🔺#یادداشت_علمی :
«آیا مطالعه #اسلام لزوما به شناخت اسلام منجر میشود؟»
🔸#ایندکس_اسلامیکیوس (Islamicus Index) مجموعهای است که تلاش کرده است آثار مکتوب غربیان راجع به اسلام را از حدود سال 1900 تا پایان قرن بیستم فهرست کند. این فهرست در دو جلد به چاپ رسیده است و عدد آثار اشاره شده در آن از سی هزار اثر بالاتر میرود. اما باید از خود پرسید این آثار تا چه میزان به شناخت واقعی غربیان از اسلام کمک کرده است؟! چند درصد از نویسندگان این آثار با استفاده از منابع دست اول و بدون پیشداوری و استفاده از روشهای صحیح به #مطالعه_اسلام پرداختهاند؟! آیا اسلامی که در این منابع معرفی میشود با آنچه علما و محققان متدین به دین اسلام، از اسلام دریافت میکنند همخوانی دارد و اگر ندارد مشکل در کجاست؟!
🔹یکی از نقاط چالش کلیدی در شناخت #غربیها درباره اسلام، تصویری است که غربیان از #حضرت_محمد( ص) در ذهن دارند. غربیها چه در دورههای آغازین آشناییشان با اسلام و چه در قرون جدید، بجز برخی استثناها، تصور صحیحی از #پیامبر_اسلام نداشتند و شاید بتوان تفاوت میان تحقیقات ابتدایی و تحقیقات معاصر راجع به اسلام و پیامبر آن را صرفا از حیث زبان و ادبیات بحث دانست؛
🔸به گفته #نورمن_دانیل در #کتاب «اسلام و غرب» به راحتی میتوان خط سیر تحقیقات غربی راجع به اسلام از مکتوبات پیتر ارجمند (قرن 12م.) تا مجلات و مقالات قرن بیستم را دنبال کرد و تاثیر و تأثر میان آنها را مشاهده کرد. نویسنده غربی دیگری در کتابش میگوید «تصویری که مسیحیان اروپایی از مسلمانان از قرن هفتم تا سیزدهم ارائه کردند مجموعه ای از مسائل اعتقادی خدشهدار و تحریف شده را بنا کرد که همچنان بر شعور غربیان این عصر نیز حاکم است.» (جان و تولان، اسلام در تصور اروپاییان قرون وسطی).
🔹زمانی #جنگهای_صلیبی، زمانی #استعمار و غارتگری غربی از جهان اسلام و زمانی نیز توهم #اسلامهراسی و دشمن سازی از مسلمانان این خلاصهای از دوران تعامل جهان غرب با جهان اسلام بوده و بر این اساس همواره بهانههایی برای غلبه سیاست بر صداقت در تحقیقات وجود داشته است.
🔸با این مقدمه کوتاه اهمیت تک ستارههایی همچون #هانری_کربن، خانم آنه ماری #شیمل و دکتر #ایزوتسو در میان محققان غربی بیشتر فهمیده میشود؛ کسانی که تلاش کردهاند از این دور فریبنده تحقیقات غربی خود را خارج کنند و با شناختی عمیق که نه حاصل کار کتابخانه ای، که محصول سالها همزیستی و همزبانی با مسلمانان است، مطالعات اسلامی را متحول سازند.
💐💐💐
✝ کانال بازگشت عیسی مسیح
http://eitaa.com/joinchat/2443837456Cb84da4cca3
#یادداشت_علمی :
«رواداری اسلامی»
این یادداشت با استفاده از تقریظ #حاتم_بازیان، بر کتاب «نامهای در باب مدارا»ی جان لاک، به دنبال مقایسه مدارای دینی در دو دین #اسلام و #مسیحیت است.
مدارای دینی از دیدگاه جان لاک
🔹 #جان_لاک از فیلسوفان سده هفدهم میلادی در #انگلستان بود. او از تأثیرگذارترین اندیشمندان عصر روشنگری شمرده میشود. نوشتههای او بر #ولتر و #ژان_ژاک_روسو، بسیاری از اندیشوران اسکاتلندی و انقلابیون آمریکائی اثرگذار بود. او که در بحبوحه #جنگهای_#مذهبی_اروپا میزیست، پس از سفری که به هلند انجام میدهد در جستجوی علل و اسباب شرایط غیرقابل تحمل روزگارش است. حاصل این دوره تفکر، نامهای به فردی خیالی است که بعدها یکی از دوستان نزدیکش تحت عنوان «نامهای درباب مدارا» آن را منتشر کرد.
