♦️ ریچارد هاس: زمستان فصل تصمیم دشوار اوکراین و روسیه
#گزارش_کوتاه
🔹 رییس اندیشکده «شورای روابط خارجی» در یادداشتی به ارزیابی پیشرویهای اخیر اوکراین در جبهههای جنگ پرداخته است. به نظر او این پیشرویها در دو منطقه خارکیف و خرسون بسیار قابل توجه است ولی هنوز زود است که آن را نقطه عطف نبرد دانست.
🔸 به نظر ریچارد هاس، روسیه از شبهجزیره کریمه و حتی از منطقه دونباس عقبنشینی نخواهد کرد. به ویژه که اوکراین نیز نیروی نظامی کافی برای آزادسازی این مناطق را ندارد. ولی این پیشرویها اراده و انگیزه دولت و روحیه مردم این کشور را بهبود میبخشد.
🔸 او بیان میکند که پیشروی اوکراین سیاست دولتهای اروپایی برای حمایت مالی و تسلیحاتی از کییف را تقویت میکند. این دولتها برای توجیه افکار عمومی خود مبنی بر چرایی تحمل دشواریهای بحران انرژی به این پیشرویها استناد خواهند کرد.
🔸 به نظر هاس، ملاحظات اقتصادی و کمبود نیروی انسانی، دو متغیری است که بر توانایی اوکراین برای ادامه عملیاتهای تهاجمی مؤثر خواهد بود. در عین حال که روسیه نیز با مانع کمبود نیروی نظامی آموزشدیده روبروست و توجیه جنگ در فضای داخلی برای پوتین دشوارتر خواهد شد.
🔸 هاس معتقد است زمستان آتی، فصل تصمیم راهبردی طرفین است. در عین حال، گمان او بر این است که این عقبنشینیها کرملین را وادار به مصالحه نمیکند. بلکه روسیه تهاجمیتر عمل خواهد کرد. قطع کامل جریان گاز به اروپا و یا استفاده از تسلیحات شیمیایی دو اقدام محتمل است.
#قائمون
♦️ موانع روسیه در تبدیل شانگهای به ائتلافی ضد ناتو
#گزارش_کوتاه
🔹 اندیشکده «شورای روابط خارجی اروپایی» نوشته است که مسکو میخواهد سازمان همکاری شانگهای را به ائتلافی «ضد ناتو» بدل کند، ولی پکن به دلیل ملاحظات اقتصادی، موافق نیست.
🔸 روسیه میخواهد برای تقابل با ناتو، به سازمان شانگهای وجههای نظامی ببخشد. پیشنهاد پوتین برای مانور مشترک اعضا در روسیه، در این راستاست. اما درگیریهای اخیر قرقیزستان و تاجیکستان نشان داده که این ائتلاف حتی در مدیریت تنشهای اعضای خود نیز ضعیف است.
🔸 برخلاف نظر مسکو، ازبکستان نمیخواهد که شانگهای به یک ائتلاف ضد غربی تبدیل شود. بعضی اعضا مانند قزاقستان حتی در جریان جنگ اوکراین نیز از کرملین حمایت نکردند.
🔸 حضور ترکیه به عنوان یک عضو ناتو در شانگهای مانع دیگری برای ضدیت این سازمان با ناتو است. ترکیه ترجیح میدهد روابطش با آمریکا و ناتو از یکسو و با روسیه از سوی دیگر را طوری سامان دهد که بتواند از هر طرف امتیازاتی اخذ کند.
🔸 به زعم نویسنده، سکوت چین و روسیه در برابر اقدامات تهاجمی اسرائیل علیه ایران در یک سال اخیر و همچنین دعوت از مصر و عربستان که متحدان نزدیک غرب هستند، بیش از پیش نشان میدهد که ایده روسیه، واقعبینانه نیست.
🔸 مهمترین مانع تبدیل سازمان شانگهای به یک ائتلاف علیه ناتو، منافع چین است. پکن سازمان همکاری شانگهای را نمادی از یک سیاست چندجانبهگرایانه میداند که نه چندان غیردموکراتیک است و نه چندان ضد غربی، تا بدین ترتیب مانع اتحاد غرب علیه چین شود.
#قائمون
♦️ فارن افرز: وقت سختگیری در مقابل طالبان است
#گزارش_کوتاه
🔹 نشریه فارنافرز در یادداشتی، به دولت آمریکا توصیه کرده از تعامل با طالبان اجتناب کند. نویسندگان، نقض حقوق بشر و ارتباط با القاعده را دو دلیل مهم برای عدم تعامل واشنگتن با حکومت طالبان عنوان کردهاند.
🔸 در این یادداشت ذکر شده که به جای تشویق طالبان در ازای وعدههای توخالی، آمریکا باید با سازمان ملل و دولتهای متحد برای وادارسازی این حکومت به اتخاذ سیاستهای معتدلتر همکاری کند.
🔸 برخی کارشناسان امنیتی معتقدند اگر آمریکا به تعامل با طالبان ادامه ندهد، افغانستان وارد جنگ داخلی شده و به دردسر بزرگتری برای غرب تبدیل خواهد شد. برخی دیگر استدلال میکنند که ارسال کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان نیازمند تعامل با طالبان است.
🔸 نویسندگان این مقاله هر دو استدلال را رد کرده و بیان میکنند اولاً اگر سرکوب طالبان افزایش یابد و وادار به تغییر رفتار نشود، ممکن است مخالفانش اقدام به مبارزه مسلحانه کنند. ثانیاً باید مانع دسترسی طالبان به منابع مسدودشده افغانستان شد و کمکها را بدون دخالت طالبان به دست مردم نیازمند این کشور رساند.
🔸 تداوم ممنوعیت ورود رهبران طالبان به آمریکا و اروپا، تلاش برای جلوگیری از شناسایی رسمی آن توسط دولتها و کمک به نهادهای مستقل درون افغانستان برای رصد نقض حقوق بشر، از جمله پیشنهادات این یادداشت به دولت آمریکاست.
#قائمون
♦️ سه چالش اروپا در جنگ سرد جدید
#گزارش_کوتاه
🔹 اندیشکده «شورای روابط خارجی اروپایی» با اشاره به جنگ اوکراین، آن را نشانهای از آغاز یک جنگ سرد دیگر دانسته و نوشته است که کشورهای غربی برای پیروزی در این جنگ باید سه چالش را حل کنند. این چالشها از این قرارند:
1️⃣ متحدان خارجی
بسیاری از کشورهای آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین، متأثر از استعمار و ناراضی از استانداردهای دوگانه آمریکا و اروپا، اعتمادی به غرب ندارند. انرژی ارزان روسیه و وامهای چین برای آنها جذابتر است. اتحادیه اروپا با سرمایهگذاری در بخش خصوصی این کشورها میتواند به مرور پیوندهایی قوی با بازارهای آنها برقرار ساخته و موقعیت ژئوپلتیک غرب را تقویت کند.
2️⃣ اتحاد غرب
رفتار ترکیه موجب اختلاف در ناتو است. آنکارا با اشغال قبرس و سوریه، تهدید یونان و استبداد و نقض حقوق بشر در سیاست داخلی، بیش از آنکه شبیه غرب باشد، شبیه روسیه رفتار میکند. همانطور که پوتین رؤیای امپراطوری پتر کبیر را در سر دارد، اردوغان نیز درصدد احیای امپراطوری سلیمان عثمانی است. اتحادیه اروپا با تنظیم نوعی وابستگی متقابل در روابط تجاری میتواند ترکیه را مهار کند.
3️⃣ قدرت مردم
بسیاری از کشورهای غربی در انتخاباتهای آتی خود به دلیل بحران انرژی ناشی از جنگ اوکراین و نارضایتی عمومی از افزایش تورم و هزینههای بهداشتی، باید افکار عمومی را نسبت به ادامه حمایت از اوکراین اقناع کنند. وگرنه ممکن است رشد راست افراطی موجب تضعیف لیبرالدموکراسی شود. کاهش نابرابریها و احیای نظم امنیتی غرب، دو اقدامی است که برای حفظ دموکراسی در غرب ضروری است.
#قائمون
♦️ دستور کار I2U2 در حوزه فناوری
#گزارش_کوتاه
🔹 «مؤسسه خاورمیانه» مستقر در واشنگتن در یادداشتی با اشاره به جلسه رهبران آمریکا، اسرائیل، هند و امارات (در قالب I2U2) در 14 جولای، بر اهمیت تدوین یک دستور کار در زمینه فناوریهای نوظهور برای مقابله با رقبای غرب به ویژه روسیه، چین، ایران و ترکیه، تأکید کرده است.
