✅ از علی آموز ... (15) 🔹 آیا همه اهل علم واقعاً عالِمند؟ 🌷امام علی (ع): عالم فقط کسی است که علمش او را به سمت #ورع ، #تقوا و زهد در دنیای فانی بکشاند و شیدای بهشتش کند؛ نه هر کسی که علم دارد. ✍️ شرح: #ورع یعنی دوری از #گناه. #تقوا یعنی انجام #واجبات و ترک #حرامها. فقط کسی که این دو ویژگی را دارد، عالم است. 📖 إنَّمَا الْعَالِمُ مَنْ دَعَاهُ عِلْمُهُ إِلَى الْوَرَعِ وَ التُّقَى وَ الزُّهْدِ فِي عَالَمِ الْفَنَاءِ وَ التَّوَلُّهِ بِجَنَّةِ الْمَأْوَى‏ 📚 تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص: 48

✅ تنها چیزی که پیامبر اکرم (ص) از آن #تبعیت می کرد، چه بود؟ 🌷 سخن خدا در قرآن: ای محمد! اعلام کن: من به شما نمى ‏گويم كه گنجينه ‏هاى خدا نزد من است. غيب هم نمى ‏دانم و نمى ‏گويم فرشته ‏ام؛ من فقط از آنچه از طرف خدا به من وحى شده، #تبعیت مى ‏كنم. ای محمد! بگو: آيا کور و بینا یکسانند؟! اگر یکسان نیستند، پس چرا نمى ‏انديشيد؟! ( انعام، 50) ✍️ شرح: پیامبر اکرم (ص) فقط از دستوراتی که خدا به او وحی کرده بود، #تبعیت می کرد. #تبعیت از وحی یعنی انجام #واجبات و ترک #محرّماتی که خدا تعیین کرده است. 📖 قلْ لا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدي خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَ لا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ ما يُوحى‏ إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمى‏ وَ الْبَصيرُ أَ فَلا تَتَفَكَّرُونَ (50 انعام) آیه شماره 142

✅ خدا به وسیله قرآن، چه کسانی را هدایت می کند؟ 🌷 سخن خدا در قرآن: از سوى خدا براى شما نور و كتابى روشنگر آمده است. خدا به وسيله آن، كسانى را كه از عوامل رضایت خدا #تبعیت كنند، به سمت راه‏هاى امنیت و سلامت راهنمايى مى ‏كند، و آنان را از تاريكى‏ ها به سوى روشنايى بيرون مى ‏برد و آنها را به صراط مستقیم هدایت می کند. ✍️ شرح: خدا به وسیله قرآن، کسانی را هدایت می کند که از عوامل رضایت خدا #تبعیت کنند. عوامل رضایت خدا همان انجام #واجبات و ترک #محرمات است که تبعیتش موجب رضایت خداست. تبعیت از دستورات #واجب و #حرام، آثاری دارد. خدا به این وسیله: 1. انسانها را به سمت راه‏هاى امنیت و سلامت راهنمايى مى ‏كند 2. آنان را از تاريكى ‏ها به سوى روشنايى بيرون مى برد 3. آنها را به صراط مستقیم هدایت می کند. 📖 يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثيراً مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتابِ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثيرٍ قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبينٌ * يَهْدي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَ يَهْديهِمْ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقيمٍ (15 و 16 مائده) آیه شماره 143

