#قسمت3
راه های خودسازی یا تهذیب نفس
الف: راه پیشگیری
راه پیشگیری و جلوگیری از نفوذ رذائل اخلاقی سهل ترین راه تهذیب نفس است. پیش از آنکه انسان به گناهان و رذائل اخلاقی آلوده شود، از صفا و نورانیت فطری برخوردار است و برای انجام کارهای خوب و تخلق به اخلاق نیک آمادگی بیشتری دارد. در این باره علی علیه السلام فرمودند: «غالب الشَّهوۀ قبل قوة ضراوتها»[10] (بر هوای نفس خود غلبه کن قبل از آنکه نیرومند گردد.) زیرا اگر هوای نفس قوی شد، تو را مغرور خود میسازد و به هر طرف که خواست می کشد و در آن صورت نمی توانی در برابرش مقاومت نمایی.
ب: پاکسازی و درمان
بعد از اینکه رذائل اخلاقی در وجود انسان لانه کرد، راههایی وجود دارد که می توان به وسیله آنها با رذائل اخلاقی مقابله نمود. در اینجا به قسمتی از آنها اشاره می نماییم.
1ـ ریاضت نفس
یکی از راههای خودسازی، تمرین کارهای شایسته و دوری از کارهای ناشایسته است. مثلاً کسی که بخیل است خود را به انفاق عادت دهد و اگر ترسو است خود را در معرض چیزهایی قرار دهد که از آنها می ترسد. همچنانکه علی علیه السلام در مورد مقابله و زدودن رذیله ترس می فرماید: «اذا هبتَ من امر فَقَع فیهِ»[11] (هنگامی که از چیزی ترسیدی خود را در معرض آن قرار بده.)
2 ـ ترک تدریجی
برخی بزرگان در مورد شیوه مبارزه با صفات زشت و تزکیه نفس می فرمایند:
«اگر آن همت و توان را در خودمان سراغ نداریم که یک مرتبه همه گناهان را ترک کنیمِ، می توانیم تصمیم بگیریم این عمل را تدریجاً انجام دهیم، ابتدا به عنوان آزمایش، از ترک یا چند گناه شروع کنیم و آنقدر ادامه می دهیم تا در مورد ترک آنها بر نفسمان پیروز گردیم و ریشه آنها را قطع کنیم و تا پیروزی نهایی ادامه می دهیم در عین حال کاملاً مراقبت کنیم مبادا گناهان متروکه دوباره تکرار شوند. معلوم است که با ترک هر گناهی به همان مقدار نفس اماره و شیطان تضعیف می شوند. هر شیطانی که بیرون رود فرشته ای جایگزینش می گردد و هر نقطه سیاه و گناهی که از صفحه دل زائل گردد به همان مقدار بر سفیدی و نورانیتش افزون می شود.[12]
3ـ همنشینی با خوبان
هم نشینی با خوبان موجبات اصلاح نفس و خودسازی را در انسان فراهم می سازد. انسان موجودی است اثرپذیر و بسیاری از صفات و رفتارش را از انسانهای دیگر فرا می گیرد و در واقع همرنگ آنها می شود. دوستی با افراد فاسد، انسان را به فساد می کشد. در این مورد علی علیه السلام فرمودند: «انسان نباید با شخص فاسق و گناهکار دوستی کند. زیرا دوست گناهکار کارهای بدش را خوب جلوه می دهد و میل دارد دوستانش همانند او باشند».[13]
بنابراین کسی که در صدد تهذیب نفس است اگر دوستان و هم نشینان بدی دارد باید از آنها دوری نماید و در مقابل هم نشینی با صالحان و افراد خود ساخته، در انسان انگیزه خودسازی ایجاد می کند. در این خصوص امام سجاد علیه السلام فرمود: «مجالس الصّالحین داعیۀ الی الصّلاح».[14] (مجالس مؤمنین دعوت کننده انسان به سوی صلاح است.)
مراحل خودسازی
علمای اخلاق برای خودسازی یک برنامه چهارمرحلهای پیشنهاد دادهاند که عبارت است از:
الف: مشارطه
از گامهای بلندی که میتوان برای تهذیب اخلاق برداشت، آن است که انسان با خود شرط کند تا برخلاف فرموده خدا رفتار نکند و واجبات را انجام دهد و با صفات رذیله مبارزه نماید. نمازهایش را در اول وقت بخواند. سخن بیهوده نگوید و امثال این موارد. از بعضی از دعاهای امام سجاد علیه السلام بر می آید که آن بزرگوار عنایت خاصی به مساله «مشارطه» داشتند حضرت در دعای 31 می فرماید: «یا ربِّ شرطی الاَّ اعودَ فی مکروهَکَ ... جمیع معاصیکَ» (پروردگارا شرطی در پیشگاه تو کرده ام که به آنچه دوست نداری، باز نگردم و تضمین می کنم به سراغ آنچه که تو مذمت کردی نروم و عهد می کنم که از جمیع گناهانت دوری گزینم.)[15]
ب: مراقبه
مراقبه به این معناست که انسان همواره اعمال و گفتار خویش را تحت نظارت و کنترل خویش در آورد از خویش مراقبت کند تا در دام گناه نیفتد و از صراط مستقیم خارج نگردد. چنین انسانی خواب و خوراک، گفت و شنود و تمام رفتارهای خود را زیر نظر می گیرد و به شدت از خود مراقبت می کند تا کوچک ترین خطایی از او سر نزند در این باره امام علی علیه السلام فرمود: «إجعل نفسَکَ علی نفسک رقیباً»[16] (نفس خویش را مراقب خود قرار بده)
یکی از وظایف مهمی که به هنگام مراقبه باید همواره در نظر داشته باشیم این است که خداوند را ناظر اعمال خود بدانیم، چون خداوند در قرآن می فرماید: «إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا»،[17] به درستی که خداوند مراقب اعمال شماست.
