آیت الله شیخ عباس اخوان
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
#حدیث_اولی_الالباب
خطابات حضرت #امام_کاظم علیهالسلام به #هشام_بن_حکم پیرامون #اولی_الالباب
«يا هشام لا خير في العيش إلّا لرجلين: لمستمع واع، و عالم ناطق.» #بحارالأنوار ج۱ص۱۵۴.
تحلیل امور و جریانات وابسته به #بینش و نگرش در زندگی انسان است و این بینش بنابر چهارچوب فکری متغیر است؛ #زندگی از نگاه امام کاظم علیهالسلام مطلبی است بی ثمر مگر اینکه دو امر در آن باشد: مستمع واع و عالم ناطق؛ این نگرش مربوط به #مکتب_امامت است تا انسان به #سعادت برسد
«لا خير في العيش إلّا لرجلين»
#عیش جنبه زندگانی نیکوست؛ فَهُوَ فِي عِيشَةٍ رَاضِيَةٍ (۲۱) فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٍ (۲۲) قُطُوفُهَا دَانِيَةٌ #الحاقة:۲۳؛ فرمایش حضرت ناظر سرانجام نیکو است که در قرآن کریم آمده است
دسترنج تو همان به که شود صرف به کام
دانی آخر که به ناکام چه خواهد بودن؟
خوشتر از فکر می و جام چه خواهد بودن؟
تا ببینم که سرانجام چه خواهد بودن
#حافظ
کلام نغز حافظ برگرفته از قرآن است؛ #می در لسان قرآن برای اهل #بهشت است: وَ أَنْهَارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ #محمد صلیالله علیه وآله وسلم:۱۵؛ می تحقق تحقق پست دنیوی دارد که مورد توجه مردم دنیاطلب؛ #جام ظرف وجودی است که میخواهد #سکر در آن واقع بشود تا بتواند آن فیضی را به او بدهد که یکسره او را فارغ بکند تا به مآل و #غایت_وجودی خودش رویکرد داشته باشد
«لا خير في العيش إلّا لرجلين»
لا خیر: اصلاً خیری نیست در زندگانی مگر در دو مورد که این دو #خیر تابع نگرش شخص است؛ این فرمایش حضرت در چارچوبی است که شخص در آن دارد زندگی میکند یعنی کسیکه #توجه دارد که من در مسیری هستم که باید برای آن غایت وجودی خودم به تحقق برسم که این در دو شأن به تحقق میرسد:
«لمستمع واع، و عالم ناطق.»
مستمع واع یعنی شنوای گیرنده
و عالم ناطق یعنی دانشمندی گویا
إِنَّا لَمَّا طَغَى الْمَاءُ حَمَلْنَاكُمْ فِي الْجَارِيَةِ (۱۱) لِنَجْعَلَهَا لَكُمْ تَذْكِرَةً وَتَعِيَهَا أُذُنٌ وَاعِيَةٌ #الحاقة:۱۲؛ ما آنگاه که آب طغیان کرد (چه در طوفان #حضرت_نوح علیهالسلام و چه در هر جاییکه در طول زندگی هر کسی محقق میشود) شما را به کشتی نشانیدیم تا اینکه این نشانیدن بر کشتی را برای شما یادگاری قرار دهیم و هر کس نمیفهمد این را بلکه گوش شنوا این را میگیرد: (=مستمع واع)؛ تبیین گوش شنوا با استناد به اشعار #ناقوسیه منسوب به مولا #امیرالمؤمنین صلوات الله علیه؛ نواختن #ناقوس و فرمایش امیرالمؤمنین صلواتاللهعلیه به اینکه اگر خوب گوش دهید این صدای #تذکر و #توجه است
إخباره بما یقول الناقوس
بِحَذْفِ اَلْإِسْنَادِ عَنِ اَلْحَارِثِ اَلْأَعْوَرِ قَالَ: بَیْنَمَا أَنَا أَسِیرُ مَعَ أَمِیرِ اَلْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فِی اَلْحِیرَةِ إِذَا بِدَیْرَانِیٍّ یَضْرِبُ اَلنَّاقُوسَ قَالَ فَقَالَ علیه السلام َلِیٌّ علیه السلام یَا حَارِثُ أَ تَدْرِی مَا یَقُولُ هَذَا اَلنَّاقُوسُ قُلْتُ اَللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ اِبْنُ عَمِّ رَسُولِهِ أَعْلَمُ قَالَ إِنَّهُ یَضْرِبُ مَثَلَ اَلدُّنْیَا وَ خَرَابِهَا وَ یَقُولُ
لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ
حَقّاً حَقّاً صِدْقاً صِدْقاً
إِنَّ اَلدُّنْیَا [قَدْ] غَرَّتْنَا
وَ شَغَلَتْنَا وَ اِسْتَهْوَتْنَا
یَا اِبْنَ اَلدُّنْیَا مَهْلاً مَهْلاً
یَا اِبْنَ اَلدُّنْیَا دَقّاً دَقّاً
یَا اِبْنَ اَلدُّنْیَا جَمْعاً جَمْعاً
تَفْنَی اَلدُّنْیَا قَرْناً قَرْناً
مَا مِنْ یَوْمٍ یَمْضِی [عَنَّا]
إِلاَّ أَوْهَنَ مِنَّا رُکْناً
قَدْ ضَیَّعْنَا دَاراً تَبْقَی
وَ اِسْتَوْطَنَّا دَاراً تَفْنَی
لَسْنَا نَدْرِی مَا فَرَّطْنَا
فِیهَا إِلاَّ لَوْ قَدْ مِتْنَا
قَالَ اَلْحَارِثُ یَا أَمِیرَ اَلْمُؤْمِنِینَ اَلنَّصَارَی یَعْلَمُونَ ذَلِکَ قَالَ لَوْ عَلِمُوا ذَلِکَ مَا اِتَّخَذُوا اَلْمَسِیحَ إِلَهاً مِنْ دُونِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ فَذَهَبْتُ إِلَی اَلدَّیْرَانِیِّ فَقُلْتُ لَهُ بِحَقِّ اَلْمَسِیحِ عَلَیْکَ لَمَّا ضَرَبْتَ اَلنَّاقُوسَ عَلَی اَلْجِهَةِ اَلَّتِی تَضْرِبُهَا قَالَ فَأَخَذَ یَضْرِبُ وَ أَنَا أَقُولُ حَرْفاً [حَرْفاً] حَتَّی بَلَغَ إِلَی مَوْضِعِ إِلاَّ لَوْ قَدْ مِتْنَا قَالَ بِحَقِّ نَبِیِّکُمْ مَنْ أَخْبَرَکُمْ بِهَذَا قُلْتُ هَذَا اَلرَّجُلُ اَلَّذِی کَانَ مَعِی أَمْسِ قَالَ فَهَلْ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ نَبِیِّکُمْ مِنْ قَرَابَةٍ قُلْتُ هُوَ اِبْنُ عَمِّهِ قَالَ بِحَقِّ نَبِیِّکُمْ أَ سَمِعَ هَذَا مِنْ نَبِیِّکُمْ قَالَ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ فَأَسْلَمَ ثُمَّ قَالَ وَ اَللَّهِ إِنِّی وَجَدْتُ فِی اَلتَّوْرَاةِ أَنَّهُ یَکُونُ فِی آخِرِ اَلْأَنْبِیَاءِ نَبِیٌّ وَ هُوَ یُفَسِّرُ مَا یَقُولُ اَلنَّاقُوسُ #ارشادالقلوب مرحوم #دیلمی صص۳۷۳-۳۷۴