✅ پرسش و پاسخ از آیت الله خوشوقت 🌷 عقل و جهل (23) س: با توجه به روایت «الْعَقْلُ دَلِيلُ الْمُؤْمِنِ» آیا هر چه عقل بیشتر تقویت شود، راه دقیق تر و عمیق تر مشخص می شود و به تبع آن، کمال بیشتری حاصل می شود؟ ج: کسی که عقل ندارد، نه ایمان دارد و نه می تواند طبق دستور خدا کار کند. او عقل ندارد، در حالی که معیار تکلیف، عقل است. اگر عقل بود، نصف قضیه حل است. عقل به انسان یاد می دهد که فرمان خدا را چگونه باید اجرا کرد. جاهایی پیش می آید که انسان مردّد می شود و عقل کمک می کند که این جور یا آن جور انجام بده. مثلاً ماه رمضان به تابستان افتاده است و من هم مأمورم. چه کنم که روزه بگیرم؟ عقل به انسان می گوید: «اگر بخواهی روزه ات ادامه پیدا کند، نباید در گرما زیر آفتاب بروی. آن وقت تشنه می شوی و باید آب بخوری. حرکات زیادی که عطش آور است را نباید انجام دهی. اگر انجام دهی، باید آب بخوری.» عقل این ها را به انسان یاد می دهد. اگر دلالت کرد و من هم تبعیت کردم، می توانم در روزهای طولانی تابستان، روزه را سالم بگیرم؛ و الّا اگر زیر آفتاب بروم و مَشتی گری کنم، تشنه می شوم و باید روزه را بخورم. عقل این جور به انسان کمک می کند. یا اینکه به انسان می گویند: «با صدام بجنگید.» این وظیفه است. عقل یاد می دهد از کجا شروع کنیم و چه طور شروع کنیم و کجا برویم و کجا نرویم. همه ی این ها را باید عقل بگوید. اگر عقل بود، خوب می شود. اگر نبود، مشکل پیش می آید. س: اگر فلسفه عقل را تقویت می کند، آیا می توان این نتیجه را گرفت که هر کس طالب کمال بیشتر است، باید فلسفه هم بخواند؟ ج: باید ندارد؛ اما گاهی عقل کافی است و لزومی ندارد؛ ولی اگر عقل کافی نبود و متوسط بود، کمک بزرگی است؛ منتهی پذیرفتن مسائل فلسفی از نظر شرع واجب نیست. عقایدی در آنجا هست که با شرع موافق نیست؛ مثلاً بعضی می گویند: «معاد، جسمانی نیست.» این مطرح است؛ ولی درست نیست و مخالف صریح قرآن کریم است. حتی آنچه که با شرع مخالف نیست هم پذیرفتنش واجب نیست؛ چون بر اثر زمان عوض می شود؛ چون استدلال فقط عقلی است و عقل تقویت می شود و این اثر را دارد. س: شما فرمودید: «وقتی رسائل خوان شدید، آن وقت فلسفه را شروع کنید.» آیا اگر هرگز فلسفه نخواندیم، ایرادی دارد؟ ج: ایرادی ندارد؛ ولی ذهن شما دقت کافی و لازم را نخواهد داشت. تا چشم باز کند، نقطه ضعف را نمی بیند و اشتباه می کند. فلسفه خواندن چون با دلائل عقلی است، به مغز فشار می آورد. چون ادامه دارد، هر روز قوت پیدا می کند؛ اما مسائلی که فشار مغزی ندارد، سهل و آسان است و ذهن را تنبل بار می آورد؛ لذا زود نمی تواند نقاط ضعف را ببیند؛ لذا انسان می بیند بعضی ها غلط های بزرگی مرتکب می شوند و نمی فهمند. این برای همان سادگی ذهن است که کار نکرده است. فلسفه، وحی منزل نیست؛ اما این خوبی را دارد که با دلائل عقلی کار می کند و فشار ذهنی می آورد. کتاب های آن کمی مشکل است. این به راه می افتد. وقتی به راه افتاد، در طول زندگی در هر شأنی از شؤون دنیا به درد می خورد. 📚 آثار بندگی، آیت الله عزیز خوشوقت 🔸 ادامه دارد ...

✅ اهمیت ماه رمضان چقدر است؟ 🌷 پیامبر اکرم (ص): اگر بنده خدا مى ‏دانست كه ماه رمضان چيست [و چه فوایدی دارد]، دوست داشت تمام سال، ماه رمضان باشد. 📖 لوْ يَعْلَمُ اَلْعَبْدُ مَا فِي رَمَضَانَ لَوَدَّ أَنْ يَكُونَ رَمَضَانُ اَلسَّنَةَ 📚 بحار الأنوار ج ۹۳ , ص ۳۴۶

✅ درس اخلاق آیت الله خوشوقت 🔹 ماه رمضان، ماه توبه 🌺 يکي از آثار و نتايج مثبت و خوب ماه مبارک رمضان به برکت روزه، اين است که هر روز و هر شب عده‌ ای از انسان‌ های روزه‌ دار در اثر گرايش به خوبی‌ ها و #تقوا و اطاعت فرمان خدا از گذشته‌ها #توبه می‌کنند. فکر می‌کنند و می‌بينند اگر کار بدی می‌کرده‌اند، برمی‌گردند و زندگی را #اصلاح می‌کنند. اينها کسانی هستند که قبلاً در اثر گناه و معصيت، مستوجب عذاب جهنّم شده بودند و حالا آزاد می‌شوند، #توبه می‌کنند و خدا به برکت #توبه، آنها را آزاد می‌کند. اينها چقدرند؟ خيلی زيادند. هر شب زيادتر می‌شوند؛ چون وقتی‌ روزه بيشتر می‌شود، اين گرايش شديدتر می‌شود.

✅ روزه ی چه کسانی در رشد ایمانشان اثر ندارد؟ 🌷 امام صادق (ع): روزه اين افراد اثر ایمانی ندارد: 1️⃣ كسي كه از امام جامعه نافرماني می كند. 2️⃣ برده فراری، البته تا زمانی كه نزد اربابش برگردد. (در زمان ما مصداق ندارد.) 3️⃣ زني كه از شوهرش اطاعت نمی کند، البته تا وقتی كه توبه كند و مطیع او شود. 4️⃣ فرزندی كه از والدینش نافرمانی می کند، البته تا وقتی كه مطیع شود. ✍️ شرح: انجام #واجبات باعث رشد ایمان می شود، اما ارتکاب #گناهان باعث سقوط ایمان می گردد. 📖 لاَ صِيَامَ لِمَنْ عَصَى اَلْإِمَامَ وَ لاَ صِيَامَ لِعَبْدٍ آبِقٍ حَتَّى يَرْجِعَ وَ لاَ صِيَامَ لاِمْرَأَةٍ نَاشِزَةٍ حَتَّى تَتُوبَ وَ لاَ صِيَامَ لِوَلَدٍ عَاقٍّ حَتَّى يَبَرَّ. 📚 دعائم الإسلام جلد۱ , صفحه۲۶۸

