📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۶
🌴 فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَيْهِ قَالُوا يَا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنَا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَاعَةٍ مُزْجَاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ وَ تَصَدَّقْ عَلَيْنَا ۖ إِنَّ اللهَ يَجْزِی الْمُتَصَدِّقِينَ{۸۸}
🍀 پس هنگامى كه مجدداً بر يوسف وارد شدند گفتند: اى عزيز! قحطى ما و خاندان ما را فراگرفته و براى خريد گندم بهاى اندكى با خود آوردهايم اما شما كارى به پول اندک ما نداشته باش سهم ما را بطور كامل وفا كن و بر ما ببخش زيرا كه خداوند كريمان و بخشندگان را پاداش مىدهد(۸۸)
🌺 «بضاعت» به مالى گويند
كه عنوان «بها» به خود بگيرد
«مُزْجاةٍ» از ریشه «ازجاء»
به معناى طرد كردن است
از آنجائی كه معمولًا فروشندگان بهاى كم را
برمىگردانند «بضاعت مزجاة» گفته شده است
🌸 برخى از مفسران گفتهاند:
مراد از «تَصَدَّقْ عَلَيْنا»
درخواست بازگرداندن بنيامين است
🌼 در روايات آمده است:
يعقوب نامهاى براى يوسف نوشت
كه محتواى آن تجليل از يوسف
بيان قحطى كنعان
تقاضاى آزادى بنيامين
و تبرئه فرزندان از سرقت بود
و به همراه فرزندان براى يوسف فرستاد
وقتى يوسف در مقابل برادران نامه را خواند
بوسيد و بر چشم گذاشت و گريهاى كرد
که قطرات اشک بر لباسش نشست
برادران كه هنوز يوسف را نمىشناختند
شگفت زده بودند كه اين همه احترام
به پدر ما براى چيست؟
کم کم برق اميدى در دل آنها روشن شد
خنده يوسف را چون ديدند
با خود گفتند نكند او يوسف باشد
📕 تفسیر نمونه
🌻 نکتـــهها
⓵ براى يعقوب يوسف مطرح است
«فَتَحَسَّسُوا مِنْ يُوسُفَ»
ولى براى فرزندان گندم «فَأَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ»
⓶ تحقير كنندگان روزى تحقير مىشوند
فرزندانى كه با غرور مىگفتند:
«نَحْنُ عُصْبَةٌ» ما قوى هستيم
«سَرَقَ أَخٌ لَهُ مِنْ قَبْلُ» برادر ما دزد بود
«إِنَّ أَبانا لَفِي ضَلالٍ»
پدر ما در گمراهى آشكار است
امروز با حقارت مىگويند:
«مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ»
⓷ براى درخواست کمک و مساعدت
فرهنگ خاصّى لازم است:
الف: تجليل از کمک کننده «أَيُّهَا الْعَزِيزُ»
ب: بيان حال و نياز خود «مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ»
ج: کمبود بودجه (فقر مالى) «بِبِضاعَةٍ مُزْجاةٍ»
د: ايجاد انگيزه در کمک كننده
«تَصَدَّقْ عَلَيْنا إِنَّ اللهَ يَجْزِی الْمُتَصَدِّقِينَ»
⓸ فقر و نياز انسان را ذليل مىكند
«مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ»
آنچه شيران را كند روبَه مزاج
احتياج است احتياج است احتياج
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۶
🌴 قَالَ هَلْ عَلِمْتُمْ مَا فَعَلْتُمْ بِيُوسُفَ وَ أَخِيهِ إِذْ أَنْتُمْ جَاهِلُونَ{۸۹}
🍀 يوسف گفت: آيا دانستيد با يوسف و برادرش چه كرديد آنگاه كه شما نادان بوديد(۸۹)
🌺 در یک سؤال ممكن است
اهداف گوناگونى نهفته باشد
اهدافى مثبت و سازنده و يا منفى
و آزاردهنده
🌸 سؤال يوسف كه پرسيد آيا مىدانيد
با يوسف و برادرش چه كرديد؟
ممكن است براى اين باشد
كه من ماجرا را مىدانم
يا اينكه ممكن است هدف از سؤال اين باشد
كه كار بدى كرديد توبه كنيد
و ممكن است هدفش تشفّى خاطر بنيامين
باشد كه در جلسه حضور دارد و ممكن است
هدفش سرزنش و توبيخ و ملامت
يا به رخ كشيدن عزّت خود
و يا سرزنش به اينكه با اين همه جنايت
چرا اميد تصدّق داريد؟
🌼 در ميان غرض هائی كه مطرح شد
سه مورد اوّل با مقام يوسف سازگارى دارد
ولى باقى موارد با فتوّت و كرامتى كه
آيات بعد از يوسف گزارش مىكند
همخوانى ندارند
🌹 او عليرغم اينكه نسبت دزدى شنيد
چيزى نگفت و سرانجام كار به برادران گفت:
«لا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ»
جهل تنها به معناى ندانستن نيست
بلكه غلبه هوسها نوعى بی توجّهى است
انسان گناهكار هر چند عالم باشد جاهل است
چون توجّه ندارد و آتش دوزخ را
براى خود مىخرد
🌻 نکتـــهها
⓵ پرونده خطاها و گناهان روزى
گشوده خواهد شد «هَلْ عَلِمْتُمْ ما فَعَلْتُمْ»
⓶ فتوّت در آن است كه جزئيات خلاف
مطرح نشود «ما فَعَلْتُمْ»
⓷ وقتى به قدرت رسيديد
ديگر مظلومان را فراموش نكنيد
«ما فَعَلْتُمْ بِيُوسُفَ وَ أَخِيهِ»
⓸ فتوّت در آن است كه راه عذر
به خطاكار تلقين شود «إِذْ أَنْتُمْ جاهِلُونَ»
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۶
🌴 قَالُوا أَإِنَّکَ لَأَنْتَ يُوسُفُ ۖ قَالَ أَنَا يُوسُفُ وَ هَٰذَا أَخِی ۖ قَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْنَا ۖ إِنَّهُ مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ فَإِنَّ اللهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ{۹۰}
🍀 گفتند: آيا تو خود همان يوسفى؟ گفت: آرى من يوسفم و اين برادر من است، به تحقيق خداوند بر ما منت گذاشت زيرا كه هر كس تقوا و صبر پيشه كند پس همانا خداوند پاداش نيكوكاران را تباه نمىكند(۹۰)
🌺 هر چه زمان مىگذشت
برادران مبهوتتر شدند كه چرا عزيز مصر
در برابر نامهى پدرشان گريه كرد!؟
عزيز از كجا ماجراى يوسف را مىداند؟
راستى قيافه او به يوسف شباهت زيادى دارد!
