#رهبری_سیاسی_پیامبر
قرآن کریم، پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله را به عنوان فردی که برای دخالت در زندگی مردم، اولی و دارای ولایت است، معرفی می کند: النَّبِیُّ اَوْلی بِالْمُوءْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ».5 قرآن پژوهان و مفسران، تصریح کرده اند که این اولویت، اختصاص به مسائل دینی ندارد و همه امور دینی و دنیایی آنان را در بر می گیرد.6 موید این تفسیر، چند دلیل زیر است:
1. قرآن؛ اطلاق آیه بالا، اولویت و ولایت پیامبر را به عرصه خاصی محدود نکرده است و در نتیجه، همه حوزه های ولایت پذیر را - که در رأس آنها حوزه رهبری سیاسی و اجتماعی است - شامل می شود و به استناد آن، پیامبر از سوی خداوند، ولایت همه جانبه بر مردم پیدا می کند.
2. روایات؛ امام باقر علیه السلام فرمود: «این آیه، درباره رهبری و فرماندهی نازل شده است»
3. شأن نزول؛ وقتی پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله قصد جنگ کرد و مردم را به خروج فرمان داد، برخی نزد آن حضرت آمدند تا برای بستگان خویش اذن بگیرند و آن گاه، این آیه نازل شد. از این مسئله، روشن می شود که فرمان های اجتماعی پیامبر صلی الله علیه وآله، متکی به ولایت الهی و دینی است؛ نه مبتنی بر خاستگاه بشری.
در آیه دیگری، چنین آمده است: «سرپرست و ولی شما، تنها خدا و پیامبر اوست و کسانی که ایمان آورده اند؛ همان کسانی که نماز به پا می دارند و در حال رکوع، زکات می دهند»
بنابراین، از نگاه قرآن، خداوند، پیامبر را نسبت به دیگران اولویت بخشیده، ولایت داده است. از این رو، ولایت آن حضرت، تابع ولایت خداوند و در طول آن است؛ نه امری زمینی و بشری.
علامه طباطبایی درباره ولایت آن حضرت می نویسد: «رسول خدا، بر همه شئون امت اسلامی، جهت سوق دادن آنان به سوی خدا و نیز برای حکمرانی و فرمانروایی بر آنها و قضاوت در میانشان، ولایت دارد. البته این ولایت، در طول ولایت خداوند و ناشی از تفویض الهی است»
با توجه به مجموع آیات قرآن، می توان فهمید که حضرت رسول، در آن واحد، دارای سه شأن بوده است.
1. امامت، پیشوایی و مرجعیت دینی.
2. ولایت قضایی.
3. ولایت سیاسی و اجتماعی.