اخبار لفور
✳️ آداب و رسوم لفور : 🔵 نوروز خوانی : نوروز خوانانی معمولاً پانزده روز قبل از فرا رسیدن عید نوروز
✳️ آداب و رسوم لفور :
🔵 تیرماه سیزده شو:
#جشن_تیرگان که در زبان محلی به آن #تیرما_سیزده_شو گفته میشود، همان جشن معروف ایرانیان باستان است که در تاریخ باستانی تبری مصادف با دوازدهم آبان میشود. در رابطه با تاریخچه این جشن نیز روایات مختلفی وجود دارد. برخی پیروزی کاوه بر ضحاک را مبنای جشن تیرما سیزده شو میدانند و برخی از مردم روستاها معتقدند که تیرگان شب تولد علی است؛ ولی برخی نیز معتقدند که جشن تیرما سیزه شو یکی از کهنترین جشنهای ایرانیان و مردم استان مازندران میباشد و ارتباطی به تولد علی یا اسلام ندارد. این جشن در تاریخ پیش از اسلام در ایران بزرگ وجود داشتهاست. یکی از قویترین حدسها در این مورد، روز پرتاب تیر توسط آرش از دماوند کوه در آمل است بهطوریکه مردم سه روز را صرف این مراسم میکنند که روز اول را در سوگ آرش عزاداری میکنند و روز دوم و سوم را در شادی مشخص شدن مرز ایران جشن میگیرند.
تیرما سیزده شو به لال اِنِه شو هم معروف است با برپایی آیینهای ویژه و آماده کردن خوراکیهای سیزدهگانه جشن گرفته میشود. در گذشته و هنوز در بعضی از روستاها مردم لفور در این شب همه خانواده کنار هم جمع میشوند و تا پاسی از شب به خوردن تنقلات و گوش دادن به قصه و افسانههای بزرگترها سپری میشود. در گذشته در غروب روز سیزده جوانان هم با در دست داشتن چند ترکهٔ بلند با کیسهای به انتهای آن بسته شدهاست، همراه کودکان به در خانهها رفته و با سر و صدا و کوبیدن چوب به درخانهها و لالبازی و گاهی همراه با خواندن این شعر لال آنه، لال آنه، آبی قدکدار آنه، پار بورده امسال آنه از صاحب خانه تقاضای هدیه میکنند و صاحبخانه هم اغلب به آنها پول، میوه و شیرینی میدهد. در این شب افزون بر خوراکهایی که مناسب مهمانی است بنابر رسم هر محل خوراکیهایی ویژهای نیز تدارک دیده میشود. بعضی هم برای این جشن خوراکیهایی تهیه میکرنند که به لهجه محلی به آن «خاچی» گفتند؛ و عبارت بود از از انواع شیرینیها که در خانه تهیه میشود و شیرینی دستی به نام پتو بزه نون و شیرینی دیگری به نام #کماج_گردو و سنجد و شیرینی و میوه و چای را روی کرسی میگذارند و افراد خانواده دور آن جمع میشوند. شگون چوب خوردن از لال نیز از دیگر مراسم مخصوص این جشن است. به گونهای که در برخی از شهرها این مراسم به#لال_شو معروف است. در این شب شخصی با لباس مبدل، دستمالی به سر بسته و صورتش را سیاه میکند و مانند لالها با کسی حرف نمیزند. این شخص که او را لال، #لال_مار و #لال_شش میگویند با همراهی چند نفر وارد خانههای محل میشود و با چوب و ترکهای که در دست دارد، ضربهای به ساکنان خانه میزند. مازندرانیها آمدن لال را به خانه و کاشانه خود به فال نیک میگیرند و باور دارند که لال هر کس را بزند تا سال دیگر مریض نمیشود.
به گفته روح الامینی در ادبیات قرنهای چهارم و پنجم، نمونههای زیادی را میتوان یافت که نشان از بودن تیرماه در فصل خزان دارند. صادق کیا نیز دربارهٔ محاسبه ماههای سال بر پایه گاهشماری فرس قدیم در مازندران (طبرستان) مینویسد: «اکنون نوروز آنان (مازندرانیها) در نیمه دوم «اونه ماه» (آبان ماه)، و تیرماه آنان در پاییز است تیرگان را در پاییز جشن میگیرند. جشن تیرماه سیزه شو، که در کتاب شرح بیست باب ملا مظفر، از آن به نام نوروز تبری یاد شده، در گذشته در شهرهای سواد کوه، سنگسر ، شهمیرزاد، فیروزکوه، دماوند، بهشهر، دامغان، ماها، ساری، بابل، آمل، نوشهر، شهسوار و طالقان برگزار میشدهاست و هماکنون نیز در آمل و کندلوس و دیگر شهرهای مازندران جشن گرفته میشود. همچنین همه ساله در ایام جشن تیرماسیزده شو مردم منطقه شیخ موسی بابل و شهر رینه آمل جشن گستردهای را در این رابطه برپا میکنند.
#آداب_رسوم_لفور
#تیرماه_سیزده_شو
@akhbarelafoor