#اصول_1401_1402 📄تقریر درس خارج اصول 🔰جلسۀ 77 سال تحصیلی 1401-1402 🔰جلسۀ 98 علل اختلاف حدیث 🔰جلسۀ 270 تخالف الحجج 🆔@andalibhamedani

┈┅ ❁ـ﷽ـ❁ ┅┈ 🖋ان شاء الله بنا بر آن خواهیم داشت که در چند فرسته مکتوبات حضرت استاد پیرامون علم #رجال را به مرور در کانال قرار دهیم. اکثر این مطالب چندین بار به صورت مستقل توسط ایشان به رشتۀ تدریس در آمده و نیز برخی به مناسبت در ضمن درس خارج فقه یا اصول مطرح شده‌اند. 👇

#رجال 🌀قسمت اول؛ آشنایی با علم رجال 1️⃣ تاکید اصلی در علم رجال شناسایی راویان روایات از جهت وثاقت و یا عدم وثاقت است؛ اگرچه به مناسبت از بعضی امور دیگر مربوط به تاریخ زندگی آن‌ها نیز بحث می‌شود، در کنار این علم که از آن به «راوی شناسی» یاد می‌کنیم ، فقیه با دانش دیگری ارتباط دارد به نام درایه که می توان از آن به علم «روایت شناسی» تعبیر کرد، این دو علم درعین تعامل با یکدیگر از هم جدا می‌باشند. 2️⃣در کتاب‌های رجالی با دو سنخ مطالب روبرو هستیم، بعضی مطالب جزیی و بخشی مطالب کلی و قاعده‌ای که از آن‌ها به کلیات علم رجال یاد می‌شود، تاکید اساسی ما بر بخش دوم است. 3️⃣علم رجال با علومی مثل تاریخ، انساب(تبار شناسی) و تراجم(شخضیت شناسی) ارتباط و دادوستد وثیقی دارد؛ اما چنان‌که گفته شد علم رجال بر محور وثاقت یا عدم وثاقت خصوص راویان حدیث می‌چرخد. 4️⃣با توجه به مبانی گوناگونی که فقیهان دارند، میزان نیاز آن‌ها به علم رجال متفاوت است؛ اما در اصل نیاز به این علم بحثی نیست، بله نیازها بر طبق مبانی شدت و ضعف دارد. مثلا کسی که کتب اربعه را معتبر بداند نیاز کمتری به علم رجال دارد و یا اگر کسی خبر موثوق الصدور را مبنای استنباط خود قرار داد نه خصوص خبر ثقه را، باز مراجعه کمتری به علم رجال خواهد داشت و .... 5️⃣در مباحث آینده اثبات خواهیم کرد که اگر در علم رجال بخواهیم فقط به توثیقات و تضعیفات بزرگان این دانش اکتفا کنیم با «انسداد» روبرو هستیم؛ ولی اگر به مبنای عقلایی تجمیع قرینه‌ها متمسک شویم، بابی عظیم در علم رجال مفتوح خواهد شد.‌ ان شاء الله تعالی اشاره خواهد شد با این مبنا تضعیفات و توثیقات وارده جایگاه خوبی در تجمیع قرینه‌ها دارند، اگر چه نباید از قرینه‌های دیگری که مجموع آن‌ها اطمینان آور است، غافل ماند. روشن است بر مبنای مختار ما نیز احتیاج عمده‌ای به علم رجال داریم. ادامه دارد .... 🆔@andalibhamedani

📆دروس یک‌شنبه، 12 شعبان المعظم 1444، 14 اسفند 1401

#فقه_التعامل_1401_1402 🎙صوت درس خارج فقه التعامل 🔰جلسۀ 78 سال تحصیلی 1401-1402 🔰 جلسۀ 271 قاعدۀ الزام 🆔@andalibhamedani

#فقه_التعامل_1401_1402 📄تقریر درس خارج فقه التعامل 🔰جلسۀ 78 سال تحصیلی 1401-1402 🔰 جلسۀ 271 قاعدۀ الزام 🆔@andalibhamedani

