#فقه_پزشکی 🎙 صوت درس خارج فقه پزشکی 🔰حقوق بیمار 🌀جلسۀ 2 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

مطلب اول✅ پنج محور اساسی در منشور حقوق بیمار: 1. دریافت مطلوب خدمات سلامت حق بيمار است 2. اطلاعات باید به نحو مطلوب و به ميزان کافی در اختيار بيمار قرار گیرد 3. حق انتخاب و تصميم­ گيری آزادانه بيمار باید محترم شمرده شود 4. اصل رازداری و احترام به حریم خصوصی بيمار رعایت شود 5. دسترسی به نظام کارآمد رسيدگی به شکایات حق بيمار است مطلب دوم✅ بررسی حکم فقهی حقوق فوق متوقف بر تفکیک بین سه مورد است: 1// ارائهٔ خدمات پزشکی به صورت مستقیم توسط دولت ، حال یا در مراکز درمانی دولتی و یا خدمات کمک درمانی مثل بیمه های دولتی 2// ارائهٔ خدمات پزشکی در بیمارستان های غیر دولتی ،که به نحوی فقط تحت نظارت دولت است 3//ارائهٔ خدمات پزشکی در مطب که با مراجعهٔ اختیاری بیمار به یک پزشک صورت می گیرد و یا طبیب را بالین بیمار حاضر می کنند، در مواردی که حکم خاصی برای یک قسم باشد ،‌اشاراتی خواهد شد ان شاءالله تعالی مطلب سوم✅ حال در توضیح معنا و مستندات حق اول یعنی دریافت مطلوب خدمات سلامت چنین می توان گفت : اولا/ دریافت مطلوب تمام خدمات درمانی یعنی حفظ شخصیت انسانی و رعایت #کرامت_ذاتی _بنی_آدم چه در بخش دولتی ، چه در بخش خصوصی ، چه در بیمارستانها ، چه در مطب و... ثانیا/ دریافت مطلوب یعنی رعایت #عدالت و #انصاف بین تمام دریافت کنندگان خدمات ،معنای انصاف خواهد آمد ثالثا/دریافت مطلوب تمام خدمات درمانی ، یعنی متصدیان سلامت جامعه در هر بخشی ، جان و مال و آبروی مردم را #امانت بدانند و خود را #امین تمام خلق مطلب چهارم✅ دو مستند برای سه مطلب فوق از نهج البلاغه: ۱/الإمامُ أمیر المؤمنین عليٌّ عليه السلام ـ مِن كِتابِهِ للأشتَرِ لَمّا وَلاّهُ مِصرَ ( نامهٔ ۵۳)ـ : و أشعِرْ قَلبَكَ الرَّحمَةَ لِلرَّعِيَّةِ ، و المَحَبَّة لَهُم ، و اللُّطفَ بِهِم ، و لا تَكونَنَّ علَيهِم سَبُعا ضارِيا تَغتَنِمُ أكلَهُم ؛ فإنَّهُم صِنفانِ : إمّا أخٌ لَكَ في الدِّينِ ، أو نَظيرٌ لَكَ في الخَلقِ ، يَفرُطُ مِنهُمُ الزَّلَلُ ، و تَعرِضُ لَهُمُ العِلَلُ ، و يُؤتى على أيديهِم في العَمدِ و الخَطأِ ، فأعطِهِم مِن عَفوِكَ و صَفحِكَ مِثلَ الّذي تُحِبُّ و تَرضى أن يُعطِيَكَ اللّه مِن عَفوِهِ و صَفحِهِ ، فإنَّكَ فَوقَهُم ، وَ والِي الأمرِ علَيكَ فَوقَكَ ، و اللّه فَوقَ مَن وَلاّكَ ! اگر چه این جملهٔ نورانیدر مورد وظائف حاکمان است ولی مفاد آن قابل سریان در هر موردی است که انسانی نسبت به انسان دیگر وظائفی را داراست ، از جمله بخش های دولتی درمان و نیز بخش خصوصی ، این جمله پیام جاودانه ای دارد و آن اینکه در ارائهٔ انواع خدمات به همهٔ شهروندان از جمله خدمات مربوط به سلامت و بهداشت باید با مهربانی و گذشت و نیز رعایت شخصیت انسانی با مردم رفتار کرد ۲/نامه ۵ نهج البلاغه : و من كتاب له (علیه السلام) إلى أشعث بن قيس عامل أذربيجان: وَ إِنَّ عَمَلَكَ لَيْسَ لَكَ بِطُعْمَةٍ وَ لَكِنَّهُ فِي عُنُقِكَ أَمَانَةٌ. هر مسئولیتی در هر حیطه ای به نوع خود نوعی امانتداری است مطلب پنجم✅ در پیش اشاره شد ، هر جا ذوالحقی داریم که به عبارت دیگر من له الحق نام دارد، در برابرش