من از عهد آدم تو را دوست دارم
از آغاز عالم تو را دوست دارم
چه شبها من و آسمان تا دم صبح
سرودیم نمنم، تو را دوست دارم
نه خطی، نه خالی! نه خواب و خیالی
من ای حس مبهم تو را دوست دارم
سلامی صمیمی تر از غم ندیدم
به اندازه غم تو را دوست دارم
بیا تا صدا از دل سنگ خیزد
بگوییم با هم: تو را دوست دارم
جهان یک دهان شد هم آواز با ما
تو را دوست دارم، تو را دوست دارم
#قیصر_امین_پور
@arayehha
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۳ اردیبهشت جشن اردیبهشتگان
جشن راستی
واژه «اردیبهشت» در گاتها بهصورت «اَشَه» آمده است. «اشه» یا «اَشا» بهمعنی «راستی» و درستی، هنجار و سامان هستی، و یا نظم آفرینش است.
در اوستای نو، اردیبهشت بهصورت «اَشَهوَهیشتَ» بهمعنی «بهترین اَشَه» یا «بهترین راستی» یکی از امشاسپندان "فروزهای پاک و جاوید اهورامزدا" است که خاستگاهش خرد اهورایی است.
در گاهشماری ایرانی، دومین ماه سال و سومین روز هرماه بهنام «اَردیبهشت» است؛ از این روی در اردیبهشتروز "سومین روز" از اردیبهشتماه، بهفرخندگی این همنامی، جشن اَردیبهشتگان از جشنهای آتش برگزار میشود.
مسعود سعدسلمان، سراینده نامدارِ ایرانی، در دوازده قطعه، از ۱۲ ماه ایرانی و در سی قطعه، از نام روزهای ماه ایرانی یاد کرده است. چند بیت از این سرودهها درباره اردیبهشتماه و اردیبهشتروز، چنین است:
بهشت است گیتی ز اردیبهشت
حلال آمد ای مه، می اندر بهشت
بهشادی نشین هین و می خواه مِی
که بی مِی نشستنت زشت است زشت
***
اردیبهشت روز است، ای ماه دلستان
امروز چون بهشت برین است بوستان
زان باده که خرم ازو گشت عیش و عمر
زان باده که گردد ازو تازه طبع و جان
بر بنیان یک باور کهن، امشاسپند اردیبهشت نگاهبان گیاهان روی زمین است و بهیاری او بود که اهورامزدا هنگام آفرینش، گیاهان را برویانید. شاید بر این بنیان است که از اردیبهشتگان با نام دیگر «گلستان جشن» نیز نام بردهاند.
بر این پایه، آیینهای ویژه جشن اردیبهشتگان را چنین میتوان برشمرد:
گستردن خوان سبز بهنشانه زمین سبز و نهادن گلهای بهاری همچون مرزنگوش و یا گل سوری یا گل سرخ آتشی بر این خوان گسترده، افروختن آتش در آتشدان یا افروختن شمع و نهادن آتش فروزان بر خوان اردیبهشتگان، پوشیدن تنپوش سپید، نیایش فردی و همگانی و خواندن اردیبهشتیشت، شادمانی همگانی و گلگشت بهاری.
پختن و خوردن کالهجوش از دیرباز در بهار رایج بوده است.
✍ شاهین سپنتا
🆔 @arayehha
#برگی_از_تقویم_تاریخ
#جشن_اردیبهشتگان
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
به فرخندگی سوم اردیبهشت
جشن گُلِسرخ:
🌸 *اصفهان، شهر گُلِسرخ*
در گاهشماری ایرانی، دومین ماه سال و سومین روز هرماه بهنام «اَردیبهشت» است؛ از این روی در اردیبهشتروز "سومین روز" از اردیبهشتماه، به فرخندگی همنامی، جشن اَردیبهشتگان برگزار میشود.
کوشیار گیلانی، ستارهشناس ایرانی در کتابِ المدخلفیصناعةاحکامالنجوم از اردیبهشتگان با نام دیگر «گلستان جشن» نیز نام برده است. بر بنیاد یک باور کهن، امشاسپند اردیبهشت نگاهبان گیاهان روی زمین است و به یاری او بود که اهورامزدا هنگام آفرینش، گیاهان را برویانید.
براین پایه «جشن گلسرخ» در اصفهان که بسیاری از گردشگران جلوههای آن را در اردیبهشتماه گزارش کردهاند و دلاواله به صراحت از آن نام میبرد، با توجه به برابری زمانی آن با اوایل بهار و زمان شکوفاشدن گلهای سرخ یا گُل سوری یا گُل آتشی، یادماندۀ جشن اَردیبهشتگان "از جشنهای آتش" است که در ایران کهن در روز سوم یا اردیبهشتروز از اردیبهشتماه برگزار میشد.
