❇️التعرب بعد الهجرة یکی از کبائری که در روایات مطرح شده، عنوان «التعرب بعد الهجرة» است. فقها این عنوان را اینگونه معنا کرده اند که کسی از دارالإسلام به دارالکفر منتقل شود. علامه مجلسی (رضوان الله علیه) به نقل از برخی علمای معاصر، مصداق دیگری را نیز برای این عنوان مطرح میکند: «و قال بعض أصحابنا: التعرب بعد الهجرة في زماننا هذا أن يشتغل الإنسان بتحصيل العلم ثم يتركه و يصير منه غريبا.» 📚مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، ج‌10، ص: 9‌ 🔹هرچند، این معنا معنای فقهی نیست، اما توجه به این معنا هم خالی از نکته نیست. @alfigh_alosul

✅ملاک استعمال مجازی 🔹یکی از مباحثی که در مواضع مختلفِ فقهی مورد استفاده قرار میگیرد، مبحث «استعمال مجازی» است. شهیدسیدمحمدباقر صدر (رضوان الله علیه) در کتاب «بحوث فی شرح العروة الوثقی» در جلد اول، به مناسبت تقسیم میاه به مطلق و مضاف، استعمال واژه «ماء» برای «ماء مضاف» را بررسی میکند. او در همین بررسی به بحث از «ملاک استعمال مجازی» میپردازد. بحث بسیار مفیدی که مجال دقت و ارزیابی هم دارد. 🔹سیدشهید بر آن است که ماء مجازی دو ملاک دارد و هر ملاکی نیز مرکزی دارد غیر از مرکز ملاک دیگر و در این صورت نسبت بین این دوم عموم من وجه میشود. یکی از دو ملاک، مشابهتی است که قائم در حقیقت نسبت و اضافه است و اضافه شدن کلمه «ماء» به عصاره یک چیز، مصحح استعمال مجازی ثبوتی آن است نه مجرد آوردن قرینه ای برای کشف اثباتی. مانند «ماء الرمان». و ملاک دیگر مشابهتی است که قائم به ذات است نه حقیقتِ نسبت و اضافه، و اساساً اضافه شدن دخالتی در این مشابهت ندارد و صرفاً قرینه ای است برای دلالت بر مقصود. مانند «ماء التراب». @alfigh_alosul

🔹موضوع: مدیریت فرهنگی اهل بیت و تأثیر آن در اعتبار سنجی روایات شیعه 🎙استاد سیدعلیرضا حسینی شیرازی (دام عزه) 1⃣جلسه اول @alfigh_alosul

🔹موضوع: مدیریت فرهنگی اهل بیت و تأثیر آن در اعتبار سنجی روایات شیعه 🎙استاد سیدعلیرضا حسینی شیرازی (دام عزه) 3⃣جلسه سوم @alfigh_alosul

🔹موضوع: مدیریت فرهنگی اهل بیت و تأثیر آن در اعتبار سنجی روایات شیعه 🎙استاد سیدعلیرضا حسینی شیرازی (دام عزه) 2⃣جلسه دوم @alfigh_alosul

🔹موضوع: مدیریت فرهنگی اهل بیت و تأثیر آن در اعتبار سنجی روایات شیعه 🎙استاد سیدعلیرضا حسینی شیرازی (دام عزه) 4⃣جلسه چهارم @alfigh_alosul

🔹موضوع: مدیریت فرهنگی اهل بیت و تأثیر آن در اعتبار سنجی روایات شیعه 🎙استاد سیدعلیرضا حسینی شیرازی (دام عزه) 5⃣جلسه پنجم @alfigh_alosul

