❤️حسین جان "ع" در سراشیبےماه رمضانیم🌙 دعایے دارم📿 در سـراشیبـی قــبـرم😭 تو برس بر دادم❤️ #اللهم_ارزقنا_شفاعة_الحسین_ع السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین

🔰اعمال شب آخر ماه رمضان🔰 💠🔹توصيه حضرت صاحب الزمان عليه السلام برای شب آخر ماه رمضان: ✍محمدبن عبدالله حميری درباره وداع ماه رمضان از حضرت صاحب الزمان عليه السلام سوال می‌كند و حضرت چنين پاسخ می‌دهند: ♥️وداع از ماه رمضان در شب آخر انجام می‌شود، اما اگر خوف از آن بود كه ماه سی شب نباشد، وداع در دو شب انجام شود. 📘وسايل الشيعة، جلد١٠، صفحه٣٦٣ به نقل از احتجاج 1⃣ صد بار استفغار "استغفرالله و اتوب اليه" 📚بحارالانوار، جلد٩٨، صفحه٧٤ نقل از اقبال ➖➖➖➖➖ 2⃣ قرائت سوره های انعام، كهف، يس 📚 بحارالانوار، جلد٩٨، صفحه٧٤ نقل از اقبال ➖➖➖➖➖ 3⃣ نماز شب آخر: دو ركعت در هر ركعت حمد و بیست مرتبه توحيد 📚بحارالانوار، جلد٩٧،صفحه٣٨٥ نقل از اربعين شهيد ➖➖➖➖➖ 4⃣ دعای وداع حضرت سجاد عليه السلام در صحيفه سجاديه °❀°▪️°❀°▪️°❀°▪️°❀°                ‌                       

#وداع_با_ماه_رمضان رمضان گذشت از من ، چه کنم که بینوایم دل من ز حب دنیا ، نگذشت ای خدایم تبعات هر گناهم ، شده بود سدِّ راهم تو به من عطا نمودی، که نباشد ادعایم شده ام گدای کویت ، شده ام خجل ز رویت تو نشسته ای کنارم ، که روا کنی دعایم متزلل است بارم ، به کجا کشیده کارم چه وداع اشکباری ، شده آتشین بُکایم به کجا روم خدایا ، پس از این سحر ، سحرها شب جمعه ای بیاید که به سوی تو بیایم بفدای میزبانی ، که به وقت میهمانی به بر گدا نشست و بر خویش داد جایم چه دعای باصفایی ، چه رفیق با وفائی چه خدای آشنایی ، که نمود آشنایم چه دعای افتتاحی ، چه دو چشم پر سلاحی چه توسلی چه ذکری ، چه بگویم ای خدایم چه دمی چه نوحه هایی ، چه شبی چه گریه هایی چه غمی چه روضه هایی ، که تو کرده ای عطایم به صفای لیلةالقدر ، به جمال نیمه ی بدر تو خریدی آبرویم ، که گدای هل اتایم تو از این شفا خانه ، بنمودیم روانه دل شب مدینه بُردی ، که غلام مجتبایم به شب نزول قرآن ، به شکاف فرق فرقان به دلم نشست قرآن ، که زده علی صدایم به علی و زینبینش ، به محبت حسینش بنویس جان زهرا ، که شهید کربلایم بنویس جان مهدی ، که منم از آن مهدی بخدا قسم خدایا ، که نشان دهم وفایم

✨🌷﷽🌷✨ تمام شد... 🌟و کاش تقدیر چشمانمان امسال، باشد دیدن روی ماهتان، و تقدیر گوش هایمان، شنیدن بانگ انا المهدی از لب های مبارکتان، 💔و تقدیر این جان بی مقدار، فدا شدن در راه ظهورتان... 🕊 💖✨اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ 💖✨وآلِ مُحَمَّدٍ 💖✨وعَجِّلْ فَرَجَهُمْ ____🍃🌸🍃____

