هدایت شده از هاد
سقوط شوروی به دره بازار آزاد
🔸در آغاز دهه ۱۹۹۰، گورباچف در روسیه با پیش گرفتن سیاستهای "فضای باز سیاسی و تغییر ساختار"، اتحاد شوروی را در مسیر یک روند استثنائیِ دموکراسیسازی هدایت کرد: مطبوعات آزاد شدند، نمایندگان پارلمان روسیه، شوراهای محلی، رئیسجمهور و معاون رئیسجمهور را مردم انتخاب کردند و دادگاه قانون اساسی استقلال یافت.
🔸در عرصه اقتصاد، گورباچف به سوی آمیزهای از "بازار آزاد" و یک چتر حفاظتیِ قویِ دولتی پیش میرفت که در آن صنایع کلیدی تحت کنترل دولت باقی میماند. روندی که تکمیل آن، طبق پیشبینیِ وی، ده تا پانزده سال زمان میبرد.
🔸هدف نهایی او بنا نهادن سوسیال دموکراسی با استفاده از الگوی کشورهای اسکاندیناوی بود: سرمشقی سوسیالیستی برای همه بشریت
🔸ابتدا به نظر میرسید که غرب نیز خواهان موفقیت گورباچف در گشودن اقتصاد شوروی است. کمیته نوبل جایزه صلح نوبل سال ۱۹۹۰ را به او داد و صراحتا اعطای این جایزه را نوعی پشتیبانی از "گذار" به اقتصاد بازار توصیف کرد.
🔸در گردهمایی سران هفت کشور صنعتی موسوم به گروه ۷، اتفاقی غیرمنتظره روی داد. سران کشورهای آمریکا، انگلیس، کانادا، ژاپن به گورباچف اعلام کردند که در صورت عدم پذیرش فوریِ "شوکدرمانیِ" ریشهای اقتصادی، آنها به سقوط شوروی کمک خواهند کرد.
🔸گورباچف درباره این رویداد چنین نوشت: "پیشنهادهای آنان چه از نظر شتاب و چه از نظر روشهای گذار حیرتآور بود."
در همان زمان لهستان تازه نخستین دور "شوکدرمانی"اش را تحت نظارت صندوق بینالملل پول به پایان برده بود و کشورهای نامبرده اتفاق نظر داشتند که اتحاد شوروی، حتی با آهنگی شتابانتر باید راه لهستان را در پیش گیرد.
#دکترین_شوک ۸۹
@haad1442