مکلفی داریم که من علیه الحق است. و لذا در تمام تعابیر فوق هم حق بیمار و مردم را مشاهده می کنیم و هم تکلیف متصدیان سلامت را ، و طبیعتا هرجا حق و تکلیف بین دو طرف ایجاد شد ، حق دیگری برای ذوالحق هست و آن حق مطالبه گری و شکایت در صورت عدم اعطای حق است. این مطلب به خوبی از اهمیتی که قرآن کریم و روایات به مسئلهٔ امر به معروف و نهی از منکر قائل است ، استفاده می شود، اینجا هم به یک سخن مولا فعلا بسنده میشود: «لا تَتْرُكُوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ، فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ [أَشْرَارُكُمْ] شِرَارُكُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلَا يُسْتَجَابُ لَكُمْ»نامهٔ ۴۷ نهج البلاغه «إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ، لَا يُقَرِّبَانِ مِنْ أَجَلٍ وَ لَا يَنْقُصَانِ مِنْ رِزْقٍ؛ وَ أَفْضَلُ مِنْ ذَلِكَ كُلِّهِ كَلِمَةُ عَدْلٍ عِنْدَ إِمَامٍ جَائِرٍ» نهج البلاغه ، حکمت ۳۷۴ مطلب ششم ✅ چنانکه در جلسهٔ قبل گفته شد ، هیچکس بر دیگری ولایت ندارد و نمی تواند به جای او تصمیم بگیرد ، و تحقق این مطلب در مسئلهٔ حقوق بیمار، همان محور سوم منشور است که تصمیم اساسی با خود بیمار است و کسی حق تصمیم سازی یا تصمیم گیری به جای او را ندارد. وَ لاَ تَكُنْ عَبْدَ غَيْرِكَ وَ قَدْ جَعَلَكَ اَللَّهُ حُرّاً.//نامهٔ ۳۱ نهج البلاغه 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

مطلب هفتم✅ راز داری سه بعدد دارد ، یکی حفظ رازهای خود و دوم حفظ رازهای مکتبی و سیاسی اهل بیت ( علیهم السلام) و دیگری حفظ راز های مردم ، در مورد اول که مناسبتی هم با فقه پزشکی داشته باشد،اشاره می کنم به این که رازداری بیمار و یا اطرافیان او نسبت به اسرار مرتبط با بیماری ، از نظر عقلایی مذموم است ، و شرعا هم اگر احتمال عقلایی دهد که منجر به ضرر بدنی قابل توجه خواهد شد ، جایز نیست ، اما مورد دوم کاوشی مستقل می طلبد و از مسیر کلام ما هم خارج است اما در مورد سوم ، آنچه مربوط به فقه پزشکی است این که : وظیفهٔ اولیهٔ طبیب و نیز مجموعهٔ درمانی حفظ رازهای بیمار است. در اینجا فعلا به کلام مولا در نهج البلاغه بسنده می کنم که در خطبهٔ ۱۰۳ در خصوص صفات مؤمن می فرماید:«لَيْسُوا بِالْمَسَايِيحِ وَ لاَ اَلْمَذَايِيعِ اَلْبُذُر»، مؤمن با کنترل زبان خویش از نمامی و فتنه انگیزی و انتشار هر رازی که شایستهٔ انتشار نیست( از جمله رازهای بیمار) و نیز از بیهوده گویی خودداری می کنند. مطلب هشتم✅ یکی از بارزترین جلوهای تعقل ، بن بست شکنی ها ، حل عاقلانهٔ موارد تزاحم اهم با مهم و نیز دفع افسد به فاسد است، اینجاست که باید به خوبی از قوهٔ عاقله بهره گرفت و به فرمان حضرت مولا در نامهٔ ۶۳ توجه داشت که:«فَاعْقِلْ عَقْلَكَ» متصدیان امر درمان با تعقل و تأمل در مصالح و مفاسد یک گزینهٔ درمانی و یا در بیان و یا عدم بیان اسرار بیمار به دیگران باید عاقلانه ترین تصمیم را بگیرند. این سخن نورانی حضرت مولاست که : «لَيْسَ اَلْعَاقِلُ مَنْ يَعْرِفُ اَلْخَيْرَ مِنَ اَلشَّرِّ وَ لَكِنَّ اَلْعَاقِلَ مَنْ يَعْرِفُ خَيْرَ اَلشَّرَّيْنِ» بحار الانوار / ج ۷۵ ص ۶ مطلب نهم✅ اولین محور منشور حقوق بیمار