🍀سوال : زکات فطره را می شود به فرزند فقیر یا والدین فقیر خود داد ؟ 🍀پاسخ : ✍ آیت الله خامنه ای: والدین و فرزندان در هر شرايطی واجب النفقه یکدیگرند و نمی توانند به هم فطریه بدهند. ✍ آیت الله مکارم شیرازی: زکات فطره را به واجب النفقه (پدر، مادر، زن و فرزند) نميتوان داد. ✍ آیت الله سیستانی، وحید و سیستانی: خیر ✍ آیت الله فاضل : فرزند واجب النفقه پدر و پدر واجب النفقه فرزندان می باشند. دادن زکات فطره به واجب النفقه جایز نیست. بنابر این پدر نمی تواند زکات فطره اش را به فرزند فقیرش بدهد و نیز فرزند نمی تواند زکات فطره را به پدرش فقیرش بدهد، البته اگر فرزند یا پدر بدهکار باشد و نتواند بدهی خود را ادا کند در این صورت پدر می‌تواند از زکات فطره بدهی فرزند را ادا کند و نیز فرزند می تواند از زکات فطره بدهی پدر خود را پرداخت کند.

#متن #صفحه_95 سوره مبارکه #نساء #سوره_4 #جزء_5 کانال قرآن و امام حسین علیه السلام http://eitaa.com/Qoranwamamhoosin

#ترتیل #صفحه_95 سوره مبارکه #نساء #سوره_4 #جزء_5 کانال قرآن و امام حسین علیه السلام http://eitaa.com/Qoranwamamhoosin

#ترجمه #صفحه_95 سوره مبارکه #نساء #سوره_4 #جزء_5 کانال قرآن و امام حسین علیه السلام http://eitaa.com/Qoranwamamhoosin

#تفسیر #صفحه_95 سوره مبارکه #نساء #سوره_4 #جزء_5 کانال قرآن و امام حسین علیه السلام http://eitaa.com/Qoranwamamhoosin

صفحه 95 و هرگاه شخص تو در میان سپاه اسلام باشی و نماز بر آنان به پا داری باید آنها با تو مسلّح به نماز ایستند، و چون سجده نماز به جای آوردند (و نماز را فُرادی تمام کردند) در پشت سرِ شما رفته و گروهی که نماز نخوانده بیایند و با تو نماز گزارند و البته با لباس جنگ و اسلحه، زیرا کافران آرزو و انتظار دارند که شما از اسلحه و اسباب خود غفلت کنید تا ناگهان یکباره بر شما حمله ور شوند. و چنانچه بارانی یا مرضی شما را از برگرفتن سلاح به رنج اندازد باکی نیست که اسلحه را فروگذارید ولی از دشمن برحذر باشید؛ خدا برای کافران عذابی سخت خوارکننده مهیا ساخته است. (۱۰۲) پس آن‌گاه که از نماز فراغت یافتید باز در همه احوال، ایستاده یا نشسته یا بر پهلو خفته (در هر حال که توانید) یاد خدا کنید، سپس که (از آسیب دشمن) ایمن شدید در این حال نماز (کامل) به جای آرید، که برای اهل ایمان، حُکمی معیّن و واجب و لازم است. (۱۰۳) و نباید در کار دشمن سستی و کاهلی کنید؛ که اگر شما به رنج و زحمت می‌افتید آنها نیز (از دست شما) رنج می‌کشند با این فرق که شما به لطف خدا امیدوارید و آنها امیدی ندارند. و خدا دانا و حکیم است (و امیدواران را محروم نمی‌سازد). (۱۰۴) (ای پیغمبر) ما قرآن را به حق به سوی تو فرستادیم تا به آنچه خدا (به وحی خود) بر تو پدید آورده میان مردم حکم کنی، و نباید به نفع خیانتکاران (با مؤمنان) به خصومت برخیزی. (۱۰۵)

