❇️⭕️ مروری بر پیشینه قراردادهای ایران و افغانستان در رابطه با حقابه هیرمند (۶)
✅ در #شهریورماه_سال_۱۳۱۵، مقرر شد #آب_رود_هیرمند از #سد_کمال_خان تا #سد_لخشک، به‌طور #نصف_نصف به مدت #یک_سال بین ایران و افغانستان #تقسیم_شود؛
✅ در #سال_۱۳۱۶ به دنبال امضای #پیمان_سعدآباد بین کشورهای #ایران، #افغانستان، #ترکیه و #عراق، دو کشور در چهارچوب این پیمان، #قرارداد_موقت_تقسیم_آب_هیرمند را تمدید کردند.
✅ در #سال_۱۳۱۷ مذاکرات دو طرف موجب امضای پیمانی میان #باقر_کاظمی،_سفیر_ایران در کابل و #علی_محمدخان_وزیر_امور_خارجه_افغانستان شد.
✅ در این قرارداد #ایران_و_افغانستان توافق کردند که از #سد_کمال_خان_به_بعد، #آب به صورت #مساوی_تقسیم_شود و برای اینکه از #روستای_چهار_برجک تا #سد_کمال_خان اضافه بر مقدار آبی که فعلاً برده می‌شود؛ مصرف نشود.
✅ #دولت_افغانستان_تعهد^داد تا در فاصله مزبور علاوه بر انهاری که جاری بوده و هست، #نهر_دیگری_احداث و #حتی_تعمیر_نکند.
✅ در ضمیمه این توافق نیز #اعلامیه به تایید طرفین رسید که طی آن #افغانستان از #انجام_اقداماتی که #سبب_کاهش_سهم_آب_ایران در #سد_کمال_خان و #ضرر_رساندن_به_زراعت و #آبیاری_منطقه_سیستان شود، منع شد؛
✅ این #قرارداد و #اعلامیه_ضمیمه آن به #تصویب_مجلس_ملی_ایران رسید؛ #شورای_ملی_افغانستان و #مجلس_عمومی_شورای_افغانستان^قرارداد را به #تصویب رساند #اما_از_تصویب_اعلامیه_ممانعت_کرد؛
✅ #تصویب_نشدن_اعلامیه از طرف مجلس افغانستان، #مانع از #اجرای_مفاد_قرارداد شد.
ادامه دارد...
منبع: تجارت فردا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب (۲)
✅ بررسی #داده‌های_هواشناسی نشانگر آن است که از #سال_۲۰۰۰_به_بعد، برخلاف ادعاهای #کابل، تغییرات معناداری در میزان بارش‌های حوضهٔ هیرمند اتفاق نیفتاده و حجم بارش‌ها کاهش نیافته است. البته #دمای_میانگین_حوضه در این مدت حدود #۱_درجه افزایش داشته است.
✅ این #افزایش_دما به #کاهش صرفاً حدود #۲_درصدی_آورد>رودخانهٔ_هیرمند در بالادست #سد_کجکی افغانستان (بهره‌برداری در سال ۱۳۳۲) منجر شده است.
✅ در سال‌های اخیر به دلیل کاهش حجم آب ورودی از هیرمند، #چاه_نیمه‌های_سیستان هیچ‌گاه به طور کامل پر نشده‌اند. #حداکثر_مجموع_حجم_آب در #چاه_نیمه‌ها حدود #۵۰_درصد حقابه‌ای است که باید از رودخانهٔ هیرمند به ایران تعلق بگیرد.
✅ برخلاف آثار ناچیز #تغییر_اقلیم بر #آورد_رودخانهٔ_هیرمند، #افزایش حدود #۶۲_درصدی_اراضی_کشاورزی در #پایین_دست_سد_کجکی از #عوامل_اصلی_کاهش حدوداً #۵۵_درصدی #آورد این رودخانه به داخل ایران و به تبع آن، #کاهش_کشت_در_سیستان، #تخریب_اراضی و #مهاجرت بخشی از ساکنان آن بوده است.
✅ این در حالی است که با بهره‌برداری از #سد_کمال_خان افغانستان در سال ۱۴۰۰ در نزدیکی مرز ایران - که در پایین‌دست رودخانهٔ هیرمند و سد کجکی واقع شده است- #میزان_کاهش_آورد_رودخانهٔ_هیرمند به ایران به حدود #۹۹_درصد رسیده است.
✅ اثرات این کاهش آورد بر #دریاچه‌های_هامون و #چاه‌نیمه‌های_سیستان کاملاً آشکار است.
ادامه دارد...