پیترو دلا واله، جهانگرد ایتالیایی که در دوران صفوی از اصفهان دیدارکرده، به جزئیات دقیقی از آیینهای مرتبط با گل سرخ اشاره کرده است. او در سفرنامه خود از برگزاری جشن ویژه گلسُرخ در موسم گل در بهار اصفهان سخن گفته است.
گلسرخ (/گلسوری/گل آتشی/وَرد/رُز) گلی از تیره گلسرخ Rosaceae است که گلبرگهایش دارای بوی ملایم و مطبوع است و در برخی از مناطق ایران به صورت خودرو میروید و یا پرورش مییابد و گونهای از آن Rosa damascena یا گل گلاب را در باغهای پهناور برای گلابگیری پرورش میدهند.
گل سرخ اصفهان با تأثیر از باورهای مذهبی مردم و شباهتش با گل گلاب یا گل محمدی، گاه در متون مختلف به این نام خوانده شده است
گل سرخ اصفهان در جهان با نام Rosa Ispahan شناخته میشود.
این گل با گلبرگهای صورتی روشن و پُرپَر، یکی از ارقام گل گلاب یا Damask rose است. گل سرخ اصفهان، درختچهای باغی با گلهای خوشهای بسیار معطر و مقاوم به بیماریها، دوره گلدهی نسبتاً طولانی، مقاوم به خاکهای ضعیف، و آب و هوای سخت است.
نقش گل سرخ اصفهان را که جلوهای از باغهای پردیس ایرانی است، بر متون تاریخی و ادبی، بناهای تاریخی، و دستبافتههای مردمان هنرمند این شهر میتوان یافت.
شاید هیچ شهری در دنیا به اندازه اصفهان نامش با گل سرخ پیوند نخورده باشد و پس از «نصفجهان» پرآوازهترین عنوان برای اصفهان «شهرِ گل سرخ» بوده است.
امید است که این گل دوباره به بخشی از جاذبههای طبیعی این شهر تاریخی تبدیل شود و بارِ دیگر آوازه گلهای سرخ اصفهان از شرق تا غرب عالمگیر شود.
👈 برگرفته از کتاب *اصفهان شهر گل سرخ* پژوهش و نگارش: شاهین سپنتا
"در دست انتشار"
🆔 @arayehha
#برگی_از_تقویم_تاریخ
#جشن_گل_سرخ
بدرقه
حرفِ اضافۀ «به» در اصل بَد یا پَد بودهاست و امروزه نیز هنوز با تلفظِ بِد کاربردِ محدودی دارد:
بِدان: به آن
بِدین: به این
بِدین ترتیب: به این ترتیب
بِدین وسیله: به این وسیله
واژۀ بَدرَقة یا بَذرَقة عربیشدۀ (مُعرّبِ) بَدرَهِ فارسی است، که مرکب از دو جزءِ بَد (به) + ره (راه) است.
بدرقه یعنی به راه با کسی رفتن برای محافظتش.
بعضی فرهنگنویسانِ عربی جزءِ اولِ بدرقه، یعنی بد، را همان واژۀ بد (مقابلِ خوب) پنداشته و در ریشهشناسیاش به خطا رفتهاند و آن را «راهِ بد» (!) معنی کردهاند:
البَذرَقة مأخوذة مِن بَد و راه في الفارِسیة و مَعناهُ الطّریقُ الرّديء. (ذیلِ اقربالموارد)
#واژهشناسی
@arayehha
همکلاسی
برخی معتقدند این ترکیب غلط است و بهجای آن باید گفت «همکلاس»، همچنانکه «همدرس» گفته میشود و نه «همدرسی». ... «هم»، پیشوند اشتراک، چون بر سر اسم درآید، بر شخصی دلالت میکند که در مفهوم آن اسم با دیگری شریک است، چنانکه «همکار» یعنی «شریک در کار» یا «کسی که دارای کار مشترک با دیگری است» و «هموطن» یعنی «کسی که دارای وطن مشترک با دیگری است» و جز اینها.
پاسخ:
در فارسی هرگاه پیشوند «هم-» به اسم مکان بپیوندد، ممکن است پسوند «-ی» نیز به آنها افزوده شود، مانند «هماتاقی»، «همحجرهای»، «همخوابگاهی»، «همدهاتی»، «همسلولی»، «همشهری»، «همکلاسی»، «هممحلهای»، «هممدرسهای»، و «همولایتی». برخی از این واژهها گونۀ بدون پسوند «-ی» هم دارند، مانند «هماتاق»، «همکلاس»، و «هممحله»، و برخی دیگر ظاهراً فقط با پسوند «-ی» بهکار میروند، مانند «همشهری» و «هممدرسهای». هریک از این واژهها بهمعنی کسی است که با دیگری در یک ... (اتاق، حجره، خوابگاه، ...) بهسر میبرد.