🔸 نویسنده این ائتلاف را مانند کوآد و آکیس، منعکسکننده روندهای جدید جهانی میداند که طی آن ائتلافهای کوچک بر چالشهای منطقهای تمرکز میکنند. این یادداشت سه اولویت در حوزه فناوری برای ائتلاف I2U2 برمیشمارد:
1️⃣ یک چارچوب نهادی برای روابط دیجیتالی این بازیگران فراهم شود. در این زمینه از شورای فناوری تجاری ایالات متحده و اتحادیه اروپا برای ارتقای روابط اعضای ائتلاف درباره همکاری فناوری و سایبری متقابل الگوبرداری کنند.
2️⃣ افزایش هماهنگی درباره طراحی، تأمین مالی، ساخت و توسعه تجارت دیجیتال، شبکههای اینترنت، انتقال فرامرزی دادههای دیجیتال، هوش مصنوعی و نیمههادیها اهمیت دارد.
3️⃣ فعالیت مشترک در زمینههای نظامی مرتبط با فناوریهای نوظهور مانند هواپیماهای بدون سرنشین و همچنین چگونگی مقابله با تهاجم پهپادها.
🔸 به باور نویسنده، این دستور کار جاهطلبانه میتواند زمینه مهمی برای گسترش نفوذ ژئوپلتیک I2U2 در غرب آسیا باشد. و البته باید به گونهای طراحی شود که موجب جذب دیگر بازیگران مانند عربستان و مصر به این ائتلاف شود.
🔁 مطالب مرتبط:
↙️ پیشنهاد مؤسسه خاورمیانه: ریاض و قاهره، بازوهای I2U2
#قائمون
♦️ همکاری امنیتی منطقهای در خاورمیانه
#گزارش_کوتاه
🔹«دیوید شنکر» نویسنده موسسه واشنگتن در گزارشی که برای ارائه در جلسه استماع «کمیته فرعی امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا در امور خاورمیانه و شمال آفریقا» آماده کرده است به موضوع همکاری امنیتی رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی پرداخته و مینویسد با توجه به عملکرد گذشته ائتلافهای عربی باید در این خصوص محتاط بود.
🔸 به باور شنکر، از نظر تاریخی، تجارت دوجانبه و همکاری راهبردی بین کشورهای عربی ناچیز بوده است. اتحادیه عرب از زمان تأسیس خود در سال 1945 چندین نیروی نظامی مشترک را ایجاد کرد که هیچکدام موفق نبود. همینطور موانع مهمی برای ایجاد یک «ائتلاف» عملیاتی مؤثر بین اسرائیل و این کشورها وجود دارد.
🔸 بین سالهای 2017 تا 2021، شش کشور عربی قطر را محاصره سیاسی و اقتصادی کردند. اگرچه آن شکاف برطرف شده اما شبهات آن باقی است. به همین ترتیب، در سالهای اخیر، عربستان سعودی و امارات رقبای اقتصادی بودهاند و این رقابتها ممکن است تلاشها برای ایجاد همکاری امنیتی نزدیکتر را کاهش دهد.
🔸 نظرسنجیهای عمومی و شواهد تجربی نشان میدهند که عادیسازی با اسرائیل در خلیجفارس و خاورمیانه محبوبیت زیادی ندارد. تردید برخی از کشورهای عربی برای علنی کردن همکاری راهبردی ممکن است استقرار تجهیزات یا پرسنل اسرائیلی در این کشورها را دشوار کند.
🔸 از سال 2019، ایران بارها به کشورهای حاشیه خلیج فارس نسبت به پیگیری روابط امنیتی با اسرائیل هشدار داده است. ابوظبی با اعلام اینکه به اسرائیل اجازه نمیدهد هواپیماهای نظامی در خاک خود مستقر کند، به دنبال جلوگیری از این تهدیدات بود. بر این اساس وجود سیستمهای راداری اسرائیل در قلمرو امارات بدونشک از نظر تهران مشکلساز خواهند بود.
🔸 بنابراین، برای امارات، بحرین و عربستان سوال کلیدی این است که تا چه حد میتوانند با اسرائیل همکاری کنند که ایران واکنش نشان ندهد. قطر و عمان نیز روابط مهمی با ایران دارند و ممکن است محتاطتر باشند.
🔁 مطالب مرتبط:
↙️ عادیسازی روابط اعراب و رژیم صهیونیستی؛ آثار و پیامدهای منطقهای
↙️ آغاز پایان منازعه عربی_اسرائیلی؟
↙️ ایجاد یک بوک عربی_اسرائیلی
#قائمون
♦️ فارنپالیسی: اوکراین میخواهد دوست ناتو باشد
#گزارش_کوتاه
🔹 نشریه فارنپالیسی در گزارشی به بررسی پیمان امنیتی اوکراین با برخی دولتهای غربی پرداخته که با وساطت آندرس فوگ راسموسن، دبیر کل سابق ناتو، در دستور کار آمریکا و اروپا قرار گرفته است. این پیمان به دنبال تبدیل حمایت غرب از اوکراین به یک توافق حقوقی است.
🔸 این طرح که «پیمان امنیتی کیف» نامیده میشود، به دنبال تضمینهای امنیتی الزامآور قانونی برای اوکراین از سوی ائتلاف کشورهای غربی است تا توانایی این کشور در دفع حملات روسیه را از طریق آموزشهای مشترک و ارائه سیستمهای تسلیحات دفاعی پیشرفته تقویت کند.
🔸 حملات موشکی اخیر روسیه به زیرساختهای حیاتی، ضعف پدافندی اوکراین را نشان داد. در شرایطی که عضویت کییف در ناتو فعلاً مقدور نیست، این پیمان میتواند تا حدی نیازهای دفاعی اوکراین را تأمین کند. این پیمان میتواند به همکاریهای دفاعی دوجانبه و توافقنامههای دفاعی متقابل بینجامد.
🔸 جیم تاونسند، معاون دستیار وزیر دفاع آمریکا در حوزه ناتو در دولت اوباما، معتقد است نباید انتظارات نسبت به نتایج این پیمان را افزایش داد. به عقیده راسموسن نیز «بدون حمایت فعال ایالات متحده، این پیمان فقط یک ایده بیشتر نیست». به نظر نویسنده، اگر اروپا در این پیمان، تعهدات بیشتری را بپذیرد، آمریکا راحتتر به مهار چین خواهد پرداخت.
🔸 هدر کانلی، رئیس بنیاد مارشال آلمان میگوید: «توافق بوداپست یک تکه کاغذ کاملاً بیفایده بود. در خصوص این پیمان نیز اختلافنظر وجود دارد که چگونه این تعهدات تضمین میشوند». نویسنده بیان میکند که این پیمان چیزی بیش از بوداپست ولی چیزی کمتر از تعهدات ناتو است.
🔸 با این حال، این توافق میتواند توسط دولتهای آینده ایالات متحده لغو یا تعدیل شود. به ویژه که در آستانه فصل زمستان و مواجهه اروپا و ایالات متحده با رکود اقتصادی و افزایش قیمت انرژی، نگرانی در خصوص کاهش حمایت از اوکراین آغاز شده است.
#قائمون
♦️ چراغ سبز دادگاه عالی رژیم صهیونیستی به توافق مرزی با لبنان
#گزارش_کوتاه
🔹 بنا به گزارش پایگاه خبری «جروزالمپست» کابینه رژیم صهیونیستی پنجشنبه این هفته توافق مرز دریایی با لبنان را با موافقت اکثریت قاطع وزیران تأیید خواهد کرد. به دلیل درخواست دو سازمان غیردولتی و یک عضو کنست از دادگاه عالی این رژیم برای جلوگیری از انجام توافق، کابینه هنوز تصمیم نهایی را اعلام نکرده است.
🔸 طبق این گزارش، «بن گویر» عضو تندروی کنست ادعا کرده بود که مذاکرات مربوط به این توافق تنها به دلیل فصل انتخابات و با انگیزه انتخاباتی از سر گرفته شد اما او نتوانست شواهد کافی به دادگاه عالی ارائه کند.
🔸 سازمان غیردولتی «کوهلت» استدلال کرده بود که توافق نیازمند برگزاری همهپرسی است چون طبق قانون برای واگذاری بخشی از قلمرو، باید همهپرسی برگزار شود. قضات دادگاه عالی اما استدلال کردند که مورد مناقشهبودن این منطقه، اینکه ارتش اسرائیل به ندرت در آنجا اقدام کرده و اینکه ادعاهای مربوط به این قلمرو عمدتاً به عنوان یک ابزار معامله مطرح شده است، استدلال سازمان کوهلت را بیاعتبار میکند.
🔸 نماینده سازمان «لاوی» نیز برخلاف دولت که رایگیری کنست را اختیاری میدانست، استدلال به ضرورت رأیگیری کرد. با اینحال، قضات با مثالهایی مانند توافق با قبرس بدون تأیید کنست، با لزوم رأیگیری در کنست مخالفت کردند. تاکنون، سیاست دولت این بوده که توافق را به مدت دو هفته در کنست به بحث بگذارد و چند روز قبل از انتخابات 1 نوامبر، صرفاٌ با رأیگیری در کابینه، تصمیم نهایی را اتخاذ کند.