نكند او يوسف باشد
چه بهتر كه از خودش بپرسيم
اگر يوسف نبود به ما ديوانه نمىگويند؟
و اگر يوسف بود از شرمندگى چه مىكنيم؟
هيجان سراسر وجود برادران را گرفته بود
بالاخره طلسم سكوت را با سؤال
آيا تو يوسفى؟ شكستند
🌸 در اينجا چه صحنهاى پيش آمد؟
و كدام نقاش مىتواند سیمائی از شرمندگى
و شادى و گريه و در آغوش كشيدن را
تصوير كند؟ خدا مىداند و بس
🌼 بايد شرايط طورى فراهم شود
كه مردم سؤال كنند و براى رشد و تربيت
انگيزه آنان را بالا برد
🌹 در برادران يوسف دائماً انگيزه
برای جستجو و سؤال زياد مىشد
با خود مىگفتند: چرا اصرار داشت
بنيامين را به همراه خود بياوريم؟
چرا پيمانه در بار ما پيدا شد؟
چرا پول ما را در نوبت اوّل برگرداند؟
او از كجا داستان يوسف را مىداند؟
نكند ديگر به ما غلّه ندهد؟
وقتى اين هيجانها در روح آنها اوج گرفت
پرسيدند: آيا تو يوسف هستى؟ گفت: بله
🌷 امام صادق عليه السلام فرمودند:
به تحقيق در حضرت قائم عليه السلام
سنتى از يوسف است
مردم حضرت را نمىشناسند تا اينكه
خداوند اذن دهد كه خود را معرفى كند
📕 بحارالانوار، جلد۱۲، صفحه۲۸۳
🌻 نکتـــهها
⓵ گذشت تاريخ و حوادث تلخ و شيرين
رابطهها و شناختها را تغيير مىدهد
«أَ إِنَّکَ لَأَنْتَ يُوسُفُ»
⓶ اولياى خدا همه نعمتها را از او مىدانند
«مَنَّ اللَّهُ عَلَيْنا»
⓷ اجر صبر و تقوا در دنيا نيز داده مىشود
«أَنَا يُوسُفُ ... مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ»
⓸ كسى لايق زمامدارى و حكومت است
كه در برابر حوادث، حسادتها، شهوتها
تحقيرها، زندانها، تبليغات سوء و ...
