#شرح_حکمت ۳۵ ❣️ امير‌المؤمنين علی علیه‌السلام فرمودند: ✨ منْ أَسْرَعَ إِلَى النَّاسِ بِمَا يَكْرَهُونَ، قَالُوا فِيهِ [مَا] بِمَا لَا يَعْلَمُون. 💠 كسى كه به كارهايى كه مردم را خوشايند نيست بشتابد، مردم آنچه را نمى‌دانند در حق او مى‌گويند. ✍️عیب جویى و ذکر عیوب مردم به صورت آشکار بسیار ناپسند و این گونه تذکرات باید خصوصى و مخفیانه باشد. 🔹از آنجا که مردم از گفتن عیوب و کارهاى زشتشان به صورت آشکارا ناراحت مى شوند، در مقام دفاع از خود بر مى‌آیند یکى از طرق دفاع این است که گوینده را متهم به امورى مى‌کنند که چه بسا واقعیت هم نداشته باشد تا از این طریق ارزش سخنان او را بکاهند و بگویند: فرد آلوده حق ندارد دیگران را به آلوده بودن متهم کند. ✔️ بنابراین اگر انسان بخواهد مردم احترام او را حفظ کنند و نسبت هاى ناروا به او ندهند و حتى عیوب پنهانى او را آشکار نسازند باید از تعبیراتى که سبب ناراحتى مردم مى شود بپرهیزد و در یک کلمه، باید احترام مردم را حفظ کرد تا آنها احترام انسان را حفظ کنند. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh_1 ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت ۳۶ ❣️ امير‌المؤمنين علی علیه‌السلام فرمودند: ✨ منْ أَطَالَ الْأَمَلَ، أَسَاءَ الْعَمَلَ 💠 كسى كه آرزوهايش طولانى است كردارش نيز ناپسند است. ✍️ بدون شک آرزوها انگیزه حرکت انسان براى هرگونه فعالیت است؛ ولى هرگاه آرزو از حد اعتدال خارج شود و انسان به سراغ امور دست نیافتنى و یا غیر ضرروى و خارج از حد نیاز برود، طبیعى است که باید تمام تلاش و کوشش خود را براى رسیدن به آن بگذارد و همه چیز جز آن را فراموش کند و شب و روز به دنبال آن بدود. 🔹 چنین کسى از یک سو آخرت را به کلى به دست فراموشى مى‌سپارد و از سوى دیگر براى رسیدن به هدف خود هر وسیله اى را مباح مى‌شمرد و از سوى سوم در مقابل هر کس خضوع ذلیلانه مى‌کند و سرانجام گرفتار «سوء العمل» مى‌شود که امام در جمله حکمت آمیز بالا به آن اشاره فرمود. 🔹 در حالى که اگر دامنه آرزو را کوتاه مى‌کرد و به آنچه مورد نیازش بود قناعت مى‌نمود، وقت کافى براى رسیدن به وظایف الهى و اندوختن ذخیره هاى آخرت پیدا مى‌کرد و از آلوده شدن به حرام در امان مى‌ماند و عزت و کرامت خود را بر باد نمى‌داد. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh_1 ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت ۳۷ ❣️ امير‌المؤمنين علی علیه‌السلام: ✨ هنگامى كه به شام مى‌رفت، دهقانان شهر انبار به ديدارش آمدند. از اسبها پياده شدند و پيشاپيش او دويدند. پرسيد: اين چه كار است كه مى‌كنيد؟ گفتند كه اين عادت ماست در بزرگداشت فرمانروايانمان. امام (ع) فرمود: اين كارى است كه اميرانتان از آن سود نبردند و شما خود را در زندگى خود به مشقت مى‌افكنيد و در آخرت به بدبختى گرفتار مى‌آييد. چه زيانبار است مشقتى كه در پى آن عذاب باشد و چه سودمند است آسودگى همراه با ايمنى از عذاب خدا. ✍️ اسلام که به انسان‌ها شخصیت داده و آدمى را مسجود فرشتگان و اشرف مخلوقات مى‌داند و جهان را مسخر او مى‌شمرد، اجازه نمى‌دهد افراد با ایمان براى بزرگداشت امرا تن به کارهاى ذلیلانه بدهند و امام (ع) به سه دلیل آنان را بر حذر داشت: 1⃣ امرا هیچ گونه نفع عاقلانه‌اى از این کار نمى‌برند، بلکه ممکن است باعث غرور و کبر آنها شود و شخصیت خود را گم کنند. 2⃣ زحمت فوق العاده‌اى بر دوش توده‌هاى مردم مى‌افتد و گاه ممکن است در چنین شرایطى افرادى ضعیف زیر دست و پا بمانند. 