✳️احسان باطل
یکی دیگر از شرایط #انفاق و #احسان ترک اذیت و #منت است. پیامبر
گرامی اسلام صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
مَنْ أَسْدَی إِلَی مُؤْمِنٍ مَعْرُوفاً ثُمَّ آذَاهُ بِالْکَلَامِ أَوْ مَنَّ عَلَیْهِ فَقَدْ أَبْطَلَ اللَّهُ صَدَقَتَهُ؛(1)
کسی که به مؤمنی نیکی کند، آن گاه او را با سخن خود بیازارد، یا بر او منت گذارد، صدقه و کار نیکش را باطل کرده است.
قرآن هم می فرماید:
لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذی؛ (2)
👌بخشش های خود را با منت و آزار، باطل نسازید.
✨اگر به کسی احسان کنیم، بعد طلبکار او شویم، یا به رخ او بکشیم، این احسان را باطل کرده ایم. امام صادق علیه السلام در سفارش های خود به عبدالله بن جندب فرمودند:
إِنْ کَانَتْ لَکَ یَدٌ عِنْدَ إِنْسَانٍ فَلَا تُفْسِدْهَا بِکَثْرَهِ الْمِنَنِ وَ الذِّکْرِ لَهَا وَ لَکِنِ أَتْبِعْهَا بِأَفْضَلَ مِنْهَا ؛(3)
اگر به انسانی احسانی کرده ای، آن را فاسد نکن با منت گذاشتن و ذکر کار.....
1- 1. تفسیر القمی، ج 1، ص 91 بحارالانوار، ج 13، ص 141.
2- 2. سوره بقره، آیه 264.
3- ٣. تحف العقول، ص 305؛ بحارالانوار، ج 75، ص 283.
💠 @RoozieHalal 💠
✳️جود و #بخشش_خداوند
🔆و من خطبة له (علیه السلام) تعرف بخطبة الأشباح و هي من جلائل خطبه(علیه السلام)
وصفُ اللّه تعالى:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَا يَفِرُهُ الْمَنْعُ وَ الْجُمُودُ وَ لَا يُكْدِيهِ الْإِعْطَاءُ وَ الْجُودُ، إِذْ كُلُّ مُعْطٍ مُنْتَقِصٌ سِوَاهُ وَ كُلُّ مَانِعٍ مَذْمُومٌ مَا خَلَاهُ، وَ هُوَ الْمَنَّانُ بِفَوَائِدِ النِّعَمِ وَ عَوَائِدِ الْمَزِيدِ وَ الْقِسَمِ، عِيَالُهُ الْخَلَائِقُ ضَمِنَ أَرْزَاقَهُمْ وَ قَدَّرَ أَقْوَاتَهُمْ وَ نَهَجَ سَبِيلَ الرَّاغِبِينَ إِلَيْهِ وَ الطَّالِبِينَ مَا لَدَيْهِ وَ لَيْسَ بِمَا سُئِلَ بِأَجْوَدَ مِنْهُ بِمَا لَمْ يُسْأَلْ؛ الْأَوَّلُ الَّذِي لَمْ يَكُنْ لَهُ قَبْلٌ فَيَكُونَ شَيْءٌ قَبْلَهُ، وَ الْآخِرُ الَّذِي [لَمْ يَكُنْ] لَيْسَ لهُ بَعْدٌ فَيَكُونَ شَيْءٌ بَعْدَهُ؛ وَ الرَّادِعُ أَنَاسِيَّ الْأَبْصَارِ عَنْ أَنْ تَنَالَهُ أَوْ تُدْرِكَهُ؛ مَا اخْتَلَفَ عَلَيْهِ دَهْرٌ فَيَخْتَلِفَ مِنْهُ الْحَالُ وَ لَا كَانَ فِي مَكَانٍ فَيَجُوزَ عَلَيْهِ الِانْتِقَالُ؛ وَ لَوْ وَهَبَ مَا تَنَفَّسَتْ عَنْهُ مَعَادِنُ الْجِبَالِ وَ ضَحِكَتْ عَنْهُ أَصْدَافُ الْبِحَارِ مِنْ فِلِزِّ اللُّجَيْنِ وَ الْعِقْيَانِ وَ نُثَارَةِ الدُّرِّ وَ حَصِيدِ الْمَرْجَانِ مَا أَثَّرَ ذَلِكَ فِي جُودِهِ وَ لَا أَنْفَدَ سَعَةَ مَا عِنْدَهُ؛ وَ لَكَانَ عِنْدَهُ مِنْ ذَخَائِرِ الْأَنْعَامِ مَا لَا تُنْفِدُهُ مَطَالِبُ الْأَنَامِ لِأَنَّهُ الْجَوَادُ الَّذِي لَا يَغِيضُهُ سُؤَالُ السَّائِلِينَ وَ لَا [يُبَخِّلُهُ] يُبْخِلُهُ إِلْحَاحُ الْمُلِحِّينَ.
