🔴سه فرمانده..... ⏪گریه حاج قاسم سلیمانی و حاج باقر قالیباف در آغوش یکدیگر در فراق شهید حاج احمد کاظمی از آن سه فرمانده فقط حاج باقر در میان ماست....‌‌‌ ⏪هرموقع در مناطق جنگی راه را گم کردید، نگاه کنید آتش دشمن کدام سمت را می گوبد همان جبهه خودی است. #شهید محمد ابراهیم همت @khabar_forie

-یک راه دیگر برای به دست آوردن کنترل روی استرس این است که اولویت‌های خود را مشخص کنید و عقب انداختن کارها را در این شرایطی که فکر می‌کنید بحرانی است، متوقف کنید. به فعالیت‌های روزمره و روتین خود با رعایت موارد بهداشتی ادامه بدهید. به تعویق انداختن کارها شما را به سمت واکنشی رفتار کردن هدایت می‌کند و در حال تقلا کردن برای رسیدن رها می‌کند. این موضوع می‌تواند باعث استرس و تاثیرات منفی روی سلامتی و کاهش کیفیت خواب شود. -تمرین ذهن آگاهی. ذهن آگاهی درواقع تمرینی است برای قرار دادن شما در لحظه حال و قطعی. این تمرین می‌تواند تاثیر ضد استرسی داشته باشد و افکار منفی ذهن را از بین ببرد. متدهای زیادی برای افزایش ذهن آگاهی وجود دارد که شامل ذهن آگاهی بر پایه «Cognitive Therapy» و ذهن آگاهی بر پایه کاهش استرس، یوگا و مدیتیشن می‌شود. نکته نهایی این است که شاید برخی تصور کنند چین راهکارهایی در زمان بحران خنده دار یا مضحک و بی کاربرد است اما واقعیت این است که افکار ما تا زمانی که درگیر بیماری یا بحران و وقایع منفی باشد از شدت استرس فلج می‌شود و دیگر انرژی و توانی برای زندگی کردن برای ما باقی نمی‌ماند، به واقع پیش از اینکه کرونا ما را از پا دربیاورد، ما خود به دست خودمان از بین خواهیم رفت.

آدم‌های مضطرب همان‌هایی هستند که زمان گرانی یورش به سمت خرید دلار ، مسکن یا هر چیز دیگری می‌برند که البته باعث گران شدنش نیز خودشان هستند، اینها همین‌هایی می‌شوند که این روزها برای تهیه ماسک یا مواد ضدعفونی کننده دیوانه وار رفتار کرده و باعث می‌شوند که این محصولات در بازار نایاب شوند. درست است که این روزها کل جامعه برای ویروس کرونا مضطراب شده است اما باید حواسمان باشد که زمانی که با تهیه همین ماسک‌ها، مواد ضدعفونی کننده یا رعایت هر بهداشت دیگری سطح استرسمان پایی نمی‌آید و آرامش روانی پیدا نمی‌کنیم، همین نشانه اضطراب زیاد و کاذب‌مان است. همه افراد مضطرب برای رفع اضطراب‌های خود دست به رفتارهای ایمن یا اطمینان طلبی در راستای کاهش اضطراب خود می‌زنند این همان حالت اولیه برای ایجاد آرامش است اینکه از همه چیز زیاد تهیه کنیم، یک کارتن ماسک بخریم و در منزل بگذاریم و ...ولی متأسفانه این آرامش مقطعی است و نمی‌تواند با رفتارهای ایمن و اطمینان طلب اضطراب این اشخاص را کم کرد. الان نمونه‌هایی را شاهد هستیم که به درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند که تنها یک سرماخوردگی ساده دارند اینها با همان اضطراب وجودی که دارند متأسفانه باعث بیماری خود می‌شوند چرا که افکار منفی مربوط به بیماری آنها را احاطه کرده است، اینها مدام در حال چک کردن اخبار تلویزیون و رسانه‌های مختلف، فضای مجازی و ضدعفونی کردن هستند، وگرنه با یک مدیریت ساده بهداشت فردی می‌توان از مبتلا شدن به این بیماری جلوگیری کرد. *مدیریت اضطراب ویژگی شخصیت سالم از نظر روانشناسی در مقابل بحران‌ها: 1.