3⃣ این عمل ناصالح مایه گرفتارى در آخرت مى‌شود، زیرا نوعى شرک محسوب مى‌شود. ✔️ باید توجه داشت که هدف از این سخنان این نیست که مردم، بزرگان را احترام نکنند، بلکه منظور این است که احتراماتى که نسبت به شاهان و مانند آنها داشتند و نشانه ذلت و بدبختى احترام کنندگان بوده و مایه غرور و نخوت احترام شوندگان ترک شود. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh_1 ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت۱۷۲ ❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد : ✨النَّاسُ أَعْدَاءُ مَا جَهِلُوا. 💠 مردم دشمن چيزى هستند كه نمى دانند ✍️جهل همچون ظلمات است و انسان هنگامى كه در ظلمات متراكم قرار گيرد هر شبهى از دور مى بيند به گفته بعضى از شارحان نهج البلاغه آن را حيوانى درنده يا گرگى خطرناك مى پندارد و هر آوازى مى شنود آن را نشانه حمله دشمنى مى شمرد. در ظلمات جهل نيز انسان گاه هر مطلبى را مخالف و دشمن خود مى پندارد حتى اشخاصى را كه درست نمى شناسد با بدبينى به آنها نگاه مى كند 🔹و به همين دليل گاه كشورها و ملت ها به جنگ هاى خونين دست مى زنند به سبب اين كه از حال يكديگر بى خبرند و هر حركتى را توطئه اى بر ضد خود مى پندارند، ✔️ لذا يكى از طرق ايجاد آشتى و صفا و اتحاد و دوستى در ميان مردم و ملت ها بالابردن سطح آگاهى هاى آنهاست و اين كه سران آنها در كنار هم بنشينند و به مذاكره بپردازند و با نيت هاى واقعى يكديگر آشنا شوند و يخ هاى بدبينى ذوب شود و ديوار بى اعتمادى فرو ريزد و در كنار هم با محبت و دوستى زندگى كنند. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت۱۷۳ ❣️امير المومنين _عليه السلام _مى فرمايد : ✨منِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الاْرَاءِ عَرَفَ مَوَاقِعَ الْخَطَإِ.✨ 💠كسى كه از آراى مختلف استقبال كند (و نظرات متفاوت را بررسى نمايد)موارد خطا را خواهد شناخت. ✍️ بعضى از مسائل بديهى است و به همين دليل مورد اختلاف نيست اما بسيارى از مسائل نظرى، پيچيده و آراء مختلفى در آن اظهار شده است. در اين گونه مسائل هرگز نبايد انسان به تنهايى تصميم گيرى كند بلكه عقل مى گويد: بايد آراى ديگران را به ضميمه استدلالات آنها بررسى كند تا بتواند آنچه را به حقيقت نزديك تر است انتخاب نمايد. 🔹البته يكى از طرق آشنايى با آراى ديگران به مشورت نشستن است ولى كلام امام (عليه السلام) در اينجا منحصراً ناظر به مشورت نيست، بلكه هر گونه بررسى آراى ديگران را شامل مى شود. ✔️ اين گفتار حكيمانه از يك سو هشدارى است به افراد متعصب و لجوج و صاحبان استبداد در رأى كه گاه حاضر نيستند حتى سخنان ديگران را بشنوند تا چه رسد كه اگر آنها را صحيح ديدند بپذيرند و از سوى ديگر مسئله آزادى و سعه صدر را در مسائل علمى روشن مى سازد كه از چهارده قرن پيش براى ما به يادگار مانده است; آن روز كه نه سخنى از علم مقارن بود و نه حريت در بررسى آراء و نه احترام به افكار ديگران. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت ۳۹ ❣️ امير‌المؤمنين علی علیه‌السلام فرمودند: ✨ لاَ قُرْبَةَ بِالنَّوَافِلِ إِذَا أَضَرَّتْ بِالْفَرَائِضِ 💠 كارهاى مستحب اگر به واجبات زيان برساند موجب قرب به خدا نمى شود ✍️ هرگاه كارهاى مستحب ضررى به واجبات بزند ارزش آن كاسته مى شود و ثواب آن كم مى گردد، مثل اين كه كسى از سر شب تا بعد از نيمه شب مشغول عزادارى باشد ولى خواب بماند و نماز صبح او قضا شود. همه مى گويند آن مستحبى كه به اين فريضه لطمه زد كم ارزش است 🔹دليل آن هم روشن است، فرائض و واجبات مصالحى دارد كه اگر ترك شود به انسان لطمه جدّى مى زند در حالى كه مستحبّات چنين نيست و به اين مى ماند كه كسى داروى اصلى درد خود را رها كرده و به داروهاى اضافى و غير ضرورى بپردازد. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh_1 ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت۱۷۴ ❣️امير المومنين _عليه السلام _مى فرمايد : ✨منْ أَحَدَّ سِنَانَ الْغَضَبِ لِلَّهِ قَوِيَ عَلَى قَتْلِ أَشِدَّاءِ الْبَاطِلِ.✨ 💠كسى كه سرنيزه خشم را براى خدا تيز كند توانايى بر قتل سردمداران باطل پيدا خواهد كرد. ✍️ منظور از «غضب» در اينجا خشم هاى زودگذر بى دليل نيست بلكه منظور قوت اراده و تصميم جدى براى مبارزه با دشمن آن هم براى خدا، تقويت آيين و دفاع از بندگان اوست. 🔹تعبير به «اَشدّاءِ الْباطل» سردمداران و نيرومندان آنهاست. تعبير به «قتل» اشاره به هر نوع پيروزى بر آنها و خاموش كردن و از بين بردن نفوذ آنها در جوامع بشرى است. ✔️ غضب و خشم غالبا نكوهيده است، زيرا در آن حالت، انسان از مرز حق بيرون مى رود و دست به كارهايى مى زند كه سبب پشيمانى در عمر مى شود، ولى گاه به سبب كارهاى خلافى كه انجام مى شود انسانِ مؤمن خشمگين مى شود; نه خشمى زودگذر بلكه خشمى عميق و براى خدا و مى دانيم در حالت خشم تمام نيروهاى انسان بسيج مى گردند و گاه يك انسان معمولى قدرت چندين نفر را پيدا مى كند و آمادگى براى مبارزه با باطل حاصل مى شود ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت ۴۰ ❣️ امير‌المؤمنين علی علیه‌السلام فرمودند: ✨ زبان عاقل پشت قلب او قرار دارد در حالى كه قلب احمق پشت زبان اوست. ✍️ سخن امام(ع) اشاره به این دارد که انسان عاقل نخست اندیشه مى‌کند سپس سخن مى‌گوید در حالى که احمق نخست سخن مى‌گوید و بعد در اندیشه فرو مى‌رود. به همین دلیل سخنان عاقل حساب شده، موزون، مفید و سنجیده است؛ ولى سخنان احمق ناموزون و گاه خطرناک و بر زیان خود او. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh_1 ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت۱۷۶ ❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد : ✨آلَةُ الرِّيَاسَةِ سَعَةُ الصَّدْرِ✨ 💠 « بردبارى و تحمل سختى ها از ابزار رياست است.» ✍️ كسى كه به مقام رياست مى رسد خواه رياست معنوى باشد يا مادى ؛ اولا با مخالفت هايى از سوى رقيبان روبرو مى شود و از سويى ديگر انتظارات و توقعات بسيار از سوى مردم در برابر او آشكار مى گردد و براى انجام امور خود نياز به همراهان و مشاورانى دارد كه گاه از آنها خطاها و گاه خيانت هايى سر مى زند. اضافه بر همه اينها گاه مشكلاتى ناخواسته و غير منتظرانه براى حوزه رياست او به وجود مى آيد. در برابر اين امور اگر داراى سعه صدر و تحمل بسيار و بردبارى توأم با تدبير و خونسردى همراه با شجاعت نباشد ادامه كار براى او بسيار مشكل خواهد شد. ✔️به همين دليل مولا در ميان تمام ويژگى هايى كه يك رئيس بايد داشته باشد روى سعه صدر انگشت گذاشته است ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت ۴۱ ❣️ امير‌المؤمنين علی علیه‌السلام فرمودند: ✨ قلب احمق در دهان اوست و زبان عاقل در درون قلبش ✍️ همان جمله پرمایه در حکمت قبلی به تعبیر دیگرى در این حکمت نقل شده است و هر دو اشاره به یک حقیقت دارد و آن این که افراد عاقل بى مطالعه، فکر و دقت سخن نمى‌گویند؛حسن و قبح، سود و زیان، مناسبت و عدم مناسبتِ گفتار خود را به دقت بررسیده و سپس آن را بر زبان جارى مى‌کنند در حالى که افراد نادان به عکس آن هستند؛ سخنى را بى مطالعه می‌گویند و بعد که به آثار زیانبارش برخورد کردند در فکر فرو مى‌روند. 