🍃🍂حمد سزاوار خداوندى است كه نابخشيدن، بر #داراييش نيفزايد و اگر بخشش كند، بينوا نشود. زيرا هر بخشنده اى -جز خداى تعالى- اگر ببخشد از داراييش كاسته گردد و هركس، جز او از بخشش دست باز دارد، #نكوهشش كنند. تنها اوست كه بر بندگان خود به اعطاى نعمتها و سودها و نصيبها #منّت تواند نهاد.
همه موجودات روزى خوار اويند، روزى آنها را ضمانت كرده و قوتشان مقدّر فرموده. راه آنان را كه شوق و رغبت او دارند و خواستار چيزهايى هستند كه در نزد اوست، گشاده و هموار ساخته است. كسى را كه زبان به سؤال مى گشايد، افزونتر ندهد، از آنكه مهر خاموشى بر لب نهاده است.
اوست اول، پس او را آغازى نبوده است، كه پيش از آن چيزى تواند بود. اوست آخر، پس او را پايانى نيست كه پس از آن چيزى تواند بود. ديدگان را اجازت ندهد، كه او را بنگرند و دريابند. روزگار بر او نگذشته است كه با گذشت زمان دگرگون شود. در جايى مكان نگرفته است، كه از آنجا به جاى ديگر رود.
اگر ببخشد، هر چه را كه از معادن كوهها بيرون مى آيد يا هر چه را كه از خنده صدفهاى دريا حاصل مى شود، از سيم و زرناب و مرواريدهاى غلطان و خوشه هاى مرجان، در جود و بخشش او اثر نكند و از #وسعت_دارايى او نكاهد. ذخاير خزاين او به حدى است كه درخواستهاى بندگانش آن را به پايان نرساند. زيرا، او بخشنده اى است كه درياى نعمتش به درخواست خواهندگان نقصان نيابد و اصرار شوخ چشمان، او را #بخيل نگرداند🍃🍂
📚خطبه 91 نهج البلاغه
💠 @RoozieHalal 💠
🌸🍃قرآن و عترت در موارد متعدد و بی شمار ما را دعوت به #خیررسانی به همنوعانمان نموده اند. اگر ما دوراندیش باشیم و کلمات نورانی قرآن و عترت را بکار بندیم بی شک خیر دنیا و آخرت را یک جا برای خود اندوخته ایم.
باز مولایمان على علیه السلام می فرمود: «فَیَالَهَا أَمْثَالا صَائِبَةً، وَ مَوَاعِظَ شَافِیَةً، لَوْ صَادَفَتْ قُلُوباً زَاکِیَةً وَأَسْمَاعاً وَاعِیَةً، وَآرَاءً عَازِمَةً وَ أَلْبَاباً حَازِمَةً»(1)
📚نهج البلاغه، خطبه 83
چه مثَل های درست و اندرزهای شفابخشی! البته اگر با دل های پاک و گوش های شنوا و اندیشه های مصمم و خردهای استوار و دوراندیش نمی دارد.
#قارون گفت: این #ثروت را با تدبیر و دانش خویش به دست آورده ام. آیا نمی دانست که پروردگار گروه هایی را قبل از او نابود کرد که از نظر قدرت و جمعیت از او قوی تر و بیشتر بودند؟ مجرمان از گناهانشان سؤال نمی شوند؟!
قارون با تمام #زیورآلاتش در برابر قومش ظاهر شد. عده ای گفتند: ای کاش ما هم مثل آنچه قارون دارد می داشتیم. به راستی که چه حظ بزرگی از دنیا برده است! عده ای که دارای علم و معرفت بودند، گفتند: وای بر شما! ثواب الهی برای اهل ایمان! و آنانی که کارهای پسندیده می کنند بهتر است و به این ثواب فقط اهل صبر خواهند رسید.
«فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الْأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُ مِن فِئَةٍ يَنصُرُونَهُ مِن دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ الْمُنتَصِرِينَ»
وما قارون و خانه اش را در زمین فرو بردیم و کسی را نداشت که دربرابر پروردگار یاری اش کنند و خود نتوانست کاری بر خویش انجام دهد. صبحگاه، آنانی که روز گذشته آرزوی ثروت او را می کردند، گفتند: وای بر ما! گویی چنین است که خداوند به هر که بخواهد روزی بسیار دهد و بر هر که بخواهد، تنگ می گیرد. اگر خداوند بر ما #منت نگذارده بود ما هم در زمین فرو می رفتیم. ای وای که کافران رستگار نخواهند شد.
