💠 صیانت از علم و اراده
🔹 این #روزه یك عبادت تمرینی است تا مجاری ادراكی و تحریكی را از گزند نفس از درون و ابلیس از بیرون منزه بكند. این مجاری ادراكی و تحریكی می تواند #مظهر_ظهور_علم خدای سبحان در بخش معرفت و #اراده_و_قدرت خدا در بخش عمل باشد و كار خدا چه در بخش علم چه در بخش عمل #حق_محض است. او ﴿یقُولُ الْحَقَّ﴾، ﴿الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ﴾، از خدای سبحان كه خیر محض است #جز_نكویی_ناید.
🔹 علم خدا بخواهد در مجاری ادراكی كسی ظهور كند آن مجرا باید طیب و طاهر باشد. قدرت و اراده ذات اقدس الهی بخواهد در مجاری اقتدار و اراده كسی تجلّی كند، آن كانال باید طیب و طاهر باشد. اگر كسی از نظر مجاری علمی و عملی طیب و طاهر بود، توان آن را دارد كه به قُرب فرائض و قُرب نوافل بار یابد. این حدیث قدسی را كه فریقین نقل كردند، هم علمای شیعه نقل كردند و هم محدثان سنی نقل كردند ناظر به همین بخش است كه ذات اقدس الهی فرمود بندگان من به وسیله نوافل به من نزدیك می شوند تا #محبوب من بشوند. اینكه در زیارت امین الله میخوانیم «مُحِبَّةً لِصَفْوَةِ أَوْلِیائِكَ مَحْبُوبَةً فِی أَرْضِكَ وَ سَمَائِكَ»[1] این طلیعه است، بعد از اینكه محبوب «أرض و سماء» شدیم محبوب خالق «أرض و سماء» هم می شویم، اگر محبوب او شدیم معلوم می شود كه #مجاری_اداركی ما یعنی بخش اندیشه ما طیب و طاهر است، آنگاه معرفت خدا در بخش اندیشه ما تجلّی دارد؛ ما خوب می فهمیم، به واقع می رسیم و خطا نمی كنیم یا خطای ما بسیار محدود خواهد بود و همچنین در بخش عزم و تصمیم و انگیزه طیب و طاهر خواهیم بود، #اراده_خدا در مجاری ادراكی ما جلوه می كند، ما بد كسی را نمی خواهیم، بد اندیش نیستیم، بیراهه نمی رویم و راه كسی را هم نمی بندیم. اینكه در حدیث #قرب_نوافل آمده است «إِذاً سَمْعَهُ الَّذِی یسْمَعُ بِهِ وَ بَصَرَهُ الَّذِی یبْصِرُ بِهِ»[2] این ناظر به مجاری ادراكی اوست. اینكه فرمود و «وَ یدَهُ الَّتِی یبْطِشُ بِهَا» ناظر به مجاری تحریكی اوست.
🔹 كاری را كه انسان انجام می دهد در حقیقت خدای سبحان به وسیله مجاری او انجام می دهد. اگر در سوره مباركه «انفال» آمده است ﴿وَ مَا رَمَیتَ إِذْ رَمَیتَ﴾[3] این مخصوص نبی نیست، نبوت یك امر اختصاصی است که با درس و بحث حاصل نمی شود و با تجربه و تمرین حاصل نمی شود، آن ﴿ذلِكَ فَضْلُ اللّهِ یؤْتیهِ مَنْ یشاءُ﴾[4] است، آن ﴿اللّهُ أَعْلَمُ حَیثُ یجْعَلُ رِسالَتَهُ﴾[5] است و مانند آن، اما مسئله ولایت «الی یوم القیامه» مطرح است؛ لذا خاتمیت رسول گرامی (صلّی الله علیه و آله و سلّم) با #مهدویت هیچ منافاتی ندارد، آن مسئله ولایت است كه همچنان مستمر است، این نبوت تشریعی است كه برای همیشه منقطع شده است و هرگز كسی بعد از وجود مبارك رسول گرامی (صلّی الله علیه و آله و سلّم) به مقام نبوت و رسالت تشریعی بار نمی یابد.
🔹 به هر تقدیر اینكه خدای سبحان فرمود من #اندیشه_و انگیزه_انسان سالك صالح را تأمین می كنم بهترین راهش #روزه گرفتن است كه در ماه مبارك رمضان تمرین این كار است. به ما گفتند وقتی روزه می گیری چشم و گوشت هم روزه بگیرد! قلب و اندیشه و انگیزهات هم روزه بگیرد! از وجود مبارك امام صادق (علیه افضل صلوات المصلین) رسیده است از ائمه دیگر(علیهم الصلاة و علیهم السلام) هم رسیده است كه شما سعی كنید راه های علمی و عملی خودتان را #تطهیر كنید، وقتی تطهیر كردید خدای سبحان با علم و عمل این راه را به عهده می گیرد و شما می شوید نظیر فرشته! همان طوری كه فرشتگان را خدا تأمین می كند، شما كه #مؤمن_سالك_صالح هستید را خدا تأمین می كند. این مطلب نه تنها در كتاب های اهل معرفت است، در كتاب های فقیهان بزرگوار ما هم هست. اینكه بزرگواران دیگری مثل صاحب جواهر[6] گفتند مرحوم سید طباطبایی (رضوان الله علیهما) هم در کتاب عروه[7] این را بیان كرده كه در فضل روزه گرفتن همین بس كه انسان شبیه فرشته می شود برای همین است، اگر آن بزرگوار گفت
تو فرشته شوی ار جهد كنی از پی آنك ٭٭٭ برگ توت است به تدریج كنندش اطلس[8]
ناظر به همین است.
[1]. کامل القضاء، ص40.
[2]. الكافی(ط ـ الإسلامیة)، ج2، ص352.
[3]. سوره مبارکه انفال، آیه17.
[4]. سوره مبارکه جمعه، آیه4.
[5]. سوره مبارکه انعام، آیه124.
[6]. جواهر الكلام فی شرح شرائع الإسلام، ج16، ص181؛ «الصوم الذی هو من أشرف الطاعات و أفضل القربات، و لو لم یكن فیه إلا الارتقاء من حطیط النفس البهیمیة إلى ذروة الشبه بالملائكة الروحانیة لكفی به منقبة و فضلا».
[7]. العروة الوثقی(سید محمد کاظم یزدی)، ج2، ص241؛ «من أنه لو لم یكن فی الصوم إلا الارتقاء عن حضیض حظوظ النفس البهیمیة إلى ذروة التشبه بالملائكة الروحانیة لكفی به فضلا و منقبة و شرفا».
[8]. سنایی، قصاید، قصیده90.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 پیام موضوعی
تاریخ: 1374/07/10
🆔 @a_javadiamoli_esra