امتحان داده باشد «مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ»
⓹ از حساس ترين اوقات براى تبليغ
استفاده كنيد موقعى كه برادران از كار خود
شرمنده و آماده پذيرش سخن يوسفاند
او مىگويد: «مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ»
⓺ لطف خداوند حكيمانه و بر طبق ملاکها
و معيارها است «مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ فَإِنَّ اللهَ»
⓻ صبر و تقوا زمينه عزّت است
«مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ فَإِنَّ اللهَ لا يُضِيعُ»
⓼ تقوا و صبر از ويژگىهاى محسنان است
«مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ فَإِنَّ اللهَ لا يُضِيعُ
أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ»
⓽ يكى از سنتهاى الهى حكومت صالحان
است «لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ»
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۶
🌴 قَالُوا تَاللهِ لَقَدْ آثَرَکَ اللَّهُ عَلَيْنَا وَ إِنْ كُنَّا لَخَاطِئِينَ{۹۱}
🍀 برادران گفتند: به خدا قسم كه خداوند تو را بر ما برترى داده است و قطعاً ما خطاكار بودهايم(۹۱)
🌺 «ايثار» به معناى
برترى دادن ديگران بر خود است
برادران يوسف در اثر تفكر غلط «نَحْنُ عُصْبَةٌ»
🌸 دست به كار غلطى زدند و گفتند:
او را به چاه افكنيد «أَلْقُوهُ فِی غَيابَتِ الْجُبِّ»
🌼 خداوند آنها را در تنگنا گذاشت تا جائی
كه براى سير كردن شكم التماس كنند
«مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ»
🌹 پس اعتراف كردند كه نقشه ما
خراب از آب در آمد «كُنَّا لَخاطِئِينَ»
سپس آن تفكر غلط تبديل به پذيرش
یک واقعيّت شد که «لَقَدْ آثَرَکَ اللَّهُ عَلَيْنا»
🌷 برادران يوسف چند بار به صيغه «تَاللهِ»
قسم ياد كردهاند:
❶ «تَاللهِ لَقَدْ عَلِمْتُمْ ما جِئْنا لِنُفْسِدَ فِی الْأَرْضِ»
به خدا سوگند شما خود مىدانيد كه ما
براى فساد و سرقت به سرزمين شما نيامدهايم
❷ «تَاللهِ تَفْتَؤُا تَذْكُرُ يُوسُفَ»
به پدر گفتند: به خدا سوگند
تو دائماً يوسف يوسف مىكنى
❸ «تَاللهِ إِنَّکَ لَفِی ضَلالِکَ الْقَدِيمِ»
پدر جان به خدا سوگند تو در علاقه افراطى
به يوسف گرفتار انحراف گذشته شدهاى
❹ «تَاللهِ لَقَدْ آثَرَکَ اللَّهُ عَلَيْنا»
به يوسف گفتند: به خدا قسم
خداوند تو را بر ما برترى داد
🌻 نکتـــهها
⓵ اگر از روى حسادت به كمالات
و برترىهاى ديگران اعتراف نكنيم
با فشار و ذلّت به آنها اقرار خواهيم كرد
«لَقَدْ آثَرَکَ اللَّهُ عَلَيْنا»
⓶ در برابر اراده خدا نمىتوان ايستادگی
كرد «آثَرَکَ اللَّهُ عَلَيْنا»
⓷ در روز توانائی به گونهاى عمل نكنيم
كه در روزگار ضعف شرمنده شويم
«وَ نَحْنُ عُصْبَةٌ ... وَ إِنْ كُنَّا لَخاطِئِينَ»
⓸ اعتراف به خطا زمينه را براى
عفو و بخشش فراهم مىكند
«إِنْ كُنَّا لَخاطِئِينَ»
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۶
🌴 قَالَ لَا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ ۖ يَغْفِرُ اللَّهُ لَكُمْ ۖ وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ{۹۲}
🍀 يوسف گفت: امروز بر شما توبيخ و ملامتى نيست خداوند شما را مىبخشد و او مهربانترين مهربانان است(۹۲)
🌺 «تَثْرِيبَ» به معناى توبيخ
گناه شمردن و ملامت زياد است
🌸 روز فتح مكّه مشركان به كعبه پناهنده شده
بودند عمر گفت: ما امروز انتقام خواهيم گرفت
🌼 پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:
امروز روز مرحمت است و از مشركان پرسيد:
گمان شما امروز نسبت به من چيست؟
گفتند: خير است تو برادر كريم ما هستى
🌹 پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:
امروز كلام من همان كلام يوسف است
«لا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ»
عمر گفت: من از حرف خودم شرمندهام
📘 تفسیر قرطبی
🌷 على عليه السلام مىفرمايند:
«اذا قدرت على عدوك فاجعل العفو
عنه شكرا للقدرة عليه»
هرگاه بر دشمن خود پيروز شدى
شكر آن را عفو دشمن قرار بده
📒 نهج البلاغه، حکمت ۱۱
🌾 در حديث مىخوانيم:
دل جوان رقيق تر است
سپس اين آيه را تلاوت فرمودند:
يوسف چون نسبت به پدر و برادران
جوان تر بود فورى برادران را بخشيد
📙 بحارالانوار، جلد۱۲، صفحه۲۸۰
🌻 نکتـــهها
① سعه صدر ابزار و وسیله رياست است
«لا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ»
② همين كه خلافكار اعتراف كرد
بپذيريد و او را خجل نكنيد
«إِنَّا كُنَّا خاطِئِينَ قالَ لا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ»
③ گذشت خود را به همه اعلام كنيد
تا ديگران هم سرزنش نكنند
«لا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ»
④ يوسف عليه السلام به بازسازى
روحى روانى برادران گنهكار پرداخت
ما نيز چنين كنيم «لا تَثْرِيبَ ...»
⑤ گذشت و عفو از مردم بايد فورى باشد
«الْيَوْمَ»
⑥ عفو در اوج عزّت و قدرت سيره اولياى
خداست «لا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ»
⑦ فتوت را از يوسف بياموزيم
كه هم حقّ خود را بخشيد و هم
از خداوند طلب آمرزش و عفو مىكند
«لا تَثْرِيبَ ... يَغْفِرُ اللهَ»
⑧ آنجا كه بنده مىبخشد
از خداوند كه ارحم الراحمين است
چه انتظارى جز عفو داريم «يَغْفِرُ اللَّهُ لَكُمْ»
⑨ بخشيدن شرمندگان سیره الهى است
يغفر در قالب مضارع آمده است
⑩ عفو خداوند شامل كسانى هم
كه سالها موجب آزار دو پيامبر او
يوسف و يعقوب) شدهاند مىشود
«وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ»
⑪ گذشت ستمديدگان از ظالمين
زمينه ساز شمول مغفرت الهى است
ولى در آمرزش او به مغفرت و رحمت الهى
نيز منوط است «لا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ ...
