#خسارت به #بيت_المال 🔰
🔻 برخى افراد به اموال عمومى مانند اتوبوسها و يا تلفنهاى عمومى و يا ساختمانهاى ادارى و پاركها و ... خساراتى وارد مىآورند، اين افراد ضامن هستند و بايد خسارت آن را به اداره مربوطه بپردازند.(1)
💡 و اگر نمىدانند مربوط به كدام اداره است، در اختيار مجتهد جامع الشرايط بگذارند تا به مصرف شرعى برساند. (2)
--------------
1. مسائل جديد، محسن محمودى، ج 4، ص 165.
2. جامع الاحكام صافى، ج 2، ص 116، س 1555.
📚 احكام دو دقيقه اى ؛ ج3 ؛ ص65
💢 کانال رسمی حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
😳 مواردى كه #رضايت ديگران #شرط #نيست 🔰
💡 گرچه رضايت افراد در بسيارى از مسائل فقهى همچون بيع، نكاح، شركت، عاريه، قرض و ... شرط است، اما در بسيارى از مسائل رضايت ديگران شرط مشروعيت نيست. همچون:
1. پورسانت حرام
2. رشوه
3. ربا
4. ارتباط نامشروع
5. اداى واجبات مانند نماز و حج.
❓پرسش: اگر پدرى به فرزند بگويد راضى نيستم قرآن بخوانى يا در جلسه قرآن شركت كنى، آيا بر فرزند اطاعت از پدر در اين مورد لازم است؟
✅ پاسخ: اگر منشأ نارضايتى پدر عناد يا بى اعتنايى به قرآن باشد اطاعت از او لازم نيست. (1)
6. تقلب
7. بدحجابى
8. خوردن چيزهاى مضر
9. بى عفتى و ارائه فيلم و عكس به نامحرمان
10. غيبت
----------------
1. جامع المسائل فاضل، ج 1، ص 632، س 2213.
📚 احكام دو دقيقه اى ؛ ج3 ؛ ص64
💢 کانال رسمی حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
سه نكته درباره #تاوان 🔰
1. تاوان و غرامت عبارت است از آنچه كه بابت جبران خسارت داده مىشود. هر عمل ضمان آورى، موجب تاوان و غرامت مىشود، خواه سبب ضمان اختيارى باشد يا قهرى مانند اتلاف مال ديگران و يا كوتاهى در حفظ امانت. بنابراين خسارت گرفتن در تصادفات رانندگى مانعى ندارد.
2. تاوان گرفتن در يك صورت جايز نيست و آن جايى است كه مالى به عنوان امانت در اختيار شخصى قرار گرفته و بدون كوتاهى در حفظ آن و بدون شرط ضمان آسيب ببيند. (1)
3. جبران خسارت گاه به تعمير عين مال آسيب ديده است مانند وسايل برقى آسيب ديده، و گاه به دادن قيمت آن است، اگر برگرداندن مثلش ممكن نباشد و يا صاحب حق به قيمت راضى شود. (2)
---------------
1. جامع الاحكام صافى، ج 1، ص 375، س 1246.
2. تحريرالوسيله، ج 2، ص 180؛ توضيح المسائل مراجع، م 2553 و 2554.
📚 احكام دو دقيقه اى ؛ ج3 ؛ ص63
💢 کانال رسمی حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
سه نكته درباره #ضرر و زيان 🔰
1. ضرر رساندن به خود و ديگرى، خواه به جان يا آبرو و يا اموال او حرام است.
2. اگر چيزى تنها زيادش زيانآور باشد، مصرف زياد آن حرام خواهد بود. همچنين اگر به تنهايى ضرر داشته باشد نه همراه چيز ديگر، مصرف آن به تنهايى حرام خواهد بود. (1)
3. استعمال و خوردن چيزى كه براى بدن ضرر دارد حرام است.