قدرت کنترل و مدیریت شرایط بحرانی 2. احساس تعهد به خود 3. روحیه تلاش و مبارزه 4. داشتن تفکر و رویکرد مثبت به زندگی نکته پایانی در شرایط بحران،‌ مدیریت درست و حساب شده اضطراب‌هایمان است که از روحیه فردی تا اجتماعی می‌تواند ایجاد شود. بهتر این است که در شرایط بحرانی به لحاظ بحران‌های فردی ـ اجتماعی، روانی ـ جسمانی و طبیعی ـ غیر طبیعی آرامش خودمان را حفظ کنیم و به نوعی مدیریت اضطراب داشته باشیم به جای اینکه با خرید ماسک های بی رویه یا لوازم ضد عفونی کننده صرفا به اضطراب‌هایمان دامن بزنیم. سعی کنیم یک بار هم که شده برای همیشه به اضطراب دامن نزنیم و آرامش داشته باشیم، به محتواهای بدون منبع و بیهوده فضای مجازی و رسانه‌های زرد توجه نکنیم، کمتر اخبار را دنبال کنیم و رفتارهای ایمن را کاهش دهیم. علاوه بر اینکه موارد بهداشتی را در این شرایط رعایت می‌کنیم به لحاظ روانی نیز در زیر برخی از راهکارهای مدیریت اضطراب ارائه خواهد شد: - در درجه اول به خدا توکل کنید و از او کمک بخواهید و همه امور را به خداوند بزرگ بسپارید. چه اینکه هرآنچه خدا بخواهد همان می‌شود. انسانی که ایمان واقعی به قدرت خداوند دارد هرگز ناامید و مایوس نخواهد شد. - شاید احساس کنید که کنترل احساسات و افکار خود را از دست داده‌اید. برای اینکه خوشبین باقی بمانید، ذهن خود را نظم ببخشید تا از افکار بدبینانه خالی شود و از لغزش در سراشیبیِ سوالِ «چه می‌شود اگر» نجات پیدا کنید. این تنها یک تئوری است. پس بر آنچه که در حال حاضر می‌توانید کنترل کنید، تمرکز کنید. هر فکر دانه‌ای است که شما برای برنامه‌ریزی نوع نگرش و در نتیجه نوع رفتارتان، آن را می‌کارید. - برای اینکه نگرش خوبی داشته باشید، یاد بگیرید که ذهن‌تان را بر راه‌حل‌ها متمرکز کنید نه بر مشکلات. -ورزش کنید. ورزش یکی از بهترین راه‌های کاهش استرس است. شاید به نظر متناقض بیاید اما ایجاد استرس فیزیکی در بدن با استفاده از ورزش، باعث کاهش استرس ذهنی می‌شود. فواید ورزش برای کاهش استرس با تمرین منظم و روتین حتی بیشتر هم می‌شود. افرادی که به طور منظم ورزش می‌کنند، به چند دلیل کمتر از کسانی که ورزش نمی‌کنند دچار اضطراب می‌شوند. -استفاده کردن از مکمل‌های غذایی مجاز. مکمل‌‌های غذایی زیادی هستند که باعث کاهش استرس و اضطراب می‌شوند از جمله انواع دم‌نوش‌ها چون چای سبز. مصرف سبزیجات سبز رنگ و میوه و ویتامین سی. - نوشتن. یکی از راه‌های کاهش استرس نوشتن است. ثبت کردن آن‌چه که باعث استرس شما شده مرحله اول است. بعد از آن نوشتن آن‌چه که از داشتن‌ آن راضی هستید و قدردانی از آن در قالب یک چرک‌نویس می‌تواند مفید باشد. -کم کردن مصرف کافئین. کافئین موجود در قهوه، شکلات، چای و نوشیدنی‌های انرژی‌زا در میزان زیاد می‌توانند باعث استرس و اضطراب شوند. افراد ظرفیت‌های مختلفی برای مصرف کافئین دارند. اگر متوجه شدید که کافئین شما را عصبی و مضطرب می‌کند، به فکر قطع کردن آن باشید.

