هم آن را امضا کند. خداوند می‌گوید: من که به شما گفتم این کار را بکن، چرا انجام ندادی؟ لذا شریعت‌محوری پایه کار است و موجب امتیاز طریقتی است که حضرت استاد در آن نفس کشیده است. ✅ جامی درباره یکی از این فرقه‌ها می‌گفت: پناه می‌بریم از خدا از شیطنت‌هایی که در اینها هست. مثلاً من روی شیشه راه بروم و بدنم آسیب نبیند یا شمشیر را به گردن بزنم و چیزی نشود؛ «ثم ماذا؟» (در واقع، آنها که این‌گونه عمل می‌کنند، می‌خواهند در دنیا اقتدار داشته باشند؛ اما راه را اشتباه رفته‌اند؛ راهش عرفان نیست). جامی از فرقه رفاعیه اسم برده است. به چه درد می‌خورد؟ اینها که شرعی نیست. برخی از عرفان اقتدار مادی می‌خواهند. پادشاه ظالم جبار هم اقتدار مادی دارد. تو هم اگر از این نوع اقتدار می‌خواهی، برو مثل ایشان بشو تا هر کاری خواستی انجام دهی؛ این عرفان نیست. اما تا اسم شریعت می‌آید، شریعت انسان را رام می کند و به سمت خدا می‌برد؛ انسان با رام‌شدن می‌تواند به خدا برسد. قرار نیست که انسان خدایی کند. قرار است انسان بندگی کند (نه خدایی). 🔵 اصل دوم: عرفان سازگار با زندگی فردی و اجتماعی ✅ عرفان سازگار با زندگی فردی و اجتماعی، حضرت استاد را از بسیاری عرفا ممتاز می‌کند. برخی می‌گویند: باید از همه چیز بگذری و حیات اجتماعی را کنار بگذاری تا بتوانی به جایی برسی و به عرفان برسی؛ به تعبیر دیگر، می‌گویند اگر وارد جامعه شدی، از عرفان خارج می‌شوی. این با روح دین سازگار نیست؛ با واقعیت و فطرت انسانی سازگار نیست. ✅ به نظرم کسانی مانند علامه حسن‌زاده و امثال ایشان که این‌گونه هستند، (ریشه در) فطرت و عالمیت و عقلانیت آنها (دارد) که این‌گونه هستند تا عرفان سازگار با زندگی را طرح کنند. واقعاً هویت عرفانی، حیات اجتماعی را می‌پذیرد؛ نه اینکه هویت عرفانی چیزی باشد و حالا کمی با جامعه ارتباط داریم. این‌گونه نیست. ✅ برخی عرفان‌ها هویتاً به گونه‌ای است که باید از جامعه کنار بکشی! از زن و فرزند و خانواده باید کنار بکشی و هویتش به انزوای کامل می‌کشاند که تعبیر علامه طباطبایی عرفان منفی است. ولی برخی از عرفان‌ها اصولش آنها را به اینجا می‌کشاند که باید در جامعه باشی و باید در خانواده باشی. باید در جامعه بود و در جامعه عارف بود. ما باید در همۀ ساحت‌ها بنده باشیم. باید بندگی ما در همۀ ساحت‌ها گل بکند تا به کمال برسیم. 🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸

🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🔴 بخش دوم 🔵 اصل سوم: عقلانیت سلوکی ✅ برخی عقلانیت سلوکی را برمی‌دارند. این کار هم جفا به عرفان است و هم جفا به شخص. مثلاً دستور می‌دهند این‌قدر (به اندازۀ کف دست) غذا بخور! باید گرسنه به تمام معنا باشی! بعدش چی؟ بنده‌خدایی که حدود نود کیلو وزن داشت، طبق برخی از دستورات آنقدر لاغر شده بود که فقط از او پوست و استخوان باقی مانده بود، ولی با این حال هنوز حرص به غذا داشت. ✅ بدن مَرکب است و نباید این مرکب را از بین برد. عقلانیت سلوکی در خیلی از موارد خودش را نشان می‌دهد. بعضی موارد با اینکه می‌بینند که انسان نمی‌کشد، ولی انجام می‌دهند. در کار حضرت استاد این عقلانیت سلوکی خیلی موج می‌زد. من معتقدم اگر در سلوکی عقلانیت نباشد، به ضد خودش تبدیل می‌شود. یا به نفرت می‌انجامد یا به شیطنت. نباید به این موارد منتهی شود. خود شریعت این راه را امضا کرده است و راه را باز کرده است. شریعت به ما گفته است که چگونه عقلانیتی داشته باشیم. این سه اصلی بود که در کار حضرت استاد بوده است. 