🔸 از روزنامه لبنانی الاخبار نقل شده است که مراسم امضای قرارداد به زودی در مقر نیروهای سازمان ملل در ناقوره در لبنان در نزدیکی مرز با اسرائیل با حضور هیئتهای اسرائیلی و لبنانی در اتاقهای جداگانه برگزار خواهد شد.
🔸 طبق گزارش «جروزالمپست»، اسرائیل در ازای «یک راهحل دائمی و عادلانه در مورد مناقشه دریایی» از ادعای خود در مورد منطقه مورد اختلاف کوتاه میآید و برای 17 درصد از میدان گازی «قانا» که بخش اعظم آن در آبهای لبنان است طی یک قرارداد جداگانه با شرکت حفاری فرانسوی، سهمی دریافت خواهد کرد.
#قائمون
♦️ تأثیر دیدار بایدن و جینپینگ بر روابط آمریکا و چین
#گزارش_کوتاه
🔹 اندیشکده شورای روابط خارجی در یادداشتی اشاره کرده است که دیدار اخیر روسای جمهوری آمریکا و چین در حاشیه نشست گروه 20 در اندونزی، روابط دو کشور را در مسیر جدید قرار نمیدهد یا اجماعی در خصوص مسائل چالشبرانگیز ایجاد نمیکند اما میتواند منجر به درک مشترک جهت جلوگیری از سوق پیدا کردن رقابت آمریکا و چین به درگیری کامل شود.
🔸 در این یادداشت آمده است دو طرف در خصوص تایوان به بیان مواضع و استدلالات مخالف یکدیگر پرداختند و دلیلی وجود ندارد که این دیدار تنشها را کاهش دهد. فشار چین به تایوان احتمالاً در ماهها و سالهای آینده بدون توجه به سایر تحولات در روابط آمریکا و چین افزایش مییابد.
🔸 جالبترین موضعگیری در ارتباط با جنگ اوکراین ابراز شد. در بیانیه آمریکا پس از دیدار بایدن و جینپینگ آمده است که «دو رهبر بر توافق خود مبنی بر اینکه جنگ هستهای نباید اتفاق بیفتد و نمیتواند پیروز داشته باشد تأکید مجدد کردند». همچنین در بیانیه به تأکید دو طرف بر مخالفت با استفاده یا تهدید به استفاده از تسلیحات هستهای در اوکراین اشاره شده است. چین میتوانست پیام محکمی به پوتین ارسال کند مبنی بر اینکه استفاده روسیه از سلاح هستهای در اوکراین غیر قابل قبول خواهد بود اما به نظر میرسد چین آماده سرزنش پوتین و فاصلهگرفتن از روسیه نیست.
🔸 طبق یادداشت شورای روابط خارجی، آمریکا امیدوار است چین از اهرمهای خود برای جلوگیری از افزایش تنشها توسط کره شمالی استفاده کند. عدم اشاره به کره شمالی در بیانیه چین نشان میدهد که پکن قصدی برای کنترل کره شمالی ندارد.
🔸 چین در واکنش به سفر تابستان گذشته نانسی پلوسی به تایوان، مذاکرات دوجانبه در برخی موضوعات را متوقف کرد اما این کشور نشان داده است که آماده از سرگیری مذاکرات است تا تمایل خود برای بهبود روابط را نشان دهد. بایدن و جینپینگ توافق کردند که خطوط ارتباطی، باز باقی بماند و نخستین قدم، سفر وزیر خارجه آمریکا به چین خواهد بود.
#قائمون
♦️ چرا متحدان آمریکا در حال نزدیک شدن به چین و روسیه هستند؟
#گزارش_کوتاه
🔹 مایکل سینگ مدیر و عضو ارشد اندیشکده واشنگتن در مقالهای در «فارن افرز» با اشاره به سفر رئیسجمهور چین به عربستان و عدم موافقت ریاض با درخواست بایدن برای افزایش تولید نفت و همچنین عدم موضعگیری برخی از متحدین آمریکا علیه روسیه در خصوص جنگ اوکراین به بررسی دلایل این وضعیت و ارائه برخی توصیهها برای آمریکا پرداخته است.
🔸 دولت بایدن از زمان استقرار، طبق استراتژی امنیت ملی خود در سال ۲۰۲۲، غالباً دیدگاهی سیاه و سفید از نظم بینالملل به صورت «رقابت دموکراسیها و خودکامگیها» داشته است اما بسیاری از شرکای آمریکا چنین دیدگاهی ندارند و مطمئن نیستند که اتحاد پایدار با روسیه، چین و حتی ایالات متحده برای آنها یک گزینه مناسب باشد.
🔸 در همینحال، ایالات متحده در حال گذراندن دورهای از نوسان در اولویتهای بینالمللی خود است که باعث میشود متحدان آن چندان اطمینان نداشته باشند که موضوعی که امروز برای این کشور اهمیت دارد فردا هم برای آن اهمیت داشته باشد یا اگر در یک زمینه خاص از ایالات متحده حمایت کنند، میتوانند حمایت آمریکا در زمینههای دیگر را بدست آورند.
🔸 برخی معتقدند گسترش بریکس و سازمان همکاری شانگهای نشاندهنده ظهور یک «نظم بین المللی جایگزین» است. اما کشورهایی که به دنبال تعامل بیشتر با سازمان همکاری شانگهای و بریکس هستند، از جی۷ و ناتو فاصله نمیگیرند بلکه با نگه داشتن یک پا در اردوگاه تحت رهبری ایالات متحده و پای دیگر در نهادهای چندجانبه تحت رهبری چین و روسیه، یک نظم جهانی دو قطبی را رد میکنند یا حداقل تلاش میکنند از محدودیتها و پیامدهای آن فرار کنند.
🔸 در حالیکه برخی از این کشورها در زمان جنگ سرد «غیرمتعهد» بودند اکنون «متعهد به همه» هستند. کشورهایی مانند ترکیه و عربستان به اتخاذ چنین رویکردی با دنبال به حداقل رساندن هزینهها و به حداکثر رساندن منافع رقابت قدرتهای بزرگ هستند.
🔸 از نظر نویسنده مطمئناً این رویکرد هزینههایی دارد. برای مثال خرید سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ روسیه توسط ترکیه در سال ۲۰۱۷، منجر به اخراج این کشور از برنامه جنگنده اف-۳۵ شد. حتی اسرائیل، دیده است که چگونه روابطش با روسیه و چین به طور فزایندهای جایگزین ایران یا موضوع فلسطین به عنوان نقاط اصلی اصطکاک با واشنگتن شده است.
#قائمون
♦️گزارش المانیتور از تحولات انرژی منطقه غرب آسیا
#گزارش_کوتاه
🔹 پایگاه خبری-تحلیلی المانیتور در گزارشی به بررسی مهمترین تحولات حوزه نفت و گاز در غرب آسیا پرداخته و معتقد است انرژی هیدروژنی، نوسانات قیمت نفت و خودروهای برقی میتوانند موضوعات مهم سال آینده میلادی باشند.
🔸 پس از توافق اسرائیل و لبنان، بیروت فرآیند اکتشاف گاز در میادین خود را آغاز کرده و قرار است با مشارکت توتال و انی و تکمیل مطالعات زیستمحیطی تا ژوئن 2023، حفاری گاز آغاز شود.
🔸 در ماه مارس، شرکت سعودی آرامکو قراردادی را برای ساخت یک مجتمع پتروشیمی با هدف پالایش نفت خام در شمال شرق چین منعقد کرد.
🔸 در نوامبر، قطر به توافقی برای صادرات گاز طبیعی به آلمان دست یافت. اما احتمالاً گاز این کشور تا سال 2026 به آلمان نمیرسد. همچنین در سپتامبر، توافق صادرات گاز طبیعی میان آلمان و شرکت ملی نفت ابوظبی منعقد شد.
🔸 در ماه نوامبر، قطر انرژی و سینوپک چین یک قرارداد بزرگ گازی امضا کردند که طبق آن دوحه سالانه 4 میلیون تن گاز طبیعی مایع را طی 27 سال به چین صادر خواهد کرد.
🔸 شرکت نیومد اسرائیل در ماه دسامبر با دولت مراکش برای انجام اکتشاف انرژی در سواحل مراکش به توافق رسید.
🔸علاوه بر موارد بالا، کشورهای حوزه خلیج فارس پروژههای انرژی تجدیدپذیر متعددی را در سال جاری اعلام کردند که برخی از آنها عبارتند از:
- احداث نیروگاه خورشیدی 2060 مگاواتی در غرب عربستان؛
- اعلام موافقت شرکت AMEA Power مستقر در دبی با ساخت دو نیروگاه خورشیدی در مراکش و پیشبرد طرح یک نیروگاه خورشیدی و بادی در مصر و نیز قرارداد یک نیروگاه خورشیدی در آفریقای جنوبی؛
- بهرهبرداری از نیروگاه خورشیدی الخرسه در قطر؛
- توافق شرکت اماراتی مصدر با تانزانیا برای توسعه پروژههای بادی و خورشیدی در این کشور؛
- و برخی پروژههای هیدورژن سبز در کانال سوئز.
