#آرایه_های_ادبی :
آرایههای ادبی از دو بخش #بیان و #بدیع تشکیل شده است. بیان به آرایههای ادبی #لفظی و #بدیع به آرایههای ادبی #معنوی گفته میشود.
#بیان
بیان در اصطلاح ادبی، علومیاست که با استفاده از آن میتوان معنای واحدی را به شیوههای گوناگون بیان کرد. برای این کار میتوان از آرایههای زیر استفاده کرد. :
تشبیه
استعاره
مجاز
کنایه
علم بیان در زبان فارسی تا حد زیادی از آثار یونانیها بهویژه ارسطو تأثیر پذیرفته است و متفکران ایرانی و اسلامی بیشتر در قرآن به کشف چنین صناعاتی پرداختند.
#بدیع
صنایع بدیع در ادبیات فارسی مانند بیان، یکی از علوم بلاغت است. این آرایه ها، شعر را زیبا میکنند. به اعتبار تحقیقات، نخستین کسی که به این دانش توجه کرد عبدالله المعتز بود. قدامةبنجعفر، ابوهلال عسکری هم از افرادی بودند که به این موضوع پرداختند از هر کدام تألیفاتی بهجا مانده است.
آرایههای صنایع بدیعی به دستهای از آرایهها گفته میشود که شاعر در آن ابتدا به معنای کلمات توجه میکند و با استفاده از آنها در ترکیبات مختلف باعث میشود تا شعر هم زیبایی خود را حفظ کند و هم از لحاظ معنایی پربار شود. آرایههای بدیعی به دو دستهی #لفظی و #معنوی تقسیم میشوند.
#آرایههای_لفظی_بدیع :
در آرایه های ادبی لفظی یا همان صنایع لفظی، کلماتی هستند که شعر را زیبا میکنند. این زیبایی به گونهای است که اگر مثلاً واژهای دیگر با همان معنی بیاوریم، شعر، زیبایی قبل را نخواهد داشت. در واقع، آرایههای ادبی لفظی شعر را خوشآهنگ میکنند. این آرایهها عبارتند از :
واج آرایی
جناس
سجع
موازنه
ترصیع
تکرار/ تصدیر/ قلب
#آرایههای_معنوی_بدیع :
آرایههای ادبی معنوی، آن دسته از آرایههایی هستند که در آنها شاعر با استفاده از معنای کلمات و ترکیب آنها با یکدیگر، یک تناسب معنایی زیبا و ظریف میآفریند که علاوه بر زیبایی هنری، به درک معنی شعر نیز کمک میکند. این آرایهها عبارتند از :
اغراق/ مبالغه/ غلو
مراعات نظیر یا تناسب
ایهام/ ایهام تناسب
تلمیح (اشاره)
تضمین
حسن تعلیل
حسآمیزی
پارادوکس
لف و نشر
✅ راجع به هر یک از این آرایهها، درسنامههای بعدی را پیگیری بفرمایید.
کانال آموزش عروض و قافیه و...
سید محمدرضا شمس (ساقی)
https://eitaa.com/arozghafie