🔹 از علی آموز ... (16) 🌹راه رسیدن به مکارم اخلاقی چیست؟ ✅ امام علی (ع) : اگر مشتاق رسیدن به مکارم اخلاقی هستی، پس، از انجام #حرامها دوری کن. 📖 إذَا رَغِبْتَ فِي الْمَكَارِمِ فَاجْتَنِبِ الْمَحَارِمَ 📚 تصنيف غرر الحكم و درر الكلم، ص: 317

✅ تکلیف کسانی که نمی توانند روزه بگیرند، چیست؟ 🌷 سخن خدا در قرآن: در روزهای مشخص ماه رمضان روزه بگیرید! اما هر کدامتان که در ماه رمضان، بیمار یا در سفر بودید، روزهای دیگری را پس از ماه رمضان روزه بگیرید! بر کسانی هم که روزه گرفتن برایشان طاقت‌فرساست، واجب است به جای آن، برای هر روز، یک وعده غذا به فقیر بدهند. این مقدار، واجب است؛ بنابراین هرکس به میل خودش وعده‌های بیشتری بدهد، به نفع خود اوست و اگر بدانید، روزه گرفتن هم به نفع خودتان است. 📖 أيَّاماً مَعْدُوداتٍ فَمَنْ كانَ مِنْكُمْ مَريضاً أَوْ عَلى‏ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ وَ عَلَى الَّذينَ يُطيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعامُ مِسْكينٍ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْراً فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ وَ أَنْ تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ (بقره، 184) آیه شماره 351

✅ تمام هدف ماه رمضان چیست؟ تکلیف همگان در این ماه چیست؟ 🌺 امام خامنه ای: از بزرگترين اهداف روزه ى ماه رمضان يا شايد بشود به يك معنا گفت: «تمام الهدف» ، #تقواست. «لعلكم تتّقون.» و اين دست ماست. مردم بايد هركدام خودشان، و اگر بتوانند ديگران را اصلاح كنند. اين، مخصوص معمّمين نيست. (17/ 11/ 1372) ✍️ شرح: تقوا یعنی انجام #واجبات شرعی و قانونی، و ترک #محرمات شرعی و قانونی پند 8

✅ عواقب معنوی روزه خواری چیست؟ 🌷امام صادق (ع): هر کس یک روز از ماه رمضان را عمدا روزه نگیرد، روح ایمان از او خارج خواهد شد. 📖 منْ أَفْطَرَ يَوْماً مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ خَرَجَ مِنْهُ رُوحُ اَلْإِيمَانِ. 📚 بحار الأنوار , جلد۹۳ , صفحه۲۸۲

✅ پرسش و پاسخ از آیت الله خوشوقت 🌷 عقل و جهل (24) س: نیاز طلبه به فلسفه چقدر است؟ ج: فلسفه علم بشری است. بشر گاهی حرفِ درست می زند و گاهی هم حرف نادرست. فلسفه هم مثل علم بشری است؛ لذا بعدی ها قبلی ها را رد می کنند. مرحوم ملاصدرا خواجه را رد می کند. خواجه، بوعلی سینا را رد می کند و همه، یکدیگر را. بعدی ها رد می کنند، چون کار، کارِ عقل انسانی است و عقل انسانی به تدریج قوی تر می شود و اطلاعات علمی اش بیشتر می شود؛ لذا تمام انظار عقلی، آینده اش بهتر از گذشته است؛ منتهی فلسفه یک امتیاز دارد. اثبات و نفی در فلسفه با دلیل عقلی انجام می گیرد نه نقلی. تعبد در آن نیست. به مغز فشار می آورند که دنبال دلیل و برهان برود و ثابت کند که این خوب است یا بد؛ چون عقل کار می کند، ورزش می کند و به تدریج قوی تر می شود. یکی از آثار فلسفه این است که عقل انسان در تشخیص خوب، بد، غلط و صحیح قوت پیدا می کند. در غیر فلسفه چنین حالتی نیست؛ چون مثلاً در فقه تعبد است و دیگر انسان بدون زحمت فکر، می پذیرد؛ اما در فلسفه این طور نیست. دلیل در فلسفه فقط باید عقلی باشد؛ لذا عقل به کار می افتد؛ ورزش و تمرین می کند و روز به روز رشد می کند. نتیجه ی رشد آن این است که در طول زندگی، در تمام شؤون زندگی بهتر می فهمد. مرحوم امام با اینکه علوم جدید نخوانده بود، اما توانست این کارها را بکند. این برای همان تقویت های عقلی با استدلالات عقلی بود. ایشان در طول سال های دراز فلسفه درس داده بود. این ها چیزهایی را می فهمند؛ اما فقیه صِرف، آن حالت را ندارد. از این جهت باید خواند.