با این حال، اخیراً رهبران دولتهای عربی خلیج فارس درباره کاهش سرمایهگذاری در عرصه نفت و گاز هشدار دادهاند.
🔸 المانیتور معتقد است رویدادهای مهم حوزه انرژی در سال 2023 میلادی عبارتند از: گسترش روابط امارات و عربستان با برخی کشورهای آفریقایی برای توسعه پروژههای هیدروژن سبز، مناقشه نفتی بغداد و اربیل، همکاریهای فزاینده ایران و ونزوئلا، توسعه صنعت خودروهای برقی و حضور احتمالی تسلا در ترکیه و تکمیل پروژه مونتاژ خودروهای الکتریکی چینی در ابوظبی و تحولات قیمت نفت.
#قائمون
♦️هدف قرار دادن نهادهای مالی خارجی برای مقابله با راهبرد اقتصادی ایران
#گزارش_کوتاه
🔹 کارشناس اسرائیلی «موسسه هادسون» طی گزارشی با بیان اینکه کاخ سفید نگران است اجرای دقیق تحریمها نفت ایران را از بازار حذف و بحران جهانی انرژی را تشدید کند، مینویسد ایالاتمتحده میتواند بدون حذف نفت از بازار، هزینههای اقتصادی سنگینی را به تهران تحمیل کند.
🔸 با خروج ایالاتمتحده از برجام و «کمپین فشار حداکثری» تهران سعی کرد از هر اهرمی که در اختیار داشت برای کاهش فشار اقتصادی استفاده کند. پس از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، ایران نقض تعهدات هستهای خود را سرعت بخشید تا با دست پر در مذاکرات حاضر شود.
🔸 آمریکا امیدوار است برنامه هستهای ایران را «در یک جعبه» قرار دهد بنابراین خواستار بازگشت به برجام در اسرع وقت بود. اما ایران اشتیاق آمریکا برای بازگشت به توافق را به خوبی درک میکند و معتقد نیست که آمریکا در کوتاهمدت فشار را افزایش دهد؛ بنابراین مذاکرات را طولانی و مطالبات بیشتری را مطرح میکند.
🔸 جنگ اوکراین، با ایجاد تقاضای روسیه برای تسلیحات ایرانی و افزایش قیمت نفت، جریان درآمد و موقعیت ژئوپلیتیکی ایران را بهبود بخشیده است. رهبران ایران از فرصت ارائه دانش خود به روسیه و سایر کشورها و تضعیف نظم تحت رهبری آمریکا استقبال میکنند. ایران به خود میبالد که برخی از کشورها در صف خرید پهپادها و موشکهای آن هستند.
🔸 اعتراضات در ایران که از نظر اندازه و مدت بیسابقه بوده، حکومت را در حالت تدافعی قرار داده و این به دولت بایدن فرصتی برای به دست آوردن اهرم فشار در مذاکرات هستهای میدهد. ایران سالهاست با ایجاد کانالهای تجاری پیچیده با تحریمها مقابله کرده است و به راحتی از موسسات مالی در کشورهایی مانند امارات و ترکیه به دلیل فقدان مقررات و استانداردهای ضعیف بهرهبرداری میکند.
🔸 ایالاتمتحده گاهی تحریمهایی را علیه موسسات مالی و بانکهای خارجی اعمال کرده اما چنین اقداماتی را به طور سیستماتیک یا پیوسته به کار نگرفته است. اخلال در فعالیت ایران در مراکز مالی، در حالی که درآمدهای ایران از فروش را مسدود میکند بازار جهانی نفت را مختل نخواهد کرد. برای این منظور، ایالات متحده باید به جای شرکتهای داخل ایران، نهادهای خارجی را که این کشور را قادر میسازند تحریمها را دور بزند، هدف قرار دهد.
#قائمون
♦️ نقاط اصطکاک احتمالی نتانیاهو با بایدن
#گزارش_کوتاه
🔹 کارشناس «اندیشکده واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» در تحلیلی به نقاط اصطکاک احتمالی کابینه جدید رژیم صهیونیستی با دولت بایدن در آمریکا شامل موضوعات ایران، عربستان، اوکراین و مسائل داخلی رژیم صهیونیستی پرداخته و مینویسد نخستوزیر اسرائیل برای دستیابی به الزامات سیاست خارجی خود به کمکهای نظامی و دیپلماتیک زیادی از ایالاتمتحده نیاز خواهد داشت.
🔸 ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به حدی افزایش یافته است که این کشور میتواند در کمتر از دو ماه، مواد مورد نیاز ۴ تا ۵ بمب را تولید کند. ممنوعیت توسعه موشکهای بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هستهای در اکتبر ۲۰۲۳ منقضی میشود و «مکانیسم ماشه» در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی میشود. به نظر میرسد اسرائیل قصد دارد گزینه نظامی خود را قبل از تاریخ دوم تقویت کند اما مشخص نیست که آیا میتواند به تنهایی قابلیت حمله معتبر ایجاد کند یا خیر.
🔸 مقامات به احتمال استفاده از هواپیماهای سوخترسان KC-46 ایالات متحده را برای انجام امواج متعدد حملات مورد نیاز برای در هم شکستن تأسیسات هستهای ایران، از جمله مجموعه کوه فردو اشاره کردهاند. در هر صورت، بایدن و نتانیاهو برای توسعه یک استراتژی مشترک در مورد ایران باید با یکدیگر همکاری کنند.
🔸 مقامات ارشد عربستان سه شرط را برای روابط صریحتر با اسرائیل به هیئتهای مختلف آمریکایی اعلام کردهاند. ۱- تضمین تعهدات کتبی برای اقدام آمریکا در صورت حمله به عربستان. ۲- اطمینان از جریان مطمئن فروش تسلیحات ایالات متحده ۳- همکاری در زمینه انرژی هستهای، از جمله توانایی غنیسازی اورانیوم. نتانیاهو تمایل دارد به عربستان برای بهبود روابط با ایالاتمتحده کمک کند. اما هیچ درجهای از شفاعت نتانیاهو نمیتواند تضمین کند که ایالاتمتحده به خواستههای سعودیها که هر کدام پیامدهای سیاسی پیچیدهای دارند پاسخ مثبت دهد.
🔸 درخصوص جنگ اوکراین، اسرائیل در این زمینه با انتقادات قابلتوجهی مواجه است. اسرائیل تاکنون به اوکراین کمکهای بشردوستانه و همچنین اطلاعاتی درباره پهپادهای ایرانی داده است اما بر کسی پوشیده نیست که اوکراینیها خواهان سامانههای دفاع هوایی اسرائیل، به ویژه گنبد آهنین هستند. ارائه سامانههای دفاع هوایی جدید اسرائیل (شامل سامانههای اسپایدر و آرو-3) به اعضای ناتو میتواند فضایی را برای آنها آزاد کند تا سامانههای قدیمیتر خود را به اوکراین بفرستند؛ رویکردی که برای اسرائیل قابلقبول است زیرا احتمال ایجاد مشکل با مسکو کمتر است.
#قائمون
♦️ گزارش المانیتور از تحولات بانکی در عراق
#گزارش_کوتاه
🔹 پایگاه خبری-تحلیلی المانیتور در گزارشی به بررسی تحولات ارزی و بانکی در عراق پرداخته و با اشاره به نارضایتی متحدان دولت السودانی از اقدامات آمریکا، معتقد است نخستوزیر عراق در وضعیت دشواری میان مطالبات گروههای حامی خود در چارچوب هماهنگی و خواستههای آمریکا قرار گرفته است.
🔸 نخستوزیر عراق طی روزهای اخیر «مصطفی غالب مخیف» رئیس بانک مرکزی این کشور را برکنار و «علی محسن العلاق» را که نزدیک به نوری المالکی محسوب میشود به عنوان سرپرست بانک مرکزی و «بلال الحمدانی» را به عنوان سرپرست بانک تجارت این کشور منصوب کرد.
🔸 نرخ دلار آمریکا در هفتههای اخیر با روندی افزایشی به ۱۶۷۰ دینار رسید که بالاترین قیمت از سال ۲۰۰۴ محسوب میشد. این در حالی است که دولت الکاظمی پس از افزایش نرخ رسمی دلار از ۱۱۸۲ به ۱۴۶۰ دینار در دسامبر ۲۰۲۰ برای مقابله با بحران اقتصادی ناشی از همهگیری کرونا، نرخ دلار را بین ۱۱۴۵ تا ۱۱۴۷ دینار نگه داشت.