منبع: حامد حکمت‌آرا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب (۴)
✅ با توجه به اینکه حدود #۷۰_درصد_آورد_رودخانهٔ_هیرمند در #فصل_بهار اتفاق می‌افتد، لزوم #ذخیره‌سازی_جریان_ورودی در روزهای با آورد کم و با هدف تأمین مستمر مصارف آبی #سیستان آشکار می‌شود.
✅ بر همین اساس بود که #چاه_نیمه‌ها به‌دلیل #آورد_نامنظم_رودخانهٔ_هیرمند در منطقهٔ #سیستان ایجاد شدند. #چاه_نیمه‌ها_مهم‌ترین_تأسیسات_احداثی در زمینهٔ #مدیریت_منابع_آب در #سیستان هستند که #آب_هیرمند پیش از رسیدن به #هامون‌ها وارد این #مخازن می‌شود.
✅ این #چاه‌نیمه‌ها به #تعداد_۴_عدد ساخته شده‌اند که #مجموعاً_۵۱۳_میلیون_متر_مکعب ظرفیت دارند.
✅ #چاه_نیمهٔ_شمارهٔ_۴ که به تنهایی #۲۶۳_میلیون_متر_مکعب_ظرفیت دارد، مهم‌ترین آنهاست. اما در سال‌های اخیر به‌دلیل کاهش حجم آب ورودی از هیرمند، چاه‌نیمه‌های سیستان نیز همچون دریاچه‌های هامون، هیچ‌گاه به‌طور کامل پر نشده‌اند.
✅ #حداکثر_مجموع_حجم_آب در #چاه‌نیمه‌ها_۴۱۱_میلیون_متر_مکعب بود که این میزان، حدود #۵۰_درصد_حقابه‌ای است که باید طبق #معاهدهٔ_۱۳۵۱ از #رودخانهٔ_هیرمند به ایران تعلق بگیرد.
✅ البته پس از #بهره‌برداری از #سد_کمال_خان، ورود همین میزان آب نیز به ایران متوقف شده است و این #چاه‌نیمه‌ها که #آب_شرب و #کشاورزی_سیستان را تأمین می‌کنند، در آستانهٔ خشک‌شدن قرار گرفته‌اند.
ادامه دارد...
منبع: حامد حکمت‌آرا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO
❇️⭕️ حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب (۵)
✅ تقویت #دیپلماسی_آب با #افغانستان، با تأکید بر اجرای مفاد #معاهدهٔ_۱۳۵۱_هیرمند از جمله مهم‌ترین راهکارها جهت حفظ #چاه_نیمه‌ها و امکان تداوم #حیات_در_سیستان است.
✅ در همین زمینه در #منطقهٔ_سیستان، #داشتن_آمار_دقیق از اهمیت بالایی برخوردار است تا #میزان_تخصیص_حقابهٔ_ایران تعیین شود.
✅ با توجه به احداث #سد_کمال_خان در پایین‌دست #سد_کجکی، از این‌پس اندازه‌گیری و رهاسازی #حقابهٔ_ایران باید با در نظر گرفتن بهره‌برداری‌های صورت گرفته از این سد صورت پذیرد و این امر نیز نیازمند پیگیری #دیپلماسی_آب با طرف افغانستانی است.
✅ #جلب_توجهات_بین‌المللی به موضوع #بحران_محیط_زیستی_دریاچه‌های_هامون نیز می‌تواند به تقویت مواضع ایران در این زمینه منجر شود.
✅ البته برخلاف #۱۷۲_کشور_جهان (از جمله ایران) که در #سال_۱۳۵۴ به عضویت « #کنوانسیون_رامسر» دربارهٔ #حفاظت_تالاب‌ها درآمده‌اند، #افغانستان تاکنون #به این #کنوانسیون_نپیوسته است.
✅ #حقابهٔ_محیط_زیستی_هامون حدود #۵_میلیارد_متر_مکعب_در_سال برآورد شده است.
✅ در نتیجه، #کابل نمی‌تواند ایران را به دلیل #ذخیرهٔ_حقابهٔ_خود در #چاه‌نیمه‌ها در رابطه با خشک‌شدن #دریاچه‌های_هامون مورد اتهام قرار دهد و همزمان از #تخصیص_حقابهٔ_محیط_زیستی_هامون‌ها و #حقابهٔ_مصرفی_سیستان که دو مقولهٔ متفاوت هستند، سرباز بزند.
ادامه دارد...
منبع: حامد حکمت‌آرا
#اندیشکده_حکمرانی_آب
@WaterGovernanceThinkTankNGO