eitaa logo
حامد منتظری مقدم- تشیع پژوهی
664 دنبال‌کننده
206 عکس
212 ویدیو
107 فایل
هدف از ایجاد این کانال، نشر و همفکری دربارۀ یافته ها و نکته های تشیع پژوهی است. مشتاق دریافت دیدگاه های شما: حامد منتظری مقدم (دانشیار گروه تاریخ مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی) @H_Montazeri
مشاهده در ایتا
دانلود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
در از نگاهی دیگر: 🔹در همین کانال در تاریخ 12 مرداد، کلیپی درباره جشن عاشورا در مراکش ارائه و سپس در توضیح آن نوشتاري زير عنوان: «رویارویی "اُموی - علوی" در قاره سیاه معاصر؛ از رسم اموی ...» بازنشر شد. 🔹کمي پس از آن، پيامي متفاوت از دوست فاضل آقاي دکتر شفيعي دریافت کردم. ضمن تشکر از ایشان، خلاصه پیام شان این بود که جشن عاشورا در مراکش بر اساس رسمي کهن مانند عيد نوروز نزد ايرانيان است؛ البته به حديثي نبوي که جعلی هست، نیز استناد مي‌کنند؛ اما قصدشان شادي به جهت شهادت امام حسين(ع) نيست. 🖊حال دو نکته: 🔸يک) به نظر میرسد که هر دو دیدگاه قابل جمع است: در مراکش جشن عاشورایی از دوران کهن (پیش از اسلام) وجود داشته و در دوران اخیر؛ چه بسا پس از کم رنگ شدن، با حمایت آشکار یا پنهان اموی مسلک های این دوران، با رسمی دیگر به نام «تمخریت» آمیخته و احتمالا احیا شده است. شاید مردم عادی مراکش که در این جشن شرکت میکنند، اصلا توجهی به همزمانی این جشن با روز پُرمصیبت اهلبیت در عاشورای محرم سال 61ق نداشته باشند؛ اما اموی های این دوران، آن را در تقابل با سوگ و مصیبت دانستن آن روز، معرفی و تبلیغ می کنند؛ 🔸دو) مغرب (مراکش) از سال 172ق تا حدود سال 370 تحت حکومت شیعی ادریسیان (از نوادگان امام مجتیی ع) و سپس تمامی شمال آفریقا از سال 297 تا 567ق تحت حکومت بسیار قدرتمند شیعی فاطمیان بود که همچون آل بویه، عاشورا را تعطیل و روز عزای عمومی اعلان کردند. در این حال پس از فاطمیان، در طول قرن ها، تشیع زدایی گسترده ای در این مناطق رخ داد. اینجاست که از سویی باید به کم کاری تاریخی در معرفی عاشورای حسینی به ویژه در منطقه مغرب (مراکش) اعتراف کرد و از سوی دیگر مجاهدت بزرگمردی همچون شیخ را در گسترش فرهنگ و اندیشه شیعی در غرب آفریقا ارج نهاد. ✍️ حامد منتظري مقدم 🔰https://eitaa.com/Tashayo
سوال: ولادت امام (ع) يا شهادت امام (ع)؟ پاسخ: در کتاب «بازپژوهي تاريخ ولادت و شهادت معصومان عليهم السلام» نوشتة استاد يدالله ، ولادت امام کاظم (ع) ترجيح داده شده است. خاطراتي در اين باره: حدوداً از ده سال و اندي پيش شخص محترمي پيگير ترويج اين مسئله بود که هفتم صفر به عنوان شهادت امام مجتبي (عليه السلام) اعلام شود تا به زعم ايشان با استقلال سالروز شهادت امام مجتبي(ع) از وفات رسول خدا(ص)، بهتر براي حضرت شود! در زمان حيات مرحوم اين شخص محترم به گروه تاريخ مؤسسه آمدند و مباحثي هم انجام شد؛ اما ادلة ايشان قانع‌ کننده نبود. مهمترين سند ايشان کتابي از قاسم بن ابراهيم رسي بود. به ياد دارم يک بار مرحوم استاد عرفان هم اين سند را نقد ميکرد و ميفرمود در صفحه پاياني کتاب قاسم بن ابراهيم رسي فهرستي از تواريخ زندگاني اهلبيت ذکر شده و در آنجا تا امام عسکري را بيان