.
| #زلال_معرفت |
💢 «متاع قليل» کجا و «مُلك كبير»، کجا؟!
✍️ قلم و زبان، از تبيين عظمت آخرت در مقايسه با دنيا ناتوان است ؛
چرا كه فانى را نمى توان با باقى سنجيد و «متاع قليل» با «مُلك كبير» قابل مقايسه نيست.
از اين رو، هر توضيحى براى تفسير ابديّت در برابر زندگى موقّت، نارساست.
در کلام #پیامبر_اکرم_(ص) با چند مثال به اين حقيقت، اشاره شده است :
🔻 مثال اوّل :
🔅 دنيا در مقايسه با آخرت نيست، مگر همانند اين كه يكى از شما اين انگشتش را در دريا فرو ببرد. پس، بنگرد كه انگشتش با چه [مقدار آب] باز مى گردد! (دنيا در قياس با آخرت، چونان نَمى است در برابر دريا) .
صحيح مسلم : ج ۴ ص ۲۱۹۳ ح ۵۵
🔻 مثال دوم :
🔅 دنيا از آخرت بر نگرفته است، مگر آن سان كه سوزنى فرو رفته در دريا از آب آن، بر گرفته است .
كنز العمّال: ح ۱۶۳۷
🔻 مثال سوم :
🔅 دنيا در برابر آخرت نيست، مگر چونان يك نَفَس خرگوشى.
كنز العمّال : ح ۴۳۱۶۳
🚩 بديهى است كه اين مَثَل ها تنها براى تقريب به ذهن است، وگرنه حقيقت آخرت، فوق اين معانى است و با ابزار شناخت اين جهان ، قابل فهماندن و فهميدن نيست و به بيان ژرف امير مؤمنان عليه السلام :
🔅 كلُّ شَى ءٍ مِنَ الدُّنيا سَماعُهُ أعظَمُ مِن عِيانِهِ، وكُلُّ شَى ءٍ مِنَ الآخِرَةِ عِيانُهُ أعظَمُ مِن سَماعِهِ .
▫️ هر چيز دنيا ، شنيدنش بزرگ تر از ديدن آن است ، و هر چيز آخرت ، ديدنش بزرگ تر از شنيدن آن است .
نهج البلاغه: خطبه ۱۱۴
📚 دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حديث ج ۲، ص ۲۴۷
#دنیا #آخرت
@Yaranmontzar
.
| #زلال_معرفت |
💠 معنای « جامعیت قرآن » !
✍️ با نگاهی گسترده به مجموع آیات و روایات، می توان گفت جامعیت قرآن، نسبت به همه معارف مورد نیاز برای هدایت بشر (اعم از: احکام، عقاید، تاریخ و هر آنچه در این خصوص، مؤثّر باشد)، پذیرفتنی است؛
امّا جامعیت مطلق قرآن، از ظواهر الفاظ قرآن، قابل استنباط نیست؛ زیرا مطالبی مانند: فرمول های ریاضی، فیزیک و شیمی، در مدلول لفظی آیات قرآن نیستند.
🚩 با این حال، با فرض صحّت روایاتی که قرآن را مشتمل بر علم همه موجودات «عِلمُ ما کانَ وَ ما یکونُ وَ ما هُوَ کائِنٌ إلی یومِ القِیامَةِ» دانسته اند، باید اذعان کرد که در این صورت، دلالت قرآن بر همه علوم، از طریق دلالت لفظی نخواهد بود؛ بلکه با اشاراتی است که اسرار و زوایای پنهان را کشف می کند و فهم متعارف مخاطبان، از آن محروم است.
~~☆ بنا بر این، جامعیت مطلق قرآن، در خصوص پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) است که به بطون قرآن دسترسی دارند،
چنان که از #امام_علی_علیه_السلام نقل است که فرمود:
🔅 از من، در باره قرآن بپرسید؛ چرا که دانش اوّلین و آخرین، در قرآن است. (قرآن) برای هیچ گوینده ای (جای) سخن نگذاشته است و تأویل آن را جز خدا و استواران در دانش، کسی نمی داند و اینان، یک نفر نیستند. پیامبر خدا(ص)، یکی از ایشان بود که خداوند سبحان، آن را به او آموخت و پیامبر خدا(ص) هم آن را به من آموخت و (تأویل قرآن )در فرزندان (معصومِ) او تا روز قیامت، باقی خواهد ماند.
🚩 بر پایه این روایت و روایات مشابه، اهل بیت(ع) تنها کسانی هستند که به بطون و حقایق قرآن، دسترسی داشته و از این طریق با همه علوم و معارف دیگر آشنایند.
📚 شناخت نامه قرآن، محمدی ری شهری، ج ۲، ص ۹۲
#قرآن
@Yaranmontzar
.
| #زلال_معرفت |
💢 حادثۀ شب !
✍️ از منظر قرآن و احادیث اسلامی، عبادت شبانگاهی، تأثیر فوق العاده ای در تهذیب نفس و سازندگی معنوی انسان دارد.