❓پرسش: آيا درحرمت استعمال چيزى كه ضرر دارد، علم به ضرر لازم است يا گمان و يا احتمال ضرر نيز كافى است؟
✅ پاسخ: ظن به ضرر، بلكه احتمال ضرر كفايت مىكند. (2)
-------------
1. فرهنگ فقه، ج 5، ص 144.
2. مجمع المسائل گلپايگانى، ج 3، ص 64.
📚 احكام دو دقيقه اى ؛ ج3 ؛ ص62
💢 کانال رسمی حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
انواع #امانت 🔰
امانت به گونههاى مختلفى در احكام شرعى مطرح شده است.
به چند نمونه از آنها اشاره مىشود:
1. مال مورد اجاره، امانتى است در اختيار مستأجر.
2. اموالى كه در دست صاحبان صنعت قرار مىگيرد. همچون پارچه اى كه در اختيار خياط قرار مىگيرد يا ماشينى كه براى تعمير در اختيار مكانيك قرار مىگيرد و ... امانت است.
3. مالى كه در گرو ديگرى است، امانت است.
4. مالى كه به عنوان عاريه در اختيار ديگرى قرار مىگيرد، امانت است.
📚 احكام دو دقيقه اى ؛ ج3 ؛ ص62
💢 کانال رسمی حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
چهار نكته درباره #تقاص 🔰
1. تقاص، برداشتن مال ديگرى بدون اذن او در مقابل مال خود است.
2. اگر بدهكار قدرت بر پرداخت بدهى دارد ولى امتناع مىكند، طلبكار مىتواند به اندازه طلب خود، تقاص كند. (1)
3. تقاص همانگونه كه از عين جايز است، از منافع نيز جايز مىباشد، از اين رو طلبكار مىتواند خانه يا ماشين مديون را اجاره دهد و اجرت آن را بابت طلب خود بردارد. (2)
4. زنى كه از شوهر اطاعت مىكند اگر مطالبه خرجى كند و شوهر ندهد مىتواند در هر روز به اندازه خرجى آن روز بدون اجازه از مال او بردارد. (3)
-------------
1. تحريرالوسيله، ج 2، باب المقاصه، م 1 و 2؛ اجوبة الاستفتائات، س 1765؛ استفتائات تبريزى، س 1269.
2. فرهنگ فقه، ج 2، ص 570.
3. توضيح المسائل مراجع، م 2416.
📚احكام دو دقيقه اى ؛ ج3 ؛ ص66
💢 کانال رسمی حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
#فحاشى ⛔️ 🔰
🔻 عمرو بن نعمان جعفى مىگويد: امام صادق عليه السلام دوستى داشت كه همواره با يكديگر بودند و از هم جدا نمىشدند. روزى از محلى عبور مىكردند كه غلام آن مرد نيز از پشت سر او حركت مىكرد. آن مرد نگاهى به پشت سر انداخت و او را صدا زد، ولى غلام متوجه نشد، تا سه مرتبه او را صدا زد ولى جوابى نشنيد.
👈 دفعه چهارم به او گفت: اى مادر به خطا كجا هستى؟
امام صادق عليه السلام پس از شنيدن اين جمله دستش را محكم به پيشانى خود زد و فرمود: «سبحان الله»، به مادرش نسبت ناروا مىدهى؟ من تو را پارسا مىدانستم در حالى كه تو بى پروايى.
وى عرض كرد: مادرش مشرك است. امام صادق عليه السلام فرمود: آيا نمىدانى كه هر امتى براى خود مراسم ازدواجى دارند؟ دور شو از من.