🔸 نویسنده گزارش المانیتور در ادامه به چند دلیل برای افزایش قیمت دلار در عراق اشاره میکند:
1️⃣ عدم شفافیت نظام بانکی عراق که بانک مرکزی را بر آن داشت تا برای رعایت مقررات فدرال رزرو آمریکا، محدودیتهایی را برای بانکهایی که از دلار استفاده میکنند، تعیین کند. این موضوع دسترسی به دلار را در سیستم بانکی عراق محدود کرد.
2️⃣ عدم امکان نظارت و ردیابی کامل مسیر پول در داخل و خارج عراق به دلیل فقدان روندهای الکترونیکی در این کشور که به افراد و شرکتها اجازه میدهد تا دلار آمریکا را به صورت غیرقانونی به خارج از عراق منتقل کنند.
3️⃣ سطح بالای فساد در عراق که در قالب اقداماتی مانند پولشویی یا سرقت و انتقال اموال به خارج از کشور و یا مواردی مانند افزایش خرید ملک خارج از عراق صورت میگیرد.
#قائمون
♦️ چرخش مالی روسیه به سوی شرق
#گزارش_کوتاه
🔹 اندیشکده آمریکایی شورای آتلانتیک در یادداشتی به سیاستهای مالی روسیه پس از فاصلهگیری از غرب پرداخته و نوشته است روسیه برای تأمین مالی و سرمایهگذاری خارجی بیش از پیش به چین متمایل شده است. پس از تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا علیه روسیه متعاقب الحاق کریمه، ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه از استراتژی «چرخش به سوی شرق» رونمایی کرد.
🔸 هدف این استراتژی، دور کردن اقتصاد روسیه از شرکای اروپایی و نزدیکی به پکن بود. روند همبستگی اقتصادی دو کشور در سالهای بعد، موفقیتآمیز بود. سهم چین از مجموع تجارت خارجی روسیه از ۱۰ درصد در سال ۲۰۱۳ به ۱۸ درصد در پایان سال ۲۰۲۱ رسید. با حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، چرخش مسکو به سوی پکن سرعت گرفت. هماکنون اقتصاد روسیه به شدت متکی به سرمایه چین است.
🔸 هر چند در حال حاضر این موضوع میتواند برای روسیه خوشآیند باشد اما اتکای بیش از اندازه به سرمایه چین، جایگاه روسیه به عنوان شریک کوچک در روابط دو کشور را تثبیت خواهد کرد. طبق آمار، وامهای بانکهای چینی نزدیک به نیمی از کل وامهای جهانی به روسیه را شامل میشود و احتمالاً در ماههای آینده، این وابستگی افزایش خواهد یافت.
🔸 روسیه پس از سال ۲۰۱۴ به امید اتکا به بازارهای مالی شانگهای و هنگکنگ به جای بازارهای لندن و نیویورک، شروع به تعامل با پکن برای تقویت روابط اقتصادی و مالی نمود. مسکو ممنوعیت خرید داراییهای بخش منابع طبیعی و سرمایهگذاری در صنایع حساس مانند جادهسازی و راهآهن را حذف کرد و پکن نیز شرکتهای خود را برای سرمایهگذاری و ورود به بازار روسیه تشویق کرد. نسبت وامهای چینی در اقتصاد روسیه از ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۲ سه برابر شد. با این وجود، امروز شانگهای و هنگکنگ کمتر از گذشته مایل به پُر کردن خلأ خروج تأمینکنندگان مالی غربی از بازار روسیه هستند.
🔸 وامدهی چین بر اساس اهداف ژئوپلتیک و اقتصادی حزب کمونیست چین صورت میگیرد. در سال ۲۰۱۴ روسیه از این وضعیت سود میبُرد. در آن مقطع، اقتصاد چین با سرعت بیش از ۷ درصدی در حال رشد بود و دولت شرکتها را در راستای استراتژی «رفتن به خارج» تشویق به نگاهی بینالمللی میکرد. در سال ۲۰۲۲ اقتصاد چین تنها ۳ درصد رشد کرد که بسیار کمتر از انتظار ۵/۵ درصدی بود و بخش مالی این کشور هماکنون به جای پُر کردن خلأها در روسیه، بر تسویهحساب قراردادها در بازار داخلی و تأمین مالی کسبوکارها با بهره پایین متمرکز است.
🔸 شورای آتلانتیک نوشته است در میانمدت و بلندمدت، وامدهندگان چینی احتمالاً ارائه وام به اقتصاد روسیه را افزایش خواهند داد. تسلط چین بر بخش تأمین مالی خارجی روسیه، اهرمهای چین در روابط دوجانبه را تقویت خواهد کرد. چین به دنبال بهرهبرداری از این امتیاز در مذاکرات خود با روسیه در مورد خط لوله جدید گازی است که میادین گازی سیبری را به چین متصل میکند. چین خواهان استفاده از پول ملی خود در این پروژه و همچنین یک ساختار قیمتی است که به نفع مصرفکنندگان چینی باشد.
#قائمون
♦️ گزارش المانیتور از تحولات قفقاز
#گزارش_کوتاه
🔹 پایگاه خبری-تحلیلی المانیتور در گزارشی به بررسی بحران در قفقاز جنوبی پرداخته و بر این باور است که در میانه نزاع ایران و آذربایجان بر سر ارمنستان، ترکیه در مسیر افزایش و روسیه در حال کاهش نقشآفرینی در این منطقه هستند.
🔸 بخشهای ابتدایی این گزارش به بحران انسانی کنونی در قرهباغ پس از انسداد گذرگاه لاچین از سوی آذربایجان در 12 دسامبر 2022 پرداخته است. دارو، شیر خشک و اقلام حیاتی کمیاب، بسیاری از مدارس تعطیل و تأمین گاز و برق دشوار شده است. هماکنون 120 هزار نفر از ساکنان این مناطق، کارت جیرهبندی دریافت میکنند.
🔸 نویسنده در ادامه به تلاش آذربایجان برای ایجاد کریدور زمینی و ریلی میپردازد که این کشور را از جنوبیترین استان ارمنستان، سیونیک، به نخجوان و ترکیه متصل میکند. المانیتور به نقل از معاون وزیر امور خارجه ارمنستان مینویسد: «آذربایجان از این اقدام سه هدف دارد: پاکسازی قومی قرهباغ کوهستانی، ایجاد تنش نظامی در مقیاس وسیع در منطقه و در نهایت زیر فشار قرار دادن طرف ارمنی برای پذیرش یک کریدور فراسرزمینی».
🔸 بسیاری از جمله مقامات ارشد ارمنستان معتقدند که روسیه حامی طرح کریدور زنگزور آذربایجان است. زیرا امکان دسترسی مستقیم زمینی به ترکیه و ابزار دیگری برای شکست تحریمهای غرب به دست میآورد. در این میان، احساسات ضد روسی ارامنه فزاینده به نظر میرسد. المانیتور به نقل از افراد محلی مینویسد: «وقتی به نیروهای روسی حافظ صلح میگوییم چرا اقدامی برای کمک به ما انجام نمیدهید؟ میگویند که برای خدمت سربازی به اینجا فرستاده شده و نمیدانند واقعاً باید چه اقدامی انجام دهند».
🔸 این گزارش همچنین به ورود اتحادیه اروپا و برخی کشورهای غربی به تحولات قفقاز و نسبت آن با منافع ایران و نقش هویت و مسائل قومی-زبانی در منازعات تهران-باکو میپردازد.
✅ در مجموع به نظر میرسد ژئوپلیتیک قفقاز هنوز در نوسان است و وضعیت به شدت قطبی (رقابت قطبهای متعدد) بدون هژمونی طرف خاصی جریان دارد.
#قائمون
♦️ آنچه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس میتوانند از جنگ اوکراین بیاموزند
#گزارش_کوتاه
🔹 «لوک کافی» عضو ارشد «مؤسسه هادسون» با نظر به سیاست کشورهای اروپایی برای ارسال تانکهای پیشرفته به اوکراین در تحلیلی برای «عربنیوز» نکاتی را به عنوان درسهایی که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس میتوانند از جنگ اوکراین بیاموزند، مطرح کرده است.
🔸 نویسنده معتقد است جنگ در اوکراین اروپاییها را مجبور کرده که امنیت و دفاع را جدیتر بگیرند. در روزهای اولیه تهاجم، برخی کشورهای اروپایی که در تلاش برای ارسال سلاح به اوکراین بودند متوجه شدند که ذخیره تجهیزات آنها به دلیل سالها کاهش بودجه، تاریخ مصرف گذشته، منسوخ شده یا برای نبرد مناسب نیست. ذخایر مهمات کلیدی به طرز خطرناکی رو به پایان است و سیاستگذاران دریافتهاند که صنعت دفاعی توانایی افزایش سریع تولید را ندارد.
🔸 از نظر نویسنده در حالی که اروپا سیاستهای امنیتی و دفاعی خود را برای مقابله با تهدید نوظهور روسیه ترتیب میدهد کشورهای حاشیه خلیج فارس از این موضوع که به نگرانیهای امنیتی با ایران مربوط میشود، چند درس میتوانند بیاموزند. مهمترین درس سرمایهگذاری صحیح در نیروهای مسلح است. وقتی گلولهها شروع به پرواز میکنند، برای شروع افزایش بودجه دفاعی خیلی دیر شده است.
