نگاهی جغرافیایی به لبنان
این روزها لبنان در کانون توجه جهان، منطقه و ایران است. در اهمیت آن همین بس که بود و نبود محور مقاومت به رویکردش بسته است. یعنی تا هنگامی که حزب الله پابرجا است، این محور مانا خواهد ماند، با زوالش بعید است چنین محوری تعیین کننده باشد. در چنین معادله ای جغرافیای لبنان کم تاثیر نخواهد بود. لبنان را ورق بزنیم:
۱- اردبیل گونه
لبنان از دید پهناوری، در جایگاه ۱۶۶ امین کشور جهان، کمی کوچکتر از اردبیل است. ۱۰۴۵۲ کیلومتر در برابر ۱۰۷۹۹ کیلومتر مربع؛
۲- خراسان گونه
جمعیت لبنان بیش از ۶ برابر استان اردبیل و ۱/۵ برابر خراسان رضوی است. با حدود ۹ میلیون جمعیت و تراکم ۸۷۰ تن در کیلومتر مربع، جزو کشورهای با جمعیت متعادل و در برخی نواحی بالا است؛
۳- بوشهر گونه
از منظر توپو گرافی و ناهمواری بی شباهت به استان بوشهر نیست. دارای ۲۵۵ کیلومتر خط ساحلی با مدیترانه است. کرانه هایی پست و هموار و پذیرای بیشترین جمعیت. بقیه لبنان کوهستانی است. دو رشته کوه لبنان خاوری و لبنان باختری که دره سهل البقاع را در میان گرفته اند.
در مجموع لبنان کشوری کوهستانی- تپه ماهوری محسوب می شود. کوههایی با بلندی ۳۰۰۰ متر. آخ ادجاجی، آرد البرج آرید مقل ساب، الباروک، جبل السعیده، رشته کوه جبل لبنان، کوهستان خاوری لبنان، عفره، قرنه اسودا، کوه الغربی و کوه سنین، در درازای تاریخ برترین دیوار دفاعی این ملت در برابر تهاجمات بوده اند.امروز نیز کوهستانی بودن، به توان دفاعی لبنان افزوده است. البته کوههای لبنان مانند هندوکش سر به فلک کشیده نیستند، ولی همین تو در تویی کوه- تپه، جنگل، شرایط مناسبی در جهت مقاومت در برابر تهاجمات از جنوب، خاور و شمال را برایش فراهم آورده اند؛
۴- گلستان گونه
اقلیم لبنان بی شباهت به گلستان و مازندران نیست؛ در میانگین بارش ها، میزان تبخیر و تعرق سالانه، گونه بارش(برف، باران و...). لبنان واجد اقلیم مدیترانه ای است. هوای سرد و بارانی زمستانی ساحلی و تابستان های.گرم و شرجی. بارش برفی در نواحی مرتفع و تابستان گرم و خشک در دیگر نواحی. واژه لبنان نیز بر گرفته از لبن به معنی سپید است که در گذشته به مناسبت کوههای برفی مشرف به ساحل از سوی دریانوردان به آن اطلاق شده است. هم چنین لبنان دارای جنگل های گسترده سدر است که به عنوان نماد این کشور در پرچمش نمایان شده است. هر چند شمال خاوری این کشور به دلیل کوههای مرتفعی که سدی در برابر ابرهای مدیترانه ای است، خشک و کم بارش و بیابان گونه می باشد؛
۵- آذربایجان غربی گونه
لبنان از دیدگاه دینی-مذهبی بی شباهت به آذربایجان غربی نیست. شیعه، سنی و مارونی، با نسبت ها و درصد های نزدیک به هم، جغرافیای دینی را تشکیل می دهند. با این تفاوت که از دیدگاه زبانی ۹۵٪ لبنان عرب زبان هستند. در واقع عرب های سنی و اعراب شیعی هر کدام حدود ۳۰٪ تا ۳۲٪ و مسیحیان، شامل مارونی های کاتولیک، ارتدکس های یونانی، ملکیت های کاتولیک، مسیحیان ارمنی و مسیحیان انجیلی نیز با حدود ۳۲٪ درصد، عمده جمعیت لبنان را تشکیل می دهند. دروزی ها نیز با بیش از ۵٪ چهارمین گروه مذهبی لبنانند. پراکنش مذهبی مردم لبنان نیز تا ۹۰٪ روشن است. بیشتر شیعیان در استان های لبنان جنوبی، نبطیه و بقاع(بعلبک) مستقرند. در حالی که بیشترین تراکم سنی ها در استان شمالی و بیروت بوده و مارونی ها نیز بیشتر در استان بیروت و نواحی شمالی صیدا متمرکزند. در استان آذربایجان غربی نیز کردهای شافعی افزون بر داشتن اکثریت محض در شهرستان های کوهستانی جنوبی، در بخش های مرکزی و حتی شمالی، در مجموع بیش از ۶۰٪ جمعیت استان را تشکیل می دهند؛
۶- آواره چونان بلوچ
گرچه تا امسال(۲۰۲۴) حدود ۹ میلیون تن در لبنان زندگی می کنند، ولینزدیک به دوبرابر این تعداد لبنانی در جهان پراگنده اند. افزون بر چند میلیون لبنانی برزیلی که بیشترین مهاجر لبنانی را در خود جای داده است، آرژانتین، استرالیا، کانادا، کلمبيا، فرانسه، بریتانیا، ونزوئلا و آمریکا، روی هم رفته میلیون ها لبنانی را در خود جای داده است.
جنگ های پیاپی داخلی فرقه ای، نفوذ و مداخله بیگانگان، اصلی ترین دلایل کوچ دائمی لبنانی ها بوده است؛
۷- تاجر پیشه جونان یزدی
لبنانی ها بازماندگان دریانوردان افسانه ای و نماد کشتی رانی تاریخ و برترین بازرگانان باستانی، فنیقی ها هستند. به همین دلیل هر جا کوچ کرده اند، زمینه ساز رونق کسب و کار، تولید و تجارت بوده اند. آنان یکی از ملت های پیشرو در گسترش بازرگانی جهانی محسوب می شوند؛
۸- هنری چونان ایرانی
وقتی نانسی عجرم می خواند ناخواسته هوس رقص به سرم می زند؛ یعنی جهانی با او به رقص در می آید. در کنارش بگذارید الیسا، نوار الزغبی، هیفا وهبی، فیروز، راغب علامه....
لبنان از دیدگاه آوازه موسیقایی بی شباهت به ایران دهه های ۲۰ تا ۶۰ خورشیدی نیست.
ادامه دارد
#یدالله_کریمی_پور
@karimipour_k