#اصطلاح 💥بعد اللتیا و التی ♨️اللّتیا با فتح لام و ضم ان مصغّر التی است. ✅مرحوم رضی می فرمایند: 🔆لازم است صله در این عبارت (بعداللتیا و التی) حذف شود،زمانی که یک بلا و سختی است به گوینده رسیده است،تا این حذف این را برساند که سختی های کوچک و بزرگ به حدی رسیده که شرح آن امکان ندارد و داخل در حد گفتن نمی شود.به همین خاطر این دو‌موصول را بدون صله ترک کردیم. ♨️معنای اصطلاحی این عبارت در جایی می آید که کلام خصم دارای دو‌مشکل است یکی کوچک و یکی بزرگ و مستدل با چشم پوشی از این دو اشکال استدلالش را ادامه می دهد. ♨️اما اصل این عبارت از کجا آمده: ◻️حکایت شده،مردی زن کوچکی اختیار کرد پس رنج های زیادی از او دید،سپس زن طویلی اختیار کرد پس دو برابر ان رنج‌ها که از زن قبل دیده بود،رنج کشید،سپس آن دورا طلاق داد و گفت: 💢بعد اللتیا و التی لا اتزوج ابدا! 📘حاشیه سیالکوتی بر مطول ص۱۵۲ @alnokat

#اصطلاح ♨️سنت ۱.سنت به حکم شرعی که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم معرفی کرده اند،در مقابل حکمی که قرآن کریم آن را بیان کرده است، که فرض نام دارد. ۲.سنت به حکمی که از جانب نبی ص مجعول شده با اجازه ای از خداوند،در مقابل حکمی که در ابتدا از جانب خداوند متعال جعل شده که فرض نام دارد. ۳.سنت به معنای فعل مستحب،در مقابل فعل واجب. ۴.سنت به معنای هر حکمی که در شریعت ثابت شده است،در مقابل احکامی که بدعتی هستند. ♨️امثله دو قسم اول در فایل پیوست. المعجم الاصولی،محمد صنقور،ج۲ص۱۷۹ @alnokat

#بیان_تبیان ✅بیان یا مصدر به معنای تبیّن و ظهر(روشن و ظاهر شدن)،یا اسم مصدر از بیّن (در این صورت اطلاق می شود به اظهار شی یا انچه که بوسیله ان اظهار شی رخ می دهد).مثل سلام و کلام که اسم مصدر از سلّم و کلّم هستند. 💠تبیان: همچنین مصدر از بیّن که مصدر شاذ می باشد، زیرا قیاس در این باب فتح اول است. ♨️فرق تبیان با بیان ان است که در تبیان کدّ خاطر و اعمال قلب(تفکر در روشن شدن مطلب) نیاز است و قریب به این تفاوت ان است که تبیان اظهار با دلیل و برهان است. ❗️بعید نیست این فرق بخاطر قاعده زیادة المبانی تدل علی زیادة المعانی باشد. 💥نکتة: ✨این قاعده اولا اکثری است نه یک قاعده کلی. ✨ثانیا مشروط است بعد از انکه دو بناء مشتق از اصل واحدی باشند، در نوع هم متحد باشند،پس قاعده با صفت مشبهه و اسم فاعل نقض نمیشود به اینکه صفت مشبهه دلالت بر زیادت معنا دارد و ان ثبوت و جِبلیّه(فطری) است با انکه مبانی ان کمتر از اسم فاعل است(بعضا)مثل حذِر و حاذر.حسن و حاسن. ↩️(هرچند) چه بسا از این مشروطیت هم جواب داده شده به اینکه حذر ابلغ بودنش به خاطر تکیه ان به امور جبلی(فطری،نفسی)می باشد والاجایز است حاذر ابلغ از حذر باشد بخاطر دلالت بر زیادة حذر اگرچه معنای لزوم ندارد. حاشیة جونگی علی شرح التصریف،ص۲۴ @alnokat

