💠 تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد «تفألی به مرثیه #امام_سجاد علیه‌السلام در اشعار حافظ» 🔹همواره این سؤال برای حافظ‌پژوهان مطرح بوده است که آیا حافظ در مورد معصومین علیهم‌السلام شعری سروده و اساساً به حوزه شعر ولایی ورود پیدا کرده است یا خیر؟ ابیاتی را می‌توان مثال زد که حافظ در آن‌ها به تصریح یا تلویح اشاره‌ای به اهل‌بیت علیهم‌السلام داشته است. به‌عنوان نمونه در بیت زیر صراحتاً به این موضوع پرداخته است: حافظ اگر قدم زنی در ره خاندان به صدق بدرقه رهت شود همت شحنه نجف و در مثال بعدی این‌گونه برداشت می‌شود که تلویحاً نگاهی به ماجرای عاشورا داشته است: رندان تشنه‌لب را آبی نمی‌دهد کس گویی ولی‌شناسان رفتند از این ولایت در زلف چون کمندش ای دل مپیچ کآنجا سرها بریده بینی بی جرم و بی جنایت 🔸ایهامی که در شعر حافظ حکم‌فرماست، باعث شده است تا اشعار او جنبه چندوجهی و رازآلود پیدا کند و می‌توان برای ابیات او تأویل‌های مختلفی ارائه کرد. تفأل به شعر حافظ نیز نتیجه همین چندوجهی بودن و تأویل‌پذیری شعر او است. وجود چنین ظرفیتی در اشعار حافظ و شعرایی مانند او، باعث می‌شود که از نگاه یک ستایشگر، اشعار ایشان در زمره اشعار «کاربردی» قرار بگیرد تا بتوان از آن‌ها در محافل اهل‌بیت علیهم‌السلام بهره برد. چرا که شعر «کاربردی» شعری است که ناظر به شخص، زمان و مکان خاصی نیست و قابلیت این را دارد که بر حال افراد مختلفی منطبق ‌شود. در اشعار کاربردی باید دید فضای کلی شعر و کلمات به کار رفته در آن، با حالات کدام‌یک از معصومین علیهم‌السلام تناسب دارد تا بتوان آن شعر را در مجلس مورد نظر استفاده کرد. به این دو نمونه دقت کنید: در آن نفس که بمیرم در آرزوی تو باشم بدان امید دهم جان که خاک کوی تو باشم... سعدی آیا این بیت عاشقانه و ابیات بعدش نمی‌تواند خطاب به مثلاً امیرالمؤمنین علیه‌السلام خوانده شود؟ یا این شعر عاشقانه نمی‌تواند زبان حال حضرت مسلم علیه‌السلام در کوفه باشد؟ بيدل و خسته در اين شهرم و دلدارى نيست غم دل با كه توان گفت كه غمخوارى نيست... هُمای شیرازی 🔹نمونه‌های فراوانی را می‌توان به‌عنوان شاهد مثال آورد که یک شعر با رویکرد عاشقانه، قابلیت این را دارد تا در محافل اهل‌بیت علیهم‌السلام مورد استفاده قرار بگیرد. طبق آنچه بیان شد به این غزل حافظ دقت کنید: تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد وجود نازکت آزرده گزند مباد سلامت همه آفاق در سلامت توست به هیچ عارضه شخص تو دردمند مباد جمال صورت و معنی ز امن صحت توست که ظاهرت دژم و باطنت نژند مباد در این چمن چو درآید خزان به یغمایی رهش به سرو سهی قامت بلند مباد در آن بساط که حسن تو جلوه آغازد مجال طعنه بدبین و بدپسند مباد هر آن که روی چو ماهت به چشم بد بیند بر آتش تو به جز جان او سپند مباد شفا ز گفته شکرفشان حافظ جوی که حاجتت به علاج گلاب و قند مباد آیا این شعر عاشقانه نمی‌تواند با حال و هوای امام سجاد علیه‌السلام در شام غریبان منطبق باشد؟ پیشنهاد می‌کنم یک بار دیگر شعر را مرور کنید. ...