کرده در حاليکه خودش قبل از امام عسکري وفات کرده است! پس اعتباري به آن فهرست نيست. برخي اشارات مرحوم پيشوايي ناظر به اين بود که از شخص ايشان خواسته اند که در اين باره قضاوت و نظرشان را اعلان کنند که ايشان نيز تأييد نکرد؛ اما پس از سال‌ها به نظر مي‌رسد که امسال، اولين سالي است که رسانه ملي هفتم صفر را متأسفانه (به رغم ضعف سند) به عنوان شهادت امام مجتبي(ع) قرار داده است! ✍️ حامد منتظري مقدم 🔰https://eitaa.com/Tashayo
هفتم صفر؛ ولادت یا شهادت؟ (1) بخش اول: ولادت امام کاظم (ع) درباره اینکه هفتم صفر روز ولادت امام کاظم (ع) هست یا خیر و همچنین اینکه شهادت امام حسن (ع) در همین هفت صفر بوده یا بیست و هشت صفر دست‌کم در هر مورد دو دیدگاه مشهور وجود دارد. درباره ولادت امام کاظم (ع) برخی هفت صفر را تعیین کرده‌اند و برخی ولادت ایشان را در ماه ذی الحجه دانسته‌اند. همچنین در خصوص روز شهادت امام حسن (ع) برخی هفت صفر را روز شهادت می‌دانند و برخی بیست و هشتم صفر را. پیش‌تر در همین کانال دیدگاه استاد یوسفی غروی و آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی را در خصوص ولادت امام کاظم (ع) منتشر کرده بودیم که هر دو به ولادت ایشان در ماه ذی‌الحجه قائل بودند و نه صفر (دیدگاه این دو بزرگوار را می‌توانید از اینجا و اینجا بخوانید). اما دیدگاه دیگر درباره ولادت امام کاظم (ع) روز هفت صفر است که محقق ارجمند استاد یدالله مقدسی بدان قائل است. ایشان در کتاب «بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان (ع)» می‌نویسد: «درباره ماه ولادت امام هفتم (ع) ناهمگونی چندانی در میان منابع کهن به چشم نمی‌آید. بخشی از آنها در این خصوص سخنی ننگاشته‌اند و تنها به ذکر سال تولد بسنده کرده‌اند [...] ولی آن دسته از منابع که در این باره سخن گفته‌اند بر تولد آن گرامی در ماه صفر تأکید کرده‌اند. تنها طبری امامی ماه ذی‌الحجه را به نام ماه تولد آن بزرگوار گزارش کرده و حاسب طبری هم ماه جمادی الآخر را ثبت کرده است. با توجه به متفرد بودن گزارش این دو و فزونی منابع گویۀ نخست باید گفت آن امام در همان هفت صفر متولد شده است. گفتنی است روایتی از ابوبصیر و منهال قصاب در خصوص تولد آن گرامی در منطقۀ ابواء نقل شده مبنی بر اینکه این دو نفر در سال تولد آن حضرت در سفر خج حضور داشتند و در طول سفر وقتی به ابواء رسیدند خبر تولد امام کاظم (ع) را شنیدند. ابوبصیر می‌گوید: «به محضر امام صادق (ع) تشرف یافتم و بر سفرۀ نهار امام نشسته بودم که بشارت تولد امام کاظم (ع) به پدرش داده شد». منهال نیز می‌گوید: «در حالی از ابواء عبور کردم که موسی پسر امام صادق (ع) تولد یافت و من پیش از امام صادق (ع) به مدینه رفتم و آن حضرت پس از یک روز وارد مدینه شد و سه روز به مردم اطعام کرد». اما در روایت این دو راوی هیچ گونه تصریح و اشاره‌ای نیست که این تشرف و حضور و بشارت و اطعام در چه ماهی بوده است. هرچند در شرایط کنونی رایج این است که غالب حاجیان پس از اعمال حج از مکه خارج می‌شوند لیکن آیا در آن زمان هم چنین بوده و آیا ابوبصیر و منهال هم چنین کردند یا مدتی در مکه ماندند و در بازگشت - با فاصلۀ طولانی که میان مکه و مدینه بود - در چه تاریخی