قرآن کریم در این باره می فرماید:
⚜️ (إِنَّ نَاشِئَةَ ٱلَّيْلِ هِىَ أَشَدُّ وَطْأً وَ أَقْوَمُ قِيلاً.
بی گمان، عبادت شبانه، پابرجاتر، و در گفتار استوارتر است).
مزمل، آیۀ ۶.
~~☆ واژۀ «ناشئه» در فراز نخست این آیه به معنای حادثه است. بنا بر این، «ناشئة اللیل» به معنای حادثۀ شب، خواهد بود.
بر پایۀ روایات، منظور از حادثۀ شب، بیدار شدن شبانگاهی، با انگیزۀ الهی، برای عبادت و نماز شب است.
~~☆ واژۀ «وطأ» در فراز دوم آیۀ، دو معنا دارد: یکی موافقت و سازش، و دیگری، مشقّت و دشواری. بنا بر این، مقصود از جملۀ «هی أشد وطأ» این است که :
▫️ بیدار شدن از خواب هنگام شب برای عبادت، موجب هماهنگیِ بیشتر قلب و زبان می شود، از این رو، نقش مؤثّرتری در سازندگی معنوی انسان ایفا می نماید.
🚩 عبادت شبانه و نیایش سحرگاهی در لحظاتی که انسان بیش از هر وقت دیگری از خاطری آسوده برخوردار است، هر چند برای کسانی که با این فرهنگ خو نگرفته اند دشوار است، ولی تأثیر فراوانی در تهذیب نفس و پرورش جان دارد.
💠 تشویق به شب زنده داری، ویژگی های نماز شب، و آثار و برکات آن ـ مانند: پاکسازی آینۀ دل از زنگار گناه، روشنایی دل، اجابت دعا، افزایش روزی، تن درستی و از همه مهم تر، محبّت خداوند سبحان و نزدیک شدن به ساحت قدس ربوبی و دستیابی به دیدار قلبی و معرفت شهودی ـ در واقع، تفسیر و تبیین آیۀ یاد شده است.
🔅 #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام فرمود:
إنَّ الوُصولَ إلَی اللهِ تَعالیٰ سَفَرٌ لا یُدرَکُ إلّا بِامتِطاءِ اللَّیل.
رسیدن به خداوند متعال [و دیدار قلبی او، نیازمند] سفری است که جز با نشستن بر مَرکب شب، میسور نشود.
🌱 و به گفتۀ خواجۀ شیراز:
هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ
از یُمن دعای شب و ورد سحری بود.
📚 فرهنگ نامۀ تهجّد، محمّدی ری شهری ص ۹
@Yaranmontzar
| #زلال_معرفت |
🟨 چرايىِ دشمنى در راه خدا
✍️ دشمنى براى خدا، بدين معناست كه دشمنى كننده، خصومت شخصى با آن كه مورد دشمنى واقع مىشود، ندارد و دشمنى او به دليل منافع شخصى نيست؛ يعنى دشمنى او با كسى كه او را دشمن مىدارد، براى خداست، نه براى خود.
بدين سان، ميان دشمنى براى خدا و دشمنى براى خود، تفاوت جوهرى وجود دارد. دشمنى براى خود و براى تأمين منافع فردى و گروهى، مبدأ همه فسادها، فتنه ها و ويرانىهاست ؛ امّا دشمنى براى خدا، مانند دوستى براى خدا، مبدأ انواع خيرات و بركات و سازندگىهاى فردى و اجتماعى است.
🚩 دشمنى براى خدا، دشمنى براى تأمين منافع مردم است و دشمنى انسان با ديگرى، نمىتواند براى خداوند متعال، فايده اى داشته باشد ؛ زيرا او بىنياز مطلق است. بر اين اساس، تنها انسان و جامعه انسانى، از دوستى و يا دشمنى براى خدا سود مىبرد.
༺ از سوى ديگر، محبّت كردن به كسانى كه بر جامعه انسانى رحم نمىكنند، بسيار خطرناك است. ༺
🔅به فرموده #امام_علی_علیه_السلام :
رَحمَةُ مَن لا يَرحَمُ تَمنَعُ الرَّحمَةَ، وَ استِبقاءُ مَن لا يُبقى يُهلِكُ الاُمَّةَ.
رحم كردن به كسى كه رحم نمىكند، مانع رحمت مىشود، و باقى گذاشتن كسى كه جان ها از دست او به در نمىبرند، امّت را به نابودى مىكشاند.
غرر الحكم: ح ۵۴۳۰
💢 مقتضاى محبّت به جامعه انسانى، دشمنى با چنين عناصر خطرناك و كوتاه كردن دست آنها از تجاوز به حريم انسانيت است.
~~☆ حكمت دشمنى براى خدا، مبارزه با موانع شكوفايى ارزش هاى انسانى و پاكسازى جامعه از عناصر ضدّ ارزشى است. اهمّيت اين مبارزه، كمتر از تلاش براى ساماندهى جامعه مبتنى بر محبّت نيست؛ بلكه مىتوان گفت جزئى از اين تلاش محسوب مىشود.
