﷽ ✅ خلاصه درس تفسیر سوره مبارکه #بقره 📆 جلسه : ۸ ♦️ مفسر : علامه جوادی آملی ♦️ موضوع : الذین یؤمنون بالغيب و يقيمون الصلاة 💎 #مومن تنها به کسی گویند که به #تمام_غیبها ایمان داشته باشد یعنی به خداوند، کتب او، رسالت پیامبران، ملائکه و قیامت. اگر کسی به هیچکدام از اینها ایمان نداشت مادی و #کافر است که تنها اشیای حس شدنی را قبول دارند. اگر هم کسی به یک یا چند تا ازین ۵ غیب ایمان داشت #مشرک است که اینها غالبا توحید در خالقیت و مالکیت جهان را برای خدا میدانند اما برای ربوبیت و رتق و فتق امور جهان، قائل به چند خدایی هستند. مانند بت پرستان. قرآن هم شهادت میدهد که وقتی پیامبران از مشرکان میپرسیدند خالق و مالک جهان کیست میگفتند خداوند اما در ربوبیت و اداره جهان، خداوند را #رب_الارباب و مدیر اصلی اداره کنندگان جهان میدانستند. این ارباب هم مدیران مستقیم جهان و انسانها بودند مانند خدایان متعدد مصری، هندی و یونانی. 🗿 مشرکین و کافران در تمام تاریخ ۳ دسته بوده اند: ۱. توده مردم: اینها دنباله رو بزرگان خود و مقلّد سنت گذشتگان خود در پرستش بتها و خدایان یا کفر به همگی بوده اند و دلیلی نداشته اند و حرفشان فقط «تقدیر اجباری جهان» بوده است. ۲. مستکبران و حاکمان: اینها همیشه حقیقت را می‌دانسته اند اما چون پذیرش وحی را با #منافع خود در تعارض می‌دیدند آنرا نمی‌پذیرفتند. اینها همیشه در برابر حق به زور متوسل میشوند. ۳. علما و دانشمندان: اینها در تمام تاریخ توجیه‌گر شرک و کفر بوده اند و محل اتکای گروه دوم. این گروه خطرناکترینند. ⚔ قرآن گوید در برابر #مستکبران تنها باید جنگید و نابودشان کرد چون حرف حق را میدانند اما با آن میجنگند. به گروه اول، قرآن گوید اگر تقلید میکنید حتما تحقیق کنید که از شخص درستی تقلید کنید تا گمراه نشوید. اما در برابر گروه سوم باید استدلال کرد. این گروه تنها معیار شناخت جهان را «حس» میدانند و آنچه حس شدنی نباشد را جز افسانه و وهم چیزی نمیدانند اگرچه عقل وجودش را بپذیرد. 👈 باید به اینها گفت که اگر شما حس را عامل شناخت میدانید خود به برکت عقل است. استقرا یقین آور نیست اما #تجربه هست! تجربه، حسِّ مکرّری است که در پناه یک قیاس کلی، افاده یقین می‌کند زیرا عقل در یک قیاس کلی گوید همه مواردی که مانند آن تجربه قبلی هستند، همان نتیجه را می‌دهند و لذا فلان مورد مشابه نیز الزاماً همنتیجه ی قبلی می‌شود. این کبرای مذکور را با حس و آزمایشگاه نمیتوان دید و تنها عقل آنرا اثبات میکند. پس حس و تجربه در طول عقل است نه در عرض آن؛ و بدون عقل، تجربه هیچگاه یقین آور نخواهد بود. ایمان شامل اعتقاد، خُلق و عمل است. بین اعتقاد و عمل همیشه یک خُلق و حالت نفسانیست و هرگز عقیده و عمل تماس مستقیمی ندارند. بین عقیده و عمل، اصالت نیز با #عقیده است و عمل، تنها مقدمه ای برای رسیدن به معرفت و عقیده توحیدی است که به یقین منتهی میشود. 🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸 🌼 شنبه ها : #تفسیر_تسنیم( علامه حکیم جوادی آملی ) 🔅اندیشکده رحمت ✳️ @andishkadehrahmat