مدیریت استرس در مواقع بحران/ «کرونا» ما را می‌کشد یا اضطراب؟ آدم‌های مضطرب همان‌هایی هستند که هنگام گرانی یورش به سمت خرید دلار، مسکن یا هر چیز دیگری می‌برند که البته موجب گران شدنش نیز خودشان هستند. اینها همین‌هایی هستند که این روزها برای تهیه ماسک یا مواد ضدعفونی‌کننده رفتارهای عجیب می‌کنند و سبب می‌شوند این محصولات در بازار نایاب شوند. مدیریت استرس در مواقع بحران/ «کرونا» ما را می‌کشد یا اضطراب؟ خبرگزاری فارس؛گروه خانواده (زهره سعیدی، کارشناس ارشد روان شناسی عمومی): انسان از ابتدای آفرینش در معرض خطرات روانی و جسمانی بوده است انواع و اقسام بلایای طبیعی و غیر طبیعی را در طول تاریخ تجربه کرده است در برابر برخی مقاوم شده و در برابر برخی دیگر هنوز راه چاره‌ای وجود ندارد. اما انسان به نسبت و در هر دوره تلاش کرده دانش مربوط به بلایای مختلف از طبیعی تا غیر طبیعی، روانی تا جسمانی را کسب کند تا کمتر دچار بحران شود و این بحران‌ها را بتواند از سر بگذراند. سرعت روند خیلی از اتفاقات و بلایا از جوامع سنتی به سمت مدرن افزایش پیدا کرده است به طوریکه اگر در گذشته انسان‌هایی که غارنشین بودند دچار یک بیماری می‌شدند، این اندازه اپیدمیک نمی‌شد که امروز و در جوامع بزرگ شاهد اپیدمیک شدن برخی بیماری‌ها چون وبا، ابولا، ویروس‌های مختلف دیگر مثل آنفولانزا یا کرونا که همین روزها نیز بحثش در مجامع مختلف داغ است، هستیم. ما هم مثل بقیه مردم جهان در سالهای گذشته با بحران‌های طبیعی و غیر طبیعی زیادی در کشورمان مواجه بودیم از گران شدن اقلام و کالاها، دلار، وضعیت اقتصادی، زلزله، سیل و مسائل دیگر گرفته تا ویروس کرونا! همه اینها استرس و اضطراب را در سطح جامعه افزایش می‌دهد و این استرس بیش از بیماری اپیدمیکی همچون کرونا بر روان اعضای جامعه تأثیر میگذارد. *بحران چیست بحران به لحاظ روان‌شناختی در شرایطی تعریف می‌شود که تهدیدات و خطراتی وضعیت روان‌شناختی افراد یک جامعه را تهدید کند و سلامت روان آنها را به خطر بیاندازد. این روزها شاهدیم که شیوع ویروس کرونا در سطح جوامع مختلف تا ایران بحرانی را در کشورهای مختلف ایجاد کرده به طوریکه سازمان بهداشت جهانی به طور مداوم درباره آن صحبت می‌کند اما کمتر شاهد این هستیم که روان‌شناسان وارد عرصه شوند و برای کم کردن سطح اضطراب عمومی راهکارهایی را ارائه دهند. پر واضح است که پیش از اپیدمیک شدن و شایع شدن یک بیماری یا اتفاق در سطح جامعه این اضطراب ناشی از آن است که مردم را دچار وضعیت نابسامان می‌کند. در واقع این شرایط روانی مساعد اعضای جامعه است که باعث مدیریت این بحران می‌شود واگرنه همه می‌دانیم که در شرایط عادی همه افراد مدیریت بر اعصاب و روان خود را می‌توانند داشته باشند اما مهم این است که در شرایط بحرانی بتوانیم کنترل عصبی بر روان خود و مدیریت دیگران را داشته باشیم. *تفاوت اضطراب و استرس نکته ابتدایی در این زمینه این است که ابتدا تفاوت بین اضطراب و استرس را درک کنیم. اگرچه استرس و اضطراب هر دو در دسته‌ افکار منفی قرار می‌گیرند، اما با یکدیگر متفاوت‌اند. استرس به‌ طور کلی، تجربه‌ای موقتی است، درحالی‌ که اضطراب مسئله‌ای دائمی درباره‌ سلامت روحی و روانی افراد است. اضطراب یکی از مشکلات بسیار رایجی است که سلامت روح و روان را متأثر می‌کند. استرس واکنش بدن در برابر تغییرها و چالش‌هاست و از نظر مدت‌ زمان و شدت، در افراد مختلف متفاوت است. باور کنید این دو مقوله کاملا متفاوت‌اند و تا زمانی‌ که ندانید هر یک دقیقا چیست، نمی‌توانید آنها را از میان بردارید. استرس می‌تواند محرکی برای ایجاد اضطراب باشد و اضطراب می‌تواند نشانه‌ای بیرونی از استرس حاد باشد. علائم مختلفی مانند تنش و ناراحتی در ماهیچه‌ها، افزایش ضربان قلب و بی‌خوابی ممکن است هنگام وقوع هر دوی این حالات نمود پیدا کند. وجود اضطراب در زندگی اجتناب‌ناپذیر است. در زندگی همه‌ افراد، سطحی از این اضطراب دیده می‌شود. گاهی برخی مشکلات کاری و… موجب اضطراب و بی‌خوابی و حتی ترس‌های مرضیِ اجتماعی می‌شوند. استرس و اضطراب در زندگی‌مان حضوری همیشگی خواهند داشت. دیوید اشپیگل (David Spiegle) استاد علوم‌رفتاری و روان‌پزشکی دانشگاه استنفورد می‌گوید: «تفاوت کلیدی میان استرس و اضطراب، در احساس درماندگی است… آستین‌ها را بالا بزنید و با استرس‌ها مقابله کنید. این مبارزه از احساس درماندگی شما می‌کاهد.» موتور محرکه‌ اضطراب قطعا استرس است. اما باید توجه داشته باشید، زمانی که اضطراب به‌ شکلی مزمن و دائمی در می‌آید، باید به‌طور خاص به درمان آن پرداخت و دیگر به‌عنوان نتیجه‌ استرس به آن نگاه نکرد.