🔸حال نشانه‌های به کار رفته در شعر و فضای حاکم در شعر را با هم بررسی می‌کنیم. تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد وجود نازکت آزرده گزند مباد بیت اول می‌تواند اشاره‌ای شاعرانه به بیمار بودن امام سجاد علیه‌السلام در شام غریبان داشته باشد. سلامت همه آفاق در سلامت توست به هیچ عارضه شخص تو دردمند مباد بیت دوم می‌تواند دعا برای سلامتی حضرت باشد. علاوه بر اینکه اشاره‌ای به مقام امامت دارد که طبق آنچه در روایت آمده اگر لحظه‌ای امام بر روی زمین نباشد زمین اهلش را در خود فرو می‌برد و هستی از بین می‌رود. جمال صورت و معنی ز امن صحت توست که ظاهرت دژم و باطنت نژند مباد بیت سوم نیز حرف از صحت است که با بیماری حضرت مرتبط است. هرچند به‌خاطر حضور واژه‌های دژم و نژند قابل استفاده در هیأت نباشد. در این چمن چو درآید خزان به یغمایی رهش به سرو سهی قامت بلند مباد در بیت چهارم کلمه خزان این ظرفیت را دارد که استعاره از قاتلان سیدالشهدا علیه‌السلام باشد که پس از شهادت حضرت، دست به غارت خیمه‌ها زدند و هرچه در خیمه‌ها بود را به یغما بردند. در مصرع بعد دعا می‌کند که آسیبی از این آشوب به جان امام نرسد که جان عالم فدای او باد. در آن بساط که حسن تو جلوه آغازد مجال طعنه بدبین و بدپسند مباد با توجه به زندگی‌نامه حضرت، بیت پنجم می‌تواند اشاره به طعنه‌هایی باشد که حضرت در کوفه و شام از دشمنان می‌شنیدند. هر آن که روی چو ماهت به چشم بد بیند بر آتش تو به جز جان او سپند مباد در بیت ششم نیز واژه آتش، به تب داشتن حضرت در شام غریبان می‌تواند اشاره داشته باشد، علاوه بر اینکه شاید، تصویر در آتش بودن خیمه‌ها را هم به نوعی برای مخاطب تداعی کند. شاعر دعا می‌کند دود این آتشی که دشمنان به راه انداخته‌اند در چشم خودشان رود و نتیجه این سوء رفتار به خودشان بازگردد. 🔹پیداست که نشانه‌های «طبیبان، سلامت،‌ صحت، خزان، یغما، طعنه و آتش» به همراه فضای کلی شعر، حال و هوای شام غریبان را در شعر حاکم کرده‌اند. مضاف بر این مطلب، سیر شعر که با مدح آغاز می‌شود و به مرثیه ختم می‌شود، کاملا با فضای شعر مناسب اجرا در هیأت همخوانی دارد. مهم نیست که حافظ هنگام سرودن این شعر نیم‌نگاهی به ماجرای شام غریبان و امام سجاد علیه‌السلام داشته است یا نه، مهم این است که یک ستایشگر با کمی دقت می‌تواند شعر را در مرثیه ایشان اجرا کند. بی‌شک اجرای شعر عاشقانه حافظ در مرثیه این امام بزرگوار، برای مخاطب بسیار جذاب خواهد بود و احساس او را به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد. ✍🏻 #عباس_همتی 🌐 shereheyat.ir/node/5176 ✅ @ShereHeyat

آگه چو شد از حالت بیماری او دامن به کمر بست پیِ یاری او چون دید کسی بر سر بالینش نیست سرگرم شد آتش به پرستاری او 📝 #محمدعلی_مجاهدی 🆔 instagram.com/shereheyat ✅ @ShereHeyat