#اصول_1401_1402 🎙صوت درس خارج اصول 🔰جلسۀ 78 سال تحصیلی 1401-1402 🔰جلسۀ 99 علل اختلاف حدیث 🔰جلسۀ 271 تخالف الحجج 🆔@andalibhamedani

#اصول_1401_1402 📄تقریر درس خارج اصول 🔰جلسۀ 78 سال تحصیلی 1401-1402 🔰جلسۀ 99 علل اختلاف حدیث 🔰جلسۀ 271 تخالف الحجج 🆔@andalibhamedani

┈┅ ❁ـ﷽ـ❁ ┅┈ «اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا بَقِيَّةَ اللهِ في اَرْضِهِ» 🌹با توجّه به اعلام محدودیت‌های ترافیکی نیمۀ شعبان در اطراف مدرسه امام کاظم (علیه السلام)، دروس خارج فقه و اصول استاد عندلیب همدانی فردا (16اسفندماه) به صورت غیرحضوری برگزار خواهد شد. برای ورود به جلسه کلیک کنید

📆دروس دوشنبه، 13 شعبان المعظم 1444، 15 اسفند 1401

#فقه_التعامل_1401_1402 🎙صوت درس خارج فقه التعامل 🔰جلسۀ 79 سال تحصیلی 1401-1402 🔰 جلسۀ 272 قاعدۀ الزام 🆔@andalibhamedani

#فقه_التعامل_1401_1402 📄تقریر درس خارج فقه التعامل 🔰جلسۀ 79 سال تحصیلی 1401-1402 🔰 جلسۀ 272 قاعدۀ الزام 🆔@andalibhamedani

#اصول_1401_1402 🎙صوت درس خارج اصول 🔰جلسۀ 79 سال تحصیلی 1401-1402 🔰جلسۀ 100 علل اختلاف حدیث 🔰جلسۀ 272 تخالف الحجج 🆔@andalibhamedani

#اصول_1401_1402 📄تقریر درس خارج اصول 🔰جلسۀ 79 سال تحصیلی 1401-1402 🔰جلسۀ 100 علل اختلاف حدیث 🔰جلسۀ 272 تخالف الحجج 🆔@andalibhamedani

📆دروس سه‌شنبه، 14 شعبان المعظم 1444، 16 اسفند 1401

#فقه_التعامل_1401_1402 🎙صوت درس خارج فقه التعامل 🔰جلسۀ 80 سال تحصیلی 1401-1402 🔰 جلسۀ 273 قاعدۀ الزام 🆔@andalibhamedani

#فقه_التعامل_1401_1402 📄تقریر درس خارج فقه التعامل 🔰جلسۀ 80 سال تحصیلی 1401-1402 🔰 جلسۀ 273 قاعدۀ الزام 🆔@andalibhamedani

#اصول_1401_1402 🎙صوت درس خارج اصول 🔰جلسۀ 80 سال تحصیلی 1401-1402 🔰جلسۀ 101 علل اختلاف حدیث 🔰جلسۀ 273 تخالف الحجج 🆔@andalibhamedani

#اصول_1401_1402 📄تقریر درس خارج اصول 🔰جلسۀ 80 سال تحصیلی 1401-1402 🔰جلسۀ 101 علل اختلاف حدیث 🔰جلسۀ 273 تخالف الحجج 🆔@andalibhamedani