یک ویروس‌شناس: بسیاری از مبتلایان به کرونا بهبود یافته‌اند بسیاری از مبتلایان به این ویروس بعد از گذراندن زمان قرنطینه مورد مداوا و بهبودی قرار گرفته اند. افرادی که بیماری شان منجر به فوت شده پیش از ابتلا به این ویروس بیماری هایی نظیر دیابت پنهان، بیماری های تنفسی و قلبی و عروقی داشته‌اند. یک ویروس‌شناس: بسیاری از مبتلایان به کرونا بهبود یافته‌اند گروه سلامت خبرگزاری فارس - معصومه اصغری: کرونا وارد کشور شد و حالا هراس از آن به بالا ترین میزان آن در چند هفته گذشته رسیده است.تعداد آدم هایی که در اطراف مان صورتی پوشیده با ماسک دارند بیشتر می شود. افراد با وسواس بیشتری در مراکز عمومی حاضر می شوند و به دنبال راه هایی برای تقویت سیستم ایمنی بدن شان هستند. این میان شناخت هر چه بیشتر از کرونا فارغ از شایعه های موجود، آن هم از زبان مراجع علمی و چهره های دانشگاهی می تواند راه خوبی برای پیشگیری و مقابله درست با آن باشد.دکتر مهدیه فرزانه پور عضو هیات علمی مرکز ویروس شناسی دانشگاه بقیه الله در گفتگوی پیش رو از ماهیت و مکانیزم (کرونا ویروس) جدید گفت و از مردم خواست بی واهمه توصیه های بهداشتی را با جدیت به کار بگیرند تا از شیوع یک اپیدمی فعال پیشگیری شود. - خانم دکتر لطفا برای شروع از سوابق علمی پژوهشی تان در زمینه شاخه ویروس شناسی بفرمایید. مهدیه فرزانه پورهستم. دکترای ویروس شناسی را از دانشگاه علوم پزشکی تهران دریافت کردم و عضو هیات علمی مرکز ویروس شناسی دانشگاه بقیه الله وعضو شورای پژوهشی دانشگاه تهران نیز هستم. - کرونا ویروس ها از چه زمانی مورد توجه قرار گرفتند و نخستین اپیدمی آن مربوط به چه سالی و با چه پیامد هایی بوده است؟ برای اولین‌بار در سال 1965 بود که ویروس های خانواده کرونا کشف شد. مطالعه در زمینه شناخت این خانواده گسترده از ویروس ها تا سال 1980 هم ادامه داشت ولی دلیل توجه جمعی به آن در محافل بین المللی این بود که در سال 2002 این ویروس با نام بیماری سارس بر سر زبانها افتاد. یک سندروم حاد تنفسی شدید که به نظر می رسید خفاش ها سبب انتقال آن به انسان ها شده بودند. سپس در سال 2012 بود که ویروسی بین حجاج مکه مشاهده شد که به اسم سندروم تنفسی خاورمیانه معروف شد. این ویروس هم موجب مرگ افرادی از بین مبتلایان شد که سن آنها بالا بود و دارای نقص ایمنی بودند و سیستم ایمنی ضعیفی داشتند. - یعنی این برای بار سوم است که کرونا ویروس ها با این بیماری جدید که محل شیوع اولیه آن در ووهان چین بوده است حالت اپیدمی جمعی به خود گرفته است؟ بله، این بار اول نیست که خانواده کرونا ویروس ها باعث شیوع یک بیماری شده باشند. منشاء بیماری که ما امروز آن را به عنوان خانواده اش یعنی همان کرونا می شناسیم ویروسی شبیه به تاج است. به همین دلیل نام کرونا را برای آن انتخاب کرده اند. شاخصه ظاهری این ویروس این است که وقتی زیر میکروسکوپ الکترونی مشاهده می‌شود، حالتی مثل خورشید مشعشع دارد. کرونا هم از کلمه کرون به معنای تاج گرفته شده است. - آیا این تصور اولیه که ما با یک ویروس کشنده رو به رو شده ایم درست است؟ یعنی نسبت مبتلایان با افرادی که ابتلای آن ها منجر به فوت می شود نزدیک به برابر است؟ نه، این تصور درستی نیست. متاسفانه شایعات در باره این بیماری قدرتمندتر از ماهیت آن عمل کرده اند.کرونا ویروس جدید کشنده نیست بلکه یک بیماری درگیر کننده است. این نوع ویروس از خانواده کرونا افراد سالمند و افرادی که از نظر سطح ایمنی ضعیف هستند را درگیر می‌کند. - برخی از متخصصان عنوان کرده اند کرونا در صورت داشتن بیماری‌های زمینه‌ای ویژه ای می تواند خطرناک باشد. لطفا بفرمایید به طور کلی چه بیمارانی مستعد ابتلا به این ویروس هستند؟ بله، طبق آمار بسیاری از مبتلایان به این ویروس بعد از گذراندن زمان قرنطینه مورد مداوا و بهبودی قرار گرفته اند. همان طور که به درستی اشاره شده است افرادی که بیماری شان منجر به فوت شده پیش از ابتلا به این ویروس بیماری هایی نظیر دیابت پنهان، بیماری های تنفسی و قلبی و عروقی داشته‌اند. به طور کلی افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر از باقی افراد مستعد ابتلا به کرونا هستند. به عنوان مثال سالمندان جزو گروه‌هایی هستند که سیستم ایمنی آن ها دچار ضعف شده است. به همین دلیل بیشتر افرادی که به دلیل ابتلا به کرونا فوت شده اند، میانگین سنی بالایی داشته اند. - خانم دکتر فرمودید که از زمان شناخت مکانیزم رفتاری کرونا ویروس ها این برای بار سوم است که یک بیماری توسط این خانواده از ویروس ها حالت شیوع گسترده پیدا کرده است. آیا بررسی عملکرد بیماری های قبلی و نحوه پایان گرفتن اپیدمی آن ها در حال حاضر می تواند کمکی به کاهش تعداد مبتلایان کند؟

ببینید ما با یک بیماری بسیار کم خطرتر از بیماری‌های قبلی رو به رو هستیم.کرونا ویروس ها پیش از این باعث ایجاد اپیدمی بیماری هایی نظیر سارس و مرس شده اند. درصد مرگ و میر در بیماری هایی نظیر ابولا بسیار بیشتر از بیماری کرونای فعلی بوده است. الان برای ویروس آنفولانزا واکسن داریم اما این بیماری خطراتی به مراتب بیشتر از کرونا دارد. در ویروس ابولا 70 درصد افراد مبتلاشده در معرض خطر مرگ هستند. ابتلا به ویروس ماربوک دقیقاً به همین میزان خطرناک است. وقتی ما می‌گوییم ویروس کرونا افرادی را دچار مرگ می‌کند که سطح ایمنی آنها پایین باشد، پس گروه‌های دیگری که دارای این ویژگی نیستند را از این دایره خطر حذف می‌کنیم. یعنی امکان دارد برخی افراد به این بیماری مبتلا شوند ولی خطری برای آنها وجود نداشته باشد. این مسئله مهمی است که باید در باره آن اقدام به اطلاع رسانی شود. - برخی متخصصان بر این باور هستند که پیش از این هم ممکن است افرادی مبتلا به این نوع ویروس شده و بدون این که متوجه شده باشند با مقابله سیستم ایمنی بدن علائم بیماری در آن ها بروز نکرده باشد .آیا چنین چیزی امکان پذیر است ؟ ما دو نوع سطح ایمنی داریم. در بدن ایمنی ذاتی و اکتسابی وجود دارد. سطح ایمنی ذاتی فیلترهایی هستند که از بدو تولد در بدن وجود دارند. به عنوان مثال ph پوست، ترشحات بینی و مژک ها از دسته سطح ایمنی ذاتی و فیلترینگ های بدن هستند. یک نوع ایمنی اکتسابی هم داریم، ایمنی اکتسابی ما زمانی ایجاد می شود که ایمنی ذاتی ما وظایفش را انجام می دهد ولی می گوید به کمک من بیایید. یعنی در واقع یک شناسایی اولیه در سطح بدن انجام می گیرد، سپس این مشخصات را می دهد که این پاتوژنی که وارد بدن شده است، باکتری است یا موارد دیگر. سپس بدن در برابر این حملات مقابله انجام می دهد و در واقع خاطره ای را ایجاد می کنند. دقیقا مثل واکسن. واکسن یک پاتوژن است و وقتی وارد بدن می شود، بدن یک شناختی از آن دارد و به این نوع ایمنی، اکتسابی می‌گویند. فردی که سطح ایمنی ضعیفی دارد و پیش از ابتلا به ویروس مقابله زیادی با پاتوژن ها نداشته خیلی راحت تر به بیماری هایی مانند کرونا دچار می شود، یا شدت علائم بیماری در چنین افرادی ظهور بیشتری پیدا می‌کند. اما وقتی سیستم ایمنی بدن قوی باشد ممکن است پیش از این که این علائم بروز پیدا کند در بدن مقابله با ویروس ها صورت بگیرد و فرد حتا متوجه ورود این نوع از ویروس ها به بدنش نشود. - افراد مبتلا به کرونا در روزهای نخست بیماری چه علائمی را تجربه می‌کنند. نگران کننده ترین این علائم کدام است و به طور کلی با چه نوع علائم احتمالی باید به پزشک مراجعه کنیم؟ کرونا در سه روز اول علائمی نظیر سرماخوردگی ایجاد می‌کند. معمولا فردی مبتلا به این ویروس شناخته می شود که در وهله اول دچار تب باشد. به همین دلیل در گیت‌های ورودی دوربین هایی نصب می‌شود که می تواند درجه تب افراد را بسنجد و اگر فردی مشکوک به درجه حرارت غیر معمول در بدنش باشد به سرعت از باقی افراد جدا سازی و مورد معاینه قرار می گیرد. سردرد،سرفه،عطسه،گلودرد و در موارد حاد نفس تنگی و تهوع از علائم ابتلا به کرونا ویروس جدید هستند. توصیه ما این است که افرادی که علائم سرما خوردگی مانند تب و گلو درد دارند از خود درمانی اجتناب کرده و حتما به پزشک مراجعه کنند. - ویروس کرونا از چه طریقی از فرد مبتلا به فردی که سالم است منتقل می‌شود؟ اساساً ویروس‌ها در ترشحات قسمت فوقانی بدن وجود دارند. وجود ویروس در این ترشحات، دستگاه‌های تنفسی فوقانی را دچار مشکل می‌کند. این ترشحات ویروسی می‌تواند از طریق چشم و بینی و دهان باشد و فرد سالم را از این طریق درگیر این بیماری مسری کند. ابتلا به این بیماری مانند ابتلا به سرما خوردگی است. اگر در معرض تماس با ترشحات بدن بیمار که هنگام عطسه، سرفه یا دست آلوده به محیط مشترک وارد می شود باشیم امکان ابتلا به آن وجود دارد. - خانم دکتر در روزهای گذشته استفاده از ماسک در مراکز عمومی بیشتر دیده می شود. آیا این ماسک ها می تواند سبب پیشگیری از کرونا شود؟ این که ما به طور مرتب ماسک روی صورت داشته باشیم نمی تواند عاملی برای پیشگیری باشد.توصیه ما این است که اگر فردی علائمی مانند سرما خوردگی دارد و می‌خواهد در مراکز عمومی تردد کند برای مدت محدودی از ماسک استفاده کند. ماسک ها بعد از زمان کوتاهی پس از استفاده مرطوب می شوند و خود همین عامل می تواند زمینه ساز بیماری های خطرناک دیگری شود. اگر فردی می خواهد در یک محیط برای مدت دو ساعت یا بیشتر از ماسک استفاده کند بهتر است که این ماسک از نوع فیلتردار باشد. - بهترین راه پیشگیری از کرونا را در چه توصیه هایی می توانید خلاصه کنید؟