🔸 درس دیگر اهمیت حفظ انبارهای کافی تجهیزات و مهمات است. همچنین حفظ یک پایگاه صنعتی دفاعی قوی برای تولید سختافزار نظامی یا حداقل دسترسی به بازارهای قابل اعتماد، مهم به نظر میرسد. تعداد کمی از کشورهای خاورمیانه هنوز از سختافزارهای نظامی ساخت روسیه استفاده میکنند که در مواجهه با سلاحهای مدرن غربی، بیفایده است.
🔸 در نهایت، وضعیت اوکراین یادآور اهمیت اتحادها، شرکا و روابط است. اوکراین عضو ناتو نیست اما همکاری نزدیک بین کیف و بسیاری از اعضای ناتو طی سالها کمک بزرگی برای امروز بوده است. در مواجهه با تجاوزات منطقهای، کشورهای حوزه خلیج فارس باید تلاشهای خود را برای همکاری نزدیکتر با یکدیگر در زمینه مسائل امنیتی و نظامی مضاعف کنند. در این راستا، گسترش پیمان ابراهیم و بازنگری در امکان اتحاد استراتژیک خاورمیانه با آمریکا نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
✅ به نظر میرسد این تحلیل بیش از آنکه به دنبال استخراج درسهای واقعی برای کشورهای عربی از جنگ اوکراین باشد با پوشاندن این واقعیت که سیاستهای ناتو یکی از مهمترین عوامل وضعیت فعلی اوکراین بوده به دنبال تشویق کشورهای عربی به خریدهای تسلیحاتی بیشتر از غرب و همکاری فزاینده با رژیم صهیونیستی با دامن زدن به ایرانهراسی است.
#قائمون
♦️ پیامدهای زلزله ترکیه بر صحنه سیاسی این کشور
#گزارش_کوتاه
🔹 تارنمای المانیتور به بررسی تبعات و پیامدهای زلزله مهیب اخیر ترکیه بر صحنه سیاسی این کشور پرداخته است. این سوال مطرح است که آیا انتخابات پارلمانی و ریاستجمهوری ترکیه در تاریخ مقرر (۱۴ می - ۲۴ اردیبهشت) برگزار خواهد شد یا خیر. این موضوع به دو عامل بستگی دارد: اولین عامل شرایط فیزیکی نزدیک زمان برگزاری انتخابات است و دومین عامل به تصمیم اردوغان به تمدید وضعیت اضطراری اعلام شده پس از زلزله و تعویق انتخابات فراتر از ضربالاجل ۱۸ ژوئن (۲۸ خرداد) وابسته است.
🔸 ترکیه هماکنون با بدترین وضعیت اقتصادی خود از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲ روبرو است. این وضعیت در حال ضربه به محبوبیت اردوغان است و نظرسنجیها میگویند که این احتمال وجود دارد که مخالفان در انتخابات جایگاه وی را تصاحب کنند. واکنش ضعیف دولت ائتلافی حاکم در سال ۱۹۹۹ پس از زلزله بزرگ شمال غرب ترکیه، به عنوان یکی از عوامل موثر در خیزش حزب عدالت و توسعه عنوان میشود.
🔸 المانیتور نوشته است دولت ترکیه پس از زلزله اخیر تیمهای نجات از جمله ۳۵۰۰ نیروی نظامی را بسیج کرده است. اردوغان پس از زلزله اخیر، ملیگرایی تند و تیز خود را کنار گذاشت و از کمک کشورهای غربی از جمله اسرائیل و یونان استقبال و هفت روز عزای عمومی اعلام کرد. واکنش و پاسخی موثر از سوی دولت میتواند موقعیت رهبر حزب عدالت و توسعه را تقویت و حس همبستگی ملی تحت رهبری اردوغان ایجاد کند.
🔸 با بودن بیش از ۸۰ درصد رسانههای جمعی در دست دوستان تجاری اردوغان، اقدامات دولت به صورت مساعد پوشش داده میشود. اما نگرش عمومی همزمان با گزارشهای گسترده مبنی بر تأخیر تیمهای نجات احتمالاً تغییر کند. اردوغان در چند وقت اخیر با هزینههایی، اقداماتی برای احیای اقتصادی صورت داده است از جمله پیشنهاد بازنشستگی پیش از موعد ۲/۳ میلیون کارگر، افزایش یارانه انرژی و وعده ساخت نیم میلیون مسکن برای اقشار کمدرآمد.
🔸 به گزارش المانیتور، برخی میگویند اردوغان از هماکنون به دنبال استفاده از بحران برای انشقاق در میان مخالفان است. او به جای تماس با کیلیچدار اوغلو - یکی از گزینههای مورد انتظار برای رقابت با اردوغان - تصمیم گرفت که با مارال اکسنر رهبر ملیگرای حزب «خوب» تماس تلفنی برقرار کند. اکسنر با نامزدی کیلیچدار اوغلو و همچنین همکاری با کردها مخالف است. با این وجود ابعاد فاجعه اخیر نشان میدهد که شاید این بار مدیریت شرایط حتی از حد توان اردوغان نیز فراتر باشد.
#قائمون
هدایت شده از قائمون
♦️ بروکینگز: آمریکا، چین و کشورهای غیرمتعهد جدید
#گزارش_کوتاه
🔹 اندیشکده بروکینگز در گزارشی راهبردی به نحوه تعامل آمریکا با کشورهایی پرداخته است که در رقابت آمریکا و چین تمایلی به انتخاب یکی از این دو ندارند و رویکردی میانه و مبتنی بر عدم تعهد اتخاذ میکنند.
🔸 در این گزارش آمده است: جو بایدن رئیسجمهور آمریکا در سند استراتژی امنیت ملی، نگاهش به رقابت جهانی با چین و تمایل آمریکا به کار با متحدان و شرکایی را که منافع مشترک با آمریکا دارند ابراز کرد. اما این تمایل به همکاری با یک مشکل آشکار مواجه است: بسیاری از کشورها ترجیح میدهند که هیچ یک از طرفها را انتخاب نکنند و در رقابت قدرتهای بزرگ، برای خود اهرم فشار جمعآوری کنند.
🔸 این مشکل به خصوص در مناطقی که اصرار آمریکا بر لیبرال دموکراسی با منافع دولتهای منطقه در تناقض است وخیمتر میباشد. به نوشته بروکینگز، پاکستان شاید بهترین نمونه برای نشاندادن مدل چین در مواجهه با چنین کشورهایی باشد اما مهم است که توجه شود چین در رقابت «قدرت بزرگ»، رویکردی مناسب برای همه ندارد همانطور که آمریکا نیز ندارد.
🔸 چین در بسیاری از کشورها از تعامل گسترده اقتصادی برای نفوذ سیاسی و استراتژیک استفاده کرده است تا با قدرت اقتصادی، از مزیت استراتژیک بهره ببرد. مدل چین به راستی جهانی است. همانطور که یک مقام ارشد غربی گفته است آنها تمام ابزار خود را به صحنه آوردهاند. این مدل به نیازهای کشورهای منطقهای که به دنبال تنوعبخشی به روابط خود در یک جهانِ به طور فزاینده چندقطبی هستند توجه میکند.
🔸 بروکینگز برای دولت آمریکا در مناطقی که نمیتوان روی ترجیح نظم جهانی آمریکامحور توسط کشورها حساب باز کرد توصیههایی دارد:
▫️ پذیرش رویکردی منعطف، اجتناب از اتخاذ یک موضع برای تمام موارد و اولویت به راهحلهای خاص هر رابطه و خاص هر منطقه.
▫️ تمرکز بر موضوعاتی که بیشترین اهمیت را برای اهداف آمریکا دارند و اجتناب از اتخاذ رویکرد «با ما یا علیه ما» که ممکن است توسط رقبا مورد استفاده قرار گیرد.
◽️ استفاده از فشار دوجانبه و چندجانبه در حوزههای سیاسی که از بیشترین اهمیت برای منافع و ارزشهای آمریکا برخوردار است.
◽️ باز کردن فضا برای استفاده از تزلزل مدل چینی در آینده.
◽️ توجه به اهمیت دیپلماسی از جمله دیپلماسی بازرگانی و تقویت مزیتهای آمریکا و متحدانش در تعاملات اقتصادی.
#قائمون
♦️ احتمال کشیده شدن زدوخوردهای ایران و اسرائیل در سوریه به خلیج فارس
#گزارش_کوتاه
🔹 فرزین ندیمی پژوهشگر موسسه واشنگتن با بررسی حملات اخیر رژیم صهیونیستی به سوریه که به شهادت دو افسر ایرانی منجر شد به پاسخهای احتمالی ایران پرداخته است.