🔵 اصل چهارم: تأکید بر حرف‌شنیدن و مباحث معرفت نفس و عرفان نظری ✅ به نظرم ایشان این امر را به اوج رساند. در سنت شاگردان قاضی بوده است، ولی ایشان این سبک کار را به اوج رساند. انسان باید حرف بشنود؛ باید حقیقت برایش مشخص شود. کور در مسیر حرکت کردن خوب نیست. باید روشن شد و بعد حرکت کرد. کور نمی‌تواند به حقیقت برسد، بلکه باید دانست و بعد حرکت کرد. با حلوا حلوا گفتن دهان شیرین نمی‌شود، بلکه باید حرف شنید و دست به کار شد. ✅ برخی کار علمی را فقط در اصطلاحات می‌دانند! حضرت استاد این را قایل نبود. اینکه با کار علمی در حقیقت سیر می‌کنیم و باید در عمل، در حقیقت باشیم، حضرت استاد این را قبول داشت. ✅ ایشان این روایت را تذکر می‌داد. شخصی خیلی عبادت می‌کرد تا جایی که ملائکه گفتند عجب بنده‌ای است. اما خداوند فرمود: من به این بنده اعتنایی ندارم. بندگان استبصار کردند که چطور این‌گونه است که خدا به او اعتنایی نکرده است؟ بعد به آن بنده نزدیک شدند، دیدند او می‌گوید: خدا چرا گاو و گوسفندهایش را نمی‌فرستد این همه علف‌ را بخورند. با این تصور از خدا، هزار بار بگو: «ای خدا» چه فایده‌ای دارد؟ در روایت از امام صادق علیه‌السلام آمده است: کسی که نداند و عملی را انجام دهد، این عمل باعث تزکیه او نمی‌شود و عملش بالا نمی‌رود. این مبنای حضرت استاد بود که می‌فرمود شما باید بدانید. حضرت استاد این را به جِدّ قایل بود. 🔵 در محضر علامه ✅ حضرت استاد می‌فرمود: وقتی در قم مستقر شدم، خوابی دیدم؛ در خواب مرحوم شیخ محمدتقی آملی، که از شاگردان سلوکی مرحوم قاضی و از مراجع تقلید و استاد فقه و اصول و فلسفه و عرفان بود، به من فرمود: التوحید ان تنسی غیر الله. رفتم تهران خدمت مرحوم شیخ محمدتقی آملی. به ایشان گفتم من چنین خوابی دیدم. ایشان تأیید کرد و فرمود: باید این کار را انجام دهی و دست به کار شوی. بعد حضرت استاد را نزد علامه طباطبایی فرستادند. وقتی آمدند خدمت علامه، ایشان نپذیرفت و فرمود: از این خبرها نیست. تا اینکه حضرت استاد اشک ریخت. وقتی اشک ریخت، حضرت علامه پذیرفت و بعد به ایشان دستور داد. فرمود ذکر «لااله الا الله» را بگو. علامه از حضرت استاد پرسید؟ کدام خدا را می‌گویی؟ حضرت استاد فرمود: آن خدایی که همه جا هست و از خلق جدا نیست. 🔵 اول بِدان ✅ انسانی که می‌خواهد دست به کار شود، باید بداند که چه کار می‌کند. برخی نمی‌دانند چه می‌کنند و در تاریکی عمل می کنند و این واقعیت ندارد. لذا حضرت امام می فرمود: بداند و به قلب برساند. حضرت استاد تأکید داشت که باید حرف شنید. ایشان وقتی می‌خواست شاگردی را راه بیندازد، ابتدا توضیح مفصل می‌داد و بعد دستور می‌داد. ایشان تأکید می‌کرد که خودشناسی مقدمه خودسازی است. 🔵 غرق در اصطلاحات نشو ✅ ایشان می‌گفت: در اصطلاحات غرق نشوید، ولی هیچ‌گاه نمی‌فرمود: علم نخوانید و درس نخوانید. بر خلاف بسیاری از عارفان که تأکید می‌کنند که علم را کنار بگذارید و بروید دست به کار شوید. ایشان می‌فرمود: من چه بگویم؟ من خود از راه علم رسیدم و این علم برایم راه است و از همین طریق رسیده‌ام. ایشان مکرر این حدیث را می‌فرمود: «العلم امام العمل». چرا؟ چون راهگشا است. 🔵 احکام حقیقت ✅ احکام حقیقت را بدان و بعد با آن تعامل کن. در بین آقایانی که دیدیم، ایشان بیش از هم تأکید بر این راه داشتند. حتی کسانی که عرفان نظری را قبول ندارند، وقتی می‌خواهند دستور دهند، ابتدا توضیح می‌دهند و بعد دستور. این امر نشان می‌دهد که ابتدا باید معرفت کسب کرد. هر چه انسان بیشتر بداند، تأثیرش در عملش بیشتر می‌شود. 🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸

🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🔴 بخش سوم 🔵 معرفت نفس و معرفت ربّ ✅ حضرت استاد خیلی بر معرفت نفس و معرفت ربّ، تأکید داشت. رساله‌های فراوانی هم در این زمینه نوشته‌اند. در درس‌ها مثل اشارات، هم بر این دو امر خیلی تأکید می‌کرد. در کتاب معرفت نفس ببینید: خودشناسی، مقدمه خودسازی است. ✅ چرا قرآن در توکل «حسبی الله» گفته است؟ قرآن این اندیشه را به ما می‌دهد و بعد می‌گوید: تعامل کن. خود حضرت استاد اندیشه‌های قرآنی را توضیح می‌داد. 🔵 خرق حجاب ✅ حضرت امام حرفشان این بود: علم حجاب است، ولی باید وارد حجاب شد و خرقِ حجاب کرد. و این‌گونه مثال می‌زدند؛ من می‌خواهم بروم از اتاق «الف» به اتاق «ج» اما وسط این دو، اتاق «ب» است. چاره‌ای نیست برای رسیدن به اتاق «ج» جز اینکه به اتاق «ب» بروم. لذا ایشان تأکید می‌کرد که با مجاهده علم را به قلب برسانید. این مطلب را از استادشان مرحوم شاه‌آبادی داشتند. مرحوم شاه‌آبادی می‌فرمود: جان ما مانند کودکی است که باید لقمه در کامش بریزی؛ انسان باید این حقایق را بداند و لقمه‌لقمه به جان برساند. حضرت استاد این روش را داشت. 🔵 خصوصُ الخصوص ✅ به عمق دانستن کار اکثر مردم نیست. اگر کسی بخواهد به مراحل نهایی برسد، عمق را نداند نمی‌تواند برسد. قونوی می‌گوید مفتاح‌الغیب را برای خصوصُ الخصوص نگاشته‌ام تا نقشۀ راه آنها باشد و مقصد را بدانند. عده‌ای هستند که صرافت و مناسبت ذاتی و حالت جذبه دارند و خودشان می‌رسند. اینها مناسبت ذاتیه دارند. اینها حسابشان جدا است. اما عموم مردم باید خوب بدانند تا بتوانند درست به مقصد برسند. بنده‌خدایی شهود عین‌الیقینی داشت، اما خیال می‌کرد که به مغزای توحید رسیده است. او اگر بداند که مسئله چیست، درمی‌یابد که هنوز به حق‌الیقین نرسیده است؛ اما چون نشنیده است، فکر می‌کند که به عمق رسیده است. ✅ اهل دلی بود که با حضرت استاد حسن زاده ارتباط داشت. احوال خوشی هم داشت و به سن کهولت رسیده بود. حضرت استاد می‌فرمود: ای کاش ایشان استاد می‌داشت و حرف شنیده بود. در عین حال که احوال خوشی داشت و شهوداتی داشت. 🔵 با خبرِ نرسیده ✅ علم یعنی بصیرت و این علم چشم و گوش را باز می‌کند؛ بصیرت می‌دهد؛ نرفته‌ایم، ولی رفته‌ایم؛ نرسیده‌ایم، ولی خبر داریم. بنده‌خدایی در حد اسمای الهی به جایی رسیده بود. ولی احساس نمی‌کرد که چیز بالاتری مانند تجلی ذاتی هم هست. عارف دیگری که بالاتر بود، با او صحبت کرد و نقطه مرکزیه را توضیح داد، ولی می‌دید که او متوجه نمی‌شود. فهمید که او به تجلی ذاتی نرسیده است و در حد اسماء است. حرف را باید شنید، تجلی ذاتی چیست؟ این را خوب بفهم و بعد دست به کار شو. آن وقت می‌بینی که چقدر بهتر می‌رسی. ✅ علم بصیرت و نور است. در بحث وجود ذهنی خارج نهایه توضیح دادیم که وجود ذهنی، نور است و روشن می‌کند و بصیرت است. خودش می‌تواند به شما راه نشان دهد. لذا حضرت استاد تأکید داشت بر این مسئله. عقلانیت هم در کار ایشان بسیار بالا بود. تأکید بر حرف‌شنیدن هم در کار ایشان درجه بالایی داشت. 🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸

🔰 نکوداشت علامه ذوالفنون آیت‌الله حسن‌زاده آملی ره ▫️نکوداشت سالک توحیدی و عالم انقلابی علامه آیت‌الله حسن‌زاده آملی قدس‌سره برگزار می‌گردد. ▫️در این مراسم که با پیام آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی حفظه‌الله آغاز می‌شود، جمعی از شاگردان و شخصیت‌های حوزوی و دانشگاهی سخنرانی خواهند کرد و آثار مربوط به علامه ذوالفنون رونمایی می‌گردد. 📖 یکی از آثاری که در این مراسم رونمایی می‌گردد، کتاب "یادنامه علامه ذوالفنون آیت‌الله حسن حسن‌زاده آملی رضوان‌الله‌تعالی‌علیه" است که به کوشش مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات و توسط انتشارات آل احمد علیهم‌السلام چاپ شده است. ⏱ زمان: پنج‌شنبه، ۲۱ مهرماه ۱۴۰۱، ساعت ۹ تا ۱۱:۳۰ 📍 مکان: قم، مرکز همایش‌های مدرسه دارالشفاء #نکوداشت #علامه_حسن_زاده 💢 مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات https://eitaa.com/nafahat_eri

🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🌱 بسم الله الرحمن الرحیم 🔵 جلسه ۳۶۸ (۲) (۱۴۰۱/۷/۱۶ ۱۱ربیع‌الاول/ شنبه) 🔴 بخش اول ✅ از سال گذشته، به شیوه سلوکی حضرت استاد پرداختیم. عموماً دستورات عمومی که گفته شده است، همین دستورات برای خواص هم می‌آید، البته با افزوده‌هایی. طبیعتاً مراحل بالاتر عمیق‌تر می‌شود. 🔵 اصول و مبانی سلوکی علامه حسن‌زاده آملی 🔵 ۱. شریعت‌محوری ✅ توضیح دادیم نوع دستورات از شریعت درمی‌آید. 🔵 ۲. عرفانِ سازگار با زندگی اجتماعی ✅ باید هم در جامعه بود و هم عارف. 🔵 ۳. عقلانیت سلوکی ✅ عقلانیت سلوکی از معیارهایی است که باید به آن توجه شود. بر خلاف نحله‌هایی که عقلانیتشان کم است و مشکلاتی پدید می‌آورد. بسیاری از نحله‌ها شریعت برایشان جدی نیست؛ یا از حیطه اجتماعی و حتی خانواده هم افراد را دور می‌کنند که سازگار با شریعت و فطرت نیست. بعداً عرض خواهیم کرد که چرا چنین پایه‌هایی در مکتب حضرت استاد هست و اگر نباشد، مشکلاتی ایجاد می‌کند. شاید در نحله‌های دیگر کسانی پرورش یابند، ولی واقعیت ندارد؛ گِره کور دارد؛ با روح شریعت سازگار نیست؛ با عقل و فطرت سازگار نیست. 🔵 ۴. تأکید بر زیاد حرف‌شنیدن ✅ حرف‌شنیدن از تعابیر حضرت استاد است؛ یعنی تأکید بر اینکه اندیشه‌ها را سامان دهد و بر اساس آن سلوک کند. ما در کار سلوک همت و عزم می‌خواهیم، اما به اندیشه هم نیاز داریم. حضرت استاد بر حرف‌شنیدن به ویژه در معرفت رب و معرفت نفس تأکید داشتند. 