يَغْفِرُ اللَّهُ لَكُمْ وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ»
⑫ توصيف خداوند به مغفرت و رحمت
مانند «أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ»
از آداب دعا و استغفار است
📗
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۶
🌴 اذْهَبُوا بِقَمِیصِی هَٰذَا فَأَلْقُوهُ عَلَىٰ وَجْهِ
أَبِی يَأْتِ بَصِيرًا وَ أْتُونِی بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ{۹۳}
🍀 يوسف گفت: اين پيراهن مرا ببريد و آن را بر صورت پدرم بيفكنيد تا بينا شود و همه كسان خود را نزد من بياوريد(۹۳)
🌺 در داستان حضرت يوسف
پيراهن او در چند جا مطرح شده است
🍃 الف: «وَجاؤُ عَلى قَمِيصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ»
برادران پيراهن يوسف را با خون دروغين
آغشته كرده و نزد پدر بردند
كه گرگ يوسف را خورد
🍃 ب: «قَدَّتْ قَمِيصَهُ مِنْ دُبُرٍ
پيراهن از پشت پاره و سبب كشف
جرم و مجرم شد
🍃 ج: «اذْهَبُوا بِقَمِیصِی»
پيراهن موجب شفاى يعقوب نابينا مىشود
🌸 اگر پيراهنى كه جوار يوسف است
نابينا را بينا مىكند پس در تبرک به مرقد
و صحن و سرا و درب و ديوار و پارچه
و هر چيز ديگرى كه در جوار اولياى خدا باشد
اميد شفا هست
🌼 تا اينجا مرحله شناسائی يوسف
عذرخواهى از او و عفو و گذشت يوسف
و طلب عفو الهى طى شده است
ولى هنوز نابینائی پدر كه از آثار جرم
برادران است وجود دارد
🌹 در اين آيه راه حل اين مشكل ارائه مىشود
ضمناً در روايت آمده است كه يوسف گفت:
كسى پيراهن مرا براى پدر ببرد
كه پيراهن خونى مرا پيش او برده بود
تا همانگونه كه پدر را دل آزرده كرده
با اين پيراهن دلشاد سازد
🌷 در روايات آمده است:
يوسف برادران خود را هر روز و شب
سر سفره خود مىنشاند
و آنها احساس شرمندگى مىكردند
به يوسف پيغام دادند كه سفره ما جدا باشد
چون چهره تو ما را شرمنده مىكند
🌾 يوسف پاسخ داد: امّا من افتخار مىكنم
كه در كنار شما باشم و با شما غذا بخورم
روزگاری مردم كه مرا مىديدند مىگفتند:
«سبحان من بلغ عبدا بيع بعشرين درهما ما بلغ»
منزّه است خدائی كه برده بيست درهمى را
به عزّت رساند امّا امروز وجود شما
براى من عزّت است
🌿 حالا مردم مىدانند كه من برده
و بی اصل و نسب نبودهام
من برادرانى مثل شما و پدرى همانند
يعقوب داشتهام ولى غريب افتاده بودم
الله اكبر از اين فتوّت و جوانمردى
📕 تفسير كبير به نقل از تفسير نمونه
☘ نقل شده است مرحوم آیت الله العظمى
حاج شيخ عبدالكريم حائرى يزدى
كه برای معالجه از اراک به سمت تهران
حركت كرده بود شبى را در قم ماندند
مردم از ايشان تقاضا كردند كه
حوزه علميه خود را از اراک به قم منتقل كند
چون قم حرم اهل بيت عليهم السلام
و مدفن حضرت معصومه عليها السلام است
ايشان استخاره كردند و اين آيه آمد:
«وَ أْتُونِی بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ»
🌻 نکتـــهها
① تبرّک به اشيائى كه مربوط به اولياى
خداست جايز است «اذْهَبُوا بِقَمِيصِی»
پيراهن يوسف چشم نابینائی را بينا مىكند
② كسى كه با هوى و هوس مبارزه كند
حتّى لباسش نيز از مقدسات مىشود
«بِقَمِيصِی»
③ تنها ديدن اشياى مقدّس براى تبرّک
کافى نيست بايد آن را لمس كرد
«فَأَلْقُوهُ عَلى وَجْهِ أَبِی»
④ حزن و شادى در نور چشم اثر دارد
«وَابْيَضَّتْ عَيْناهُ مِنَ الْحُزْنِ يَأْتِ بَصِيراً»
شايد به همين دليل فرزند خوب را
«قرةالعين» ناميدهاند
البتّه اگر نخواهيم از بُعد معجزه بررسى كنيم
⑤ وصال دل پير را زنده و نابينا را بينا مىكند
«فَأَلْقُوهُ عَلى وَجْهِ أَبِی يَأْتِ بَصِيراً»
⑥ در معجزه و کرامت سن و سال شرط نيست
پيراهن فرزند چشمان پدر را بينا مىكند
⑦ يوسف علم غيب داشت وگرنه از كجا
مىدانست كه پيراهن پدر را بينا مىكند