🔸 در این یادداشت آمده است حملات اسرائیل علیه اهداف نظامی و نیابتی ایران در سوریه در ماه مارس به طور قابلتوجهی افزایش و در هفته گذشته شدت بیشتری یافت. در 31 مارس، در یک حمله هوایی به نزدیکی دمشق، دو افسر فرماندهی جنگ الکترونیک و سایبری سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی کشته [شهید] شدند. سپاه پاسداران و وزارت امور خارجه ایران این حمله را محکوم کرده و قول دادهاند در زمان و مکان مناسب تلافی خواهند کرد.
🔸 در اول آوریل نیز اسرائیل به چندین پایگاه هوایی در غرب سوریه، از جمله الدبعه، الشعیرات و تیاس حمله کرد که گمان میرود همگی محل استقرار پهپادهای سپاه و حزبالله، سیستمهای پارازیت الکترونیکی و انبارهای اسلحه بودهاند. تصاویر ماهوارهای پس از حمله به الدبعه، اصابت دقیق موفقیتآمیز به یک ون کنترل پهپاد دوربرد و رادار نظارتی متحرک ایرانی مطلعالفجر را نشان داد.
🔸 اگرچه سامانههای «مطلعالفجر» حداقل از سال 2016 در سوریه مستقر بودهاند، اما تا هفته گذشته هیچکدام مورد هدف قرار نگرفته بود و این نشاندهنده افزایش تنشهای ایران و اسرائیل و همچنین فعالیتهای جنگ الکترونیک تهاجمیتر ایران در سوریه است.
🔸 ایران گزینههایی برای انتقام دارد که میتواند در چند روز یا هفته آینده هر کدام را انجام دهد. به عنوان مثال، پیش از این ایران در 31 ژوئیه 2021 ، یک حمله مرگبار به وسیله پهپاد شاهد-136 را علیه نفتکش مرسر استریت وابسته به اسرائیل در دریای عمان انجام داد که طی آن یک جفت خدمه نفتکش، از جمله کاپیتان آن کشته شدند.
🔸 گزینههای دیگر شامل تلاش برای یک پیروزی تبلیغاتی از حمله پهپادی نافرجام 2 آوریل، حملات پهپادی بیشتر به اسرائیل و یا تلاش برای حمله علیه شهروندان اسرائیلی در کشورهای دیگر است. بااینحال، به احتمال زیاد ایران سعی خواهد کرد با استفاده از پهپادهای انتحاری یا ابزارهای دیگر به قصد تلفات به یک کشتی مرتبط با اسرائیل در خلیج عمان حمله کند.
🔸 به باور کارشناس موسسه واشنگتن هر گونه عملیاتی احتمالاً در جایی در فاصلهای امن از عربستان سعودی انجام میشود، زیرا تهران در تلاش است تا روابط با ریاض را بهبود بخشد.
↙️ منبع:
https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/iran-israel
-clashes-syria-could-spill-gulf
#قائمون
♦️ تحلیل روزنامه اسرائیلی از راهبرد منطقهای ایران
#گزارش_کوتاه
🔹 روزنامه تایمز اسرائیل در تحلیلی نوشته است آمریکا روز شنبه خبر داد که در حال گسیل یک زیردریایی هستهای به خلیج فارس است که پیش از این از کانال سوئز عبور کرده است. چنین اعلامیهای که همراه با مسیر و مکان نهایی زیردریایی بود یک حرکت حسابشده از سوی آمریکا حساب میشود. آمریکا در حال ارزیابی وضعیت ایران و شبکه نیروهای شیعه آن در سراسر منطقه است.
🔸 به نوشته این روزنامه، زمان زیادی نگذشت که ایران پاسخ داد و اعلام کرد سپاه پاسداران رزمایش دریایی بزرگی در خلیج فارس و دریای سرخ برگزار میکند. اقدام واشنگتن یک بعد استراتژیک نیز داشت. آمریکا به شدت نگران محور در حال ظهور در منطقه با حضور ایران، روسیه، چین و عربستان است.
🔸 در این تحلیل آمده است خاطر جمعی فزاینده تهران در سراسر منطقه حس میشود و این تحولات پیامدهای عمیقی برای اسرائیل دارد. در حمله راکتی اخیر به اسرائیل با وجود آنکه حزبالله لبنان سعی کرد از درگیری با اسرائیل دوری کند به طور رسمی اعلام کرد که نیروهای حماس در جنوب لبنان مسئول حمله راکتی هستند.
🔸 اتفاق مهم دیگر روز یکشنبه در صنعای یمن به وقوع پیوست: گفتگوهای صلح میان عربستان و یمن برای پایان جنگ میان آنها. اگر تأیید تهران نبود این گفتگوها انجام نمیشد. از نگاه تلآویو، پایان جنگ در یمن، اگر توجه حوثیها را به سوی اسرائیل منحرف کند احتمالاً پیامدهایی برای اسرائیل خواهد داشت.
🔸 در مقاله تایمز اسرائیل آمده است ایران تصمیمی اساسی برای کاهش تنشها با کشورهای عرب سنی گرفته است تا تمرکز خود را بر استراتژی ایجاد محوری ضد آمریکایی معطوف کند. حمایت چین از ایران در احیای روابط با عربستان تنها واسطهای در این زنجیره است. این سیاست ایران مستقیماً به تعمیق روابط با روسیه و گرم شدن روابط با ترکمنستان، قزاقستان و ارمنستان نیزمرتبط است.
#قائمون
♦️سه گزینه رژیم صهیونیستی برای بعد از جنگ
#گزارش_کوتاه
🔹 پایگاه خبری-تحلیلی المانیتور در گزارشی به بررسی سه سناریوی رژیم صهیونیستی برای اداره غزه پس از پایان جنگ علیه حماس در بحبوحه شکافها در دولت این رژیم پرداخته و معتقد است هر کدام از این سه سناریو با موانع قابل توجهی همراه است. در این گزارش به بررسی این سه سناریو و موانع آنها پرداخته شده است.
1️⃣ نقشی برای مصر؟: این سناریو که از بیشترین حمایت در میان سران رژیم صهیونیستی برخوردار است، به دنبال این است که مصر در ازای بخشش کامل بدهی های خارجی خود، کنترل این منطقه را به دست گیرد. مصری ها تاکنون این سناریو را رد کرده و همچنان بر مواضع خود محکم ایستاده اند.
2️⃣ از رام الله تا شهر غزه: سناریوی دوم بازگشت تشکیلات خودگردان به غزه است که بسیاری از سران رژیم صهیونیستی آن را ایده ای نامطلوب می دانند و معتقدند این سناریو هدف نهایی دولت برای قطع همه روابط بین خود با غزه را بر هم خواهد زد.
3️⃣ واگذاری غزه به یک ائتلاف بین المللی: سناریوی سوم، واگذاری امورات غزه به یک ائتلاف بین المللی متشکل از کشورهای عربی، ناتو، اتحادیه اروپا یا سازمان ملل است. مقامات رژیم صهیونیستی معتقدند که این سناریو مطلوب است اما آرمانگرایانه و غیر واقعی به نظر می رسد؛ چرا که نیروهای ائتلاف بینالمللی بیشتر به عنوان مهمان در این منطقه شناخته خواهند شد تا اینکه به طور اساسی درگیر این موضوع شوند و بتوانند غزه را مدیریت کنند.
🔸 موضع نتانیاهو تاکنون مبهم بوده و ایدههای متعدد مانند اشغال غزه را بدون ارائه هیچ بدیلی رد کرده است. تاکنون تنها سناریویی که نتانیاهو به آن متعهد شده است، حفظ کنترل نظامی رژیم صهیونیستی در سرتاسر غزه است، همانطور که برای چندین دهه در کرانه باختری صورت گرفته است.
🔸 سناریوی افراطی دیگری که برخی مطرح کردهاند ساخت یک جزیره مصنوعی عظیم در سواحل غزه است. آنها معتقدند که این کار ارزانتر و سریعتر از بازسازی نوار غزه انجام خواهد گرفت و دیگر مرز زمینی بین رژیم صهیونیستی و غزه وجود نخواهد داشت.
✅ نکتهای که در خصوص این گزارش وجود دارد این است که شکست و حذف حماس را مفروض گرفته است. این درحالی است که با گذشت بیش از ۴۰ روز از جنگ، رژیم صهیونیستی هنوز دستاورد قابلتوجهی نداشته است.
☘️ اندیشکده راهبردی تبیین🌿
#قائمون
🆔️@Ghaemon
♦️منافع اقتصادی و محدودیتهای سیاسی؛ چه چیزی نقش چین را در مسئله اسرائیل و فلسطین محدود میکند؟
#گزارش_کوتاه
🔹هفته گذشته،رئیسجمهور چین در دیدار با همتایان خود در گروه بریکس، به این موضوع اشاره کرد که برای ترویج عدالت و صلح در نوار غزه باید تلاش کرد و درعینحال از جامعه بینالملل خواست تا با اقدامات عملی از سرایت درگیری به غرب آسیا جلوگیری کنند. بااینحال، تحلیلگران بر این باورند که موضع پکن در قبال مسئله فلسطین و اسرائیل هنوز از هرگونه اقدام عملی فاصله دارد و عمدتاً به تکرار موضع سنتی خود، یعنی راهحل دو کشوری بر اساس مرزهای 1967 محدود میشود.
