ذیل آیه شریفه «وَ اللّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرٌ» هم شاهد ارزنده ای است بر این مطلب که خداوند می داند که چه کسی علی رغم احتیاجش انفاق کرده و چه کسی انفاقش چنین نبوده است، و یا چه کسی به فقیر حقیقی کمک کرده است و چه کسی به محتاج مشکوک؟
3- موضوع و محتوی انفاق در آیات شریفه 262، 263 و 265 سوره بقره، موضوع انفاق مال و ثروت است. خداوند در این آیات می فرماید: از اموال و ثروتتان مانند لباس، خانه، خوراک، دارو، کتاب و لوازم التّحریر، ابزار کار و مانند اینها به دیگران کمک کنید؛ ولی از آیه سوم سوره بقره می توان استدلال کرد که موضوع انفاق گسترده تر و در برگیرنده تمامی نعمت ها و روزیهایی است که خداوند به انسان بخشیده است. در این آیه که در مقام بیان اوصاف متّقین است، خداوند در اطلاق یکی از صفت های افراد باتقوا می فرماید: «وَ مِما رَزَقْناهُمْ ینْفِقُونَ» [متّقین ] از [تمام ] آنچه که ما به آنان روزی داده ایم، انفاق می کنند.[6]
بنابراین، موضوع انفاق طبق این آیه شریفه، عام است و تمامی روزیهای خداوند را در بر می گیرد.
مانند: الف- علم و دانش، علما و دانشمندان باید از دانش خود به دیگران انفاق کنند و به آنان بیاموزند، و گرنه همچون محتکران کالا، در دادگاه عدل الهی، مورد بازخواست واقع می شوند.
در روایتی وارد شده است که
«تفسیر پیام قرآن» جلد 6، صفحه 227 به بعد.
[2] بحار الانوار، چاپ بیروت، جلد 67، صفحه 186.
[3] نهج البلاغه، کلمات قصار، کلمه 237.
[4] این آیه شریفه(265 سوره بقره) شاهد دیگرى است در بحث مربوط به مثل ششم درباره این موضوع که منظور از مثل(مثل ششم) مال انفاق شده نیست، بلکه شخص انفاق کننده است. چه در این آیه شریفه به صراحت، شخص انفاق کننده به باغ و بوستان تشبیه شده است.
[5] کلمه «جنّت» از کلمه «جنّ» گرفته شده است که به معناى« پوشش» است. بدین جهت باغ را جنّت گفته اند که درختان آن، زمین را مى پوشاند. بنابراین، هر باغى جنّت نیست و نیز«جِنّ» را به واسطه آن که موجود نامرئى و مخفى و پوشیده است بدین نام مى خوانند. همچنین «مجنون» را به اعتبار پوشیده و بى کار شدن عقل، بدین نام مى نامند.
✅ پرسش و پاسخ از آیت الله خوشوقت
🔹 درباره تقوا (شماره 29)
س: مدتهاست به رفیق بازی مبتلا شده ام و این کار خسران های مادی و معنوی زیادی برایم داشته است؛ چاره چیست؟
ج: عقل نداری؟ چرا؟ وقتی می بینی ضرر دارد، چرا می کنی؟ تصمیم بگیر؛ ان شاء الله برمی گردی.
س: چقدر باید به دوست بها داد؟
ج: دوستی نسبت به همه ی مسلمانان هست، اما هر کدام به اندازه ی تقوایشان.
س: مدتی است به یک پسر علاقه مند شده ام. آیا صِرف اینکه از او خوشم می آید، نگاه کردن به او لذت و گناه حساب می شود؟ برای رفع این علاقه و زیاد شدن محبت به خدا چه کنم؟
ج: شیطانی است. برای رفع آن باید دو کار انجام دهی: اول اینکه دیگر او را نبینی و دوم اینکه صدای او را نشنوی. این گونه کم کم خاموش می شود.
✅ ادامه دارد ...
📚 منبع: آثار بندگی، آیت الله خوشوقت
✅ چرا نماز؟ (شماره 27)
🔹 وسیله امتحان شیعه!
🌷 امام صادق (ع ) :
شیعیان ما را با سه مسأله امتحان کنید:
1️⃣ اهمیت به اوقات #نماز، که آیا سر وقت به جا می آورند یا نه؟
2️⃣ حفظ اسرار، یعنی در حفظ اسرار ما نزد دشمنان ما چگونه اند؟
3️⃣ از نظر مالی، مواساتشان با برادران دینی شان چگونه است؟
📖 امْتَحِنُوا شِيعَتَنَا عِنْدَ ثَلَاثٍ عِنْدَ مَوَاقِيتِ الصَّلَاةِ كَيْفَ مُحَافَظَتُهُمْ عَلَيْهَا وَ عِنْدَ أَسْرَارِهِمْ كَيْفَ حِفْظُهُمْ لَهَا عِنْدَ عَدُوِّنَا وَ إِلَى أَمْوَالِهِمْ كَيْفَ مُوَاسَاتُهُمْ لِإِخْوَانِهِمْ فِيهَا.