«يَأْتِ بَصِيراً»
⑧ خداوند آنچه را كه روزى سبب حزن يعقوب
شده بود مايه شادى و شفاى او قرار داد
پيراهن روزى سبب اندوه شد
و امروز سبب شادى
⑨ فرزندان متمكن بستگان ضعيف
مخصوصاً والدين سالمند را تحت پوشش ببرند
«وَأْتُونِی بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ»
⑩ شرايط اجتماعى در عمل به وظيفه
اثر دارد «وَأْتُونِی بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ»
صله رحم يوسف در آن شرايط به نوعى بود
كه بايد فاميل به مصر بيايند
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۶
🌴 وَ لَمَّا فَصَلَتِ الْعِيرُ قَالَ أَبُوهُمْ إِنِّی لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ ۖ لَوْ لَا أَنْ تُفَنِّدُونِ{۹۴}
🍀 و چون كاروان از مصر به سوى كنعان محل زندگى يعقوب رهسپار شد پدرشان گفت: همانا من بوى يوسف را مىيابم البتّه اگر مرا کم خرد ندانيد(۹۴)
🌺 «فَصَلَتِ» يعنى فاصله گرفت
«فَصَلَتِ الْعِيرُ»
يعنى كاروان از مصر فاصله گرفت
«تُفَنِّدُونِ» از ريشه «فند»
به معنى ناتوانى فكر و سفاهت است
🌸 يعقوب نگران بود كه اطرافيانش
نسبت بی خردى به او دهند و فرمود:
«لَوْ لا أَنْ تُفَنِّدُونِ»
ولى با كمال تأسّف اطرافيان
و بعضى اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله
اين نسبت را به آن حضرت دادند
آنجا كه در آستانه رحلت فرمود:
قلم و كاغذ بياوريد تا چيزى بگويم و ثبت شود
که اگر به آن عمل كنيد هرگز گمراه نشويد!
يكى گفت: «ان الرجل ليهجر»
📙 صوارم المهرقه، صفحه ۲۲۴
🌼 پيامبر هذيان مىگويد
و نگذاشتند چيزى نوشته شود
سـ❓ـؤال:
چگونه است كه تنها يعقوب بوى يوسف را
درک مىكند؟ «إِنِّی لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ»
پاسـ☑️ـخ:
هيچ مانعى ندارد همان گونه كه انبیاء
وحى را درک مىكنند و ما آن را درک نمىكنيم
در بقيه امور نيز آنان چيزى را بيابند
كه ما نمىيابيم مگر در آستانه جنگ خندق
به هنگام كندن خندق رسول اكرم صلى الله
عليه و آله از جهش برقى كه از اصابت كلنگ
به سنگى نمايان شد نفرمود:
در اين برق سقوط امپراطورىها را ديدم؟
امّا بعضى از افراد ضعيف الايمان گفتند:
پيامبر از ترس خود دور شهر خندق مىكند
ولى با هر ضربه و جرقّهاى از سقوط یک رژيم
و حكومتى و پيروزى خود وعده مىدهد
🌹 در شرح نهجالبلاغه مرحوم خوئی
آمده است: براى امام معصوم
عمود نورى است كه چون خدا اراده كند
امام با نگاه به آن آينده را مىبيند
و گاهى نيز مثل مردم عادى است
🌷 شايد مراد از «بوى يوسف»
خبر تازهاى از يوسف باشد اين مسئله
امروزه در دنياى علم به «تله پاتى»
يعنى انتقال فكر از نقاط دوردست مشهور شده
و به عنوان یک مسئله مسلّم علمى درآمده است
يعنى كسانى كه پيوند نزديكى با هم دارند
و يا داراى قدرت روحى خاص هستند
همين كه مسئلهاى در گوشهاى از جهان
براى شخصى پيش آيد او نيز
در گوشهاى ديگر از جهان آن را درمىيابد
🌾 شخصى از امام باقر عليه السلام سؤال كرد:
گاهى بدون جهت قلبم را غم فرا مىگيرد
به نوعى كه اطرافيان مىفهمند
🌿 امام فرمود: مسلمانان در آفرينش
از یک حقيقت و طينت هستند همين كه
حادثه تلخى براى يكى از آنان اتفاق بيافتد
ديگرى در سرزمين و منطقهاى ديگر
غمناک مىشود ↲تفسیر نمونه
☘ اگر استشمام بوى يوسف را مربوط به
قواى شامّه بدانيم بايد به عنوان یک امر
خارق العاده و معجزه پذيرفت
كه يعقوب بوئی را از دور استشمام مىكند
در ايّام تجاوز عراق به جمهورى اسلامى ايران
كه مردم به فرمان امام خمينى قدس سره
در جبهههاى غرب و جنوب حاضر بودند
بنده در خدمت شهيد آيت الله اشرفى اصفهانى
كه حدود نود سال داشت در عمليات
«مسلم بن عقيل» بودم
ايشان بارها در شب حمله به من فرمود:
من بوى بهشت را مىيابم
ولى من هرچه بو كشيدم چيزى نيافتم!
🌸 آرى كسى كه نود سال در علم و تقوا و زهد
و تهجّد بوده مىتواند احساسى داشته باشد
كه ديگران نداشته باشند
همانگونه كه پيشگوئی ايشان كه گفتند:
من چهارمين شهيد محراب خواهم بود
عملى شد منافقان در فاصله يكى دو سال
آية الله مدنى، صدوقى، دستغيب و ايشان را
در نماز جمعه يا مسير رفتن به نماز جمعه
با نارنجک قطعه قطعه نمودند
🍃 به هر حال ممكن است مراد از بوى بهشت
یک بوى عرفانى باشد نظير شيرينى
مناجات كه یک مزه معنوى است
و ممكن است بوى طبيعى باشد
ليكن هر شامهاى لايق استشمام آن نيست
نظير امواج راديوئی كه در فضاست
ليكن هر راديوئی تمام آنها را نمىگيرد
🌻 نکتـــهها
⓵ انسان با صفاى باطن مىتواند
حقايق معنوى را درک كند
«إِنِّی لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ»
ولى درک حقايق محدود است
اينگونه نيست كه آنان در هر مكان و زمان
بتوانند هرچه را دريابند و لذا بوى پيراهن را
بعد از فاصله كاروان دريافت نمود
«فَصَلَتِ الْعِيرُ»
⓶ اگر حقايقى را درک نمىكنيم
مقام ديگران را انكار نكنيم «لَوْ لا أَنْ تُفَنِّدُونِ»
⓷ همه مردم ظرفيّت شنيدن حقايق را ندارند
و نسبت بی خردى به گوينده مىدهند
«لَوْ لا أَنْ تُفَنِّدُونِ»
⓸ زندگانى عالمان در ميان نادانان
رنج آور و مشكل است «لَوْ لا أَنْ تُفَنِّدُونِ»
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۶
🌴 قَالُوا تَاللهِ إِنَّکَ لَفِی ضَلَالِکَ الْقَدِيمِ{۹۵}
🍀 به او گفتند: به خدا سوگند تو در
گمراهى ديرين خود هستی(۹۵)
🌺 در آيه ۸ اين سوره خوانديم
كه برادران در حقّ پدر خود گفتند:
«إِنَّ أَبانا لَفِی ضَلالٍ مُبِينٍ»
پدرمان به خاطر علاقه بی جهت به يوسف
و برادرش، در گمراهى آشكار است
در اينجا گفتند: «ضَلالِكَ الْقَدِيمِ»
يعنى هنوز در آن خطاى پيشين به سر مىبرد
🌸 افراد عادّى نبايد اولياى خدا را با فهم خود
بسنجند و حكم كنند كه اين شدنى است
يا نشدنى
🌼 حضرت على عليه السلام مىفرمايد:
«الناس اعداء ما جهلوا»
يعنى مردم همين كه خود نمىدانند
با هر دانائی مخالفت مىكنند
📒 نهج البلاغه حکمت ۱۷۲
🌻 نکتـــهها
⓵ كار نيكان را قياس از خود مگير
«إِنَّکَ لَفِی ضَلالِکَ»
نسبت گمراهى به پدر ناشى از قياس
و سنجيدن درک او با فهم خود بود
⓶ يعقوب در طول دوران فراق يوسف
به زنده بودن او اعتقاد داشت
و آن را براى اطرافيانش اظهار مىكرد
«إِنَّکَ لَفِی ضَلالِکَ الْقَدِيمِ»
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۷
🌴 فَلَمَّا أَنْ جَاءَ الْبَشِيرُ أَلْقَاهُ عَلَىٰ وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِيرًا ۖ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّی أَعْلَمُ مِنَ اللهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ{۹۶}
🍀 پس چون آن برادرى كه حامل پيراهن يوسف بود مژده رسان آمد، پيراهن را روى صورت يعقوب انداخت، پس يعقوب بينا گشت و گفت: آيا به شما نگفتم: همانا من از عنايت خداوند چيزى مىدانم كه شما نمىدانيد(۹۶)
🌺 اگر مراد از سفيد شدن چشم
«وَ ابْيَضَّتْ عَيْناهُ» كم نور شدن باشد
«بَصِيراً» به معناى پر نور شدن است
و دلالت بر اين دارد كه حزن و شادى
در ديد و قوه باصره انسان مؤثر است
🌸 امّا اگر مراد نابينائی مطلق باشد
كه از ظاهر آيه و «فَارْتَدَّ بَصِيراً» بر مىآيد
یک معجزه و توسّل است كه قرآن آن را
اثبات مىكند
🌼 دنيا فراز و نشيب دارد برادران يوسف
یک روز كشته شدن يوسف را به دست گرگ
و یک روز خبر حاكم شدن يوسف را مىآورند
🌻 نکتـــهها
⓵ سرچشمه علم انبیاء علم الهى است
«أَعْلَمُ مِنَ اللهِ»
⓶ انبياى الهى به وعدههاى خداوند
اطمينان دارند «أَ لَمْ أَقُلْ»
⓷ يعقوب بر خلاف فرزندانش
به زنده بودن يوسف و پايان پذيرفتن
فراقش اطمينان داشت «أَ لَمْ أَقُلْ لَكُمْ»
⓸ فرزند ناصالح باعث كورى پدر
و فرزند صالح موجب بینائی او مىشود
«ابْيَضَّتْ عَيْناهُ ... فَارْتَدَّ»
⓹ اراده الهى بر قوانين طبيعى حاكم است
«فَارْتَدَّ بَصِيراً»
⓺ لباس و تعلّقات اولياى خدا
مىتواند منشأ اثر باشد «فَارْتَدَّ بَصِيراً»
⓻ چه بسا امرى كه مكروه شمرده مىشود
ولى براى همه خير است
چنان كه قحطى ناخوشايند بود ولى موجب
آزادى بیگناهى چون يوسف و حاكميّت او
وصال يعقوب و كنترل قحطى شد
«إِنِّی أَعْلَمُ مِنَ اللهِ ما لا تَعْلَمُونَ»
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۷
🌴 قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ{۹۷}
🍀 فرزندان گفتند: اى پدر براى گناهانمان از خداوند طلب آمرزش كن كه به راستى ما خطاكار بوديم(۹۷)
🌴 قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّی ۖ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ{۹۸}
🍀 يعقوب گفت: به زودى از پروردگارم براى شما طلب آمرزش مىكنم، به راستى كه او خود آمرزنده و بسيار مهربان است(۹۸)
🌺 فرزندان يعقوب موحّد بودند
و به مقام والاى پدرشان آگاه بودند
«يا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا» آنچه در آيات قبل
به عنوان «ضلال» به پدر نسبت دادهاند
مراد گمراهى در عقيده نيست، بلكه گمراهى
در تشخيص و علاقمندى او به يوسف بود
🌸 براى ظالم سه روز است:
روز قدرت، روز مهلت و روز ندامت
.🌼 براى مظلوم نيز سه روز است:
روز حسرت كه مورد ظلم قرار گرفته
روز حيرت كه در فكر چاره انديشى است
و روز نصرت در اين دنيا يا جهان آخرت
🌹 كسانی که در اثر اشتباه به پدر گفتند:
«إِنَّ أَبانا لَفِی ضَلالٍ مُبِينٍ»
بعد از توجّه به اشتباه مىگويند:
«إِنَّا كُنَّا خاطِئِينَ»
🌷 در تفسير مجمع البيان و اطیب البيان
آمده است كه حضرت يعقوب در انتظار
شب جمعه يا سحر بود تا براى فرزندانش دعا كند
🌻 نکتـــهها
① ظلم مایه ذلّت است روزى كه برادران
يوسف را به چاه انداختند، روز خنده آنان
و ذلّت يوسف بود و امروز به عكس شد
② براى آمرزش گناهان توسّل به اولياى
خداوند جايز است «يا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا»
③ دعاى پدر تأثير ويژهاى دارد
«يا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا»
④ براى توبه هيچگاه دير نيست
«اسْتَغْفِرْ لَنا»
⑤ اعتراف به گناه و خطا زمينه آمرزش است
«إِنَّا كُنَّا خاطِئِينَ»
⑥ براى دعا ساعات خاصّى اولويّت دارد
«قالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑦ دعاى پدر در حقّ فرزندان اثر خاصّى دارد
«سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑧ پدر نبايد کینه توز باشد و لغزش
فرزندان را در دل نگهدارد «أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑨ به هنگام اقرار خلافكار او را ملامت نكنيد
هنگامى كه گفتند: «إِنَّا كُنَّا خاطِئِينَ»
ما خطاكار بوديم
پدر گفت: «سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑩ گناهكار را به مغفرت الهى اميدوار كنيم
«قالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّی»
⑪ در استجابت دعا و توسّل به اولياى الهى
صبور باشيم «سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑫ حضرت يعقوب از حقّ خويش گذشت
و براى حقّ الهى وعده دعا به فرزندان داد
«أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّی»
⑬ لطف خداوند شامل بزرگترين گناه
و گناهكاران نيز مىشود «هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ»
با اينكه دو نفر از پيامبران الهى مورد
آزار و اذيّت چندين ساله قرار گرفتهاند
باز اميد بخشايش از او مىرود
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۷
🌴 قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ{۹۷}
🍀 فرزندان گفتند: اى پدر براى گناهانمان از خداوند طلب آمرزش كن كه به راستى ما خطاكار بوديم(۹۷)
🌴 قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّی ۖ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ{۹۸}
🍀 يعقوب گفت: به زودى از پروردگارم براى شما طلب آمرزش مىكنم، به راستى كه او خود آمرزنده و بسيار مهربان است(۹۸)
🌺 فرزندان يعقوب موحّد بودند
و به مقام والاى پدرشان آگاه بودند
«يا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا» آنچه در آيات قبل
به عنوان «ضلال» به پدر نسبت دادهاند
مراد گمراهى در عقيده نيست، بلكه گمراهى
در تشخيص و علاقمندى او به يوسف بود
🌸 براى ظالم سه روز است:
روز قدرت، روز مهلت و روز ندامت
.🌼 براى مظلوم نيز سه روز است:
روز حسرت كه مورد ظلم قرار گرفته
روز حيرت كه در فكر چاره انديشى است
و روز نصرت در اين دنيا يا جهان آخرت
🌹 كسانی که در اثر اشتباه به پدر گفتند:
«إِنَّ أَبانا لَفِی ضَلالٍ مُبِينٍ»
بعد از توجّه به اشتباه مىگويند:
«إِنَّا كُنَّا خاطِئِينَ»
🌷 در تفسير مجمع البيان و اطیب البيان
آمده است كه حضرت يعقوب در انتظار
شب جمعه يا سحر بود تا براى فرزندانش دعا كند
🌻 نکتـــهها
① ظلم مایه ذلّت است روزى كه برادران
يوسف را به چاه انداختند، روز خنده آنان
و ذلّت يوسف بود و امروز به عكس شد
② براى آمرزش گناهان توسّل به اولياى
خداوند جايز است «يا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا»