این بود: دریافت #مطلوب خدمات سلامت #حق_بيمار است واژهٔ #مطلوب در اینجا یعنی : اولا/هدف عقلانی و عقلایی را ترسیم کردن( سلامت فرد و جامعه) ثانیا /راه های عقلانی و عقلایی را برای رسیدن به هدف را بررسی کردن ثالثا/ امکانات و ظرفیت خود را هم در نظر داشتن رابعا/ گزینش بهترین راه برای رسیدن به هدف اگر بیمار #امانت است و مجموعهٔ پزشکی هم #امین هستند ، حفظ امانت به #تدبیر و #مشورت برای یافتن سه مورد اول و #عزیمت و ارادهٔ قوی برای مورد چهارم یعنی گزینش بهترین راه برای رسیدن به هدف که سلامت فرد و جامعه است. حکمت ۱۱۳:«لَا عَقْلَ كَالتَّدْبِيرِ» حکمت ۱۶۱:«مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْيِهِ هَلَكَ، وَ مَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ شَارَكَهَا فِي عُقُولِهَا» خطبه ۲۲۳:«فَتَدَاوَ مِنْ دَاءِ الْفَتْرَةِ فِي قَلْبِكَ بِعَزِيمَةٍ» 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#شرح_حدیث #اصول_کافی #کتاب_العقل_و_الجهل 12 (قسمت اول) 🎙استاد عندلیب همدانی 🌀جلسۀ دوازدهم 📆شنبه 14 مهرماه 1403 💠«عِ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَكَمِ قَالَ قَالَ لِي أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ (علیه السلام) : يَا هِشَامُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بَشَّرَ أَهْلَ الْعَقْلِ وَ الْفَهْمِ فِي كِتَابِهِ فَقَالَ فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِكَ الَّذِينَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِكَ هُمْ أُولُوا الْأَلْباب‏‏ ....‏» 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

📄فایل نوشتاری جلسۀ 12 #شرح_حدیث #اصول_کافی 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#فقه_التعامل_1403_1404 🎙صوت درس خارج فقه التعامل 📆شنبه 14 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 5 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 5 #احکام_اهل_ذمه 🔰جلسۀ 905 #فقه_التعامل 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

📄تقریر درس خارج فقه التعامل 📆شنبه 14 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 5 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 5 #احکام_اهل_ذمه 🔰جلسۀ 905 #فقه_التعامل 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#اصول_1402_1403 🎙صوت درس خارج اصول 📆شنبه14 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 5 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 114 #بررسی_اخبار_علاجیه 🔰جلسۀ 409 #تخالف_الحجج 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#اصول_1403_1404 📄تقریر درس خارج اصول 📆شنبه14 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 5 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 114 #بررسی_اخبار_علاجیه 🔰جلسۀ 409 #تخالف_الحجج 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#فقه_التعامل_1403_1404 🎙صوت درس خارج فقه التعامل 📆یکشنبه 15 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 6 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 6 #احکام_اهل_ذمه 🔰جلسۀ 906 #فقه_التعامل 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

