💠 تهذیب روح
🔸 بهترین راهی را كه قرآن كریم برای #تهذیب_روح ارائه می كند، این است كه ما بعد از شناخت تجرّد روح او را به یك چیز جاودانه سرگرم بكنیم، اصراری بر اینكه برای ابد با تن در دنیا بمانیم نداشته باشیم كه ﴿إِنَّكَ مَیتٌ وَإِنَّهُم مَیتُونَ﴾،[1] بلکه اصرار داشته باشیم كه آثار ما جاودانه باشد ﴿نَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ﴾[2] و آثار جاودانه را #روح_جاوید به جا می گذارد، این كار شدنی است! بنابراین اصرار قرآن بر این است كه ما به این معارف قلبی بیشتر بها بدهیم در عین حال كه به ما دستور می دهد، واجب و مستحب را انجام بدهیم و از حرام و مكروه بپرهیزیم؛ اما آن مقداری كه بر اساس معارف و بر اساس نیت های قلبی تكیه می كند به آن اندازه بر بدن تكیه نمی كند، اعمال بدنی محدود است، واجب ها مشخص است: چند ركعت نماز واجب است، در سال چند روز روزه واجب هست یا در عمر یك بار مكه رفتن واجب است، اینها واجب های محدود است؛ اما #نام_خدا و #یاد_خدا كه در حقیقت یك كار قلبی است بیكران در بیكران است ﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِیراً﴾[3] چیزی را كه خدا زیاد بشمارد معلوم می شود كه حدّ و حصر خاص ندارد؛ فرمود زیاد به #یاد_خدا باشید، اگر زیاد به یاد خدا بودیم خدا هم زیاد به یاد ماست، نه كم! چون اصلش را این چنین تنظیم كرد ﴿فَاذْكُرُونِی أَذْكُرْكُمْ﴾[4] این یك اصل.
فرمود به یاد من باشید تا من به یاد شما باشم، بعد فرمود: ﴿اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْراً كَثِیراً﴾ زیاد به یاد خدا باشید؛ یعنی اگر میخواهید خدا زیاد به یاد شما باشد، شما هم زیاد به یاد خدا باشید؛ این دو اصل.
🔸 اگر خدا زیاد به یاد آدم بود، هرگز انسان مَنسی نیست فراموش نمی شود و اگر مَنسی نبود بیناست، چون كسی كه خدا او را فراموشش بكند او نابیناست. گرچه خدا فراموشكار نیست ﴿وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِیاً﴾،[5] ولی بعضی ها را از لطف خود دور می دارد. نابینایان از لطف خدا دورند، نه نابینایان بَصری، بلكه نابینایان #بصیرتی! خیلی ها هستند كه روشن دل هستند گرچه به حسب ظاهر نابینا می باشند، آن منظور نیست؛ آن كه در قیامت كور محشور می شود و به خدا عرض می كند ﴿رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِی أَعْمَی وَقَدْ كُنتُ بَصِیراً﴾ خدا می فرماید: ﴿كَذلِكَ أَتَتْكَ آیاتُنَا فَنَسِیتَهَا وَكَذلِكَ الْیوْمَ تُنسَی﴾؛[6] چون آیات ما را فراموش كردی و به یاد آیات ما نبودی امروز هم مورد لطف ما قرار نمی گیری، چنین كسی در قیامت #كور است. اگر كسی مَنسی حق نبود بلكه مذكور الهی بود می شود بینا، اگر #بینا بود یا جزء مقرّبین است یا جزء ابرار، چنین انسانی جاودانه زندگی می كند.
🔸 پس اگر كسی به یاد خدا بود، خدا به یاد اوست این یك مقدمه و اگر كثیراً به یاد خدا بود خدا كثیراً به یاد اوست این دو و هر كس به یاد خدا بود و خدا به یاد او، او بیناست و نابینا نمی شود این سه و اگر كسی نابینا نبود و قلبش بینا بود، بسیاری از اسرار عالم را می بیند چهار و چیزی بالاتر و شیرین تر از شهود اسرار عالم نیست، این هم پنج. اینها محصول #تهذیب_روح و تزكیهٴ نفس است كه از #تطهیر_دل و #احیای #نام حق و #یاد حق در قلب شروع می شود.
[1]. سوره زمر، آیه 30.
[2]. سوره یس، آیه 12.
[3]. سوره احزاب، آیه 41.
[4]. سوره بقره، آیه 152.
[5]. سوره مریم، آیه 64.
[6]. سوره طه، آیات 125 و 126.