💡راوى مىگويد: من ديگر نديدم كه حضرت با او راه برود تا وقتى كه مرگ بين آنها فاصله انداخت. (1)
🔻 سماعه گويد: خدمت امام صادق عليه السلام رسيدم، حضرت به من فرمود: اى سماعه اين چه جنجالى بود كه ميان تو و شتردارت پيش آمده بود؟ مبادا دشنامگو و بد زبان و لعنتكننده باشى؟ عرض كردم: به خدا سوگند چنين بود (كه فرمودى ولى) او به من ستم كرد! فرمود: اگر او به تو ستم كرده، تو از او سر افتادى، هر آينه اين كردار از كردارهاى من نيست، و به شيعيانم چنين دستورى ندادهام، از پروردگارت آمرزش بخواه، و به آن كردار باز مگرد. عرض كردم: از خدا آمرزش مىخواهم. (2)
🔻 امام على عليه السلام در جنگ صفين، ديدند كه برخى از لشكريان ايشان، به لشكر معاويه دشنام مىدهند، امام فرمود: من دوست ندارم كسى كه در سپاه من مىجنگد، به دشمن دشنام دهد. (3)
✅ سه نكته درباره #ناسزاگويى
1. يكى از گناهان رايج در جامعه ناسزاگويى و فحاشى است. (4)
كه هم حقالله است و هم حق الناس. (5)
2. نبايد پاسخ ناسزا را با فحش داد، بلكه اگر ممكن است با رعايت مراتب، نهى از منكر كرد و اگر ممكن نيست، حلم و سكوت تأثير زيادى در ناسزاگو دارد. (6)
3. توبه از فحش دادن، به اين است كه علاوه بر پشيمانى و تصميم بر ترك، كسى را كه به او فحش داده است، از خود راضى كند. (7)
----------------
1. مجموعه ورام مترجم، ج 2، ص 434 و در روايتى ديگر آمده است كه شخصى در حضور امام صادق عليه السلام به كسى ناسزا گفت و حضرت با تندى با او برخورد كرد.( علل الشرايع، ج 2، ص 540)
2. كافى، ج 2، ص 326؛ إِيَّاكَ أَنْ تَكُونَ فَحَّاشاً أَوْ صَخَّاباً أَوْ لَعَّاناً ...
3. نهج البلاغه، خطبه 206؛ إِنِّي أَكْرَهُ لَكُمْ أَنْ تَكُونُوا سَبَّابِين.
4. مسائل جديد از ديدگاه علما و مراجع تقليد، ج 1، ص 19.
5. استفتائات، آية الله بهجت، ج 4، س 5849.
6. هزار و يك مسأله فقهى، آية الله نورى، ج 1، ص 314، س 1060.
7. توضيح المسائل آية الله مظاهرى، ص 432.
📚 احكام داستانى ؛ ص126
💢 کانال رسمی حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
#گران_فروشى 🔰
💡 امام صادق عليه السلام به يكى از خدمت گزارانش به نام مصادف هزار دينار پرداخت و به او فرمود: آماده سفر تجارى به مصر شو، مصادف با پول امام، كالايى تهيه كرد و همراه گروهى از تجار رهسپار مصر شد. اين گروه وقتى به نزديكى مصر رسيدند با كاروانى برخورد كردند كه به تازگى از مصر خارج شده بود. از آنان درباره وضعيت بازار مصر و موقعيت كالاى خود در آن پرسيدند و معلوم شد كالاى تجارى ايشان كه از نيازهاى عمومى مردم بود، در بازار مصر ناياب است و مشترى فراوان دارد.
🔻 مصادف و همراهانش با درك موقعيت خاصى كه در آن قرار گرفته بودند، هم سوگند شدند كه هيچ كس كالايش را كمتر از دو برابر قيمت خريد نفروشد. آنها پس از فروش كالاى تجارى و جمعآورى سود و سرمايه به مدينه بازگشتند.
🔻 مصادف خدمت امام صادق عليه السلام رسيد و دو كيسه پولى را كه همراه داشت خدمت حضرت نهاد و عرض كرد، فدايت شوم يكى اصل سرمايه و ديگرى سود آن است. حضرت فرمود: اين سود بسيار است، چگونه آن را به دست آوردى؟
مصادف تمام ماجرا را براى حضرت شرح داد كه چگونه با يكديگر، هم سوگند شدند و به آسانى سود سرشارى به دست آوردند.