صوت و ترجمه دعای روز بیست و نهم ماه مبارک رمضان

◆✧ دعاے روز بیست‌و‌نهم مــ🌙ــاه مبـارڪ رمضان✧◆ ✨❥❥◆✧🌙✧◆❥❥✨ بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیم 〖اَلّلهُمَّ غَشِّنی بِالرَّحْمَةِ وَارْزُقْنی فیهِ التّوفیقِ والعِصْمَةِ وَ طَهِّرْ قلْبی من غَیاهِبِ التُّهْمَةِ یا رحیماً بِعبادِهِ المؤمِنین 〗 ✨❥❥◆✧🌙✧◆❥❥✨ 【خدایا بپوشان در آن با مهر و رحمت و روزى كن مرا در آن توفیق و خوددارى و پاك كن دلم را از تیرگیها و گرفتگى‌هاى تهمت اى مهربان به بندگان با ایمان خود】 ‌ 〰❁🍃❁🌸❁🍃❁〰 ❈✦❈✦❈✦❈✦❈✦❈

🔰شرح دعای روز #بیست‌و‌نهم ✍آیت اللہ مجتهدی تهرانی ره ⬅️ اَللَّهُمَّ غَشِّنِی فِیهِ بِالرَّحْمَةِ ای خدا من را بہ رحمت خودت بپوشان 🌼«غش» بہ معنی مخفی ڪردن است، اگر ڪسی عیب جنس را بپوشاند در اصطلاح می‌گویند: غش در معاملہ ڪردہ است و در حدیث آمدہ است ڪه: «لَیْسَ مِنَّا مَنْ غَشَّ مُسْلِماً» ڪسی ڪہ آب در شیر می‌ریزد بہ مردم می‌فروشد مسلمان نیست، ڪسی ڪہ مال عیب دار را بہ دیگری می‌فروشد و عیب آن را مخفے می‌ڪند، مسلمان نیست و همچنین آدمی خیر هم نمی‌بیند. اگر رحمت الهی شامل حال ما بشود خیر زیادی بہ ما می‌رسد. ⬅️ وَ ارْزُقْنِی فِیهِ التَّوْفِیقَ خدایا بہ من توفیق بدہ 🍃توفیق بدہ تا موفق بہ نماز شب بشوم توفیق خواندن دعای ابوحمزہ را عنایت ڪن و ... ! 💠🔹امام جواد علیہ السلام فرمودند: 👈مومن بہ سہ خصلت محتاج است ڪہ اولین آنها توفیق است، 🍂آقا در تهران ساڪن است و تا بحال به  زیارت شاہ عبدالعظیم نرفتہ است! معلوم می‌شود توفیق ندارد، بہ زیارت ایشان اهتمام داشتہ باشید. 🌳 عبدالعظیم حسنی نہ تنها امام زادہ هستند بلڪہ ایشان از علماء هم بودہ اند «من زار عَبدالعظیم بِرِی ڪَمَن زار قَبرَ الحسین بڪربلاءِ» امام زادہ طاهر و امام زادہ حمزہ هم در جوار ایشان دفن هستند مقید بہ زیارت این سہ بزرگوار باشید مخصوصا عبدالعظیم حسنی ڪہ ایشان عالم هم بودہ اند و یڪی از محدثین بزرگ شیعہ می‌باشند و وڪیل امام هادی علیہ السلام در سامرا نیز بودہ اند. ✍نقل است ڪہ شخصی بہ خدمت امام هادی علیہ السلام می‌رسند، حضرت ابتداء سوال می‌ڪردند اهل ڪجایی؟ اگر می‌گفتند ما اهل شهر ری هستیم حضرت می‌فرمودند: «علیڪم بالعبد العظیم الحسنی» 💠 زمانی آیت اللہ وحید را در  شهر ری زیارت ڪردم و خدمت ایشان عرض ڪردم بہ منزل من تشریف بیاورید و ایشان گفتند: من از قم آمدہ ام فقط برای زیارت عبدالعظیم حسنی و الان هم باید بروم و بعد مقداری از فضائل ایشان را برای من نقل ڪردند. ✅ پس مومن اول از همہ بہ توفیق نیازمند است ✅ دوم، مومن بہ واعظ درونی محتاج است تا همیشہ حواس او جمع باشد و از احوال دنیا عبرت آموزی ڪند همیشہ بہ خودتان بگوئید ڪہ تا ڪی از خدا غافل هستی! "ای ڪہ پنجاہ رفت و در خوابی مگر این چند روزہ دریابی" ✅ سوم،«قبولُ مِن مَن یَنصحه» هر ڪس ڪہ تو را نصیحت می‌ڪند از او بپذیر هر چند ڪہ خود آن شخص اهل عمل نباشد مثلا اگر شخصی سیگار می‌ڪشد و بہ شما می‌گوید: من سیگاری هستم ولی تو سیگاری نشو این نصیحت را از او قبول بڪنید. ⬅️ وَ الْعِصْمَةَ خدایا من را از گناهان حفظم ڪن ⬅️ وَ طَهِّرْ قَلْبِی مِنْ غَیَاهِبِ التُّهَمَةِ خدایا قلب من را از آلودگی های شڪ پاڪیزہ ڪن 🍂یعنی من گرفتار شڪ نباشم بعضی‌ها دچار شڪ هستند و وسوسہ خناس بہ سراغ ایشان می‌آید و از مبداء تا معاد انسان را در شڪ می‌اندازد خدایا من را از این گرفتاری نجاتم بدہ 📿ڪسانی ڪہ گرفتار وسوسہ هستند و در همہ مسائل شڪ مےڪنند روزی صد مرتبہ ذڪر شریف «لا حول و لا قوہ الا باللہ العلے العظیم» را بگویند. 👈«الَّذِی یُوَسوِسُ فِے صُدورِ النَّاس» هر ڪسی ڪہ گرفتار است این ذڪر را بگوید. یڪ فردی گرفتار بود و از غصہ، لاغر شدہ بود. گفت شیطان همیشہ وسوسہ ام می‌ڪند. گفتم این ذڪر را بگو. ذڪر را گفت و راحت شد. 💠🔹پیامبر صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم خطاب بہ سلمان می‌فرمایند: اَڪثِر مِن قولِ لا حَول و لا قوة... 👈این ذڪر را زیاد بگو "فاِنَها ڪَنزٌ مِن ڪُنوزِ الجَنة" این ذڪر از گنج های بهشت است. 👈هفت بار بعد از نماز مغرب و نماز صبح، جزء تعقیبات است و اولش بسم اللہ الرحمن الرحیم دارد. ذڪر: «بسم اللہ الرحمن الرحیم لا حول و لا قوہ الا باللہ العلے العظیم» ⬅️ یَا رَحِیماً بِعِبَادِهِ الْمُؤْمِنِین ای خدایی ڪہ نسبت بہ بندہ های مومنت اهل ترحم و مهربانی هستی 💐 خدا خیلی مهربان است یڪ نعمت هایی خدا بہ ما می‌دهد ڪہ ما از خدا نخواستیم. خدا اینقدر ما را دوست دارد. °❀°▪️°❀°▪️°❀°▪️°❀°                                      

#تحدیر #جزء_بیست_و_نهم استاد معتز #آقایی

#ترتیل #جزء_بیست_و_نهم استاد #عبدالباسط

#تحدیر #جزء_سی‌ام استاد معتز #آقایی

#ترتیل #جزء_سی‌ام استاد مشاری #العفاسی

نکات کلیدی تفسیر جزء 29 قرآن کریم بیست و نهمین قسمت از سری مقالات «معارفی از قرآن کریم» به آیاتی از جزء بیست و نهم این کتاب هدایت و سعادت اختصاص دارد. در این مقاله نیز به مانند گذشته آیاتی را محور بحث قرار داده و به بیان معارفی از آنها می پردازیم. سوره ملک  نقش عقل و نقل در هدایت انسان كلَُّمَا أُلْقِىَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلهَُمْ خَزَنَتهَُا أَ لَمْ یَأْتِكمُْ نَذِیرٌ(8) قَالُواْ بَلىَ قَدْ جَاءَنَا نَذِیرٌ فَكَذَّبْنَا وَ قُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِن شىَْءٍ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا فىِ ضَلَالٍ كَبِیرٍ(9) وَ قَالُواْ لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فىِ أَصحَْابِ السَّعِیرِ(10- ملک) هرگاه که گروهى در جهنم انداخته می شوند، نگهبانانش از آنها مىپرسند: مگر بیم دهنده اى برای شما نیامد؟ جواب می دهند: چرا؛ آمد ولى ما او را انكار كردیم و گفتیم: خدا هیچ چیز نازل نكرده است و شما بیم دهندگان هم در گمراهى بزرگى هستید. آنگاه مى گویند: اگر ما به دعوت نجاتبخش آنان گوش کرده بودیم یا در حقایق خلقت تعقّل كرده بودیم؛ کارمان به اینجا نمی کشید و الان بین جهنمیان نبودیم. مراد از « فَوْجٌ » در اینجا همان کفار و فاسقانی هستند که آنها را دسته دسته وارد جهنم می کنند.(1) منظور از «خزنة» در اینجا ملائكهاى هستند كه مامور بر آتشند و انواع عذاب هاى جهنم را تدبیر میكنند. مراد از «سمع» و «عقل» در اینجا عمل به مقتضای این دو است. بنابراین معنای آیه این می شود: دوزخیان در پاسخ فرشتگان مى گویند: اگر ما در دنیا دستورات رسولان را اطاعت كرده بودیم و یا در ادله و معارف آنها تعقل مىكردیم، امروز در زمره اهل جهنم نبودیم و همانند ایشان در آتش جاودان، معذب نمىشدیم بنابراین هر دسته اى كه به جهنم ریخته مىشوند، ملائكه جهنم با توبیخ از آنها مى پرسند: مگر کسی که شما را از چنین عذابى بترساند برایتان نیامده بود؟ در پاسخ آنها اعتراف مىكنند به اینكه نذیر برایشان آمد و از آتش دوزخ انذارشان كرد؛ ولى آنها تكذیبش كردند و به او افترا بستند. دو نکته 1. این آیات، به اصلى ترین عامل سیه روزی دوزخیان اشاره کرده آن را به بهترین وجه ممکن تحلیل می کند. می فرماید: خداوند متعال هم از یك سو گوش شنوا و عقل و فطرت الهی به اینها داد و هم از سوى دیگر پیامبرانش را با دلائل روشن به سوی اینها گسیل داشت؛ اگر اینها از این همه ابزار هدایت که در اختیارشان قرار گرفت بهره می بردند هرگز سرانجامشان به جهنم ختم نمی شد. 2. روح انسان به مانند زمینی است که خداوند متعال او را به چشمه درون (عقل) و نهر بیرون (وحی) مجهز کرد تا انسان با بهره از این دو نهال جان خود را برویاند و به ثمر برساند؛ اما اگر آدمی با سوء اختیار خود چشمه درون را کور کند و راه را بر نهر بیرون ببندد به هدف مطلوب از خلقت(3) نرسیده و به ناچار کویر جان او در آتش خود ساخته خواهد سوخت. سوره حاقه کاری که هم ردیف کفر به خداست وَ أَمَّا مَنْ أُوتىَِ كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَیَقُولُ یَالَیْتَنىِ لَمْ أُوتَ كِتَابِیَهْ(25)... خُذُوهُ فَغُلُّوهُ(30)ثُمَّ الجَْحِیمَ صَلُّوهُ(31) ...  إِنَّهُ كاَنَ لَا یُؤْمِنُ بِاللَّهِ الْعَظِیمِ(33)وَ لَا یحَُضُّ عَلىَ طَعَامِ الْمِسْكِینِ(34- حاقه) و اما كسى كه پرونده اعمالش را به دست چپش دهند، مىگوید: اى كاش پرونده ام را دریافت نمى كردم ... او را بگیرید و در غل و زنجیرش كشید؛ آن گاه به دوزخش دراندازید ... زیرا او به خداى بزرگ ایمان نمى آورده و مردم را به اطعام نیازمندان تشویق نمى كرده است. بر اساس این آیات عده ای را نامه عمل به دست چپ می دهند و آنها را در غل و زنجیر کشیده و به دوزخ می افکند و در مقام بیان علت این عذاب گفته می شود جرم اینها دو چیز بوده: یکی اینکه به خداوند متعال ایمان نیاوردند و دیگر اینکه مردم را برای کمک به نیازمندان و رفع حوائج آنها تشویق و ترغیب نمی کردند. علامه طباطبایی(ره) در شرح « وَ لَا یحَُضُّ عَلىَ طَعَامِ الْمِسْكِینِ » می نویسد: یعنی در مورد بینوایان سهل انگاری می کردند و رنجی که فقرا می کشیدند اهمیتی برای آنها نداشت.(4) این آیات به روشنی معنایی که از آیه 19 سوره ذاریات فهمیده می شود را تایید می کند. آن معنا این بود که بر اهل تقوا لازم است تا بخشی از اموال خود را برای رفع نیاز نیازمندان اختصاص دهند و این غیر از واجبات مالی مانند خمس و زکات است. در این فراز، کسانی که آن واجب را ترک کرده و نسبت به نیازمندان بی تفاوت باشند را تهدید به عذابی می کند که قطعاً واقع خواهد شد. نکته قابل توجه اینکه قرآن کریم این بی تفاوتی در حق مستمندان را گناهی بزرگ در ردیف کفر به خداوند عظیم بیان می کند که این طرز بیان گویای شدت و عظمت این معصیت است. سوره معارج عذاب فوری برای منکر ولایت سَأَلَ سَائلُ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ(1- معارج)تقاضا كننده اى تقا

ضاى عذابى كرد كه واقع شد. براساس شأن نزولی که برای این آیه از طریق شیعه و سنی به ما رسیده است این تقاضا كننده « نعمان بن حارث» یا «نضر بن حارث» بود كه به هنگام منصوب شدن على علیه السلام به مقام خلافت و ولایت در غدیر خم و پخش شدن این خبر در شهرها، بسیار خشمگین شد و خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و گفت: آیا این جریان را از پیش خود به راه انداختی یا اینکه از ناحیه خداوند مآمور به اجرای آن بودی؟ پیامبر صلی الله علیه و آله با صراحت فرمود: از ناحیه خدا مأمور به انجام آن بودم. او که باین سخن بیشتر ناراحت شده بود گفت: خداوندا! اگر این خلافت و ولایت حق است و از ناحیه توست؛ سنگى از آسمان بر ما فرود آور! در این هنگام سنگى فرود آمد و بر سر او خورد و او را به هلاکت رساند.(5) باز هم تاکیدی بر لزوم کمک به نیازمندان الْمُصَلِّینَ(22)الَّذِینَ هُمْ عَلىَ صَلَاتهِِمْ دَائمُونَ(23)وَ الَّذِینَ فىِ أَمْوَالهِِمْ حَقٌّ مَّعْلُومٌ(24)لِّلسَّائلِ وَ الْمَحْرُومِ(25- معارج) نماز گزاران، آنان كه همواره بر نمازشان مداوم و پایدارند و آنان كه در اموالشان حقّى معلوم است براى درخواست كننده [تهیدست] و محروم [از معیشت و ثروت]. این آیات نیز در کنار آیات 19 سوره ذاریات و 34 سوره حاقه، توجه و رسیدگی به امور نیازمندان و رفع نیاز آنها را از وظایف مهم و حتمی مردم اهل ایمان و تقوا و نماز بر شمرده و بر انجام آن تاکید می کند. کمک به نیازمندان باز هم تکرار می کنیم که مراد از این حق در اموال واجبات مالی مشهور مثل زکات نیست.  علامه طباطبایی(ره) در تفسیر این آیه بر این معنا تاکید کرده و به اشاره به روایتی از امام صادق علیه السلام می نویسد: بعضى از مفسرین حق معلوم را به زكات واجب تفسیر كرده اند؛ اما در حدیثى از امام صادق علیه السلام(6) آمده كه حق معلوم، زكات نیست؛ بلكه مقدار معلومى است كه به فقرا انفاق مىكنند.(7) سوره جن چه کسانی هیزم جهنمند؟ همین کسانی که در دنیا با ظلم و ستم خود آتش گناه و معصیت را در جامعه شعله ور می کردند؛ در قیامت هم هیزم و وقود جهنم شده و با ورودشان هم خود می سوزند و هم آتش دوزخ را شعله ورتر می کنند وَ أَمَّا الْقَاسِطُونَ فَكاَنُواْ لِجَهَنَّمَ حَطَبًا (15- جن)ستمگران که منحرفین از جاده عدالتند هیزمان جهنمند. همین کسانی که در دنیا با ظلم و ستم خود آتش گناه و معصیت را در جامعه شعله ور می کردند؛ در قیامت هم هیزم و وقود جهنم شده و با ورودشان هم خود می سوزند و هم آتش دوزخ را شعله ورتر می کنند این آیه از آیاتی است که با صراحت تمام اعلام می دارد که جهنم و عذاب آن باطن همین گناهانی است که افراد در دنیا خود را به آن آلوده کردند. آیه مورد بحث نظیر آیه 24 سوره بقره (فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِی وَقُودُهَا النَّاس) تبهکاران و ستمگران را هیزم و عامل برافروختگی جهنم معرفی می کند؛ همین کسانی که در دنیا با ظلم و ستم خود آتش گناه و معصیت را در جامعه شعله ور می کردند؛ در قیامت هم هیزم و وقود جهنم شده و با ورودشان هم خود می سوزند و هم آتش دوزخ را شعله ورتر می کنند. سوره مدثر چه کردی آمدی جهنم؟ مَا سَلَكَكمُْ فىِ سَقَرَ(42)قَالُواْ لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ(43)وَ لَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِینَ(44)وَ كُنَّا نخَُوضُ مَعَ الخَْائضِینَ(45)وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ(46) حَتىَّ أَتَئنَا الْیَقِینُ(47- مدثر) [به آنان رو كرده] مى گویند: چه چیز شما را به دوزخ وارد كرد؟ مى گویند: ما از نمازگزاران نبودیم و به تهیدستان و نیازمندان طعام نمى دادیم و با فرورفتگان [در گفتار و كردار باطل] فرومى رفتیم و همواره روز جزا را انكار مىكردیم تا آنكه مرگ ما فرا رسید. بر اساس این آیات، وقتی از دوزخیان سوال می شود چه کردید که اهل جهنم شدید؟ آنها چهار عامل را از مهمترین عوامل این بدعاقبتی خود معرفی می کنند و می گویند: نخست اینكه ما از نمازگزاران نبودیم (قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ) که اگر نماز مىخواندیم نماز ما را به یاد خدا مىانداخت و نهى از فحشاء و منكر مىكرد و ما را به صراط مستقیم الهى دعوت مىنمود.(8) دیگر اینكه ما اطعام مسكین نمى كردیم (وَ لَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِینَ) مراد از «اطعام مسكین»، انفاق بر تهى دستان جامعه است به مقدارى كه بتوانند كمر راست كنند و حوائجشان برطرف شود.(9) گرچه اطعام مسكین به معنى غذا دادن به بینوایان است؛ ولى ظاهرا منظور از آن، هر گونه كمك به نیازمندیهاى ضرورى نیازمندان مىباشد؛ اعم از خوراك و پوشاك و مسكن و غیر اینها.(10) گرچه اطعام مسكین به معنى غذا دادن به بینوایان است؛ ولى ظاهرا منظور از آن، هر گونه كمك به نیازمندیهاى ضرورى نیازمندان مىباشد؛ اعم از خوراك و پوشاك و مسكن و غیر اینها منظور از «خوض» سرگرمى عملى و زبانى در باطل، و فرو رفتن در آن است، به طورى كه به كلى از توجه به غیر