به ابواء رسیده‌اند، هیچ یک از اینها روشن نیست [...] وانگهی گزارش ابوصیر با دو سند در کافی نقل شده و مجلسی هر دو سند را ضعیف دانسته است. و در روایت منهال هم شخصی به نام علی بن حدید حضور دارد که شیخ طوسی روایت او را در صورتی که در نقلش منفرد باشد غیر قابل اعتماد می‌داند و او در این گزارش از منهال منفرد است. به هر روی با استناد به این دو نقل نمی‌توان گفت امام کاظم (ع) در ماه ذی‌الحجه تولد یافت؛ چنان که کلینی هم که روایت ابوبصیر را در باب موالید ائمه ثبت کرده، در باب تاریخ امام کاظم (ع) درباره ماه و روز تولد آن گرامی اظهار نظر نکرده است» (برگرفته از کتاب «بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان (ع)، ص401-406). نقل از: کانال پژوهشهاي تاريخ اسلام @chsiqs 🔰https://eitaa.com/Tashayo
هفتم صفر؛ ولادت یا شهادت؟ (2) بخش دوم: شهادت امام حسن (ع) استاد یدالله مقدسی: گزارش شهادت امام حسن (ع) در هفتم صفر در میان منابع متقدم و نخستین گزارشگر آن شهید اول (786 ق) است. در اینکه مأخذ وی در این نقل چه کتاب و گزارشی بوده است مطلب روشنی در دست نیست. اما دو دستۀ دیگر گزارش در میان منابع متقدم وجود دارد که «آخر صفر» یا «بیست و هشت» صفر را روز شهادت این بزرگوار دانسته‌اند. شیخ مفید، شیخ طوسی در مصباح، ابن شهرآشوب - با منابع فراوانی که در اختیار داشته - اربلی، علامه حلی، شیعی سبزواری، کفعمی در بلد الامین و حائری کرکی بر بیست و هشت صفر به عنوان روز شهادت امام حسن (ع) تأکید کرده‌اند. تأکید می‌شود در هیچ یک از این منابع نامی از شهادت آن گرامی در هفتم صفر حتی به صورت «قیل» هم برده نشده است. هرچند مرحوم مفید در «ارشاد» و «مقنعه» تنها از ماه صفر نام برده است، لیکن در «مسار الشیعه» بر دو شب باقی‌مانده از ماه صفر تأکید کرده است. شیخ مفید درباره تاریخ‌های ثبت‌شده در کتاب «مسار الشیعه» - که یکی از آنها شهادت امام حسن (ع) در بیست و هشت صفر و نه غیر آن است - می‌گوید: «این تاریخ‌ها همواره در طول روزگاران پیشین مورد توجه صالحان شیعه بوده و آنان روزهای شادی و حزن را پاس می‌داشتند». این سخن شیخ مفید از این نکته حکایت دارد که شیعیان دوران وی و پیش از او در روز بیست و هشت صفر برای امام حسن (ع) مراسم عزا برگزار می‌کردند (برگرفته از کتاب بازپژوهشی تاریخ ولادت و شهادت معصومان، ص 263-264) استاد یوسفی غروی: شیعیان عراق، همچنان در هفتم صفر به عنوان شهادت امام حسن (ع) عزاداری می‌کردند. مرحوم آیت‌الله‌ شیخ عبدالکریم حائری یزدی که درس‌خوانده نجف و کربلا بود، بعد از هجرت از نجف به ایران، عزاداری در هفتم صفر را نیز (علاوه بر آخر صفر) از علمای نجف و کربلا به ایران و قم انتقال داد و از آن وقت به بعد، علمای ایران علاوه بر بیست و هشتم صفر، هفتم صفر را نیز برای امام حسن (ع) عزاداری می‌کنند. نقل از: کانال پژوهشهاي تاريخ اسلام @chsiqs 🔰https://eitaa.com/Tashayo
16.1M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 حجت‎الاسلام حامد کاشانی: با تاریخ بازی نکنید! 🔸چرا برخی کتاب یکی از دشمنان شیعیان را منبع اعلام تاریخ هفتم صفر برای سالروز شهادت امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) قرار داده‎اند؟ @snn_ir 🔰https://eitaa.com/Tashayo
