‍ ✳️ شعر : دکتر ایوب برزگرنژاد ✴️ برگردان به تبری : نجما نجار 🔶 معنی واژه‌های شعر به گویش مردم هزار جریب ترجمه شده است. دکتر برزگرنژاد اهل روستای سفیدکوه هزارجریب و خانم نجار اهل روستای لِند هزارجریب هستند. هوکا: کج بیل واش وِرین: داس لَم چوقا: بالاپوش نمدی چوپانی گِرماس پِلا: مخلوطی از برنج گرم دم کشیده، ماست‌سَر و شیر. چیندکا: جوجه مرغ وِشنا: گرسنه گُرس پِلا: پلوی ارزن که غذای مردم فقیر بود خمیر طِلا: نوعی شیرینی خانگی که با آرد و شکر، دوشاب خرمالوی وحشی در هزارجریب پخته    می شود. کَچه و‌ کِترا: قاشق چوبی و کفگیر بزرگ شوپه: نگهبانی، شب پایی در مزرعه برای محصولاتی مانند برنج، گندم و.. تِرسِکا: گاو ماده که هنوز مادر نشده. بِشور بِپوش‌لا: پارچه‌ای که در گذشته با آن لباس می‌دوختند و پس از شستن بلافاصله خشک می‌شد. للَه وا: نی چوپانی مازندران طالبا: نام یکی از مقام‌های موسیقی مازندران وَره: بره گوسفند پئیزکا: بره‌ای که در پاییز به دنیا بیاید دره دوکا: چاله چوله (هَند یا هَندِلوم) چپ چِپا: نوعی گل خودرو که در بهار می‌روید زردِکیجا: نوعی قارچ وحشی خوراکی اِنار شیش: ترکه‌ای با چوب انار برای تنبیه کودکان در مکتب خانه های قدیم یک لاقِوا: کنایه از آدم فقیر و تهیدست اِجار - پاها: چوبی کلفت (پایه) و شاخه‌های نازک بلند که برای پرچیم (چپر) کردن استفاده می‌شود. جوندِکا: گاو نر قوی، معمولا سه سال بیشتر سن و کوهانی بزرگ دارد کَئیپِلا: برنج با کدو که پلوی سنتی مردم مازندران است. وِشا: نوعی بید که الیاف پشمی را می خورد و ریز می‌کند. چِراغ موشی - لَمپا: نوعی چراغ نفت‌سوز قدیمی. اِسپِه حِلوا: نوعی حلوای خانگی و هزارجریبی انجیر پََجِ ماه: نیمه دوم مرداد ماه و نیمه اول شهریور که انجیر می‌رسد. ترنه چِِلِه صَنوبَر: ساقه تازه درخت صنوبر (کنایه از جوانی و قد رشید و رعنا) کَمِر دِلا: کمر دولا، خمیده، پیر و ناتوانی که دولا دولا راه می‌رود. دسر کوتِن - نِقاره: از سازهای کوبه‌ای در موسیقی مازندران سِرنا: از سازهای بادی باستانی ایران که از چوب ساخته می‌شود لو: پاس سگ جابَک‌کا: بازی قایم باشک سِه کال (کال سِه): سیب کال تِلا - تیلا: چوبی با سر خمیده که با آن شاخه درخت را پایین می‌آورند تا میوه را راحت‌تر بچینند. چوب‌دستی چوپان. پَتِک: تخته‌های نازک در ساخت خانه که زیر حلب برای میخ‌زدن کاربرد دارد. هِلا: چوبی‌هایی که زیر پوشش سقف خانه و نپارهای قدیمی استفاده می‌شد. تِرش پِلی دو وا: آش ترش و آش دوغ هَلی زِلکا: آلوچه وحشی که سبز و کال باشد گوزَنگو: سوسک سرگین غلتان بَکّا: حشره‌ای سیاه رنگ از خانواده سوسک اِشکارگو: گوزن تیکا: پرنده توکا گننا: مادربزرگ بِوا نِنا: پدر مادر کِل: شخم زدن زمین جِفت و وِرزا: ابزار چوبی که روی گردن گاونر قرار داشت و به ازال متصل بود. وِرزا: گاو نری که زمین را شخم می‌زد کَلیکا: روزنه کوچکی که روی دیوار خانه‌های قدیمی روستایی قرار داشت و نور وارد خانه می‌شد. کِفا: دویدن به حالت تند دنبال چیزی شوکا سیب: صدای مخصوص شوکا برای پیدا کردن شوکاهای دیگر در جنگل کارما: مخفیگاه ساخته شده با چوب و برگ و در جهت مخالف باد برای استتار و شکار حیوانات لِسه: مکان خوردن نمک دام‌ها در ییلاق، نِمک لسه نوکّا: آبشخور چوبی استوانه‌ای شکل برای دام که به آن نو هم می‌گویند. پِرچیم: چپر، پرچین گِردِنا: قطعه چوبی که در دستگاه کرچال قرار می‌گیرد اوِلتا: نخی که چوب زیر گردن ورزا را بهم وصل می‌کند. کوله: چیدن چند دسته گندم یا جو روی هم. کوپا: دسته‌های ساقه درو شده جو و گندم و برنج که در یکجا جمع و بصورت دایره و مخروطی شکل روی هم چیده شود. اسکِلیم تَلی: تیغ درخت سیاه‌ تَلی یا سیاه تَلو اشکنی: سبزی خوراکی خودرو تِلپا: سبزی آشی خودرو مِرقی: قارچ وحشی خوراکی مَرکلا: قارچ سمی سیئو کِلش: بیماری سیاه سرفه شِلا: دندان نیش حیوانات درنده سِه پِتکا: سیب پخته و له شده برای پختن ترشی سیب رونِکی: بندی چرمی که پالان اسب را از قسمت دم نگه می‌دارد. قَمتِر: قطعه‌ای فلزی که در دهان اسب قرار می‌گیرد و با ریسمان در دست سوارکار برای کنترل سرعت اسب کاربرد دارد. کَشی: نوار پشمی یا چرمی برای بستن بار بر روی اسب و الاغ و قاطر. دِنگِلا یا دِنگاله: ابزار چوبی به شکل عدد هفت بزرگ که بر پشت پالان اسب قرار گذاشته و هیزم در آن قرار می‌گیرد. شِبِره، شِوره: شبنم. به کفش‌های چرمی براق و نیمه‌براق نیز شِوره‌کوش می‌گفتند. #شعر #دکتر_برزگرنژاد #برگردان_شعر #تبری #نجما_نجار 🔰 به کانال اخبار #لفور بپيونديد 👇👇 @akhbarelafoor 👆 با ما همراه باشید