حکایتی از گلستان سعدی
موجب تندرستی
یکی از ملوک عجم، طبیبی حاذق به خدمت مصطفی - صلّی الله علیه و سلّم - فرستاد. سالی در دیار عرب بود و کسی تجربه پیش او نبُرد و معالجه از وی نخواست.
پیش پیغمبر آمد و گله کرد که: مر این بنده را برای معالجت اصحاب فرستادهاند و در این مدت، کسی التفاتی نکرد تا خدمتی که بر بنده معین است، به جای آوَرَد.
رسول - علیه السلام - گفت: این طایفه را طریقتی است که تا اشتها غالب نشود، نخورند و هنوز اشتها باقی بوَد که دست از طعام بدارند.
حکیم گفت: این است موجب تندرستی. زمین ببوسید و برفت.
سخن آن گه کند حکیم آغاز
یا سرانگشت سوی لقمه دراز
که ز ناگفتنش خلل زاید
یا ز ناخوردنش به جان آید
لاجرم، حکمتش بوَد گفتار
خوردنش، تندرستی آرد بار
کلیات سعدی، گلستان، باب سوم در قناعت، ص ۱۰۰ و ۱۰۱.
#سعدی
#گلستان
تاریخ به زبان خیلی ساده
▪️ در قرار داد «گلستان »و «ترکمنچای» چه بلایی سر ایران آمد! (فعلا گلستان رو برسی میکنیم)
🔹دور و بر ۱۲۱۸،حاکم #گرجستان ( گرگین خان) زیرآبی میره و به #قاجار خیانت میکنه(گرج ها دلخوشی از قاجار نداشتن، #آغامحمدخان(عموی فتلیشاه) در حمله به تفلیس از سر گرجی ها کوه درست کرده بود) و پرچم روس ها در تفلیس رو میبره بالا ! برادرش الکساندر با خانواده میره پیش فَتَل(فتحعلیشاه) گزارش داداشی رو رد میکنه، فَتَل هم قاط میزنه دستور حمله به روسیه رو میده!
🔹تزار هم از خداخواسته ، ژنرال #سیسانوف رو مامور میکنه که بره #قفقاز رو پپیچه و بیاره، اون هم مرحله اول « گنجه» رو به خاک و خون میکشه!
🔹 #عباس_میرزا ولیعهد و فرمانده لشگر «فَتَل » غیرتی میشه و تو #آچمازین ( داخل ارمنستان) ، با روس ها درمیوفته!!!
اولش روس ها میزنن، بد هم میزنن!
ولی نیرو کمکی که میاد، ایرانیا، روس ها رو جِرواجِرا میکنن و روس ها تا تفلیس(گرجستان) ، عقب میکشن!
این وسط زمستون هم سر میرسه و بچه های فتل بیخیال پیشروی میشن!
🔹« سیسمونی اوفف یا همون #سیسانوف » که میبینه #آذربایجان رو از دست داده،به #گیلان اَتَک میزنه و اونجا هم بچه محلای میرزا میزنن تو سرش!!!
«سیسی » میره #باکو و اونجا هم حاکم باکو کلکش رو میکنه و فکر کنم برا خودشیرینی، سرش رو برا فَتلیشاه میفرسته !
🔹بعد قتل سیسمونی اوفف ، «گودوویچ» میشه فرمانده روس ها و به جای جنگ ، میفته دنبال مذاکره با عباس میرزا و میگه تمومش کنیم!!! هرچی هم که گرفتیم(گرجستان و دور و براش) مال خودمون😳
🔹فتلیشاه، دگمه No Accept(قبول نمیکنه) رو میزنه و ایران و روس میرن مرحله بعدی!
🔹بعد جنگ« آچمازین »، برو بچ با روس ها ،درگیریهای پراکنده داشتن و بیشتر تو آماده باش بودن تا جنگ!
این وسط بیکاری و فرسایشی شدن جنگ میزنه تو سرشون و شازده های قاجار هم میوفتندتو موش دووندن!
«ژنرال گاردان» فرانسوی هم که از طرف ناپلئون آمده بود کمک ایرانیا ، افتاد تو زیرآبی رفتن و جلوی حمله ایرانیا رو ، مازمورانه می گرفته( فرانسویای پدر سوخته قبلش با هم با روس ها قرارداد دوستی بسته بودن)
🔹سپاه ایران تو اصلاندوز بغل ارس اردو زده بود که یه روز عباس میرزا میره شکار(الان وقت گراز زدن بود) ،« گودوویچ» حمله میکنه و بعد تار و مار ایرانیا، آذربایجان رو میگیره!
🔹این وسط یه بار دیگه سر و کله روباه پیر(انگلیسیا) که با روس ها داداچی بودن پیدا میشه و « سرگور اوزلی» نیروهای انگلیسی رو از لشگر عباس میرزا فراخوان میزنه و به فتلیشاه فشار میاره که قرارداد صلح روس ها رو امضا کن!
🔹فتل هم که میبینه اوضاع خیطه و همه جا داره سابیده میشه، ابول خان ایلچی رو میفرسته برا برجام 😳
ابولی(ابول خان ایلچی) وسرگوراوزلی و نماینده روسیه(سال۱۲۲۸) تو روستای گلستان در #قره_باغ میشینن و تا جایی که میتونستن بر ایران فرو کردن و قفقاز و گرجستان و ... را از ایران جدا نمودن و تلخ ترین قرارداد تاریخ رو به اسم فتلیشاه میزنن!
🔹جالبه که در آن زمان ، #روسیه در بدترین شرایط خود در اروپا بود و همه سیخش(ژاپن و آلمان و ...)میزدن و اگه قاجار یه کمی آی کیو خرج میکردن ، این همه شهر و دهات از ایران به چوخ نمی رفت!!!
🔹مرحله اول جنگ تا قرارداد #گلستان ده سال طول کشید!
🔹البته ۱۳ سال بعد ، قرارداد #ترکمنچای هم در انتظار ایران بود😱
هدایت شده از شجره طیبه🌳🌷
تاریخ به زبان ساده
☺️😊
🔴 شاه اسماعیل صفوی
🔹تقریبا پانصد و خوردی سال پیش، سمت آذربایجانات ، که دو طایفه «آق قویونلو» و «قره قویونلو» سر و کله همدیگه میزدن، کسی فکرش رو نمی کرد از تو تخم و ترکه اینا یکی از مقتدرترین حکومتهای ایران راه بیفته!
🔹اسماعیل (اصل و نسب درست و حسابی داشت و میخورد به شیخ صفی الدین اردبیلی) سه چهار ساله بود که باباش رو تو جنگ میکشن و با ننه مارتا و دو تا از داداشاش تبعید میشن قلعه اصطخر فارس!
🔹پنج سال بعد تبعید،فرمانروای آذربایجان عوض میشه و اسی رو با خانواده برمیگردونه اردبیل !
ملت هم با داداش بزرگه «اسی» (سلطانعلی) بیعت میکنن و اون هم جوگیر میشه تو اولین جنگ کشته میشه و اسی پلنگ تو نوجوانی یه جورایی میشه سلطان صفویا
🔹حاکم لاهیجان هم که از مریدا بوده به مارتا (ننه اسماعیل) میگه اسماعیل رو بفرست #لاهیجان تا بچه از آب و گل دربیاد!
اسماعیل ، هفت سال تو گیلان ، دوره های چریکی و کماندویی و تک تیراندازی رو میبینه و تقریبا تو سیزده سالگی ، آماده میشه برا تاج و تخت!
🔹وقتی برمیگرده اردبیل ، بر و بچ دورش جمع میشن و اولین تارگت رو میزنن رو قاتل بابا و پدربزرگ« اسی » ( الوند میرزا و فرخ یسار)
🔹تو اولین اَتَک ، قاتل بابا رو در نزدیکی قلعه #گلستان آش و لاش میکنن!( گلستان همون مکان عهدنامه فرو رفته در ملت توسط #قاجار و روس بوده)
(جالبه اسماعیل صفوی هشت هزارتا جنگجو داشت و فرخ یسار بیست هزارتا!)
« اسی» سرعتی میره #نخجوان و سر و ته الوندمیرزا(قاتل پدربزرگ) رو یکی میکنه !
این وسط باکو رو هم میگیره !
🔹اسماعیل بعد فتح باکو میره #تبریز و اعلام سلطنت میکنه و چند روز بعد شیعه رو مذهب رسمی اعلام میکنه .
قبلش آل بویه و سربداران همچین حرکتی زده بودن.
🔹این وسط #مرادبیگ نامی از کُلُفتای آق قویونلو تو بِلَک لیست « اسی» بوده که از دست اسی در میره و میره عراق !
میگ میگ بازی😳 مراد و اسماعیل منجر به فتح عراق و فارس و کرمان و دو سه تا جای دیگه برا صفویا میشه! ولی مرادبیگ آخرش تور نمیشه و میره سمت روم !
🔹شاه اسماعیل که تقریبا شاهنشاه ایران شده بود میره سر وقت ازبکا که خیلی وحشی شده بودن !
اسی در یک حمله تپل ، با غلطک « شیبک خان »و ده هزار سربازش رو صاف و صیف میکنه و مشهد و مرو و هرات رو آزاد می نماید.
🔹 ازونجایی که تاریخ ، همش گل و بلبل نیست، روزای بدش رو هم به اسماعیل نشون داد !
#سلیم_اول،سلطان #عثمانی، که قدرت نمایی ایران براش سوزش داشت ، آمپر میزنه و با ۱۲۰هزار جنگجو و توپ و تفنگ به تبریز حمله میکنه!
ایرانیا هم اون موقع ازین جور چیزا نداشتن و با شمشیر و چوب و چماق به جون عثمانیا میفتن!
🔹#جنگ_چالدران برا #شاه_اسماعیل ، خ گرون تموم میشه!
عثمانیا با سپاه مجهزشون و یگان ویژه شون (یِنی چِری ها )قسمتی از خاک ایران رو گرفتن و حتی یکی از همسران شاه اسماعیل رو به اسارت بردن!!!
#شاه_اسماعیل_صفوی بعد این قضیه یه افسردگی خاصی میگیره و دیگه آدم اول نمیشه و تو ۳۶ سالگی ، دور و بر سراب ریق رحمت رو سر میکشه و تامام!
🔹#جنگ_چالدران خودش یه پرونده جداگانه میطلبه ولی خدمتتون عرض کنم تا دلتون خنک بشه که شاه عباس بعدش میاد ، عثمانیا رو شکست میده😁