🔖 #نقش_علما_در_تحولات_ایران_معاصر/ بخش نخست
🔰 تقسیمبندی علما در #مشروطه
🔺 متأسفانه در نهضت مشروطه، علمای ما از لحاظ سیاسی، به دو دسته عمده تقسیم شدند:
1️⃣ گروه مشروطهخواه
2️⃣ گروهی که به مخالفان مشروطه مشهور شدند.
🔺 دو دسته فوق، هم در ایران و هم در نجف حضور داشتند. از کسانی که در نجف بودند و به مشروطهخواه مشهور گردیدند، میتوان افراد ذیل را نام برد:
🔺 ملامحمدکاظم #آخوند_خراسانی، شیخ عبداللّه مازندرانی، حاج میرزا حسین خلیلی تهرانی و آیت اللّه #شیخ_محمدحسین_نائینی. نائینی که در واقعه مشروطه نامدارتر از دیگران است، در آن مقطع، شاگرد سه عالم قبلی به شمار میآمد.
🔺 مهمترین کسی که در نجف به مخالفت با مشروطه مشهور شد، #سیدمحمدکاظم_یزدی بود. در خصوص دیدگاهها و عملکرد سیاسی ایشان کار چندانی صورت نگرفته است.
🔺 مهمترین سندی که میتوان درباره مواضع ایشان ارائه کرد، خاطرات آقانجفی قوچانی در سیاحت شرق میباشد. آقانجفی قوچانی از شاگردان آخوند خراسانی و طرفدار مشروطه بود.
🔺 در واقعه قیام مسلمانان بر ضد نیروهای انگلیسی، که پس از جنگ جهانی اول وارد عراق شده بودند و با عثمانیها میجنگیدند، سیدمحمدکاظم یزدی علیه آنها فتوای #جهاد صادر کرد.
🔺 نکته درخور توجه آن است که مخالفت وی با مشروطه نمیتواند در ردیف مخالفت #شیخ_فضل_اللّه با مشروطه قرار گیرد، زیرا شیخ فضل اللّه که در ابتدا مشروطهخواه بود، بعد از مدتی خواهان #مشروطه_مشروعه گردید و سپس به دلایلی که قبلاً گفتیم، به مخالفت قطعی با مشروطه پرداخت.
🔺 آیت اللّه #سیدعبداللّه_بهبهانی و آیة اللّه سیدمحمد طباطبایی از موافقان مشروطه در تهران بودند. سید عبداللّه بهبهانی در سال ۱۹۱۰م در منزلش ترور شد و #سیدحسن_تقیزاده به قتل ایشان متهم گردید، لذا از ایران فرار کرد. مشهورترین مخالف مشروطه در ایران نیز شیخ فضل اللّه نوری بود.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4810
🆔 @asbaat_ir
🔖 #نقش_علما_در_تحولات_ایران_معاصر/ بخش 2
🔰 #سیدعبدالحسین_لاری پیشگام تشکیل حکومت بر مبنای #ولایت_فقیه
🔺 پس از داستان مشروطه، علمای اصولی به دو دسته تقسیم شدند: گروهی به مشروطه بیاعتماد شدند و دسته دیگر همچنان آن را پیگیری میکردند. از کوشاترین افراد دسته دوم میتوان به آیت اللّه #سیدحسن_مدرس و آیت اللّه سیدابوالقاسم #کاشانی اشاره کرد.
🔺 به دنبال جنگ جهانی اول، نیروهای #انگلیسی به #عراق و بین النهرین اعزام شدند. بر این اساس، در حدود یک میلیون سرباز، که غالباً از هند و دیگر مناطق جهان اجیر شده بودند، وارد عراق شدند تا علیه عثمانیها نبرد کنند. در جنگ جهانی اول، چهار تن از علمای بزرگ شیعه بر ضد انگلیسیها و به نفع عثمانیها فتوای جهاد صادر کردند.