💢انتشار چهل و چهارمین شماره فصلنامه «دین و قانون» سال دوازدهم، تابستان 1403 شماره 44 مدیر مسئول: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علی نهاوندی سردبیر: دکتر محمود حکمت نیا ✔️ جدیدترین شماره فصلنامه «دین و قانون» به جامعه اساتید، فضلا و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی عرضه گردید، در این شماره، شش مقاله ارائه شده است. 🔹 انعطافپذیری فقه و نقش آن در حکمرانی و قانونگذاری / اسماعیل آقابابائی بنی 🔸 تکالیف الزامیه نمایندگان در مرحله قانونگذاری / محمد متقیان تبریزی 🔹 کارکردهای تقنینی مقاصد و مذاق شریعت اسلامی به مثابه اصول حکمرانی دینی در ساخت مسکن / محمدمهدی سعیدی، علی سعیدی 🔸 حدود مصلحت و نوع مداخلات دولت در نظام اداری اسلامی / علی آقا پیروز و غلامرضا مظلوم 🔹 حکم به خسارات بازدارنده، واکنشی قانونی به نقض عامدانه قرارداد (مطالعه تطبیقی در نظام کامن لا، رومی ـ ژرمنی، ایران و مبانی فقهی) /روح الله رضایی، ابراهیم عبدی پورفر 🔹 شرطیت معلوم بودن عوضین در معامله کار و خدمات / زهرا سادات سرکشیکیان، سید علی علوی قزوینی لینک نشریه 🆔 https://qjrl.parliran.ir/ 👇👇👇 @alfigh_alosul

صد و بیست و هشتمین جلسه شنبه‌های فقهی با موضوع ( تاملی پیرامون ماهیت لسان شارع ) در محضر حجت‌الاسلام محمد متقیان تبریزی شنبه ۲۲ دی ماه ۱۴۰۳ https://eitaa.com/shfeghhi https://t.me/shfeghhi

چکیده بحث: نظریه معروف و متسالمٌ علیه بین اصولیین درباره ماهیت لسان شارع این است که شارع مقدس، خطابات خود را براساس «لسانِ عرف عصر نزول» القاء کرده است. برهمین اساس نیز استظهار عرف عصر نزول حجت میباشد. بعد از فرض این مقدمه که؛ خطابات شارع مختص به مشافهین نبوده است، این پرسش مطرح میشود که آیا ادله تعیین «لسانِ عرفِ عصرِ نزول» به عنوان «لسانِ معیار» تمامیت دارد؟ اصولیین، در برخی مقامات، ادله ای را برای این دیدگاه مطرح کرده و به برخی آیات و روایات نیز تمسک جسته و استناد کرده اند. اما به نظر میرسد، این ادله، در اثباتِ «لسانِ عرفِ عصرِ نزول» به عنوان لسان معیار تمام نیست.