🔵 انسان؛ موجودی شعوری‌اِرادی ✅ اساساً انسان یک موجود شعوری‌اِرادی است. انسان کنش‌گر است. اثرگذار و تأثیردار است و بدون اندیشه نیست. مانند سنگ نیست که به سنگ دیگر بخورد، اثر هم بگذارد، اما کنش و شعور در آن جایی ندارد. کنش انسانی مبتنی بر شعور است. این کنش مبتنی است بر فهم و تصویری که دارد و تصمیمی که گرفته است که باید چنین کرد و معمولاً در حکمت عملی مطرح می‌شود. ✅ این احتیاج دارد به تصویرسازی. به تجربه دیده‌ایم تا کمی فضا روشن می‌شود، خودش دست به کار می‌شود. چون می‌فهمد که باید چه کار کند. انسان موجودی است با تلقیِ خودش. تلقی هم گاهی غلط و گاهی درست است. تلقی درست باید از دل علم بجوشد. حرف‌شنیدن یعنی تلقیِ مبتنی بر علم باید شکل بگیرد. هر کسی که دستوری می‌دهد بر اساس یک تلقی است، اما منظور من تلقی مبتنی بر علم است. در ابهام ماندن و حرکت‌کردن، همیشه ضرر است. گرچه همان هم یک تلقیِ اندکی دارد. برخی دستور می‌دهند، توضیح می‌دهند، اما توضیحات برخی مبتنی بر علم نیست، حتی اگر مبتنی بر شریعت باشد، خیلی عمیق نیست و حتی گاهی تلقی‌های غیر واقعی هم دارند. ✅ حضرت استاد می‌فرمود: باید دریافت و فهمید و دقیق فهمید و سر سفره آورد. حرف‌شنیدن مبتنی بر علم و حقیقت است. لذا شیوه خودشان همیشه این‌گونه بوده است؛ حتی برای کسی که کار علمی نکرده است، ابتدا توضیحی می‌دادند مبتنی بر علم. مثلاً نفس چیست و چه می‌شود و من به کجا باید برسم و در کجا باید سیر کنم و روح من چیست؛ حقیقت روح من چیست؛ و به کجا باید وصل شد. معرفت نفس این‌گونه است. کاری که حضرت استاد انجام می‌دادند، یک تلاش افزون داشت. 🔵 سلوک؛ یکی از امتدادهای فلسفه ✅ برخی می‌گویند نیاز نیست که اینقدر بحث معرفت نفس و رب را درست کرد. اما حضرت استاد می‌فرمود: هرچه بیشتر بدانید، معطوف به عمل، بهتر است و کمک می‌کند. معطوف به عمل چیست؟ ایشان می‌فرمود: در اصطلاحات نمانید. حضرت استاد یکی از کارهایشان این است که از علم، نوعاً نتایج عملی و سلوکی گرفته‌اند. یکی از امتدادهای فلسفه که سلوک است، در کار حضرت استاد موج می‌زند. در کار علمی برخی علم را فقط می‌خواهند بدانند. ولی در تلقی قرآنی هر دانسته‌ای برای ما موقعیت ایجاد می‌کند و طبق آن موقعیت تعامل ایجاد می‌کند. تا گفته می‌شود خدا قدرت دارد و همه چیز بندِ به اوست: «حسبی الله» پس توکل کن. توکل قرآنی در «حسبی الله» ریشه دارد. یک تلقی از واقع هست، آن تلقی زود به تعامل منتهی می‌شود. 🔵 ایدئولوژی؛ نتیجۀ منطقی جهان‌بینی ✅ برخی می‌گویند ایدئولوژی از جهان‌بینی درمی‌آید، درست نیست؛ ایدئولوژی نتیجۀ منطقی جهان‌بینی است و خودبه‌خود جهان‌بینی تبدیل می‌شود به عمل. شهید مطهری به‌درستی این نکته را بیان کرده‌اند. روح کار در قرآن فراوان مطرح شده است. تا حقیقت را دانستی، برای تو تبدیل می‌شود به تعامل. تو را در موقعیت قرار می‌دهد و موقعیت تو را به تعامل می‌کشاند. بنده این بحث را در مقدمه بحث اسمای حسنی توضیح دادم که چگونه از دل معارف سلوک برمی‌خیزد. می‌توانید رجوع کنید. اگر این تلقی در کار بیاید، تعامل سلوکی می‌سازد. خیلی از حقایق فیزیکی برای ما تعامل سلوکی نمی‌سازد. هرچند تعاملات دنیوی می‌سازد. 🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