🔸لاک در این نامه از حاکمان دینی آن روز جامعه انتقاد میکند و میگوید شرایط امروز جامعه محصول خودخواهیها و زیادهخواهیهای بشری است و ارتباطی با مسیحیت و کلیسا ندارد. از دیدگاه لاک، دین و کلیسا نه به منظور برانگیختن نوعی شکوه ظاهری و نه با هدف کسب تفوق دینی و مذهبی و نه برای اعمال فشار و اجبار نیستند، بلکه کارشان منظم کردن حیات بشری برمبنای فضیلت و تقواست. لاک به این مطلب اشاره میکند که #خشونت_دینی محصول اندیشه ایست که تلاش میکند با فشار و اجبار صرفا یک دین و عقیده خاص را بر جامعه حاکم کند. او میگوید دینداران افراطی، که با تعبیر زیلوت از آنها نام میبرد، از آن سبب سزاوار توبیخ هستند که مدعیاند اگر فردی را شلاق میزنند یا حتی اگر او را به سبب اینکه عقیده و باوری خلاف عقیده خودشان دارد میکشند از روی عشق و شفقت به افراد است و باید این رفتارها را در مسیر هدایت افراد دید.
تقریظ حاتم بازیان بر #کتاب «نامهای درباب #مدارا»
🔹دکتر حاتم بازیان در یادداشتی کوتاه، تقریظی بر این کتاب زده است که قابل استفاده است. او میگوید آیا میتوان گفت که جان لاک متاثر از مدارای جوامع اسلامی نخستین چنین نامهای را خطاب به همدینان خود نوشته باشد؟! مدارایی که نتیجهاش شکلگیری جوامعی بود که در آن امکان همزیستی افرادی با تنوع دینی و فرهنگی وجود داشت. او میگوید این میزان از عدم تحمل که امروزه در اکثر جوامع مسلمان وجود دارد بحرانی جدی است که باید با آن مقابله کرد.
🔸#بازیان به آیة «لا اکراه فی الدین» اشاره میکند و میگوید این یک امر قرآنی است که بیان میکند هیچ حکومت یا ساختار دینی حق ندارد پذیرش اصول و دیدگاههای #دینی مورد نظر خود را به دیگران تحمیل کند. به علاوه قرآن وجود برخی اختلافات میان بشریت را به رسمیت میشناسد و تفاوت در زبانها و رنگها را از نشانههای الهی برمیشمرد.
🔹در پایان دکتر بازیان به این مطلب اشاره میکند نباید میان قدرت، حکومت و دین ادغام کرد زیرا هرکدام از اینها اقتضائات و مخاطبان خود را دارد و مشکلات خاصی را از جامعه برطرف میکنند. او میگوید اگر این آشفتگی ایجاد شود اقتضائات حاکمیتی سبب میشود برخی اصول دینی نادیده گرفته شود و افرادی پیدا شوند که با سوءاستفاده از قدرت حاکمیت، سایر صداها را در جامع خفه کنند و سعی کنند تا صد درصد جامعه را ولو با اجبار با خود هم صدا کنند.
🔸اشاره به این مطلب در پایان این یادداشت لازم به نظر میرسد که دکتر بازیان شاید در این متن به این مطلب توجه نداشته باشد که در همان جوامع اولیه اسلامی نیز که خودشان بر وجود رواداری دینی در آنها اشاره میکند حاکمیت و دیانت چندان از هم جدا نبودند. به خلاف، شاید آنچه باعث میشد تا قدرت تحمل دینی میان جامعه بالا برود و امکان تعامل و #همزیستی میان افراد جامعه وجود داشت این بود که حاکمان پایبند به اصول و مبانی دینی بودند و همین سبب میشد تا دین و باور خود را به دیگران تحمیل نکنند. از این منظر شاید مقایسه مسیحیت کلیسایی آن دوره، با حکومتهای اسلامی قیاس چندان صحیحی نباشد چرا که احکام و دستورات اجتماعی و حاکمیتی اسلام که سبب شکل گیری یک جامعه سالم میشود با #مسیحیت قابل مقایسه نیست و مسیحیت هرگز تجربههای موفقی از حاکمیت دینی، مثل آنچه مسلمانان در دوره رهبری پیامبر و #امیرالمومنین تجربه کردهاند، را نداشته است.
💐💐💐
✝ کانال بازگشت عیسی مسیح
http://eitaa.com/joinchat/2443837456Cb84da4cca3