🔺 این عالمان عبارت بودند از:
1️⃣ سید محمدکاظم یزدی
2️⃣ میرزا محمدتقی شیرازی که به عنوان رهبر انقلاب ۱۹۲۰ م عراق معروف است
3️⃣ شیخ الشریعه اصفهانی
4️⃣ آیت اللّه سیدمصطفی کاشانی، پدر سیدابوالقاسم کاشانی که خود در ۱۹۱۶م در جنگ با انگلیسیها مجروح شد
🔺 در میان عالمانی که در ایران با انگلستان به نبرد پرداختند، میتوان از این شخصیتهای برجسته نام برد:
1️⃣ شیخ محمدحسین برازجانی در بوشهر
2️⃣ شیخ جعفر محلاتی
3️⃣ آیت اللّه سیدعبدالحسین لاری، مشهور به مجتهد لاری
🔺 مرحوم لاری از شاگردان #میرزای_شیرازی بود و با همکاری اسماعیل خان صولة الدوله قشقایی، حکومتی بر مبنای #ولایت_فقیه در منطقه #لارستان برقرار کرد.
🔺 وی با استناد به آیات و روایات، مبارزه با ظلم را ضروری میدانست و خواهان #مشروطه_مشروعه تحت نظر ولایت فقیه بود. بر این اساس، از ایشان به مثابه پیشگام عمل به نظریه ولایت فقیه یاد میشود.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4810
🆔 @asbaat_ir
🔖 #نقش_علما_در_تحولات_ایران_معاصر/ بخش 3
🔰 نقش #علما در عصر #رضاشاه
🔺 کودتای رضاخان و #سیدضیاء در سوم اسفند ۱۲۹۹ (۱۹۲۱ م) به وقوع پیوست. در این دوره، همه جنبشها و نهضتهای اسلامی و غیر اسلامی در ایران سرکوب شدند.
🔺 در سال ۱۳۰۴، رضاخان پس از چهار سال به رضاشاه تبدیل شد، قانون اساسی تغییر کرد و سلطنت #پهلوی جایگزین سلطنت #قاجاریه شد.
🔺 پس از رحلت مراجع بزرگ عراق، مراجع دیگری وارد صحنه سیاسی این کشور شدند و با حضور #استعمار_انگلیس به مخالفت پرداختند: از جمله آنها آیت اللّه #نائینی (م ۱۳۱۶)، #سیدابوالحسن_اصفهانی (م ۱۳۲۵) و شیخ محمدمهدی خالصی (م ۱۳۰۲) میباشند.
🔺 این سه عالم به دلیل اعتراض بر پادشاه دست نشانده انگلیس، به ایران تبعید شدند. پس از ورود آنها به #قم، رضاخان از اولین کسانی بود که به دیدار آنها آمد.
🔺 در آن زمان، در تهران داستان جمهوری بر سر زبانها جاری بود. رضاشاه نیز این بحث را مطرح میکرد که باید سلسله قاجار برکنار و سپس نظام #جمهوری تأسیس شود.
🔺 الگوی وی نیز در این باره، کشور #ترکیه بود. به هر حال، رضاخان به حضور این سه عالم در قم رسید و از جایگاه فردی که داعیهدار مذهب است، به گفتگو با آنان پرداخت. نتیجه این مذاکرات به #توقف جمهوریخواهی انجامید.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4810
🆔 @asbaat_ir
🔖 #نقش_علما_در_تحولات_ایران_معاصر/ بخش 4
🔰 تحولات #مذهبی در دوره #رضاشاه
🔸 به گواهی اسناد موجود، شیخ #عبدالکریم_حائری بیش از هر چیز اهتمام خود را بر مسائل فرهنگی، خصوصاً گسترش و تقویت #حوزه_علمیه قم، متمرکز ساخت. ایشان سعی میکرد که در امور سیاسی کمتر دخالت کند.
🔸 مهمترین مخالف رضاشاه، آیت اللّه سید حسن #مدرس بود که پس از چند #ترور نافرجام، سرانجام در سال ۱۳۱۶ در تبعیدگاهش، شهر #کاشمر در خراسان، به شهادت رسید.