📚 دانشنامه قرآن و حديث ج ۲ ص ۵۹
#دوستی #دشمنى
@Yaranmontzar
| #زلال_معرفت |
💠 انتخاب الگو در زندگى
✍️ انسان به طور طبيعى، تحت تأثير افكار و عقايد و رفتار پدر و مادر، دوست، محيط و شخصيت هاى برجسته فرهنگى و سياسى قرار مىگيرد و الگوگيرى از ديگران، نقش اساسى در شكل گيرى شخصيت، و سعادت يا شقاوت او دارد؛ لذا مسئله «الگوگيرى (تأسّى)»، يكى از مهم ترين مسائل تربيتى در اسلام است و قرآن و احاديث اسلامى، آموزه هاى مهم و ارزندهاى را در اين زمينه ارائه كردهاند:
~~☆ رهبران و الگوسازی
در زندگى فردى و اجتماعى انسان، هر چه نقش پيشوا بيشتر باشد، دقّت در انتخاب الگو ضرورىتر خواهد بود. بر اين اساس، رهبران دينى جامعه، بيشترين نقش را در الگوسازى و شكل دهى در شخصيت مردم دارند.
🔅در حديث نبوى آمدهاست :
وَ إنَّ أئِمَّتَكُم قادَتُكُم إلَى اللّهِ عز و جل، فَانظروا بِمَن تَقتَدونَ فى دينِكُم وَ صَلاتِكُم .
پيشوايان شما، رهبران شما به سوى خداوند عز و جل هستند. پس بنگريد كه در دين و نمازتان، به چه كسى اقتدا مىكنيد .
▫️ كمال الدين : ص ۲۲۱ ح ۷ .
🗯 همچنين رهبران سياسى جامعه، نقش فراوانى در سازندگى مردم دارند، به گونهاى كه #امام_علی_علیه_السلام مىفرمايد :
🔅النّاسُ بِاُمَرائِهِم أشبَهُ مِنهُم بِآبائِهِم .
مردم به فرمان روايانشان، شبيه ترند تا به پدرانشان .
▫️ تحف العقول : ص ۲۰۸
🚩 بنا بر اين، دقّت در انتخاب رهبران دينى و سياسى، از اهمّيت و اولويّت ويژهاى برخوردار است .
#الگو
📚 دانشنامه قرآن و حديث ج۴ ص ۱۶۹
@Yaranmontzar
.
| #زلال_معرفت |
🔰 و خداوند آزمایش میکند!
✍️فقر و دارایی، وسیلهای برای آشکار شدن ویژگیها و صفات نهفتۀ انسان است. ...
#امام_علی_علیه_السلام در بحث حکمت قبض و بسط روزی... میفرماید:
🔅«خداوند، روزیها را تقدیر فرموده و آنها را فراوان یا اندک و در تنگنا یا گشایش مقرّر فرموده است و در این رفتار، دادگری ورزیده تا هر که را بخواهد، با روزیِ آسان یا سختْ آزمایش فرماید و بدین گونه، شکر ورزیدن و صبر کردن را از توانگر و فقیر بیازماید. ...»
▫️ نهج البلاغه، خطبۀ ۹۱
🔸#امام_باقر_علیه_السلام در تفسیر آیه شریفه ﴿ وَکذَ لِک فَتَنَّا بَعْضَهُم بِبَعْضٍ؛ (۱) و بدین گونه برخی از ایشان را به برخی آزمودیم﴾ ... میفرماید:
🔅«یعنی توانگران را به فقیران آزمودیم تا در نگریم که با فقیران، چگونه همراهی میکنند و چه سان بخشی از مالشان را که خداوند واجب فرموده، بیرون میسازند؛ و نیز فقیران را آزمودیم تا در نگریم که چگونه بر فقر خویش و توانگری توانگران، صبر میورزند».
▫️ تفسیر القمّی، ج۱، ص۲۰۲
🚩 بنا بر این، فقر و غنا، و ضعف و قدرت، نشانۀ ارزشمندی و ناارزشمندی نزد خداوند متعال نیست.
🔻#امام_علی_علیه_السلام در این باره تصریح میکند که:
🔅 به سبب جهل به موارد آزمایش و امتحان در جای توانگری و قدرت، گمان نکنید که خشنودی یا ناخشنودی خدا به این شکل است که مال و فرزند به کسی بدهد یا ندهد. همانا خداوندِ منزّه و بزرگ فرموده است:
﴿ آیا میپندارند که آنچه از مال و فرزندان به آنان میدهیم، برای آنها در [رساندن] نیکیها شتاب میکنیم؟ [نه؛] بلکه نمیفهمند﴾.
پس خدای سبحان، آن گروه از بندگانش را که خود را نزد خویش بزرگ میشمارند، به سبب آن دسته از دوستانش که در چشم آن گروهْ ضعیف به شمار میروند، آزمایش میکند.
▫️ نهج البلاغه، خطبۀ ۱۹۲
📚 الگوی اسلامی شادکامی، ص ۱۸۵ ، #عباس_پسندیده
ا - - - - -
(۱) سورۀ انعام، آیۀ ۵۳
@Yaranmontazer