📚 خصال صدوق ، ج ۱، ص ۱۰۳
✅ شرط استجابت دعاها چیست؟
🌷 سخن خدا در قرآن:
ای محمد! وقتی بندگانم درباره من از تو می پرسند، من که خودم به آنها نزدیکم. هر گاه کسی مرا صدا بزند و چیزی بخواهد، پاسخ می دهم.
بنابراین آنها هم باید با اطاعت از دستورات #واجب و #حرامم دعوت مرا اجابت کنند و فرماندهی مرا بپذیرند تا از این طریق، خودشان در معرض رشد و هدایت قرار گیرند.»
📖 و إِذا سَأَلَكَ عِبادي عَنِّي فَإِنِّي قَريبٌ أُجيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجيبُوا لي وَ لْيُؤْمِنُوا بي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ (بقره، 186)
آیه شماره 354
✅ وظیفه همه ما چیست؟
🌷 امام خامنه ای:
همه به وظائفشان عمل كنند؛ سعى كنيد. سعى كنيد. ما كه عرض مى كنيم همه به وظائفشان عمل كنند، اين معنايش اين نيست كه حالا ما به همه ى وظائفمان، خودمان عمل مى كنيم؛ نه، «و ما ابرّئ نفسى»؛ بايد سعى بكنيم ديگر؛ تلاشمان اين باشد؛ #تقوا اين است. #تقوا يعنى تلاش و مراقبت براى انجام وظيفه؛ اين معناى #تقواست. اين تلاش را داشته باشيم، يك وقت هم اگر چنانچه لغزشى پيش آمد، آن وقت خداى متعال عفو خواهد كرد؛ خداى متعال آن وقت از لغزشهاى ما خواهد گذشت؛ آن وقتى كه ما مراقب باشيم. (03/ 05/ 1388)
✍️ شرح: #تقوا یعنی انجام #واجبات و ترک #محرمات در زندگی فردی و اجتماعی
پند 140
✅ چرا شیرینی عبادت را نمی چشیم؟
🌹 امام صادق (ع):
دنبال شیرینی عبادت بودم. آن را در ترک #گناه یافتم.
📖 طلَبْتُ حَلاَوَةَ اَلْعِبَادَةِ فَوَجَدْتُهَا فِي تَرْكِ اَلْمَعْصِيَةِ
📚 مستدرک الوسائل , جلد۱۲ , صفحه۱۷۳
🌺 توصیه های امام کاظم (ع) به هشام (شماره 2):
✅ عاقل کسی است که حلالها او را از شکر نعمتهای خدا باز ندارد و #حرامها بر مقاومت او غلبه نکند.
📖 إنَّ اَلْعَاقِلَ اَلَّذِي لاَ يَشْغَلُ اَلْحَلاَلُ شُكْرَهُ وَ لاَ يَغْلِبُ اَلْحَرَامُ صَبْرَهُ
📚 تحف العقول , جلد۱ , صفحه ۳۸۳ به بعد
✅ چرا فقط خدا و چرا فقط دستورات خدا؟
🌷 سخن خدا در قرآن:
بندگان خدا! مولای شما قطعاً خداست؛ نه غیر او؛ همان خدایی که کرات آسمانی و زمین را در شش روز آفرید و سپس بر مسند مدیریت و فرمانروایی جهان هستی مستقر شد؛ همان خدایی که روز را ـ که شتابان به دنبال رسیدن به شب است ـ با پرده شب می پوشاند؛ همان خدایی که خورشید، ماه و ستارگان را که مدیریتشان تحت فرمان خود اوست، آفریده. بندگان خدا! بیدار شوید و بدانید که هم آفرینش تمام هستی، منحصراً کار خداست و هم فرمان مدیریتش منحصراً به دست اوست. سود ثابت و تمام نشدنی هم از همین ربّالعالمین است و در دست او؛ نه غیر او.*
بنابراین باید این مولایتان را هم آشکارا و هم پنهانی صدا بزنید و خواستههایتان را از او بخواهید؛ نه از غیر او. و از این دستور خدا نباید تعدّی کنید؛ چون او کسانی را که از دستوراتش تعدّی می کنند، قطعاً دوست ندارد.
📖 إنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ في سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوى عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهارَ يَطْلُبُهُ حَثيثاً وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومَ مُسَخَّراتٍ بِأَمْرِهِ أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ تَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمينَ * ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعاً وَ خُفْيَةً إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُعْتَدينَ (اعراف، 54 تا 55)
آیه شماره 355
✅ از علی آموز ...
🔹 معیار هر حرکت یا هر توقف در زندگی چه باید باشد؟
🌷 امام علی:
در زندگی، جز بر اساس #تقوا و #اطاعت از خدا پیش نرو و نایست، تا به پیروزی و روش محکم زندگی دست یابی.
✍️ شرح: معیار هر حرکت و هر توقف انسان باید #تقوا و #اطاعت از خدا یعنی انجام #واجبات و ترک #گناهان باشد.