📄تقریر درس خارج فقه التعامل 📆یکشنبه 15 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 6 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 6 #احکام_اهل_ذمه 🔰جلسۀ 906 #فقه_التعامل 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#اصول_1402_1403 🎙صوت درس خارج اصول 📆یکشنبه 15 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 6 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 115 #بررسی_اخبار_علاجیه 🔰جلسۀ 410 #تخالف_الحجج 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#اصول_1403_1404 📄تقریر درس خارج اصول 📆یکشنبه 15 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 6 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 115 #بررسی_اخبار_علاجیه 🔰جلسۀ 410 #تخالف_الحجج 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#فقه_التعامل_1403_1404 🎙صوت درس خارج فقه التعامل 📆دوشنبه 16 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 7 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 7 #احکام_اهل_ذمه 🔰جلسۀ 907 #فقه_التعامل 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

📄تقریر درس خارج فقه التعامل 📆دوشنبه 16 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 7 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 7 #احکام_اهل_ذمه 🔰جلسۀ 907 #فقه_التعامل 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#اصول_1402_1403 🎙صوت درس خارج اصول 📆دوشنبه 16 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 7 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 116 #بررسی_اخبار_علاجیه 🔰جلسۀ 411 #تخالف_الحجج 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#اصول_1403_1404 📄تقریر درس خارج اصول 📆دوشنبه 16 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 7 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 116 #بررسی_اخبار_علاجیه 🔰جلسۀ 411 #تخالف_الحجج 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#فقه_التعامل_1403_1404 🎙صوت درس خارج فقه التعامل 📆سه‌شنبه 17 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 8 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 8 #احکام_اهل_ذمه 🔰جلسۀ 908 #فقه_التعامل 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#فقه_التعامل_1403_1404 📄تقریر درس خارج فقه التعامل 📆سه‌شنبه 17 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 8 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 8 #احکام_اهل_ذمه 🔰جلسۀ 908 #فقه_التعامل 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#اصول_1402_1403 🎙صوت درس خارج اصول 📆سه‌شنبه 17 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 8 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 117 #بررسی_اخبار_علاجیه 🔰جلسۀ 412 #تخالف_الحجج 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#اصول_1403_1404 📄تقریر درس خارج اصول 📆دوشنبه 16 مهرماه 1403 🔰جلسۀ 7 سال تحصیلی 1402-1403 🔰جلسۀ 116 #بررسی_اخبار_علاجیه 🔰جلسۀ 411 #تخالف_الحجج 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