🔹در همین رابطه اندیشکده میدل ایست مانیتور، گزارشی از یک نشست منتشر کرده است که به بررسی و تحلیل این موضوع پرداخته و نویسندگان حاضر در آن نشست هرکدام به ارائه تحلیل خود پرداختهاند. در اینجا به مهمترین تحلیلهای مطرحشده در این نشست، اشاره خواهد شد.
1️⃣ "آینار تانگن"، کارشناس چینی و از شرکتکنندگان این نشست معتقد است که فلسطین بهاندازه تایوان برای چین از اهمیت برخوردار نیست. تایوان برای چین،یک موضوع داخلی است و نمیتوان آن را بینالمللی کرد. علاوه بر این، چین مانند عربستان سعودی و امارات به لابی اسرائیل برای بهبود روابط با آمریکا نیاز دارد.
2️⃣ "چینیو "از محقق موسسه تحقیقات دفاع و امنیت ملی تایوان در این نشست اظهار داشت که اگر چین راهحل جدیدی برای اسرائیل و فلسطینیها پیشنهاد کند، ممکن است هر دو طرف را ناراضی و یا جنجال بزرگتری ایجاد کند و این اقدام ممکن است تأثیر منفی بر روابط چین با غرب آسیا داشته باشد. به اعتقاد این نویسنده، کشورهای عربی و خلیجفارس به دنبال همکاری با چین در تلاش برای دور شدن از اقتصاد تحت سلطه نفت و سپس تغییر ساختار صنعتی خود هستند و چین میبایست از وضعیت ناپایدار منطقهای در خلیجفارس استفاده کامل را ببرد. او اضافه کرد که چنین وضعیتی به "انحراف توجه ایالاتمتحده" کمک میکند یا حتی میتواند واشنگتن را مجبور کند درنهایت، اعمال فشار برچین در منطقه اقیانوس آرام را متوقف کند.
3️⃣ "حیدر اروچ"، پژوهشگر غرب آسیا در ترکیه بر این باور است که پکن تاکنون "هیچ گام مشخصی برای توقف درگیری برنداشته است و تنها بر اساس شعارها اظهاراتی کرده است. برخلاف چین، سیاست ایالاتمتحده در غرب آسیا سیاستی است که مشخصه آن درگیری و تنش است و درنتیجه حملات اسرائیل به غزه، تداوم سیاست آمریکا در منطقه را تضمین میکند. بنابراین، چین باید از همه امکانات خود برای بازگرداندن وضعیت منطقه به قبل از 7 اکتبر استفاده کند. در این راستا، به نظر میرسد ابتکار کمیته کشورهای عربی و اسلامی برای چین اهمیت ویژهای قائل است و همکاری بشردوستانه در غزه با میانجیگری قطر میتواند فرصتی برای چین باشد تا از نزدیک در این روند مشارکت کند.
✅درمجموع به اذعان این سه کارشناس، سیاست چین در قبال جنگ اخیر، میبایست بسیار محتاطانه صورت بگیرد، بدین گونه که نه بر دامنه جنگ افزوده شود، نه بر روابط این کشور با آمریکا لطمه وارد شود و نه منافع این کشور در غرب آسیا با خطر مواجه شود.
منبع:
(https://www.middleeastmonitor.com/20231127-economic-interests-and-political-constraints-what-limits-chinas-role-in-the-israel-palestine-issue/)
#قائمون
🆔️@Ghaemon
♦️نقش ترکیه در پایان دادن به جنگ اخیر
#گزارش_کوتاه
🔹اندیشکده راهبردی تبیین: آسلیآیدینتاشباش، کارشناس «اندیشکده بروکینگز طی گزارشی به ارزیابی اهداف اردوغان از نوع سیاستورزی در جنگ اخیر غزه پرداخته است.
🔹به نظر وی، ترکیه و اسرائیل به عنوان دو کشور غیر عرب در منطقه، در طول 74سال اخیر از روابط نزدیکی برخوردار بوده اند، اما در طول دو دهه گذشته، این روابط به دلیل تنش های اسرائیل و فلسطین پرتلاطم بوده است. اگرچه ترکیه و اسرائیل روابط خود را در سال 2022 عادی کرده اند اما پس از عملیات طوفان الاقصی، این روابط به دلیل مواضع اردوغان، وارد فضای دیگری شده است.
🔹آسلی معتقد است، اردوغان مشتاق مشارکت در تلاش های میانجیگری و بازسازی سیاسی و شهری غزه پس از جنگ است. ترکیه چندین دهه تجربه صلح بانی در سومالی، بوسنی و افغانستان داشته است و ظرفیت ایفای نقش در غزه را دارد. برای اردوغان برافراشتن پرچم های ترکیه در غزه، انجام نهایی یک ماموریت تاریخی است.
🔹این کارشناس در پاسخ به این پرسش که ترکیه در غزه پس از جنگ چه نقشی ایفا خواهد کرد اظهار داشت: به احتمال زیاد، سه ایده کمک بشردوستانه، بازسازی و مشروعیت بخشیدن به هر ساختار حکومتی، توسط ترکیه دنبال خواهد شد.
✅نویسنده در پایان چنین نتیجه می گیرد که با توجه به عملگرایی در دستگاه سیاست خارجی ترکیه، اردوغان بیشتر به دنبال روابط پس از نتانیاهو است. به عبارت دیگر، درست است که اردوغان به نتانیاهو حمله می کند، اما با شخصی سازی این مسئله به دنبال تعامل با دولت آینده اسرائیل است.
منبع:
(https://www.brookings.edu/articles/understanding-turkeys-response-to-the-israel-gaza-crisis/)
#قائمون
🆔️@Ghaemon
♦️ انعکاس رقابتهای انتخاباتی ایران در اندیشکدهها و خبرگزاریهای خارجی
#گزارش_کوتاه
1️⃣ «موسسه کشورهای عربی خلیج (فارس) در واشنگتن (AGSIW)»: اگر مشارکت در انتخابات همانند سال ۱۴۰۰ کم باشد جلیلی احتمالا با حدود ۳۰ درصد آرا انتخاب خواهد شد.
2️⃣ «پایگاه ریسپانسیبل استیت کرافت»: پیشبینی میشود که در صورت انتخاب مسعود پزشکیان، سیاست خارجی ایران لحن معتدلتری به خود گیرد. این تغییر میتواند بهبود روابط با اتحادیه اروپا و همکاری سازندهتر با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در پی داشته باشد.
3️⃣ «موسسه امریکن اینترپرایز»: رئیسجمهور بعدی ایران به دلیل نقشی که احتمالاً در تعیین رهبر بعدی خواهد داشت از اهمیت ویژهای برخوردار است.
4️⃣ «انبیسی نیوز»: مسعود پزشکیان تنها کاندیدای اصلاحطلب در میان اصولگرایان است و به نظر نمیرسد شانس زیادی داشته باشد.
5️⃣ «نشنال نیوز»: هیچیک از کاندیداها جزئیات برنامههای خود را ارائه نکردهاند، اما همه آنها وعده بهبود وضعیت اقتصادی را دادهاند.
6️⃣ «فرانس ۲۴»: انتخابات این ماه در شرایط بحرانی برگزار میشود، زیرا جنگ غزه بین اسرائیل و حماس و همچنین تنشها بر سر برنامه هستهای ایران ادامه دارد.
7️⃣ «الجزیره»: لیست نامزدهای تأیید شده و جناحهای سیاسی مرتبط نشان میدهند که ایران احتمالاً بعد از انتخابات به سیاست فعلی خود ادامه خواهد داد. انتخابات در شرایطی برگزار میشود که جنگ اسرائیل در غزه، ایران را در معرض درگیری مستقیم قرار داده است.
8️⃣ «نیویورک تایمز»: رئیسجمهور بعدی ایران باید تصمیمات مهمی درباره وضعیت هستهای کشور بگیرد. انتخابات در شرایطی برگزار میشود که تنشها با غرب بر سر کمک ایران به روسیه در جنگ اوکراین و برنامه هستهای ایران بالا گرفته است.
9️⃣ «شبکه CNN» : انتظار می رود رقابت شدیدی بین قالیباف و جلیلی که هر دو در انتخابات ریاست جمهوری 2021 از رئیسی حمایت کردند، وجود داشته باشد.
🔟 «بلومبرگ»: انتخابات ایران در بحبوحه شرایط بحرانی غرب آسیا برای واشنگتن مهم است و آمریکا با دقت، انتخابات ایران را زیر نظر گرفته است.
#قائمون
🆔https://eitaa.com/Ghaemon