#منتظر ..../💞
اللهم عجل لولیک الفرج
🌹🌹به شهید بی سر بپیوندید🌹🌹
———🌹💞🌹———
@shahidesarboland
———🌹💞🌹———
🖌سخن شهید بلباسی
💌 در مورد امام زمان
#شهید_محمد_بلباسی ❤️
#نشر_حداکثری ❤️
#امام_عصر ❤️
اللهم عجل لولیک الفرج
🌹🌹به شهید بی سر بپیوندید🌹🌹
———🌹💞🌹———
@shahidesarboland
———🌹💞🌹———
بوی عطر عجیبی داشت
نام عطر را که میپرسیدیم جواب سر بالا میداد
شهید که شد در وصیتنامهاش نوشته بود:
به خدا قسم هیچ گاه عطری به خود نزدم
هر وقت خواستم معطر بشم
از ته دل میگفتم:
"السلامعلیکیااباعبداللهالحسینعلیهالسلام"
#شهید_حسینعلیاکبری
#در_آرزوی_شهادت
اللهــــم عجـــل لولیک الفــــرج
🌺🌺 به شهید بی سر بپیوندید🌺🌺
~┄┅┅✿❀🌺❀✿┅┅┄~
@shahidesarboland
~┄┅┅✿❀🌺❀✿┅┅┄~
#سبک_زندگی_شهدا
خوب نگاه کنید به چهره هاشان
آن ها که تنها به زبان نگفتند
#انی_حرب_لمن_حاربکم ...
#عاشورا را درک کردند، کوشیدند
و مصداق " الذین بذلوا مهجهم دون الحسین علیه السلام " شدند.
یاد شهدا با صلوات🌹
•🌸• ↷ #ʝøɪɴ ↯
「°.•✨ @shahidesarboland 🍃•°.」
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
14 روز تا محرم
#روز_شمار_محرم
اللهــــم عجـــل لولیک الفــــرج
🌺🌺 به شهید بی سر بپیوندید🌺🌺
~┄┅┅✿❀🌺❀✿┅┅┄~
@shahidesarboland
~┄┅┅✿❀🌺❀✿┅┅┄~
عیدی ما به همه شما عزیزان❤️
سلام دوستان
از این طرح ها🎁
🌸رایگان🌸میزنیم😎
به مناسبت غدیر🎈
زود زود بفرستین👏
اسم شهیدتون رو👋
👇
@cha2re_khaki
6.9M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎞 مجموعه 【 #از_غدیر_تا_عاشورا 】
💠 قسمت دوم: ماجرای جانشینی پیامبر (ﷺ) و نزول آیه اکمال دین
#بسیار_زیبا
#غدیر
#دهه_امامت
اللهــــم عجـــل لولیک الفــــرج
🌺🌺 به شهید بی سر بپیوندید🌺🌺
~┄┅┅✿❀🌺❀✿┅┅┄~
@shahidesarboland
~┄┅┅✿❀🌺❀✿┅┅┄~
#خاطراتطنزجبهہ 🙃
یڪبار سعید خیلے از بچہها کار کشید...
#فرمانده دستہ بود
شب برایش جشن پتو گرفتند...
حسابے کتکش زدند
من هم کہ دیدم نمےتوانم نجاتش
دهم، خودم هم زیر پتو رفتم تا
شاید کمے کمتر کتک بخورد..!😕
سعید هم نامردی نڪرد، بہ تلافے
آن جشن پتو ، نیمساعت قبل از وقت #نماز صبح، #اذان گفت...
همہ بیدار شدند نماز خواندند!!!😄
بعد از اذان فرمانده گروهان دید همہ
بچہها خوابند... بیدارشان ڪرد وَ گفت:
اذان گفتند : چرا خوابیدید!؟🤔
گفتند : ما #نماز خواندیم..!✋🏻
گفت: الآن اذان گفتند، چطور نماز خواندید!؟😳
گفتند : سعید شاهدی اذان گفت!
سعید هم گفت من برایِ #نماز شب اذان گفتم نہ نماز صبح
#خاطرات_طنز_جبهه
#شوخ_طبعیها
#طنز
•🌸• ↷ #ʝøɪɴ ↯
「°.•✨ @shahidesarboland🍃•°.」
#پیوند_عاشقانه ♥️•√
لحظه به لحظه ی خوشی هایمان را مدیونیم 💛••
زیارت و توسل به شهدا عروس و داماد در گلزار شهدای شهرستان امیدیه استان خوزستان 😍
#شهدایی_زندگی_کنیم 🌸••
•🌸• ↷ #ʝøɪɴ ↯
「°.•💍 @shahidesarboland 💖•°.」