این سرای آخرت است که برای آنانی قرار داده ایم که در دنیا اراده طغیان در زمین و فساد نکرده اند و پایان خوب از آن اهل تقواست.»(1)قصص / 76- 83.
📚احساس مسئولیت : قرآن و عترت از ما عمل می خواهند، سید کاظم ارفع.ص: 86
💠 @RoozieHalal 💠
💠شرایط احسان و انفاق1⃣
🌺1.اخلاص داشتن
🍃اولین شرط احسان و انفاق اخلاص داشتن است. قرآن می فرماید: اگر #انفاق می کنید مخلصانه باشد؛ اگر ریاکارانه باشد ارزشی ندارد. کسانی که ریاکارانه انفاق می کنند، انفاقشان ماندگار نیست. اگر برای خدا بود، مسجد قبا می شود. قربانی هابيل قبول شد، چون برای خدا بود. #صدقه قابیل قبول نشد، چون برای #ریا بود.
🌺2. منت نگذاشتن
🍃دومین شرط احسان و انفاق #منت_نگذاشتن است. قرآن می فرماید: «لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالْأَذَىٰ»؛(1) صدقه های خود را با منت و آزار، تباه مسازید.
🔆داستان
💫شخصی خدمت امام جواد علیه السلام آمد و گفت: امروز خیلی خوشحالم؛ چون ده فقير را تأمین کردم: هم لباس دادم، هم غذا دادم. از این جهت خوشحالم. آقا فرمودند:«لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالْأَذَىٰ» گفت: من منت سر آنها نگذاشتم. آقا فرمود: خدا می گوید: منت سر فقیر نگذارید. گفت: ما از شیعیان خالص شما هستیم؛ معلوم است کارمان برای خداست. آقا فرمود: بدتر شد! تا الآن می گفتی: منت نگذاشته ام و الآن می گویی شیعه خالصم؛ میدانی شیعه خالص عمار و ابوذرند؟(2)این شخص هم انفاقش شرایط لازم را نداشت، هم ادعای تشیعش. ائمۀ مابین شیعه ومحمب فرق می گذاشتند .ادعای تشیع بسیار سنگین و بزرگ است.
🤔شیعه چه کسی است؟
مردی به امام سجاد علیه السلام گفت: من از شیعیان شما هستم. فرمود: میدانی شیعه چه کسی است؟ «وَ إِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْراهِيمَ *إِذْ جَاءَ رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ»؛(3) شیعه حضرت ابراهیم علیه السلام بود؛ چون صاحب قلب سلیم و منیب بود. این ادعای کمی نیست که می گویی: من شیعه هستم.(4)
به هر حال توصیۀ قرآن این است که انفاق با اخلاص باشد و #منت و #اذیت در آن نباشد.
📚اخلاق در نهج البلاغه، استاد رفیعی ص: 145
1- بقره، 264 .
2- بحار الانوار، ج 5، ص159؛ مستدرک الوسائل، ج 7، ص 234: البرهان في تفسير القرآن، ج 4، ص605
3- صافات، 83 و 84 .
4- بحارالانوار، ج65 ص 156، البرهان في تفسير القرآن، ج 4، ص 603 التفسير المنسوب إلى الأمام العسكرى علیه السلام ، ص 309.
💠 @RoozieHalal 💠
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌸✨سوال پيرمرد از حضرت امير (عليه السلام )
در كتاب انيس الادباء آمده است : مرويست كه پيرمردى خدمت حضرت اميرالمومنين (عليه السلام ) آمد عرض كرد:
🍃يا اميرالمومنين ! من پيرمرد و شكسته شده ام مرا نصيحتى فرماى كه باعث رفعت درجه من گردد در عقبى ، و سبب #عزت من باشد در دنيا.
🍃حضرت فرمود: يا شيخ ! اگر خواهى كه #يادگيرى دو چيز را يادگير:
1⃣خداوند جل ذكره را
2⃣و مرگ را.
و اگر خواهى #فراموش كنى دو چيز را فراموش كن :
1⃣احسانى كه نسبت به مردم كرده باشى تا #منت ننهى
2⃣ و بدى كه مردم با تو كرده باشند تا #كينه ور نگردى
📚انيس الادباء (حاشيه ) 422.
💠 @RoozieHalal 💠
گاو نه من شیر نباشیم!
✨برادر و خواهرى كه مسئوليتى را پذيرفته اى ، كار ارباب رجوع را به فردا و فرداها موكول نكن ، اگر در ساعت ادارى رجوع كرده ، وظيفه تو است كه گره از كارش بگشايى ، و اگر خارج از ساعت ادارى است ، بزرگوارى كرده و مشكلش را حل نما، و مواظب باش كه منت نگذارى .