35.46M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 مستند کوتاه| تاریخچۀ پیاده‌روی اربعین؛ از سال ۶۱ قمری تا امروز 🔹پیاده‌روی اربعین از آیین‌های امروز و دیروز نیست؛ قصه‌های فراوانی دارد از همان اولین اربعین ۶۱ قمری تا امروز که ۱۳۸۴ سال می‌گذرد. در این مستند کوتاه گذری کرده‌ایم بر همین قصه‌ها. @Farsna 🔰https://eitaa.com/Tashayo
❓سوال پرتکرار عاشورایی: «آیا در شهدای کربلا، شهید ایرانی هم وجود دارد»؟ 🖊 پاسخ: به صراحت در منابع کهن، ذکری از شهید ایرانی در میان شهیدان کربلا نیامده است؛ اما در برخی منابع متأخر در میان شهدای کربلا، از یک غلام ایرانی به نام اسلم دیلمی و یا قزوینی نام برده شده است. ✅سه نکته: ❇️ یک) ایرانیان در دوران خلفای دوم و سوم و سپس حکومت امویان با بی عدالتی های شدید مواجه بودند، و عمدتاً زیر عنوان «موالی» شهروند درجه دو به شمار می آمدند و در برابر آن رفتارهای ناعادلانه به امیرمؤمنان علی(ع) و دیگر اهلبیت پناه میآوردند. ❇️ دو) احتمال دارد که یک یا چند ایرانی در سپاه امام حسین (ع) (در بین چند نفري که به عنوان مولی نام برده میشوند) حضور داشته اند، اما به جهت پایین بودن جایگاه اجتماعی شان، با بی توجهی مورخان مواجه شده باشند. همچنين احتمال دارد که ایرانیان از ترس حکومت ابن‌زياد يا به دلایل ديگر، سیاست بی طرفی در پیش گرفته و لذا نه در سپاه امام حسین(ع) و نه در سپاه عمرسعد حضور نیافته باشند. ❇️ سه) ایرانیان در قیام مختار که با شعار «خونخواهی امام حسین(ع)» انجام شد, حضور چشمگیر داشتند؛ چنانکه در سپاه مختار به زبان فارسی سخن گفته میشد و اشراف کوفه به همراهي ايرانيان با مختار، اشکال مي‌کردند. ✍️حامد منتظری مقدم 🔰https://eitaa.com/Tashayo
❓سؤال: در شهادت امام حسين(عليه السلام) چه حوادثي رخ داد؟‌ 🖊پاسخ: در اربعين امام حسين(عليه السلام) سه حادثه رخ داد: 1- ملحق شدن مطهر امام به بدن؛ 2- اهلبيت امام(ع) در بازگشت از شام؛ 3- زيارت بن عبدالله انصاري صحابي پیامبر. 💥دو گزارش تاريخي: 📌يک) سیدبن طاووس: «چون اهل بيت حسين(ع) از شام به عراق رسيدند، به راهنماي كاروان گفتند: ما را از عبور بده. هنگامي‌ كه اهل‌بيت به قتلگاه رسيدند، جابر ‌بن‌ عبدالله انصاري و جمعي از بني ‎هاشم و مردان خاندان رسول‌ خدا را ملاقات كردند كه براي زيارت قبر حسين(ع) آمده بودند. همه شروع به گريه و ناله كردند و بر صورتهايشان ميزدند و به گونه‎اي و نوحه سرايي مي کردند كه جگرها را آتش مي زد. زنان منطقة عراق نيز نزد اهلبيت آمدند و آنان نيز چند روزي عزاداري كردند (اللهوف، ص225). 🔎 از اين گزارش برمي‌آيد كه در اربعين (بيستم صفر) سه گروه به هم پيوستند: زائراني از مدينه (جابر و جمعي از بني هاشم)، کاروان اهلبيت در بازگشت از شام و زناني از همان منطقه. 📌دو) ابورریحان بیرونی: «در روز بيستم (صفر)، سرِ حسين به بدنش ملحق و در همان مكان دفن شد و زيارت اربعين نيز در اين روز بوده است و آنان (چهل نفر از) اهل‌بيت او بودند (كه) پس از بازگشت از شام (قبر امام را زيارت كردند)» (الآثار الباقية، ص331). 🔎در این گزارش، وجه تسمية ديگري براي زيارت اربعين ذکر شده و آن اينكه چهل تن از اهل‌بيت امام در آن روز به زيارت قبر سيدالشهدا آمدند. 