③ دعاى پدر تأثير ويژهاى دارد
«يا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا»
④ براى توبه هيچگاه دير نيست
«اسْتَغْفِرْ لَنا»
⑤ اعتراف به گناه و خطا زمينه آمرزش است
«إِنَّا كُنَّا خاطِئِينَ»
⑥ براى دعا ساعات خاصّى اولويّت دارد
«قالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑦ دعاى پدر در حقّ فرزندان اثر خاصّى دارد
«سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑧ پدر نبايد کینه توز باشد و لغزش
فرزندان را در دل نگهدارد «أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑨ به هنگام اقرار خلافكار او را ملامت نكنيد
هنگامى كه گفتند: «إِنَّا كُنَّا خاطِئِينَ»
ما خطاكار بوديم
پدر گفت: «سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑩ گناهكار را به مغفرت الهى اميدوار كنيم
«قالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّی»
⑪ در استجابت دعا و توسّل به اولياى الهى
صبور باشيم «سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ»
⑫ حضرت يعقوب از حقّ خويش گذشت
و براى حقّ الهى وعده دعا به فرزندان داد
«أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّی»
⑬ لطف خداوند شامل بزرگترين گناه
و گناهكاران نيز مىشود «هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ»
با اينكه دو نفر از پيامبران الهى مورد
آزار و اذيّت چندين ساله قرار گرفتهاند
باز اميد بخشايش از او مىرود
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷
📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهیـوسـف
#صفحـه۲۴۷
🌴 فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَىٰ يُوسُفَ آوَىٰ إِلَيْهِ أَبَوَيْهِ وَ قَالَ ادْخُلُوا مِصْرَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ آمِنِينَ{۹۹}
🍀 پس چون پدر و مادر و برادران بر يوسف وارد شدند، پدر و مادرش را در كنار خويش جاى داد و گفت: به خواست خدا با أمن و امان داخل مصر شويد(۹۹)
🌺 نمىدانم اين فراز از داستان را چگونه
بنويسم! يوسف براى استقبال از والدين خود
در بيرون شهر خيمهاى زده و به انتظار ايستاده
بود تا آنها را با عزّت و احترام وارد مصر كند
«فَلَمَّا دَخَلُوا عَلى يُوسُفَ ... ادْخُلُوا مِصْرَ»
به طور طبيعى وقتى پدر و مادر و برادران
يوسف خود را براى سفر آماده مىكردند
شور و غوغا در كنعان بود
🌸 مردم مىديدند چگونه بعد از سالها
با دريافت خبر خوش سلامت يوسف
در حالى كه يعقوب بينائی خود را باز يافته
با اشتياق عزم ديدار فرزند را دارد
آنها نيز خوشحال از احوال اين پدر و پسر
بودند مخصوصاً از اينكه يوسف در مصر
خزانه دار و حاكم است و در دوره قحطسالى
با ارسال غلّه آنها را نيز حمايت كرده است
با چه شوق و شور و عشقى مىتوان
اين قصه را نوشت و تمام نمود
🌼 از «أَبَوَيْهِ» معلوم مىشود كه مادر يوسف
نيز زنده بوده است ولى سؤالى كه خودم
نيز به جواب آن پى نبردهام اين است كه چرا
در سرتاسر داستان نامى از گريه، سوز
و نالههاى مادرش مطرح نشده
و اين موضوع مسكوت مانده است؟
🌹 در روايات آمده كه يعقوب با اصرار و سوگند
از يوسف خواست تا ماجراى خود را بازگو كند
وقتى يوسف شروع به گفتن كرد كه برادران
مرا لب چاه برده و با تهديد پيراهنم را كندند
يعقوب بیهوش شد. چون به هوش آمد
درخواست كرد كه ادامه دهد ولى يوسف گفت:
🌷 پدر تو را به حقّ ابراهيم، اسماعيل و اسحاق
عليهم السلام مرا از نقل داستان معاف كن!
يعقوب پذيرفت
📙 تفسير نمونه و مجمع البيان
🌻 نکتـــهها
⓵ استقبال در بيرون شهر كار نيكوئی است
«فَلَمَّا دَخَلُوا عَلى يُوسُفَ»
در بيرون شهر مراسم استقبال از يعقوب بود
و يوسف در آنجا خيمه زده بود
⓶ پست و مقام نبايد ما را از احترام
به والدين غافل كند «قالَ ادْخُلُوا مِصْرَ»
⓷ حتّى اگر شخص اوّل كشور نيز خواست
از امنيّت سرزمين خود سخن بگويد
بايد توجّه به لطف خداوند داشته باشد
«إِنْ شاءَ اللَّهُ»
زيرا تا خدا نخواهد امنيّتى در كار نيست
چنانكه گروهى از سنگهاى كوه خانه ساختند
تا در امان باشند
ولى قهر خداوند امنيّت آنان را به هم زد
«وَ كانُوا يَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً»
آمِنِينَ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُصْبِحِينَ»
📖 سوره حجر، آیه ۸۲،۸۳
⓸ در انتخاب محلّ سكونت
يكى از مهمترين مسائل امنيّت است
«آمِنِينَ»
⓹ اگر يوسفها حاكم باشند
امنيّت برقرار خواهد شد «آمِنِينَ»
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