#فقه_پزشکی 🎙 صوت درس خارج فقه پزشکی 🔰حقوق بیمار 🌀جلسۀ 3 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

درس سوم فقه پزشکی بررسی فقهی حقوق بیمار مطلب دهم✅ واژهٔ #مطلوب در محور دوم منشور که می گوید:اطلاعات باید به نحو #مطلوب و به ميزان کافی در اختيار بيمار قرار گیرد، یعنی آنچه بیمار باید از بیماری و راه های علاج خود بداند، تا تصمیم درست خود را بگیرد نامهٔ ۵۰ نهج البلاغه: ومن كتاب له (علیه السلام) إلى أمَرائه على الجَيش: « أَلَا وَ إِنَّ لَكُمْ عِنْدِي أَلَّا أَحْتَجِزَ دُونَكُمْ سِرّاً إِلَّا فِي حَرْبٍ وَ لَا أَطْوِيَ دُونَكُمْ أَمْراً إِلَّا فِي حُكْمٍ » مطلب یازدهم✅ در طبیب بما هو طبیب عدالت اصطلاحی معتبر نیست ، بلکه آنچه معیار است ، خبرویت ، وثاقت در طبابت و عدم خیانت در این امانت است در حکمت ۱۸۲ نهج البلاغه می خوانیم: «لَا خَيْرَ فِي الصَّمْتِ عَنِ الْحُكْمِ، كَمَا أَنَّهُ لَا خَيْرَ فِي الْقَوْلِ بِالْجَهْلِ» مطلب دوازدهم✅ رجوع بیمار به طبیب مصداق استنصاح است و حق ناصح بودن را ایجاب می کند مبادا غش صورت گیرد علی علیه السلام نامه ۳۱:رُبَّمَا كَانَ الدَّوَاءُ دَاءً وَ الدَّاءُ دَوَاءً وَ رُبَّمَا نَصَحَ غَيْرُ النَّاصِحِ وَ غَشَّ الْمُسْتَنْصَحُ سید الساجدین علیه السلام:وَ أَمَّا حَقُّ الْمُسْتَنْصِحِ فَإِنَّ حَقَّهُ أَنْ تُؤَدِّيَ إِلَيْهِ النَّصِيحَةَ عَلَى الْحَقِّ الَّذِي تَرَى لَهُ أَنْ يَحْمِلَ وَ يَخْرُجَ الْمَخْرَجَ الَّذِي يَلِينُ عَلَى مَسَامِعِهِ وَ تُكَلِّمَهُ مِنَ الْكَلَامِ بِمَا يُطِيقُهُ عَقْلُهُ فَإِنَّ لِكُلِّ عَقْلٍ طيقة [طَبَقَةً مِنَ الْكَلَامِ يَعْرِفُهُ وَ يُجِيبُهُ وَ لْيَكُنْ مَذْهَبُكَ الرَّحْمَةَ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ مطلب سیزدهم✅ بیمار مستشیر است و طبیب مشیر و مستشیر بر مشیر حقی دارد دررسالة الحقوق**چنین آمده است: وأما حق المستشير : فإن حضرك له وجه رأي جهدت له في النصيحة ، وأشرت عليه بما تعلم أنك لو كنت مكانه عملت به ، وليكن ذلك منك في رحمة ولين. فإن اللين يؤنس الوحشة وإن الغلظ يوحش موضع الأنس. وإن لم يحضرك له رأي وعرفت له من تثق برأيه وترضى به لنفسك دللته عليه ، وأرشدته اليه ، فكنت لم تأله خيرا ولم تدّخره نصحا. ولا حول ولا قوة إلاّ باللّه حق آن که با تو مشورت مى کند این است که اگر رأى صحیحى دارى در خیرخواهى او بکوشى و چیزى را به اوپیشنهاد کنى که اگر خود به جاى او بودى مى کردى، البته با مهربانى و ملایمت؛ که نرمش، وحشت را مى زداید و خشونت بر وحشت مى افزاید؛ و اگر رأى و نظرى ندارى، او را نزد کسى که به رأیش اعتماد دارى و دیدگاهش را مى پسندى راه نمایى کن تا در خیرخواهى اش کوتاهى و در نصیحتش فروگذار نکرده باشى مطلب چهاردهم✅ #اتقان واژه ای رسا در این مبحث است ، و معنای آن إحسان و إحکام در انجام عمل و پرهیز از هرگونه إهمال و تقصیر است، معلوم است که اهمیت کار متصدیان سلامت و بهداشت جامعه از اموری است که کوشش در اتقان و إحسان را می طلبد. حدیث نبوی : «إِذَا عَمِلَ أَحَدُكُمْ عَمَلًا فَلْيُتْقِنْ» کافی ج ۳ ص ۲۶۳ 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات

هفت منشأ برای حقوق بیمار 1/اعتماد بیمار: کسی که آشنایی لازم را با فن طبابت دارد ، یا طبابت بر او واجب کفایی است یا عینی و در هر دو صورت وقتی بیمار یا اطرافیان او به او اعتماد می کند و کوشش در راه سلامتی کامل یا نسبی بیمار را از او می خواهند، و او طبابت را می پذیرد ، خود این اعتماد منشأ حقوقی برای بیمار است ، همانگونه که اعتماد به صاحبان دیگر حرفه ها این حق را ایجاد می کند. پس این حق هست ولو جامعه ای هم نباشد و فقط دو نفر در عالم زندگی کنند 2/یکی از اموری که می تواند منشأ حق به حساب بیاید ، نگاه عقلائی به مسئله است ، البته بدون اینکه در کلمات شارع ردعی از آن مشاهده شود ، مثلا حق تألیف یا حق اختراع قطعا جایگاه عقلایی دارد ، و تعرض نسبت به این حقوق و نادیده گرفتن آن ها به لحاظ عقلایی مجاز نیست، حال در تمام حرفه ها و از جمله طبابت این نگاه عقلایی حاکم است و حقوقی را برای بیمار می پذیرند، باز حتی اگر جامعه ای را در نظر نگیریم و فقط دو نفر در عالم زندگی کنند. روشن شد که اصلا در این بیان اختلال نظام را مطرح نکردیم 3/واجبات نظامیه اموری هستند که بقای مجتمع انسانی و عدم اختلال در آن وابسته به تحقق آنهاست ، و بحث آن در فقه مفصلا مطرح است ، حال همین عقلا که برای حفظ مجتمع انسانی به لزوم چنین واجباتی معتقدند ، معتقدند که عدم اختلال نظام به صرف إعمال طبابت نیست ، بلکه طبابتی که علاوه بر حقوق پزشک ( که بحثش مستقل است ) حقوق بیمار جهت بهبودی کامل یا نسبی رعایت شود و حد اقل اطمینان او و اطرافیانش به اینکه تیم پزشکی چیزی از وظائف را کم نمی گذارند، جلب شود ثبوت چنین حقی با این تقریر اگر چه متوقف بر فرض وجود اجتماع و لزوم پرهیز از اختلال نظام است ، اما در این تقریر وجود دولت مفروض گرفته نشده است 4/حال همان بیان فوق را با فرض وجود حکومت و دولت تقریر می کنم ، هر دولتی موظف به حفظ حرمت انسان ها و نیز اموال و جان های آنهاست ، تأمین سلامتی شهروندان جزء وظائف اولیهٔ حکومت ها در تقنین ، إجرا و قضاست ، حکومت ها باید در این سه محور حقوق شهروندان را محقق کرده و جامعهٔ پزشکی را جهت تأمین حقوق بیمار موظف کند 5/اینکه در روایات و فتاوای فقهاء سخن از أخذ برائت به هنگام تجویز دارو و یا عمل جراحی به میان آمده ، خود تاییدی از طرف شارع مقدس برای ثبوت حقوقی برای بیمار است 6/ قاعدهٔ حسن و إحسان زیر بنایی ترین قاعده و اساسی ترین اصل قرآنی و روایی است که به کمک آن می توان نظام تکوین و تشریع را تبیین و تفسیر کرد، و باهمین قاعدهٔ اساسی به خوبی می توانیم منشأ و چگونگی حقوق بیمار را از دیدگاه قرآن و حدیث تقریر کنیم ، مقصود ما از إحسان در اینجا همان إتقان و إحکام در روند طبابت و پرهیز از إهمال وتقصیر است. ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡمَوۡتَ وَٱلۡحَيَوٰةَ لِيَبۡلُوَكُمۡ أَيُّكُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلࣰا وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡغَفُورُ //۲ ملک 7/علاوه با دقت در چهارده مطلبی که در گذشته بیان شد هماهنگی کامل منشور حقوق بیمار با روایات معصومین ( علیهم السلام) تبیین شد 🆔@andalibhamedani|گروه نظرات