#شعر_عاشورایی #امام_سجاد علیه‌السلام #قصیده 🔹شمع قافله🔹 در کربلا شد آنچه شد و کس گمان نداشت هرگز فلک به یاد، چنین داستان نداشت در کربلا هر آنچه بلا بود، عرضه شد تیری دگر قضا و قدر در کمان نداشت از این شراره خرمن عمر ستاره سوخت بود آسمان به جای ولی کهکشان نداشت بعد از عروج حجت رحمان به عرش نی دیگر زمین سکون و قرار آسمان نداشت زین‌العباد باز به گیتی قرار داد ورنه سکون، عوالم کون و مکان نداشت او شمع راه قافله در شام تار بود حاجت به نور ماه، دگر کاروان نداشت... با کوله‌بار درد در آن دشت پر لهیب جز دود آه بر سر خود سایه‌بان نداشت گفتند: ماه بود و درخشید و جلوه کرد دیدم که مه به گردن خود ریسمان نداشت گفتند: سرو بود و خرامید و ناز کرد دیدم که سرو، طاقت بند گران نداشت در انقلاب سرخ حسینی کسی چو او نقش حماسه‌ساز «ولی» را بیان نداشت در گیر و دار معرکۀ کفر و شرک نیز دوران چو او سوار حقیقت‌نشان نداشت... حق را زیان ز جانب باطل نمی‌رسد بیمی گل همیشه بهار از خزان نداشت تنها نه شمع از شرر شعله برفروخت «پروانه» هم ز شعلۀ آتش امان نداشت 📝 #محمدعلی_مجاهدی 🌐 shereheyat.ir/node/1671 ✅ @ShereHeyat

#شعر_عاشورایی #امام_سجاد علیه‌السلام #غزل 🔹کربلای تو🔹 سجاد! ای به گوشِ ملائک، دعای تو‎ شب، خوشه‎چینِ خلوت تو با خدای تو‎ ای چشم آسمان و زمین مانده خیره‎وار‎ بر شور و جذبه‎های تو در سجده‎های تو‎ ای دیدن قتال غم‌انگیز کربلا‎ حُزنِ همیشه ساخته از ماجرای تو‎ یک روز بود واقعۀ کربلا، بلی‎ یک عمر وقفه داشت ولی کربلای تو‎ ای وارثِ پیمبر و حیدر که اَختران‎ بر آفتاب فخر کنند از ولای تو‎ محراب را به وقت مناجات تو، همه‎ افتاده لرزه‎ها به تن از های‎های تو...‎ ای زینت تمامی پرهیزیان به زهد‎ وی زیور تمام دعاها، دعای تو‎ در مدح تو، ترانۀ توحید سر دهد‎ هرچند نیست زمزمۀ من، سزای تو‎ ‎ 📝 #حسین_منزوی 🌐 shereheyat.ir/node/4246 ✅ @ShereHeyat

#شعر_عاشورایی #امام_سجاد علیه‌السلام #غزل 🔹زینت سجادهٔ عشق🔹 بعد از آن واقعهٔ سرخ، بلا سهم تو شد پیکر سوختهٔ کرب‌وبلا سهم تو شد بعد از آن واقعه، هفتاد و دو آیینه شکست ناگهان داغ دل آینه‌ها سهم تو شد بعد از آن واقعه، آشوب قیامت برخاست بر سر نیزه سر خون خدا سهم تو شد بعد از آن واقعه خون جوش زد از چشمانت خطبهٔ اشک برای شهدا سهم تو شد بعد از آن واقعه در هرولهٔ آتش و خون در شب خوف و خطر خطبهٔ «لا» سهم تو شد بعد از آن واقعه در فصل شبیخون ستم خوردن زخم ز شمشیر جفا سهم تو شد خیمهٔ نور تو در فتنهٔ شب سوخت ولی کس نپرسید که این ظلم چرا سهم تو شد بعد از آن واقعه، ای زینت سجادهٔ عشق از دلت آینه جوشید، دعا سهم تو شد بعد از آن واقعه، ای کاش که می‌مردم من مصلحت نیست بگویم که چه‌ها سهم تو شد بعد از آن واقعهٔ سرخ حقیقت گل کرد کربلا در تو درخشید خدا سهم تو شد 📝 #رضا_اسماعیلی 🌐 shereheyat.ir/node/905 ✅ @ShereHeyat

#شعر_عاشورایی #امام_سجاد علیه‌السلام #غزل 🔹چشمۀ زلال🔹 آقا سلام بر تو و شام غریب تو آقا سلام بر دل غربت نصیب تو از راه دور با دل رنجور آمدی مرهم به غیر صبر ندارد طبیب تو باغ از صدای زمزمه، از عطر گل تهی‌ست جا مانده در خرابه مگر عندلیب تو؟ تصویر کربلاست که همواره روشن است در چشمۀ زلال نگاه نجیب تو رفتی و قرن‌هاست که تکرار می‌شود نجوای عاشقانۀ امنّ یجیب تو 📝 #فاطمه_سالاروند 🌐 shereheyat.ir/node/950 ✅ @ShereHeyat