باطل غفلت شود.(12) «خوض در باطل» معنى وسیع و گستردها ى دارد كه هم شامل ورود در مجالس كسانى مىشود كه آیات خدا را به باد استهزا مىگیرند، تبلیغات ضد اسلامى مىكنند، یا ترویج بدعت مىنمایند، و یا شوخی هاى ركیك دارند، یا گناهانى را كه انجام دادهاند به عنوان افتخار یا لذت نقل مىكنند، و همچنین شركت در مجالس غیبت و تهمت و لهو و لعب و مانند آنها، ولى در آیه مورد بحث بیشتر نظر بر مجالسى است كه براى تضعیف دین خدا و استهزاى مقدسات، و ترویج كفر و شرك و بىدینى تشكیل مىشود. این آیات به خوبى استفاده مىشود كه این امور چهار گانه یعنى«نماز» و «زكات» و «ترك مجالس اهل باطل» و «ایمان به قیامت»، اهمیت و نقش فوق العادهاى در هدایت و تربیت انسان دارد و بر همین اساس؛ جهنم جاى نمازگزاران واقعى، زكات دهندگان، تاركان باطل و مؤمنان به قیامت نیست سپس مىافزایند: و اینكه ما همواره روز جزا را انكار مىكردیم (وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ)؛ تا زمانى كه مرگ ما فرا رسید (حَتَّى أَتانَا الْیَقِینُ). ناگفته پیداست که انكار معاد و روز حساب، تمام ارزش هاى الهى و اخلاقى را متزلزل مىسازد و انسان را براى ارتكاب گناه شجاع مىكند، و موانع را از این راه بر مىدارد، مخصوصاً اگر این مسأله به صورت یك امر مداوم تا پایان عمر در آید. از این آیات به خوبى استفاده مىشود كه این امور چهار گانه یعنى«نماز» و «زكات» و «ترك مجالس اهل باطل» و «ایمان به قیامت»، اهمیت و نقش فوق العادهاى در هدایت و تربیت انسان دارد و بر همین اساس؛ جهنم جاى نمازگزاران واقعى، زكات دهندگان، تاركان باطل و مؤمنان به قیامت نیست.(13) پی نوشت ها : (1) وَ سِیقَ الَّذِینَ كَفَرُوا إِلى جَهَنَّمَ زُمَراً : كسانى كه كافر شدند دسته دسته به سوى دوزخ سوق داده مىشوند. (71- زمر) (2) ر.ک: المیزان ج19 ص352-353 (3) وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ (56- ذاریات) (4) المیزان ج19 ص401 (5) به نقل از تفسیر نمونه ج25 ص9 (6) من لا یحضره الفقیه ج2 ص48 و نیز کنزالدقائق ج14 ص457 (7) المیزان ج20 ص15-16 (8) نمونه ج25 ص253 (9) المیزان ج20 ص97 (10) نمونه ج25 ص253 (11) نمونه ج25 ص254 (12) المیزان ج20 ص97 (13) نمونه ج25 ص254-255