💠 سایه کار خیر 🔸 در قرآن کریم دو تا تثبیت ما داریم؛ یک عده در راه حَسَن و یک عده هم در راه قبیح. آنها که کار خیر می ‌کنند، تعبیر قرآن کریم این است که ثواب ‌هایی هم می ‌برند که آثار فقهی دارد؛ حالا اگر زکات واجب بود که ثواب خاص خودش را دارد، صدقه مستحب بود ثواب مخصوص خودش را دارد، که این کار فقهی است که فقیه از آن یا وجوب می ‌فهمد یا استحباب، ثواب را هم استفاده می ‌کند. یک بحث اخلاقی است و آن این است که اگر کسی کار خیری در جامعه انجام داد، این ﴿تَثْبِیتَاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ﴾؛[1] این کاری به مسئله فقه ندارد، این مسئله اخلاقی است. 🔸 بارها به عرض شما رسید، اخلاق غیر از موعظه و سخنرانی است، اخلاق علمی است قوی ‌تر و غنی ‌تر و دقیق‌ تر از فقه. اخلاق غیر از موعظه است. اخلاق طب است، آن موعظه بهداشت است. موعظه خیلی سواد نمی ‌خواهد؛ کار بد نکنید بهشت بروید، این روایت این است، این روایت آن است؛ اما اخلاق این است که نفس را با تجرّد ثابت کند، قوای نفس را ثابت کند، چندین نیرو در درون انسان است ثابت کند، تجرّد آنها برزخی است یا عقلی، ثابت کند، روابط فرهنگی این قوا را با هم ثابت کند، چگونه می‌ شود که وهم و خیال با عقلِ نظر درگیر می ‌شوند و خروجی ‌اش آن سیزده قسم مغالطات منطقی است این را بررسی کنند، چون جبهه جنگ است. اینکه فرمود از جبهه اصغر آمدید به جبهه اکبر می ‌روید؛[2] در جبهه اکبر چه با چه می‌ جنگد؟ تا قوا را انسان نشناسد، مسئول اندیشه را نشناسد، مسئول انگیزه را نشناسد، درگیری قوا را نشناسد، نفس مسوّله چیست، نفس لوّامه چیست، نفس امّاره چیست؛ اینها نه با بنای عقلا حلّ می ‌شود نه با فهم عرف؛ اینها فنّ دقیقِ رقیقِ علمی اخلاق می‌ خواهد. 🔸 در قرآن کریم دارد کسانی که ﴿ینفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ﴾، اینها جنّات دارند، درجات دارند، این حکم فقهی است این درست است، بهشت به اینها می‌ دهیم کار ثوابی است؛ اما ﴿تَثْبِیتَاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ﴾؛ یعنی هر كس که كار خیری انجام می‌دهد، محال است که برای دیگری انجام بدهد. این سایه کار خیر است که به دیگری می ‌رسد، ولی اصل کار این است. اگر این درخت می‌ توانست از جای خود حركت كند برود كنار این نهر، یك سطل آب بردارد به پای خود بریزد، این درخت به چه كسی خدمت كرده است؟ می ‌گوید هر كار خیری که انسان انجام می ‌دهد، موقعیت خودش را تثبیت می ‌كند، دیگر در حوادث نمی ‌لغزد، دیگر مردّد نمی‌ شود، دیگر نه با چهارتا تكریم و یا چهارتا توهین از جا در نمی‌ رود. [1] . سوره بقره، آیه265. [2] . الکافی(ط ـ الإسلامیة)،ج5، ص12؛ «عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ النَّبِی ص بَعَثَ بِسَرِیةٍ فَلَمَّا رَجَعُوا قَالَ مَرْحَباً بِقَوْمٍ قَضَوُا الْجِهَادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِی الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قِیلَ یا رَسُولَ اللَّهِ ص وَ مَا الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفْس‏». #علم_اخلاق #حضرت_آیت_الله_جوادی_آملی 📚 درس اخلاق تاریخ: 1396/10/07 🆔 eitaa.com/EsraTvEitaa