📖 لاَ تُقَدِّمْ وَ لاَ تُحْجِمْ إِلاَّ عَلَى تَقْوَى اَللَّهِ وَ طَاعَتِهِ تَظْفَرُ بِالنَّجْحِ وَ اَلنَّهْجِ اَلْقَوِيمِ .
📚 غرر الحکم و درر الکلم , جلد۱ , صفحه۷۵۶
✅ معیار قرآن برای تعیین بهشتیان و جهنمیان چیست؟
🌺 امام حسن ( ع):
قرآن در صحنه قيامت ، مردم را به دو دسته تقسيم میكند:
1️⃣ كسانى كه به دستورات #واجب و #حرام قرآن عمل نموده، #حلال و #حرام آن را همانگونه كه هست بجا آورده و آیات متشابه آن را پذيرفتهاند، قرآن اينان را به سوى بهشت جاويدان هدايت می نمايد.
2️⃣ آنان كه دستورات #واجبش را ضايع نموده و #محرّماتش را حلال شمرده و آن را رعایت نکرده اند، قرآن آنها را به سوى جهنّم روانه میکند.
📜 «إنَّ هذا القُرآنَ يَجِئُ يَوْمَ القِيمَةِ قائِدا وسائِقا يَقُـودُ قَوْما إلَى الجـَنـَّةِ أَحَلُّوا حَلالَهُ وَحَرَّمُوا حَرامَهُ وآمَنُوا بِمُتَشابِهِهِ ويَسُـوقُ قَوْما إلَى النـّارِ ضَيَّعُوا حُدُودَهُ وأَحْكامَهُ وَاسْتَحَلُّوا حَرامَهُ.»
📚 ارشاد القلوب، ديلمى، ص۱۰۳
⚫️ موعظه ای از امام حسین (ع)
📣 اي فرزند آدم! کمی فکر کن و با خودت بگو: پادشاهان دنيا کجا هستند؟ آنان که دنياي ويران را آباد کردند، کجا هستند؟ آنها که نهرهاي آب را روان ساختند و شهرها بنا را کردند، همه را با ناراحتي گذاشتند و رفتند و گروهی ديگر وارث آنان شدند. ما هم در آينده ای نزديک به آنان ملحق مي شويم.
📣 اي فرزند آدم! به ياد جایی باش که بر زمين می افتی و می میری. به یاد قبرت باش! به ياد روزي باش که در پيشگاه خدا قرار می گيري و اعضاي بدنت به ضررت گواهي می دهند؛ آن روز که قدمها می لغزد و جانها به گلو می رسد. در آن روز، گروهي روسفيد و گروهی سيه رو می شوند و رازهاي پنهان همه، آشکار می شود و ترازوی عدالت بر پا می شود.
📣 اي فرزند آدم! به ياد آور مردن پدران، نياکان و فرزندانت را که چطور بودند و چگونه وارد قبر شدند. تو هم در آينده ای نزديک به همان مکان خواهی رفت و براي ديگران عبرت خواهي شد.
✍️ شرح: نتیجه یاد مرگ و قبر و قیامت باید تصمیم قوی تر بر انجام #واجبات و ترک #گناهان باشد و جبران نواقص حق الله و حق الناس. در این صورت یاد مرگ هم برای دنیا سودمند است و هم برای آخرت.
📖 يا ابْنَ آدَمَ تَفَکَّرْ وَ قُلْ أَيْنَ مُلُوکُ الدُّنْيَا وَ أَرْبَابُهَا الَّذِينَ عَمَرُوا وَ احْتَفَرُوا أَنْهَارَهَا وَ غَرَسُوا أَشْجَارَهَا وَ مَدَّنُوا مَدَائِنَهَا فَارَقُوهَا وَ هُمْ کَارِهُونَ وَ وَرِثَهَا قَوْمٌ آخَرُونَ وَ نَحْنُ بِهِمْ عَمَّا قَلِيلٍ لَاحِقُونَ يَا ابْنَ آدَمَ اذْکُرْ مَصْرَعَکَ وَ فِي قَبْرِکَ مَضْجَعَکَ وَ مَوْقِفَکَ بَيْنَ يَدَيِ الله تَشْهَدُ جَوَارِحُکَ عَلَيْکَ يَوْمَ تَزِلُّ فِيهِ الْأَقْدَامُ وَ تَبْلُغُ الْقُلُوبُ الْحَناجِرَ وَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ وَ تَبْدُو السَّرَائِرُ وَ يُوضَعُ الْمِيزَانُ لِلْقِسْطِ يَا ابْنَ آدَمَ اذْکُرْ مَصَارِعَ آبَائِکَ وَ أَبْنَائِکَ کَيْفَ کَانُوا وَ حَيْثُ حَلُّوا وَ کَأَنَّکَ عَنْ قَلِيلٍ قَدْ حَلَلْتَ مَحَلَّهُمْ وَ صِرْتَ عِبْرَةً لِلْمُعْتَبِرِ.
📚 ارشاد القلوب، جلد 1، صفحه 30