مقایسۀ «همکلاسی» با «همدرس» قیاس درستی نیست، چون «درس» اسم مکان نیست.
به افزوده شدنِ همزمانِ پیشوند و پسوند به یک پایه «اشتقاق ناپایگانی» یا «اشتقاق مضاعف» میگوییم. واژههایی مانند «همشهری» و «ناپدری» و «نارضایتی» بر پایۀ این الگو ساخته شدهاند.
از سوی دیگر، واژههای دیگری نیز هستند که فقط از پیشوند «هم-» و اسم مکان ساخته میشوند و ظاهراً پسوند «-ی» به آنها نمیپیوندد، مانند «همبستر»، «همپالکی»، «هممنزل»، «هممیهن»، و «هموطن». افزوده نشدنِ این پسوندِ «-ی» به هریک از این واژهها دلیل متفاوتی دارد که در اینجا به آنها نمیپردازیم.
فرایند ساخت اسم از «"هم-" + اسم مکان + "-ی"» کمابیش زایا است و همچنان میتوان با این الگو واژههای جدیدی ساخت. برای مثال، اگر فارسیزبانانْ «گروهِ» تلگرامی را اسم مکان درنظر بگیرند و عضوهای دیگرِ یک گروه تلگرامی را «همگروهیِ» خود بخوانند، طبق قواعد ساختواژیِ زبان فارسی واژه ساختهاند.
کوتاه آنکه «همکلاسی» درست است و بهفرض اگر بخواهیم «همکلاسی» را غلط بینگاریم، به همین قیاس، باید «هماتاقی»، «همحجرهای»، «همخوابگاهی»، «همدهاتی»، «همسلولی»، «همشهری»، «هممحلهای»، «هممدرسهای»، و «همولایتی» را هم غلط بهشمار آوریم، که البته پذیرفتنی نیست.
فرهاد قربانزاده
@arayehha
▫️
بلبل به چمــن زان
گل رخسار نشان دید
پــروانه در آتش شد و
اســرار عیان دید
عارف صفت روی تو
در پیر و جوان دید
یعنی همه جــا عکس
رخ یـــار توان دید
#شیخ_بهایی
@arayehha
🌸 سوم اردیبهشت، سالروز تولد #شیخ_بهایی و #روز_ملی_کارآفرینی گرامی باد.
سوم اردیبهشت مصادف با بزرگداشت شیخ بهایی به نام مردمانی خورده که ارزش خلق میکنند؛ مردان و زنانی که رفع مشکلات را در اولویت قرار دادهاند، بیآنکه از مواجه با سختیها و کمبودها دلسرد شوند.
مشکلات پیش روی کارآفرینان در دو دسته خلاصه میشوند؛ بخشی که مربوط به دولت و قوانین و زیرساختها و بیمه و مالیات است و بخشی دیگری که ناشی از مشکلات اکوسیستم امروزی جامعه و عدم سنخیت روحیه ما با کارآفرینی است.
این روز با روز جهانی کارآفرینی یعنی ۱۷ نوامبر متفاوت و مناسبتی مختص به تقویم ملی ایران است که در ۱۱ آبان سال ۱۳۸۶ با مصوبه ۶۱۱ جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی تعیین شد.
سوم اردیبهشت روز بزرگداشت #شیخبهایی، حکیم و همهچیزدان، عارف، منجم، ادیب، ریاضیدان، مورخ، دانشمند و مهندس خلاق قرن ۱۰ و ۱۱ هجری در دانشهای فلسفه، منطق،هیئت و ریاضیات بوده و بیش از ۹۵ رساله و کتاب در زمینههای مختلف علوم از خود برجای گذاشته است.
@arayehha
محمدسعید میرزایی ۲۴ آذر ۱۳۵۵ در کرمانشاه دیده به جهان گشود. او از دهۀ ۷۰ فعالیت ادبی خود را آغاز کرد و با تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی موفق به اخذ مدرک دکترای این رشته شد. میرزایی را میتوان از تأثیرگذاران غزل معاصر دانست که فضای تازهای را به شعر معاصر وارد کرده است. او ترانه نیز مینویسد و با خوانندگان ملی همکاری دارد. وی سرو بلورین سه دوره جشنوارۀ بینالمللی شعر فجر را کسب کرده و کنگرههای متعددی را داوری کرده است. در میان آثار او میتوان از «عهد عقیق»، «قصاید رضوی»، «الواح صلح» و «فرجام» نام برد.
#معرفی_شاعر #محمدسعید_میرزایی
📜 @arayehha