💠 ادبیات مع المعارف
🔹 مرحوم آقا شیخ عباس قمی را خدا رحمت كند! ایشان در شرح حال خودش در آن فوائد رضویه می فرماید من در جوانی علاقه به ادبیات داشتم، افتادم در مقامات حریری و حمیدی و اینها؛ شاید كم و بیش مستحضر باشید این مقامات حریری و حمیدی بعضی فارسی است و بعضی عربی، اما اینها فولاد گونه نوشته شده، این طور نیست كه كسی بتواند مقامات حریری را همین طور مطالعه كند، دو طرفش باید پر از كتاب لغت باشد تا بتواند یك صفحه اش را مطالعه كند، اما گفت دفعتاً بیدار شدم كه این چه كاری است كه من دارم می كنم! من ادبیات می خواهم «منهای معارف» یا ادبیات می خواهم «مع المعارف»! مگر این مقامات حریری چیزی به من یاد می دهد؟! این درباره سورچرانی است و سفره چرانی و پذیرایی كردن و میهمانی و میهمان سرایی و چطوری میهمانی گرفتن و چقدر خوردن و اینهاست، یعنی گدایی، یعنی شكم چرانی، خب من بروم یك كتابی بخوانم كه هم ادبیات در آن باشد و هم معارف؛ لذا برنامههایم را از مقامات حریری به نهج البلاغه برگرداندم.
🔹 شما می بینید آثار عُجمه در نوشته های عربی مرحوم آقا شیخ عباس نیست یا خیلی كم است، این قلم های عربی او ـ نفس المأمور هم نوشته ـ نشان می دهد كه یك عربی نویس خوبی است، گفت من ادبیات را با معارف می طلبم نه ادبیات... . سبعه معلقه یك ادبیات آنچنانی است كه با ولیمه است، نهج البلاغه یك ادبیات این چنینی است؛ یعنی با عزیمه است.
🔹 خود وجود مبارك حضرت امیر (سلام الله علیه) می فرماید بعضی از چیزها با هم جمع نمی شوند «لَا تَجْتَمِعُ عَزِیمَةٌ وَ وَلِیمَةٌ»[1] «لَا تَجْتَمِعُ الْفِطْنَةُ وَ الْبِطْنَةُ»؛[2] چند چیز است فرمود با هم جمع نمی شوند، یك كسی بخواهد محقق بشود سورچرانی و میهمانی رفتن و پرخوری با تحقیق جمع نمی شود، اهل ولیمه بودن که فلان جا سور میدهند، فلان جا میهمانی است، امشب فلان جا سور فردا فلان جا سور این بخواهد آدم بشود نیست، كسی اهل عزیمت نباشد به جایی نمی رسد، پرخوری هم با فطانت جمع نمی شود. خب یك مقدار غذایی كه برای انسان كافی است همان را بخورد، بیش از آن مقدار جلوی هوش آدم را هم می گیرد، فرمود پرخوری با فطن و زیرك بودن جمع نمی شود، سورچرانی هم با عزم و تصمیم جمع نمی شود، این راه حضرت امیر بود.
[1]. نهج البلاغة (للصبحی صالح), خطبه241.
[2]. غرر الحكم و درر الكلم، ص772.
#اهل_عزم
#نهج_البلاغه
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 درس تفسیر سوره مبارکه هود ـ جلسه 91
تاریخ: 1383
@Thowzehiravani