#نام_و_یاد_حق
#تطهیر_قلب
#ذکر_کثیر
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 تفسیر موضوعی _ اخلاق در قرآن جلسه 94
🆔 @a_javadiamoli_esra
🔸 خدای سبحان بخشی از آیات قرآن کریم را بر اساس «صنعت احتباک» بیان کرده، صنعت احتباک این است که اگر دو چیز در قبال هم هستند یکی را می گویند و دیگری را ذکر نمی کنند، چون خود مخاطب می فهمد. ما وقتی گفتیم انسان یا زنده است دیگر لازم نیست بگوییم در قبال زنده مُرده است، می گوییم یا مؤمن است یعنی در مقابل آن کافر، یا عالم است در مقابل آن جاهل، در اینجا قرآن کریم فرمود بعضی ها بینا هستند، بعضی ها نابینا، فرمود آن کس که #تابع_امام_زمان خود است بیناست، آن کس که تابع امام زمان خود نیست نابیناست، اینها را مقابل هم قرار داد، فرمود: ﴿یوْمَ نَدْعُوا کلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ فَمَنْ أُوتِی کتابَهُ بِیمینِهِ فَأُولئِک یقْرَؤُنَ کتابَهُمْ وَ لا یظْلَمُونَ فَتیلاً ٭ وَ مَنْ کانَ فی هذِهِ أَعْمی﴾،[2] این نابینا را در قبال معتقد به امام زمان قرار داد، فرمود بعضی ها کور هستند؛ یعنی آن کس که معتقد به امام زمان است بیناست، #بصیر است، آن که معتقد نیست کور است. این افراد در قیامت کور محشور می شوند که در سوره مبارکه «طٰه» همین عده در قیامت به خدا اعتراض می کنند، می گویند: ﴿رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنی أَعْمی وَ قَدْ کنْتُ بَصیراً﴾[3] خدایا من در دنیا بینا بودم، چشم داشتم، الآن کورم! چرا مرا کور محشور کردی؟ خدای سبحان می فرماید تو در دنیا چشم نداشتی، در دنیا هم کور بودی، الآن هم اینجا کوری! در قیامت همین افرادی که کور محشور می شوند، جهنم را می بینند، کفار را می بینند، شعله های عذاب را می بینند، خدا به آنها می فرماید به اینکه ﴿أَ فَسِحْرٌ هذا أَمْ أَنْتُمْ لا تُبْصِرُونَ﴾[4] آنها هم «بالصراحه» میگویند: ﴿رَبَّنا أَبْصَرْنا وَ سَمِعْنا﴾؛[5] خدایا این جهنم را می بینیم، اهلش را هم می بینیم! در قیامت اینها جهنم را کاملاً می بینند، اهل جهنم را می بینند؛ ولی بهشت و اهل بهشت را نمی بینند، کوری است که فقط جهنم را می بیند ولی بهشت را نمی بیند. خدای سبحان در قبال اعتراض آنها که عرض می کنند: ﴿رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنی أَعْمی وَ قَدْ کنْتُ بَصیراً﴾؛ خدایا من در دنیا بینا بودم، چشم داشتم، چرا مرا کور محشور کردی؟ خدا در جواب میفرماید به اینکه ﴿کذلِک أَتَتْک آیاتُنا فَنَسیتَها وَ کذلِک الْیوْمَ تُنْسی﴾؛[6] ما تو را کور محشور نکردیم، هر طور در دنیا بودی، همان طور در قیامت محشور می شوی. تو در دنیا مسجد را ندیدی، حسینیه را ندیدی، رهبر را ندیدی، امام را ندیدی، مراکز مذهب را ندیدی، حوزه را ندیدی، دانشگاه را ندیدی، فضایل را ندیدی، قرآن را ندیدی، عترت را ندیدی، فقط مراکز فساد را دیدی، الآن هم همین طور است! الآن هم بهشت را نمیبینی، انبیا را نمیبینی، جهنم را میبینی، هر طوری که در دنیا بودی همان طور محشور می شوی! فرمود: ﴿کذلِک أَتَتْک آیاتُنا فَنَسیتَها وَ کذلِک الْیوْمَ تُنْسی﴾ ما #کور محشور نکردیم! هر طوری که در دنیا بودی همان طور هستی! الآن کاملاً جهنم را می بینی، کفار را می بینی، منافقین را می بینی، شعله را می بینی، این وضع هست. بنابراین ما باید ببینیم که چه چیز را داریم می بینیم. اگر خدای سبحان در پاسخ اعتراض این عده فرمود: ﴿کذلِک أَتَتْک آیاتُنا فَنَسیتَها وَ کذلِک الْیوْمَ تُنْسی﴾ در دنیا که بودی خوبی ها را نمی دیدی الآن بهشت را نمی بینی، بدی ها را می دیدی الآن جهنم را می بینی. بنابراین آن که به وجود مبارک ولی عصر معتقد است در حقیقت #بصیر است.
[1]. سوره اسراء، آیات71 و 72.
[2]. سوره اسراء، آیات71 و 72.
[3]. سوره طه، آیه125.
[4]. سوره طور، آیه15.
[5]. سوره سجده، آیه12.
[6]. سوره طه، آیه126.