🔹 منظور در اينجا عقل و حماقت اكتسابى است. كسى كه ذاتا احمق است در واقع نوعى بيمارى دارد كه در صورت امكان بايد به وسيله ديگران معالجه شود. 🔹ولى گاه انسان حماقت را با اراده خود فراهم مى.سازد؛ با نيكان و پاكان و عاقلان و خردمندان معاشرت نمى‌كند و بر عكس به دنبال هواى نفس مى رود و با افراد نادان و شرور طرح دوستى مى ريزد، تحصيل علم را رها مى‌كند و با اختيار خود در وادى جهل گام بر مى‌دارد و گرفتار غرقاب مى‌شود. نكوهش حضرت از چنين حماقتى است. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh_1 ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت ۴۲ ❣️ امير‌المؤمنين علی علیه‌السلام به یکی از یارانش که بیمار شده بود، فرمودند: ✨خداوند بيمارى تو را كه از آن شكوه مى‌كنى، سبب كاستن از گناهانت قرار داده. زيرا در بيمارى اجر و ثوابى نيست، ولى گناهان را مى‌ريزد، آنسان، كه برگ درختان مى‌ريزند. اجر و ثواب، حاصل گفتار به زبان است و كردار به دست و پاى. خداوند به سبب صدق نيت و باطن پاك، هر كس را كه خواهد، به بهشت مى برد. ✍️ درد و رنج‌ها و بلاها و حوادث ناگوار فلسفه‌ها‌ی متعددى دارد. یکى از آن‌ها آمرزش گناهان است؛ یعنى خداوند مى‌خواهد بنده صالحش را که لغزشى داشته در همین دنیا پاک کند تا حساب او به قیامت نیفتد. 🔹اضافه بر این، انسان در حال بیمارى توجه خاصى به خدا پیدا مى‌کند و گاه به یاد مرگ مى‌افتد و از گناهان خود توبه مى‌کند و همین بیدارى و آگاهى و توبه نیز سبب دیگرى براى ریزش گناهان اوست. 🔹 پاداش مربوط به عمل است، ولى یک بیمارى ناخواسته که به انسان عارض مى‌شود کارى نیست که او انجام داده باشد تا خداوند اجر و پاداشى براى او قرار دهد. البته اگر این بیمارى بر اثر اعمال و طاعاتى باشد؛ مثلا سرباز مجاهدى که به سوى میدان جنگ مى‌رود، خسته و ناتوان و بیمار گردد این بیمارى که زاییده اطاعات اوست ممکن است اجر داشته باشد. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh_1 ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت۱۷۷ ❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد : ✨ازْجُرِ الْمُسِيءَ بِثَوَابِ الْمُحْسِنِ. 💠گنهكار را با پاداش دادن به نيكوكار ، از گناه بازدار. ✍️ اين كلام امام (عليه السلام) به بهره گيرى از روشى حكايت مى كندكه امروزه در تمام دنيا معمول است و آن اينكه هر سال گروهى از برترين ها را در مسائل مختلف علمى تشويق مى كنند و جوائز گرانبهايى به آنها مى دهند و نامشان را در رسانه ها اعلام مى دارند تا سبب تشويق و ترغيب ديگران شوند 🔹به يقين براى بازداشتن بدكاران از كار بد راه هاى مختلفى است كه هر كدام از آنها براى بازداشتن گروهى از بدكاران مفيد است: نخست اين كه بدكار را مجازات كنند كه در شريعت حدود آن مشخص شده نوع دوم آن است كه براى بازداشتن بدكاران از كار بد به آنها نيكى كنند، راه سوم اين است كه نيكوكاران را مورد تشويق قرار داد تا هنگامى كه بدكاران آن را مى بينند گروهى دست از كار بد مى كشند به اميد اين كه پاداش نيكوكاران نصيب آنها گردد. ✔️البته هر يك از اين سه روش مربوط به گروه خاصى است و همه اينها در همه موارد جواب نمى دهند. مديران جامعه بايد كاملاً بيدار باشند و افراد را به خوبى بشناسند و بدانند هر فردى يا هر گروهى را با كدام يك از اين طرق بايد از كار بد بازداشت ═══✙❆♡❆✙═══ 💝 @nahjol_balagheh ═══✙❆♡❆✙═══