#اصطلاح ♨️فرق مصدر و اسم مصدر ✅مصدر وضع شده است،برای دلالت بر حدث از آن حیث که حدث تعلق دارد به منسوب الیه،بر وجه ابهام! به همین خاطر مقتضی فاعل و مفعول است،که تعیین فاعل و مفعول نیز در استعمال رخ می دهد،مثال: ♻️ضَرْب وضع شده تا دلالت کند بر صدور ضرب، از شخصی و وقوع ان بر شخصی،که در استعمال این شخص های مبهم معین می شوند. ❇️اما اسم مصدر وضع شده فقط برای دلالت بر حدث من حیث هو!نه از ان جهت که صادر از غیر یا واقع بر غیر است،اگرچه در واقع تعلق دارد بر این دو(والا اصلا حادث نمی شد زیرا عرض قائم بر غیر است)اما این صدور و وقوع ملحوظ نیست عند المتکلم.پس اقتضای فاعل و مفعول و تعیین این دو را ندارد،مثال: 💢همان ضرب،ولی از ان جهت که این حدث رخ داده است،دون لحاظ جهت صدور و وقوع و تعیین این دو. ♨️بنابر این اسم مصدر لازم نیست حتما صیغه خاصی غیر از مصدر داشته باشد، بلکه مهم قصد متکلم است! 📗حاشیه جونگی بر شرح تصریف ص۲۶ @alnokat

♨️کرسی بحث ادبی 📄بررسی و نقد نظریه ی روح معنا 🖊بر اساس این نظریه, معمولا همه یا اکثر معانی هر واژه در زبان عربی فصیح, به یک روح معنایی واحد برمیگردد ⏱زمان:امشب ۱۰اردیبهشت،ساعت۲۱:۴۵ 📪در آدرس👇 https://www.aparat.com/B_MASOOMIEH/live @alnokat

💥گستردگی زبان عربی ♨️معناشناسی اسناد فعل به فاعل ⭕️حضور فاعل معنادار است و حذف آن از سوی متکلم بلیغ دال بر غرض ❇️مثلا: بچه ای که ظرف آبی را روی فرش می ریزد گاهی گوید: آب ریخته شد گاهی برای نشان دادن اعصبانیتش از والدین، گوید: آب را #من ریختم! 🔆ذکر فاعل معنای کلام را دگرگون می کند! 🔅هدی الله زیدا 🔅هُدِی زید 🔅اهتدی زید 🔰در جمله اول فاعلیت هدایت مدّ نظر بوده است. 🔰در جمله دوم وقوع آن مدّ نظر بوده است.(گاهی شخص خاص هم مد نظر است که بستگی به مقام دارد) 🔰در جمله سوم قابلیت و فاعلیتِ شخص برای پذیرش مد نظر بوده است. ❇️زیرا هدایت از جانب خداوند متعال برای همه آمده اما: 💠باران که در لطافت طبعش خلاف نیست 💠در باغ لاله روید در شوره زار خس ♨️امیر الکلام علیه السلام می فرمایند: 🔆قد بُصّرتم إن ابصرتم و قد هُدیتم إن اهدتیتم و قد ٱسمِعتم إن استمعتم 💢فعل منسوب به مفعول شده است،یعنی هدایت واقع شده است و در فعل اهتدیتم فاعل، همان مفعول فعل مجهول است تا دلالت کند که هدایت پذیری مربوط به مخاطب است! ✅هدایت از سوی منبع هدایت آمده است،حال شما باید قدمی در هدایت پذیری بردارید. 📜عن بعض المعاصرین مع تصرف @alnokat

💥معانی ثانویه ♨️ثم 💢ثم طبق تعریف نحوی، حرف عطفی است که دلالت دارد برعطف مفرد بر مفرد نه جمله بر جمله و ترتیب بین معطوف و معطوف علیه در حکم به رابه همراه دلالت بر تراخی زمانی می رساند. ♻️جاء زید ثم عمرو یعنی ابتدا‌ زید آمد و با یک فاصله زمانی بعد از او، عمرو. ♨️اما از منظر بلاغت ♻️معانی در این نگاه‌محصور نیست چون بحث نازل منزله ها پیش می آید،که ما به بعضی از آنها اشاره می کنیم: ۱.ثم دال بر استبعاد است: 🔆یعرفون نعمة الله ثم ینکرونها.الآیة ✅زیرا انکار یک شیء بعد از معرفت به آن مستبعد است! ۲.گاهی تغایر دو بحث و جمله به منزله تراخی قرار می گیرد: ♻️مثل استفاده ثم در خطبه ها: 🔰الحمدلله رب العالمین ثم الصلوة علی محمد و آله الطاهرین. 💢این دو‌معنا از امام مرزوقی حکایت شده است. ۳.دال بر صرف ترقی ۴.مجرد استفتاح کلام ۵.دال بر تنبیه و... @alnokat

