┈┅ ❁ـ﷽ـ❁ ┅┈ #طلبگی #معلّمی همیشه در جلسۀ اوّل و نهایتاً دوم، یک‌سری #نکات_مقدّماتی مهمّ که البتّه، زیربنای مطالب آیندۀ تفسیری‌ام هم هست را به محضر دوستان تقدیم می‌کنم تا مباحثمان از انضباط و چارچوبی برخوردار باشد و در ذهن، ماندگارتر شود: 1️⃣ از جمله نخستین مطالبی که در تفسیر آیات قرآن کریم خدمت عزیزان در کلاس‌ها عرض می‌کنم این است که به #جزءجزء_بودن قرآن کریم اصلاً ملتزم و پایبند نباشید؛ چون این کار را وجود مبارک پیامبر(صلّی اللّه علیه و آله) و اهل بیت(علیهم السلام) انجام نداده‌اند و به دلایلی که در جای خودش محفوظ و مهمّ و عبرت‌آمیز است، توسّط دیگران رقم خورده و ضمناً این نگاه،‌ گاهی ما را از برخی مطالب تفسیری مهمّ‌، محروم می‌کند. خدا حفظ کند یکی از اساتید را که بسیار فرد متبحّری خصوصاً‌ در زمینۀ مناظره با کلّه‌گنده‌های وهّابی بود می‌فرمودند که من بچّه‌هایم را به دو دلیل به مسابقات قرآن در مدارس و ... نمی‌فرستم: یکی اصرار داوران این مسابقات بر اساس قوانین، بر رعایت نشانه‌های وقف و ابتدا در قرآن که از سوی اهل‌بیت وارد نشده و دومی بحث تقسیمات قرآنی مثل جزءجزء کردن قرآن و تقسیمات دیگر که ساختۀ دست غیر معصومان و گاهی با انگیزه‌های نامقدّس بوده است. 2️⃣ مطلب دومی که خدمت دوستان عرض می‌کنم این است که باید علاوه بر اینکه خوب تفاسیر را مطالعه می‌کنیم و مهارت‌های #تفسیرخوانی و #تفسیردانی را مدّ نظر قرار می‌دهیم، باید در مهارت #تفسیرگویی به دنبال #شیوه‌های ارائۀ ماندگار مطالب تفسیری به مخاطبمان باشیم. به قول حاج آقای قرائتی(حفظه اللّه تعالی) مادر، غذاهای گوناگونی را میل می‌کند، امّا به نوزادش، شیرِ سفید یک‌دست و بدون تکّه‌های رانی‌شدۀ میوه‌ها (تعبیر از خودم است!😁) می‌خوراند، شما هم ده‌ها تفسیر را مطالعه می‌فرمایید باید خروجی‌اش برای مخاطبانتان مطالب قوی و یک‌دست و بدون تکّه‌های: «فلانی این‌طور فرمود و فلانی ... یا در فلان روایت چنین آمده و در بهمان روایت آن‌چنان و ... » و نیاز نیست که همۀ منابعی را که در این کار از آن‌ها بهره‌مند شده‌ایم را در لابه‌لای مطالب تفسیری به خوردِ مردم بدهیم و ایجاد ملالت کنیم! امّا باید بدون مستند سخن نگوییم! مثالِ خودساخته‌ام این است که وقتی رایانه را روشن می‌کنیم، قدیما یه خطّ ممتدّی وسط صفحه می‌رفت تا بعد از مدّتی ویندوز بالا می‌آمد؛ ما فقط یک خطّ ممتدّ را می‌بینیم و پشتِ این خطّ ده‌‌ها فرمول‌نویسی در جریان است و ما از آن‌ها بی‌اطّلاع هستیم! 3️⃣ مطلب سومی که به محضر دوستان به عنوان مباحث مقدّماتی ارائه می‌شود این است که آن‌گونه که بزرگان فرموده‌اند، اُنس با قرآن کریم و تفسیر آن گشایش ویژه‌ای به ذهن انسان و ذهنیّت‌های او می‌دهد و در عمل هم تجربه شده، که مطالبی انگار به انسان از قرآن الهام می‌شود که نو و شگفت‌انگیز است و چه‌بسا، هنوز دیگرانی به آن‌ها نرسیده یا مطرح نکرده باشند. به دوستان اکیداً توصیه می‌کنم که همیشه به هنگام مطالعۀ تفسیر قلم و کاغذی همراهشان باشد و احیاناً چنین دریافت‌های قرآنی داشتند را برای خودشان، نه سریع برای بازنشر و ... بنویسند و این نوشته‌ها را محافظت کنند تا با افزایش توان علمی‌شان، پخته‌تر و زیباتر شود و بعداً به محضر استادان فنّ برای داوری ارائه شود و به اصطلاح، چکش‌کاری شود. 4️⃣ یکی از شیوه‌های تفسیری و شیوه‌های ماندگارتر کردن مطالب تفسیری در ذهن مخاطبان، پیدا کردن به اصطلاح #نخ_تسبیح آیات سوره است. معادل علمی این اصطلاح نسبتاً عامیانه، توجّه به سیاق و بستر آیات آن سوره از آغاز سوره تا آن‌جایی است که می‌خواهیم تفسیر جزءمان را آغاز کنیم. اگر بتوانیم #چتری را پیدا کنیم و بر فراز آیات آن سوره بگسترانیم و دائماً‌ در حال ارائۀ مطالب تفسیری سوره بر آن تکیه و تکرارش کنیم تا در ذهن‌ها نهادینه شود، خیلی عالی می‌شود. اهل تسنّن در زمینۀ یافتن این نخِ تسبیح‌ها و ارتباط آیات و حتّی سوره‌ها خیلی جلوتر از ما شیعیان هستند و حتّی علمی را تدوین کرده‌اند به نام «علم المناسبات» و گاهی، خروجی‌های متفاوت و ناب تفسیری هم به ما می‌دهد. در میان مفسّران شیعی نیز، این رویّه تا حدودی هست. مثل علّامۀ طباطبایی(ره)، صاحب تفسیر گران‌سنگ #المیزان یا #التبیان شیخ طوسی(ره) و #مجمع_البیان مرحوم طبرسی و ... . در میان تفسیر مفسّران اهل تسنّن نیز، دو تفسیر #البحر_المحیط و #التحریر_و_التنویر برای نمونه، خیلی راهگشا هستند. ✍️ #روزهای_خدایی #چهارشنبه‌های_تفسیری✍️ @ayyamollah