❇️ اضطرار در عصر اقتدار اسلام؟! (۱) 📝 حاشیه‌ای بر متن «اضطرار در استنباط و اجراء دین» 🖋 صالح رحمتی 🔸 استاد عندلیب همدانی، در متنی با عنوان «اضطرار در استنباط و اجراء دین» از ملازمه «اضطرار در استنباط» با «اضطرار در اجراء» و از عوامل تحقق‌بخش اضطرار اجرائی سخن گفته و در نهایت، چنین نتیجه می‌گیرد: «اجرای اضطراری یعنی پذیرفتن قوانین بین المللی، یعنی مدارا و همزیستی و تقیه را اصل و پایه قرار دادن.» 🔺 درباره بیان ایشان، پیرامون استنباط اضطراری و اجراء اضطراری و نتیجه نهایی که گرفته است، نکاتی تقدیم می شود: 1⃣ درباره اضطرار در استنباط اولاً: استنباط اضطراری، معنای محصل و روشنی ندارد. چون در ادبیات فقهی، «حال الاضطرار» در مقابل «حال الاختیار» قرار می‌گیرد و در برخی تعابیر هم از دوگانه «التمکن و الاضطرار» می‌گویند. و مقصود از این تقابل این است که، انسان در حال اختیار و تمکنی که دارد، می‌تواند عمل و فعل مورد نظر خویش را انجام دهد، اما با عروض عوامل و عللی که در حقیقت مناشیء اضطرار می‌باشند، او در وضعیتی قرار می‌گیرد که دیگر نمی‌تواند آن عمل خود را بر طبق حالت عادی و اختیاری خویش انجام دهد و به گونه‌ای از حال اختیار خارج شده و در وضعیت ثانویه‌ای قرار می‌گیرد. مانند همان مثال معروف اکل میته برای نجات از تلف‌شدن. در حالیکه، عملیات استنباط به معنای کشف حکم شارع با استفاده از منابع و از طریق روش فقهی معتبر است. و در عملیات استنباط که کارکردی ذهنی و ادراکی دارد، هیچ تصویر واضحی وجود ندارد که انسان مضطر گردد تا به گونه‌ای خاص از منابع و ادله، ادراک نماید. و مناشیء بیرونی برای شخص مستنبط، ایجاد اضطرار نمی‌کند و اختیار او را سلب نمی‌کند تا او چیز دیگری را بالاضطرار بفهمد. بله، ممکن است آنچه را که فهمیده به سبب موانع بیرونی نتواند ابراز نماید، اما معنا ندارد که او در فهم خود، اضطرار داشته باشد. ثانیاً: ایشان در بیان خود، فقدان منابع و فهم دشوار از دین را منشأ اضطرار در استنباط برشمرده‌اند؛ این سخن نیز درست نیست. زیرا وظیفه مستنبِط، تحصیل حجت شرعی برای انجام تکالیف دینیه است؛ نه وصول به واقع و حکم عندالله. او در عین حال که ملتزم به ثبوت واقعی حکم است، اما غرضش کشف از واقع نیست، بلکه هدف او از مواجهه با منابع دین، تعیین تکلیف برای عمل دینی است و اگر هم منابع خاص در اختیار نبود، با ارجاع به ادله‌ای که اصول عملیه را اعتبار کرده‌اند، می‌تواند اصل عملی جاری کند. پس در هر دو حالت، عرصه استنباط از ادله و نصوص شرعی برای تعیین تکلیف خالی نبوده و مجتهد نیز مبتلا به اضطرار نمی‌شود. و براستی اگر چنین نبود، هیچ گاه امت را به فقهاء ارجاع نمی‌دادند. فقاهتی که توانسته، در طول هزار سال، تشیع را از گردنه‌های متعدد عبور دهد، با همین منابع و با همین فهم دشوار چنین تکلیفی را به سرانجام رسانیده است. و همین، دلیلی است بر اینکه استنباط و اجتهاد، هیچ‌گاه حالت اضطرار نداشته، بلکه اضطرار، صفت مکلف است که موجب ارتفاع احکام اولیه از ذمه او می‌شود، نه اینکه صفت یک عملیات علمی باشد. 📌 ادامه در فرسته‌ی بعد 👇🏻 @Tanbiholomah