💥دلايل :‌ يک) روايت امام صادق(ع) که زيارت اربعين را به صفوان‌ جمّال تعليم مي‌دهد؛‌ دو) روايت امام حسن عسكري(ع) كه زيارت اربعين را از نشانه‌هاي مؤمن بيان مي‌كند؛ 🔸شيخ طوسي وجه سفارش ائمه(ع) به زيارت اربعين را، الحاق سر امام به بدن دانسته است. 🔹برای آگاهی از دیدگاههای مختلف و مباحث تخصصی درباره حوادث اربعین، به مقتل جامع سیدالشهداء، ج2 مراجعه کنید. ✍️حامد منتظری مقدم 🔰https://eitaa.com/Tashayo
📌امير مؤمنان (عليه السلام) خطاب به : 🔹...مهرباني با را پوششِ دلِ خويش قرار ده، و با همه دوست و مهربان باش... زيرا مردم دو دسته اند: دسته‌اي تو و دستة ديگر همانند تو در آفرينش؛ ... دوست‌داشتني‌ترين چيزها در نزد تو، در حق ميانه‌ترين، و در فراگير‌ترين، و در جلب‌ خشنودي مردم گسترده‌ترين باشد، که همانا خشم عمومي مردم، خشنودي خواص را از بين مي‌برد، اما خشم خواص را خشنودي همگان بي‌اثر مي‌کند. 🔹 جامعه، همواره بار سنگيني را بر حکومت تحميل مي‌کنند، زيرا در روزگار سختي ياريشان کم‌تر، و در اجراي عدالت از همه ناراضي‌تر، و در خواسته‌هايشان پافشارتر، و در عطا و بخشش‌ها کم‌سپاس‌تر، و به هنگام منع خواسته‌ها دير‌عذر‌پذير‌تر، ودر برابر مشکلات کم‌استقامت‌تر مي‌باشند. در صورتي که ستون‌هاي استوار دين... عموم مردم مي‌باشند، پس به آن‌ها گرايش داشته و اشتياق تو با آنان باشد. 📚 نهج‌البلاغة، ترجمة‌ دشتي، نامة53 (عهدنامه مالک اشتر) 🌹 ياد و نام شهيدان و و را گرامي ميداريم و بر رويکرد و جهادي دولت سيزدهم ارج مي‌نهيم. ✍️حامد منتظری مقدم 🔰https://eitaa.com/Tashayo
✳️ برای (ع) در روایات (ع): 🔸روایت اول: شخصى كه به زيارت قبر حضرت حسين بن على (عليهما السّلام) می رود، زمانى كه از اهلش جدا شد با اولين گامى كه برمى دارد تمام گناهانش آمرزيده می شود سپس با هر قدمى كه برمی دارد پيوسته تقديس و تنزيه شده تا به قبر برسد و هنگامى كه به آنجا رسيد حق تعالى او را خوانده و با وى مناجات نموده و می فرمايد: بنده من! از من بخواه تا به تو اعطاء نمايم، من را بخوان اجابتت نمايم، از من طلب كن به تو بدهم، حاجتت را از من بخواه تا برايت روا سازم. 🔸روایت دوم: خداوند متعال فرشتگانى دارد كه موكَّل قبر حضرت امام حسين(ع) می باشند هنگامى كه شخص قصد زيارت آن حضرت را می نمايد حق تعالى گناهان او را در اختيار اين فرشتگان قرار می دهد و زمانى كه وى قدم برداشت فرشتگان تمام گناهانش را محو می كنند و سپس قدم دوّم را كه برداشت حسناتش مضاعف و دو چندان می كنند و پيوسته با قدم هایى كه برمی دارد حسناتش مضاعف می گردد تا به حدّى می رسد كه بهشت برايش واجب و ثابت می گردد، سپس اطرافش را گرفته و تقديسش می كنند و فرشتگان آسمان نداء داده و مىگويند: زوّار دوستِ دوست خدا (حبیبِ «حبیب الله») را تقديس نمایيد. 🔸روایت سوم: كسى كه پياده به زيارت قبر حضرت امام حسين(ع) برود خداوند متعال به هر قدمى كه بر می دارد هزار حسنه برايش ثبت و هزار گناه از وى محو می کند و هزار درجه مرتبه اش را بالا می برد. 📚 كامل الزيارات (ترجمه فارسی)، باب 49, احادیث 2و3و4, ص432-435. ✍️حامد منتظری مقدم 🔰https://eitaa.com/Tashayo