🔅در ميان عوام مشهور است كه مى گويند: بعضى گاو نه من شير هستند؛ بعضى از گاوها شير زيادى مى دهند، اما وقتى كه مى خواهى شير را از زير پستانش بردارى يك لگد مى زند و همه شيرها را به زمين مى ريزد! كسى ؟ كارى و خدمتى براى شخصى انجام مى دهد و منت بر سرش مى گذارد همانند گاو نه من شير است كه زحمتش را كشيده و وظيفه اش را انجام داده ، اما با يك منت همه را نابود كرده است .فرق گاو با انسان #منت_گذار، اين است كه : گاو فقط نتيجه و #حاصل_زحمتش را #نابود مى كند اما انسان با منت گذاشتن ، علاوه بر اين كه پاداش عملش را باطل و نابود مى كند، مرتكب گناه نيز مى شود، منت گذاشتن ، اجر و ثواب را حبط و محو مى كند.
✨مسلمانان نبايد كارهاى خوب خود را به رخ ديگران بكشد و #منت بر سر آنان بگذارد، كه مثلا من براى به ثمر رسيدن انقلاب فدا كارى كردم ، جان فشانى نمودم ، زندان رفتم و...احترام خانواده معظم و عزيز شهدا و مفقودين و هم چنين جانبازان و آزادگان بر همه ما واجب و لازم است و آنان افتخارى براى جامعه ما هستند، آنان نيز بايد مواظب باشند كه بر ديگران منت نگذارند كه اگر چنين كنند اجر و ثواب خود را حبط كرده و شهدا را از خودشان ناراحت خواهند نمود و در نتيجه گناه بزرگى در نامه عملشان ثبت خواهد شد
📚اخلاق در اداره، آيت الله حسين مظاهرى
به كوشش : محمد جواد خالقى
💠 @RoozieHalal 💠
♨️ #رابطه_كار_و_عزت_نفس
🔸در آموزههاي اسلام، بخشي از عزت نفس، در گرو كار و تلاش است. كار كردن، موجب ميشود انسان به كمك ديگران اميد نبندد و دست نياز به سوي اين و آن دراز نكند. انسان بايد بكوشد با كار و تلاش #مخارج زندگي خود و خانوادهاش را تأمين كند و اسير محبت و #منت ديگران نشود. شايد به همين سبب است كه امام علي ( عليه السلام ) به فرزندش امام حسن ( عليه السلام ) وصيت ميکند:
🔹اگر ميخواهي آزاد باشي و حريت داشته باشي، مانند بندگان و غلامان زحمت بكش و كار كن. اميد و آرزوي خود را از #مال جميع انسانها قطع كن. هرگز چشم طمع به مال و ثروت و اندوخته ديگران نداشته باش. اگر كار و كسبي به تو پيشنهاد شد، نگو اين كار موجب كسر شأن من است و درجه و مقام مرا در جامعه پايين ميآورد. زيرا هيچ چيز به اندازه اينكه انسان از ديگران توقع و تقاضا داشته باشد و استمداد كند، او را پست، حقير و خوار نميكند. تو تا وقتي از ديگران #بينياز باشي و چشم طمع به مال كسي ندوزي و از فردي هديه نخواهي، از همه بلندقدرتر نيز خواهي بود.
🔸بينيازي از ديگران و #عزت_نفس، در ذات كار و كوشش است. امام صادق ( عليه السلام ) در پيوند اين دو اصل ميفرمايد:
🔹اي بنده خدا، عزت خود را با كار كردن حفظ كن. [شخصي] پرسيد: فدايت شوم، عزت من در چيست؟ حضرت فرمود: صبحگاهان براي كسب رفتن و اعتماد به خود داشتن، عزت توست.
🔸بنابراين، انسان بايد با كدّ يمين و عرق جبين، خود را از ذلت و زبوني رهايي بخشد و متكي به كار و #فعاليت خود باشد و دست نياز به سوي اين و آن دراز نكند. پيامبر گرامي اسلام ( صلّي الله عليه وآله وسلّم ) ميفرمايد:
🔷هر كه براي حفظ آبروي خود از #ذلت سؤال و تكدي و همچنين براي اداره خانواده و كمك به همسايه در پي كسب حلال برود و كار كند، روز رستاخيز با چهرهاي تابناك مانند ماه شب چهارده به پيشگاه خداوند حضور مييابد.
📚سرمه سعادت، جوان و بايد و نبايدهای اخلاقی، سيد حسين اسحاقی
💠 @RoozieHalal 💠