#بهار_مهدوی
#مهدی_موعود_موجود
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 درس اخلاق
تاریخ: 1389/05/07
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 نظر تشریفی
🔹 این ایام مصادف با سالگرد حمله مستقیم نظامی آمریكا به طبس است; دیدید كه خدا #خدای_مظلومان است، گرچه خدا خدای جهانیان است و رب العالمین است اما «اللَّهُ مَوْلَانَا وَ لَا مَوْلَى لَكُمْ».[1] در بخش های قابل توجه از قرآن كریم خدا می فرماید لطف من شامل مسلمین است، من یك عده را اصلاً نگاه نمیكنم! با اینكه او ﴿بِكُلِّ شَیءٍ بَصیرٌ﴾[2] است [اما فرمود:] ﴿وَ لا یكَلِّمُهُمُ اللّهُ یوْمَ الْقِیامَةِ وَ لا یزَكِّیهِمْ﴾[3] [یا فرمود] ﴿وَ لا ینْظُرُ إِلَیهِمْ﴾[4]. خب اینها همه كلام تشریفی است، اینها همه نظر تشریفی است، وگرنه سراسر جهان در مشهد خداست و خدا ﴿بِكُلِّ شَیءٍ بَصیرٌ﴾ است.
🔹 دین قبل از اینكه ما را از جهنم بترساند ما را انسان با#حیا و با ادب تربیت می كند; این سورهٴ مباركهٴ «علق» از عتایق سور است ـ بالأخره یا اولین سوره است یا از اولین سور به شما میآید ـ بعد از چند آیه از ﴿إقْرَأ﴾[5] كه بگذریم به این جمله نورانی میرسیم: ﴿أَ لَمْ یعْلَمْ بِأَنَّ اللّهَ یری﴾[6]; انسان حیا نمی كند [آیا] نمی داند كه خدا می بیند. خود همین حیا برای گناه نكردن كافی است تنها سخن از جهنم نیست.
🔹 خب این خدا كه همه را می بیند آن #نظر_تشریفی اش را نسبت به تبهكاران ندارد; فرمود خدا اصلاً اینها را نگاه نمی كند[7] یعنی آن لطف خاص را نسبت به اینها اِعمال نمی كند [اما] مؤمنین را می نگرد. آن روزی كه حمله نظامی #طبس شروع شد چه كسی خبردار بود؟ هیچ كس! بعد از اینكه واقعه گذشت و خدا با یك مقدار شن مشكل را حل كرد آنگاه خیلی از مسئولین رده اول فهمیدند بعد به عرض امام رساندند. تنها كسی كه این كشور را حفظ كرد همان الله (تعالی) بود; گاهی [خدا] بی پرده خود را نشان می دهد.
🔹 این دعای نورانی و جمله نورانی امام حسین (سلام الله علیه) در دعای «عرفه» معنایش نفرین نیست؛ معنایش این نیست اگر كسی خدا را نبیند كور باد «عَمِیتْ» [به معنی] كور باد نیست; «عَمِیتْ عینٌ لا تراكَ علیها رقیباً» [نه یعنی] خدایا كسی كه تو را نمی بیند چشمش كور باد [بلكه یعنی] كسی كه تو را نمی بیند #كور است! برای اینكه ﴿فَأَینَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ﴾[8]. خب اگر كسی این جا یا هر جا و هر چه را كه وجه خداست بنگرد [اما] او را نبیند، این كور است [و] نشانه اش همان آیات سوره «طه» است كه ﴿رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنی أَعْمی وَ قَدْ كُنْتُ بَصیرًا﴾، فرمود نه این چنین نیست [بلكه] ﴿كَذلِكَ أَتَتْكَ آیاتُنا فَنَسیتَها وَ كَذلِكَ الْیوْمَ تُنْسی﴾[9]; تو امروز منسی هستی [و] از یادمان رفتی، خب كسی كه از یاد خدا رفت كور است.
🔹 فردا ظهور كوری دنیاست نه ظرف حدوث كوری! ظرف حدوث در دنیاست [كه] انسان خودش را كور كرد؛ منتها نمی داند كه كور است [و] فردا می فهمد كه كور است. در سوره «حج» فرمود: ﴿فَإِنَّها لا تَعْمَی اْلأَبْصارُ وَ لكِنْ تَعْمَی الْقُلُوبُ الَّتی فِی الصُّدُورِ﴾[10] این چشم دلشان كور است، فردا كه دل ظهور میكند معلوم می شود كور ظهور كرده است; ﴿فَإِنَّها لا تَعْمَی اْلأَبْصارُ وَ لكِنْ تَعْمَی الْقُلُوبُ الَّتی فِی الصُّدُورِ﴾. فردا كه پیشگاه حقیقت پدید می آید، #كوری_كوران ظهور می كند. اینها كسانی اند كه نمی بینند و خدا هم به اینها نگاه خاص ندارد، اما به شما مردم و به این نظام نگاه خاص دارد; آن روزی كه هیچ كس نمی دانست مسئله #طبس را حل كرد.
[1] . الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی)، ج1، ص274.
[2] . سوره ملك، آیه 19.
[3] . سوره بقره، آیه 174.
[4] . سوره آلعمران، آیه 77.
[5] . سوره علق، آیه 1.
[6] . سوره علق، آیه 14.
[7] . سوره آلعمران، آیه 77.
[8] . سوره بقره، آیه 115.
[9] . سوره طه، آیات 125 ـ 126.
[10] . سوره حج، آیه 46.
#سالروز_واقعه_طبس
#حیا
#ظهور_بی_پرده
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 خطبه های نماز جمعه
تاریخ: 1372/01/13
🆔 @a_javadiamoli_esra