#مسوغ_ابتدائیت ♨️قال نجم الائمه ره : ☑️قال ابن الدهان و ما احسن ما قال: ▪️اذا حصلت الفائدة فأخبر عن أیّ شیء نکرة شئت...الکلام. ▫️یعنی،ملاک در مبتدا بودن افاده است. 💢مرحوم رضی ره در رابطه با اینکه فاعل و مبتدا باهم فرقی ندارند( از حیث محکوم علیه بودن)پس چگونه مشهور تعریف و تخصیص را در مبتدا شرط می دانند ولی در فاعل نه، کلام ابن دهان را می پسندد و جواب اشکالات و پاسخ های مشهور را می دهند. 📗شرح رضی بر کافیه ج۱ ص۸۸ @alnokat

من اليمين: السيد رسول الموسوي الطهراني ، السيد أحمد الأشكوري ، السيد علي نقي طبسي الحائري ، السيد علي الميلاني ، المرجع السيد موسى شبيري الزنجاني ، السيد محمد علي الموسوي الشيرازي ، المرجع الشيخ محمد تقي بهجت ، سيد محمد جواد طبسي الحائري . @alnokat

فائدة ♨️ذکر بعض الفضلاء: أن من خصائص القرآن أنه اجتمع فیه ثمان میمات متوالیات و لم یحصل بسببها ثقل اللسان اصلا! بل زاد خفة و ذلك فی قوله تعالی: 🔆ٱممٍ مّمن مّعک (هود ایه ۴۸) ♨️فإن التنوین فی(ٱمم) و النون (ممن) یدغمان فی المیم بعدها فیصیران فی حکم میم أخری و المیم المشددة فی (ممن) بمیمین و فیه ابع اخر فهذه ثمانیة. 📕شرح عقود الجمان للسیوطی،ص ۵۱ @alnokat

💥باب اشتغال از منظر بلاغت ⁉️چه تفاوتی بین دوجمله: 🔅زیدا ضربت 🔅زیدا ضربته ❓وجود دارد؟ ✅در جمله اول مفعول برای اختصاص(اگر خلاف ان ثابت نشود) مقدم شده است،اما در جمله دوم اشتغال فعل به ضمیر مفعول علاوه بر تخصیص، تاکید نیز می رساند، زیرا متکلم قصد داشته بگوید :زیدا ضربت ضربت و با این تکرار عامل علاوه بر تخصیص، کلام را موکد کند. ✅حال برای جمع بین اختصار و تاکید فعل عامل را حذف و فعل مفسِر را بعد از آن ذکر کرده است. ♨️لذا زمخشری ذیل ایه: (و إیّای فارهبونِ، که ارهبونی بوده و فعل به جای عمل در مفعول مقدم در ضمیر ان که کسره نایب اوست عمل کرده است) ♻️گفته است: 🔆این آیه از باب زیدا رهبته است و أوکد است در اختصاص از ایه (ایاك نعبد). 💢سیوطی: در زید ضربته اصل ان بوده که زید مرفوع باشد بنابر ابتدائیت اما چون استعمال قرانی داریم اسم مقدم منصوب استعمال شده،لذا با انکه موجب و مرجح نصبی وجود ندارد،اما جایز است منصوب هم باشد. ✅سرّ مطلب این است که ایه منصوب امده تا دلالت بر عامل محذوف کند و تاکید و تخصیص را برساند مثل: 🔆کلَ شیء احصیناه فی امام مبین. مطول تفتازانی مع تصرف ص ۳۶۸ @alnokat

نکته ای برای اهلش: ◾️یکی از توسعه هایی که در کلام عرب وجود دارد مبحث زیبای تضمین است،که در باب هشتم کتاب مغنی اللبیب به آن اشاره شده است. ◾️توسعه ای دقیق تر و لطیف تر که از بدیع قواعد عرب است وجود دارد که عبارت است از عمل جزء مفهوم لفظ در صله که موجب بلیغ تر بودن کلام است و اکثر ادباء حتی همچون زمخشری آن را با تضمین اشتباه گرفته اند، زیرا بسیار فنی تر از تضمین است. 📜برای تحقیق بیشتر به تفسیر بیضاوی ذیل آیه 🔅الذین عاهدت منهم الآیه(انفال۵۶) 📜یا شرح امام واحدی بر دیوان متنبی ذیل بیت: 📌(له ایادٍ الیّ) البیت. 📜همچنین حاشیه علاء الدین بسطامی بر مطول، رجوع شود. @alnokat