#شعر_عاشورایی #امام_سجاد علیه‌السلام #غزل 🔹چهل سال اشک🔹 لبریزم از واژه اما بسته‌ست گویا زبانم حرفی ندارم بگویم، شعری ندارم بخوانم سجاده‌ام را گشودم، شاید که دلتنگی‌ام را با یاد آن سجده‌های طولانی‌ات بگذرانم یک گوشه تنها نشستم، جام دعا روی دستم حالا که این‌گونه مستم باید صحیفه بخوانم نیمه‌شب است و منم که در کوچه‌های مدینه در انتظار تو با آن انبان خرما و نانم ای کاش می‌سوخت کوفه در شعلۀ خطبه‌هایت در شعلۀ خطبه‌هایت می‌سوزد اینک جهانم آن روز با تب چه کردی در آتش خیمه‌ها؟... آه در دود خیمه چه دیدی؟ با من بگو تا بدانم وقتی چهل سال با اشک افطار کردی، چگونه آب گوارا بنوشم؟ اصلا مگر می‌توانم؟ 📝 #زهرا_جودکی 🌐 shereheyat.ir/node/4832 ✅ @ShereHeyat

#شعر_عاشورایی #امام_سجاد علیه‌السلام #غزل 🔹حدیث تشنگی🔹 طنین «آیۀ تطهیر» در صدایش بود مدینه تشنۀ تکرار ربّنایش بود صحیفه‌ای که سراسر شعور و شیدایی‌ست حدیث سلسله گیسوی آشنایش بود گرفته بود صبورانه صبر را در بر همیشه آینه مجذوب سجده‌هایش بود حدیث تشنگی و آب را مپرس از او که عهدنامۀ عُشّاق کربلایش بود اگر چه آب روان بود مَهر مادر او چه شد که آینه‌گردان غصه‌هایش بود چگونه لب بگشاید به یک تبسم سبز کسی که حادثه‌ای سرخ پابه‌پایش بود 📝 #صادق_بخشی 🌐 shereheyat.ir/node/4201 ✅ @ShereHeyat

#شعر_توحیدی #دعا #رباعی 💠 #امام_سجاد (علیه‌السلام) «وَ سَهِّلْ إِلَى بُلُوغِ رِضَاكَ سُبُلِی» [خدایا] راهم را ‌‌‌‌‌د‌ر رسیدن به خشنودی‌ات هموار نما! 📗 صحیفه سجادیه،‌ دعای مکارم الاخلاق 🔹خشنودی یار🔹 آن سوی حصار را ببینیم ای کاش آن باغ بهار را ببینیم ای کاش وقتی که رسیدیم به پایان مسیر خشنودی یار را ببینیم ای کاش 📝 #محمدرضا_شفیعی ✅ @ShereHeyat

🚩 ششمين‌گردهمایی‌ملی فعالان‌مردمی‌عرصه‌اربعين (هیأت‌ها، مواکب، کاروان‌ها و مبلغین) و 🚩 ششمین‌همايش‌ملی هيأت‌های‌فعال‌درعرصه‌اربعين 📌 به‌صورت #مجازی برگزار می‌گردد. زمان: 🗓 |شنبه ۱۴۰۰/۶/۱۳| 🕓 |ساعت ١٧ تا ١٩| درگاه‌های حضور در همایش: اینستاگرام instagram.com/1542org آپارات http://1542.org/live هیأت آنلاین heyatonline.ir/heyat/3 💠 جامعه‌فعالان‌مردمی‌اربعین 💠 جامعه‌ایمانی‌مشعر ✅ @www1542org

از سمت حرم شنیده‌ام می‌آید با تیغ دو دم شنیده‌ام می‌آید بگذار به انتظار او بنشینم با گوش خودم شنیده‌ام می‌آید 📝 #فاطمه_آقابراری ✅ @ShereHeyat