🔻 حضرت با ناراحتى فرمود: سبحان الله، به زيان مردمى مسلمان با هم، هم سوگند مىشويد كه متاع خويش را جز به دو برابر خريد نفروشيد؟ آن گاه يكى از دو كيسه را برداشت و فرمود: اين سرمايه من؛ ما را به چنين سودى نياز نيست. (1)
🖌 ميزان سود كالا
❓پرسش: گرفتن چه مقدار سود در فروش كالا جايز است؟
✅ پاسخ: امام خمينى (ره): اگر مقرراتى از طرف دولت اسلام هست بايد مراعات شود و در صورت اجحاف و گران فروشى موجب حرام شدن مال نيست.
✅ آية الله خامنهاى: سود گرفتن، حد معينى ندارد، بنابراين تا وقتى كه به حد اجحاف نرسيده و بر خلاف مقررات دولت اسلامى نباشد اشكال ندارد، ولى افضل بلكه مستحب آن است كه فروشنده به آن مقدار سودى كه هزينههايش را تأمين مىكند، اكتفا نمايد. (2)
✅ آية الله بهجت: مقدار سود تا به حدى كه اجحاف نشود منعى ندارد. (3)
✅ آية الله مكارم: سود، ميزان معينى ندارد و بستگى به رضايت طرفين دارد، مگر در كالاهايى كه از سوى نظام اسلامى قيمت خاصى براى آن تعيين شده باشد. ولى رعايت انصاف در هر حال بسيار خوب است. (4)
--------------
1. بحارالانوار، ج 47، ص 59؛ فروع كافى، ج 1، ص 374.
2. اجوبة الاستفتائات، ص 370، م 1612.
3. استفتائات، آية الله بهجت، ج 3، س 4201.
4. استفتائات جديد، آية الله مكارم، ج 3، ص 182، س 517.
📚 احكام داستانى ؛ ص141
💢 کانال رسمی حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
#سلام قبل از #كلام 🔰
🔻 روزى مردى نزد امام حسين عليه السلام آمد و پيش از آن كه سلام كند، گفت: خداوند به شما عافيت بدهد، حالتان چطور است؟
حضرت در جواب فرمود: خداوند تو را عافيت بدهد، اول سلام بده بعد سخن بگو، زيرا سلام كردن مقدم است بر هر سخن.
و نيز فرمود:
لِلسَّلَامِ سَبْعُونَ حَسَنَةً تِسْعٌ وَ سِتُّونَ لِلْمُبْتَدِئِ وَ وَاحِدَةٌ لِلرَّاد (1)
سلام هفتاد ثواب دارد كه شصت و نه ثواب آن متعلق به كسى است كه سلام ميكند و يك ثواب متعلق به كسى كه جواب ميدهد.
📌 چند نكته درباره سلام 🔻
1. ابتداى به سلام مستحب است (2) و جواب آن واجب فورى است ولو در حال نماز. (3)
2. سلام كردن مرد به زن نامحرم و برعكس اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد اشكال ندارد. (4)
3. پيشى گرفتن در سلام به مسلمانان مستحب مؤكد است مگر نمازگزار كه بر او جايز نيست.
4. مستحب است انسان وقتى وارد خانهاى مىشود كه كسى در آن نيست بر خود اين گونه سلام كند: «السلام علينا من عند ربّنا» سلام بر ما از طرف پروردگارمان.
5. سلامكردن به حاضران در مجلس هنگام برخاستن و خداحافظى مستحب است.
6. سلام سواره بر پياده و ايستاده بر نشسته و كوچكتر به بزرگتر مستحب است.
7. سلام كردن به كافر جز به هنگام ضرورت جايز نيست. (5)
----------------
1. بحارالانوار، ج 75، ص 120.
2. تحريرالوسيله، چهارجلدى، ج 1، ص 339، م 8.
3. همان، ص 339.
4. عروة الوثقى، ج 2، ص 416، م 39.
5. فرهنگ فقه، ج 4، ص 516.
📚 احكام داستانى ؛ ص148
💢 کانال رسمی حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari