مقاله علمی پژوهشی در موضوع حکمت متعالیه:
وجود نامحدود خدا بر مبنای قاعده بسیط الحقیقة؛ چالشها و پاسخها
چکیده:
نامتناهی بودن خداوند از جمله مباحث مهم در علوم مختلف اسلامی، بهویژه حکمت متعالیه است. براهین متعددی برای اثبات آن اقامه شده که بسیطالحقیقه از اهم این برهانهاست. با عنایت به تفاسیر مختلف از نامتناهی بودن حق تعالی و تأکید این نوشته بر عدم تناهی وجودی و سلب هرگونه حد و محدودیتی اعم از حدّ ماهوی، حدّ وجودی و حدّ عدمی، پرسش جدی که ذهن انسان را بهخویش جلب میکند، آن است که چگونه می توان از راه برهان بسیطالحقیقه نامتناهی بودن خداوند را ثابت و از اشکالات و چالشهای پیش روی این برهان پاسخ شایسته ارائه نمود. ازآنجاکه وجود، حقیقتی واحد و فارد است، قاعده بسیطالحقیقه در چنین ساحتی اقتضا میکند که وجود حق تعالی تمام هستی را فرا گرفته، متن واقع را به نحو تمام و کمال پر نماید وگرنه از بساطت به دور خواهد بود. دراین میان ضمن تقریر قاعده بسیطالحقیقه و تفسیرهای مختلف از آن و اثبات مقدمات لازم جهت اجرای این قاعده در موضوع مورد ادعا برهان به خوبی مطرح و شبهات مطرح شده در این ساحت به دقت بررسی و پاسخ مناسب داده میشود.
کلیدواژگان:
واجب تعالی، وجود نامحدود خداوند، قاعده بسیط الحقیقه، بساطت وجود، ترکیب وجود و عدم، نامتناهی وجودی
لینک دانلود:
http://qabasat.iict.ac.ir/article_28944.html
#استاد_روحالله_سوری
#مقاله_علمی
#نامحدود_وجودی
#عدم_تناهی_خداوند
#قاعده_بسیطالحقیقه
#بساطت_وجود
@aqlemonavar
مقاله علمی پژوهشی در موضوع حکمت متعالیه:
علم تفصیلی پیشین و قاعده بسیط الحقیقة
چکیده:
مهمترين ساحت علم الهی، علم پيشين یعنی علم ذات به غير، در رتبه ذات است. برخی معتقدند اگر اين علم، تفصيلی و عين ذات باشد، بساطت ذات الهی مخدوش میشود. اما صدرالمتألهين برپایه قاعده «بسيط الحقيقه» ايندو را جمعپذير میداند؛ زيرا تفصيل و تمايز معلوم، غير از تفصيل خود علم است. نظام وجود، تشكيك طولی (علّی) دارد و معلول وجود ضعيفشده علت است. بنابرين، مرتبه بالا (علت) وجود مرتبه پايين (معلول) را بگونهای برتر و بدون نواقص آن، در خود دارد. واجبالوجود، برترين و بسيطترين مرتبه نظام وجود است، پس وجود برتر همه اشياست و علم حضوری او به خويش، علم تفصيلی به اشياء، پيش از آفرينش آنهاست؛ بگونهای كه خود علم بسيط است اما كشفی تفصيلی از اشياء دارد. از سوی ديگر، ذات واجب فاقد حدود و نواقص است. از اينرو برخی معتقدند تقرير ملاصدرا نيز مفيد علم پيشين اجمالی است. بر اساس مباني حكمت متعاليه ميتوان چنين پاسخ داد: حقيقت وجود (وجود برتر اشياء) مانند خطی است كه اجزاء آن تحقق بالفعل ندارند. حدودِ حقيقت وجود، خارج را پر نكردهاند اما حقيقتاً بر آن صادقند، بنابرين فانی و مضمحل در متن وجودند. پس علم وجود برتر به خويش، كاشف از حدود فانی در اوست، بگونهای كه سبب بروز كثرت در ذات نميگردد. معنای «علم اجمالی (بسيط) در عين كشف تفصيلی» همين است. بنابرين، تحقق حدود اشياء در ساحت ربوبی مانند تحقق اضمحلالی اجزاء خط است، يعنی حدود و كثرت زاييده از آن، نفسالامر دارد اما وجود خارجی ندارد.
کلیدواژگان:
علم تفصیلی پیشین، اجمال و تفصیل علم، اجمال و تفصیل معلوم، وجود برتر، حد وجودی.
لینک دانلود:
http://kherad.mullasadra.org/fa/Article/23675
#استاد_روحالله_سوری
#مقاله_علمی
#علم_الهی
#علم_تفصیلی_پیشین
#قاعده_بسیطالحقیقه
#وجود_برتر
@aqlemonavar