❇️ فقها نظر دیگری دارند. 🖋مرتضی صادقی ⛔️اخیرا از آقای صادق شیرازی کلیپی منتشر شده که در آن ادعا میکند مشروعیت الزام حاکمیت به احکام شرعی منحصر در مواردی است که دلیل خاص دارند. ✅برای پاسخ به این ادعا ادله متعددی وجود دارد که در این نوشته به دو دلیل آن اشاره میکنیم(خوانندگان محترم میتوانند برای اطلاع از سایر ادله به فایل مشروعیت الزام حکومتی به مراعات حجاب شرعی مراجعه کنند) 1️⃣ نهی از منکر در بین مراتب نهی از منکر یک مرتبه، اعمال قدرت است که از نظر فقها قدر متیقن مشروعیت این مرتبه انجام آن به دست امام و نائب امام است؛ لذا طبق نظر فقها اعمال قدرت در نهی از منکر توسط حاکم شرع، مشروع خواهد بود. این بحث در کتاب‌های فقهی به شکل مستوفی بحث شده و ادله آن آمده؛ ما دراینجا صرفاً به نقل بعضی از کلمات فقها بسنده می‌کنیم.مرحوم صاحب جواهر در ضمن بیان مراتب نهی از منکر می‌گوید که در این مسئله مخالفی بین فقها نیافته است: 🔸مراتب انکار منکر سه مرحله است، بدون اینکه اختلافی در این مسئله بین فقها یافته باشم: مرحله اول انکار با قلب... مرحله دوم و سوم انکار با زبان و با دست که اختلافی نیست که به اموری که قبلاً شنیدی مشروط است و اختلافی نیست که این دو مرحله نیز واجب است.(جواهر الکلام ج1 ص374/377) در ادامه، عبارت بعضی از فتاوای فقهای معاصر را نیز در این زمینه می‌آوریم: 🔸مرتبۀ سوم توسل به زور و جبر است، پس اگر بداند يا اطمينان داشته باشد كه ترك منكر نمى‌كند يا واجب را بجا نمى‌آورد مگر با اعمال زور و جبر، واجب است؛ لكن بايد تجاوز از قدر لازم نكند.(توضیح المسائل محشی امام خمینی ج2 ص761) 🔸مرحله سوم (از مراحل امر به معروف و نهی از منکر) اعمال قدرت در جلوگیری از ارتکاب گناه است از طریق گوشمالی یا زدن یا حبس کردن و یا شبیه اینها و اینکه این مرتبه بدون اذن امام یا نائب امام جایز باشد، مشکل است. (منهاج الصالحین آیت الله سیستانی ج1 ص420) 🔸برای امر به معروف و نهی از منکر مراتبی است و بعضی از این مراتب نیاز به اذن حاکم شرعی ندارد و بعضی نیاز دارد. اگر برای امر به معروف و نهی از منکر مجبور به به کار گیری زدن یا جراحت وارد کردن یا از بین بردن اموال و امثال آنها باشد در این صورت هر شخصی نمیتواند بدون اذن حاکم شرعی این کارها را انجام دهد... .(توضیح المسائل آیت الله مکارم ص475) 2️⃣ تعزیر مرتکبین فعل حرام در کلمات بسیاری از فقها آمده است: امام می‌تواند کسی را که مرتکب محرمات می‌شود، تعزیر کند. در اینجا به برخی از آن کلمات اشاره می‌کنیم: 🔸هر کسی که حرامی انجام دهد یا واجبی را ترک کند، امام می‌تواند او را به کمتر از حد، تعزیر کند.(محقق حلی شرایع الاسلام ج4 ص155) 🔸هر کسی که کار حرامی انجام دهد و یا واجبی را ترک کند به میزان کمتر از حد تعزیر می‌شود.(فاضل آبی کشف الرموز ج2 ص568) 🔸هرکسی که حرامی مرتکب شود یا واجبی را ترک کند امام او را به میزانی که صلاح ببیند تعزیر می‌کند.(علامه حلی ارشاد الاذهان ج2 ص179 🔸هرکسی که حرامی مرتکب شود یا واجبی را ترک کند امام او را به میزانی که صلاح ببیند تعزیر می‌کند.(شهید اول غایه المراد ج4 ص233) 🔹برخی دیگر از فقها نیز این مسئله را در گناهان کبیره قبول دارند و از آنجا که اصرار بر صغیره نیز جزو گناهان کبیره است، می‌توان عدم رعایت حجاب را حتی طبق نظر این بزرگان مشمول جواز تعزیر از جانب امام دانست؛ چنان‌که مرحوم صاحب جواهر این مطلب را بعید ندانسته است؛(ج41 ص448و449) اما اگر مراد این دسته از فقها را صرفاً شامل گناهانی بدانیم که فی نفسه کبیره هستند این دلیل بر مشروعیت الزام به حجاب از نظر آنان ثابت نخواهد بود. ♨️مسأله جالب توجه اینکه موارد تعزیر در روایات اختصاص به اموری که مستقیما اجتماعی هستند یا به تضییع حق دیگران مربوط میشوند، ندارد و مواردی از قبیل تعزیر کسی که استمناء کرده، تعزیر کسی که در حال حیض همسر با او همبستر می‌شود و تعزیر کسی که در حال روزه با همسرش همبستر می‌شود نیز در روایات وجود دارد. @Tanbiholomah

❇️طبقه بندی آراء با محوریت «لسان شارع» 🔹با نظر به موضوع «لسان شارع» میتوان یک طبقه بندی از آراء ارائه کرد: اصولیین امامیه: 1. نظریه اول: تخاطب با مشافهین، اختصاصِ لسان به عرفِ عصرِ نزول، تعمیم در احکامِ شریعت 2. نظریه دوم: تعمیم در تخاطب، اختصاصِ لسانِ به عرفِ عصرِ نزول، تعمیم در احکامِ شریعت جریان روشنفکری: 1. نظریه اول: اختصاصِ لسانِ به عرفِ عصرِ نزول، تخصیص در احکامِ شریعت به عصرِ نزول 2. نظریه دوم: تعمیم در لسانِ شارع با تئوری قبض و بسط، تخصیص در احکامِ شریعت به عصرِ نزول @Tanbiholomah