🔸 برخی از اقدامات مهم رضاشاه که با مخالفت علما و نیروهای مذهبی مواجه شد یا دست کم بهانه مخالفت ایشان را فراهم کرد، عبارت است از:
1⃣ تصویب قانون نظام وظیفه عمومی در سال ۱۳۰۴؛
2⃣ تصویب قانون مدنی در ۱۳۰۷ که البته با واکنش چندانی مواجه نشد؛
3⃣ تصویب قانون برگزاری امتحانات طلاب در سال ۱۳۱۰ که با هدف نظارت بیشتر بر حوزهها صورت گرفت؛
4⃣ قانون تعیین حدود حاکم شرع به مسائل خانواده در سال۱۳۱۱؛
🔸 نکته شایان ذکر اینکه به لحاظ تاریخی دو نوع محاکم در تاریخ ایران وجود داشته است:
🔹 الف) محاکم عرفی که در سیطره دولت بود.
🔹 ب) محاکم شرعی که در خدمت علما بود.
🔸 با محدود شدن محاکم شرعی به مسائل خانواده سعی می شد که قدرت حقوقی و قضایی علما محدود گردد.
5⃣ قانون #کشف_حجاب در ۱۳۱۴
6⃣ در سال ۱۳۱۵ قانون محرومیت علما و روحانیون از منصب قضاوت با کسوت و #لباس_روحانی به تصویب رسید.
7⃣ واگذاری موقوفات به دولت در سال ۱۳۱۳ و خروج آن از دست علما.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4810
🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892
🔖 #نقش_علما_در_تحولات_ایران_معاصر/ بخش 5
🔰 قیامهای مهم در دوره #رضاشاه
🔸 قیامهای مهمی که در این دوره بر ضد حکومت رضاشاه انجام شد، از این قرار است:
1️⃣ اولین قیام علیه رضاخان، در سال ۱۳۰۳ صورت گرفت که تا ۱۳۰۵ ادامه یافت. این قیام به رهبری #آقا_نوراللّه_اصفهانی و ملاحسین #فشارکی روی داد که از علمای #مشروطه_خواه بودند.
🔸 به دنبال تصویب قانون نظام وظیفه در سال ۱۳۰۴، مبارزه آنان گسترده شد. آقا نوراللّه اصفهانی از #اصفهان به قم مهاجرت کرد و عدهای از علما نیز به قم آمدند.
🔸 از این رو رژیم ناگزیر شد از ورود علما به قم جلوگیری کند. سرانجام آقا نوراللّه دچار کسالت شد و پس از آنکه تحت درمان پزشکان دولتی قرار گرفت، به طرز مشکوکی رحلت کرد.
2️⃣ در سال ۱۳۰۷ قیام #تبریز به رهبری دو تن از علما به نام های شیخ ابوالحسن #انگجی و میرزا صادق آقا صورت گرفت.
3️⃣ در سال ۱۳۰۷، قیام محدودتری نیز به رهبری شیخ محمدتقی #بافقی در قم به وقوع پیوست. در نوروز این سال، خانواده رضاشاه به قم آمدند و بدون حجاب وارد #حرم_حضرت_معصومه علیها السلام شدند.
🔸 این کار با مخالفت شیخ محمدتقی بافقی روبه رو گردید. به دنبال این واقعه، رضاشاه به قم آمد و شخصاً به ضرب و شتم آقای بافقی پرداخت و سپس وی را به شهر #ری تبعید کرد. #امام_خمینی بارها به دیدار وی در شهر ری می رفته و در اشعار خویش از او یاد کرده است.
4️⃣ در سال ۱۳۱۴، قیام حاج #آقا_حسین_قمی در #مشهد اتفاق افتاد که به قیام #گوهرشاد مشهور شد. در کنار حاج آقا حسین قمی، طلبه جوان دیگری نیز به نام شیخ محمدتقی، معروف به #بهلول، حضور داشت.
🔸 ایشان به دنبال این واقعه از ایران به #افغانستان رفت و به دلیل توهین به داود شاه، به مدت سی سال زندانی شد. او سپس به مصر رفت و در آنجا یک رادیو علیه رژیم #شاه راه اندازی کرد. وی پس از آن به ایران آمد. بهلول همواره از دوستداران امام خمینی به شمار می آمد.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4810
🆔 http://eitaa.com/joinchat/1866006547C4bbc9c7892