❇️ اضطرار در عصر اقتدار اسلام؟! (۲) 📝 حاشیه‌ای بر متن «اضطرار در استنباط و اجراء دین» 🖋 صالح رحمتی 2⃣ درباره اضطرار در اجراء وی در این بخش، از دو دسته عوامل سخن می‌گوید: الف: عواملی که مستقیم قانون دینی را اضطراری می‌کند و غیر مستقیم اجرا را اضطراری می‌گرداند؛ ب: عواملی که مستقیم، خود اجرا را اضطراری می‌کند. اولاً: ممکن است اضطرار در مقام اجراء، فقط به دلیل فقدان منابع دین نباشد، بلکه بازگشت به «عدم استنباطِ متناسب با مقام اجراء» داشته باشد. به عبارت دیگر، آیا آقای عندلیب همدانی، از خود پرسیده‌اند: چه راهی برای زندگی در دنیای مدرن با برپایی حکومت اسلامی در وضعیت معاصر، در چارچوب فقه جواهری وجود دارد؟ به گونه‌ای که فقه جواهری در هاضمه مدرنیته، منحل نشده و محکوم به تحجر و عقب‌ماندگی نیز نگردد. ایشان ابتدائاً موضع خود را باید از این منظر مشخص نموده و همه ایده‌ها و پاسخهایی را که می‌تواند مبتنی بر دستگاه فقاهت امامیه طرح گردد، بررسی و ارزیابی نموده، و در نهایت، حکم به انسداد و اضطرار نماید. ثانیاً: اگر به دلیل نبود مجری معصوم (سلام الله علیه)، مبتلا به اضطرار در اجراء هستیم؛ آیا مقصود ایشان این است که عرصه اجراء دین را رها کرده و آن را در اختیار کسانی قرار دهیم که بنایشان بر هدم دین و شریعت است؟ یا اینکه علی‌رغم موافقت با تشکیل حکومت اسلامی، نظرشان بر این است که قوانین شریعت را اجراء نکنیم و آنها را به دلیل عدم پذیرش مردم رها کنیم؟ آیا عدم اجراء شریعت، تنها راه است یا اینکه ایشان به عنوان استاد حوزوی، باید به دنبال احداث طرق مشروعه و کارآمد برای تحقق دین برآیند؟ آیا آن بخشی از حوزه که همیشه سخن از نداری‌ها و ناتوانی‌ها دارد، همت خود را مصروف به حل مسئله‌ها نموده و سپس به اضطرار رسیده؛ یا اینکه از ابتدا در برابر مشکلات و مصائبی که ناشی از زیست مدرن است نه احکام شریعت، سلاح انداخته و خود را مضطر یافته‌اند؟ به نظر می‌رسد، اگر تشیع در طول تاریخ، در مواجهه با مشاکل و فتن، اینگونه عمل می‌نمود و همیشه به دنبال راه‌هایی برای عبور از گردنه‌های صعب العبور نبود، درون جوامع عامه هضم شده و از آن اثری باقی نمی‌ماند. 3⃣ اما درباره نتیجه اولاً: آیا آقای عندلیب، از قوانین بین‌المللی اطلاعی دارند؟ آیا ایشان همه قوانین بین‌المللی را برای مقام اضطرار می‌پذیرند؟ حتی قوانینی که معارضت با شریعت اسلام دارد؟ یا اینکه بخشی از قوانین را می‌پذیرند؟ آیا همین الآن نظام اسلامی در چنین موقعیتی نیست که درون روابط بین الملل قرار گرفته و بخشی از قوانین را نیز پذیرفته است؟ و اگر ایشان ناظر بر حالت کنونی نظام اسلامی، این متن را نوشته‌اند که تحصیل حاصل است و نیازی به نگارش نبود. ثانیاً: هم اکنون مانند همه دورانهای حیات شیعه - چه در عصر حضور و چه در عصر غیبت- «تقیه» به عنوان یک راهبرد استراتژیک مورد توجه زعمای شیعه قرار گرفته است و لیکن، تقیه نیز دارای مراتبی است. قطعاً ایشان قبول دارند که به بیان همه فقهاء امامیه، مرز مراعات تقیه تا آنجایی است که هدم اساس شریعت صورت نگرفته و زوال دین حاصل نگردد. 4⃣ نکته انتهایی دو عامل را می‌توان از مناشیء پیدایش اندیشه «اضطرار» در برخی از اساتید حوزوی دانست: ۱. عدم توجه به ظرفیت فقه امامیه، و مواجهه منفعلانه با موضوعات دنیای مدرن از موضع فقه فردی. ۲. عدم توجه عمیق به دنیای مدرن و اینکه مصائب امروز، ریشه در مدرنیته دارد؛ نه در اجراء احکام شریعت. #نقد_دیدگاه_اضطرار #عصر_اقتدار @Tanbiholomah