شاخصه های شعر سپکو :
۱ - ✍ سپکو گونه ای جدید از شعر کوتاه معاصر است که بر پایه ی آرایه ی ادبی " ردالعَجُزِ عَلَی الصدر" (تصدیر) بنا و از دو الی هفت سطر و بدون تکرار سایر واژه ها و لزوماً به صورت سپید نوشته می شود و سبک های نیمایی و موزون و مقفی در آن کاربردی ندارند.
۲ - ✍ کلیدواژه (تصدیر) تکواژه یا واژه ای مرکب است که از واژه های متشخص و محوری شعر سپکو برگزیده می شود. این واژه در آغازین سطر اول و پایانی سطر آخر تکرار میگردد.معیار هر مصرع در شعر سپکو یک فصل خوانش (فصلواژه) است . بر این اساس اگر سطر به فعل یا مکث برسد، شاعر سطر را رها و ادامه مصرع را در سطر پایین پی میگیرد.
۳ _ ✍ در سپکو موضوع سخن کاملا بر محوریت "کلیدواژه" استوار است، طوری که اگر بخواهیم تکرار کلیدواژه نداشته باشیم یا آنرا ازسطرآخرحذفش کنیم شعر معنایش را از دست بدهد. و از سویی دیگر، تکرار نباید بصورت #حشو انجام گیرد یعنی با حذف آن خللی در معنای شعر ایجاد نگردد.
۴ _ ✍ داشتن فعل در سپکو از الزامات می باشد اما لازم نیست همه سطرها به فعل برسند.
لازم است فعل بصورت کامل نوشته شود نه بصورت عامیانه گویی و ترانه ای یا صفت مفعولی مثل ( شده _ بوده _ داده و امثالم......)
۵_ ✍ اولویت در انتخاب کلیدواژه در سطر آغازین با تکواژه است.اما اگر واژه ای مرکب کلیدواژه انتخاب گردد، در سطر پایانی باید به همان صورت کامل تکرار شود. نیز اگر در سطر اول، کلیدواژه بصورت تکواژه است در سطر پایانی شاعر میتواند در صورت اضطرار بر روی یکی از مشتقات واژه ی مرکب یا فصلواژه ای که یکی از واژه هایش با تکواژه ی آغازین همخوان و دارای تلفظ و معنای بکسان باشد شعرش را فرود بیاورد و کلیدواژه را تکرار نماید.
مانند :
#خاک _ #خاکسار
#خانه _ #کارخانه
#شب _ #شب_به_شب
۶ _ ✍ ضمایر- حروف ربط- افعال ربطی (اِسنادی) مشتق واژه ها و جناس تام ، در شعر سپکو تکرار آنها بلامانع و از اختیارات شاعر می باشد، اما تمامی افعال غیر ربطی(غیراِسنادی) تکرار واژه محسوب میشوند و شاعر میتواند در سطر آخر کلیدواژه را بصورت فعل هم بکار ببرد. مانند < لرز _ لرزید > نوش _ نوشیدم>
۷ _ ✍ در تکرار کلیدواژه اولویت بر معنای واحد می باشد، اما از آنجا که سپکو شعری است واژه محور، براین اساس، کلیدواژه علاوه بر داشتن معنای واحد باید دارای تلفظ یکسان هم باشد.
ودر خصوص واژه هایی که دارای ساختار و تلفظ یکسانند اما معنایشان متفاوت است (جناس تام ) میتوان بعنوان کلیدواژه بکار برد . مثل ( باد _ باد ) ( شیر _ شیر ) که دارای ساختار و تلفظ یکسان و معنای مختلفند.
۸ _ ✍ در انتخاب " کلیدواژه " باید زبان نوشتاری ملاک باشد نه زبان گفتاری،برای مثال اگر کلیدواژه در سطر اول " سفر " است در سطر آخر به شکل صفر نباشد یا اگر در سطر اول سَمَر است به شکل ثمر در سطرآخر نوشته نشود.
۹ _ ✍ در مواقعی به جهت اینکه سطری طولانی نشود یا بر حسب تاکید شاعر روی یک واژه، الزام پیدا میشود تکواژه ای در یک سطر واقع گردد. در چنین حالتی شاعر میتواند از این تکواژه بعنوان یک مصرع در سپکو استفاده کند. اما لزوماً نباید همه سطرهای سپکو دارای تکواژه باشند.
۱۰ _ ✍ از آنجا که آماج سپکو زنده نگه داشتن واژه های تبارمند پارسی می باشد ( از آغارین روز تیرماه سال ۱۴۰۳ ) و در گرماگرم هفتمین سال بنای شعر سپکو، پارسی بودن کلیدواژه سایر واژه های سپکو از حالت الویت و اختیاری بودن، به #پارسی بودن الزام پیدا می کند و این گریزناپذیری در راستای پارسی سرایی که از آرمان نخستین شعر سپکو بوده در جهت پاسداشت واژه های تبارمند پارسی می باشد.
🔹🔸🔹🔸🔹🔸
نمونهای از یک شعر سپکو و تاکید شاعر بر واژه ی #چشم و تکرار آن بند پایانی. 👇
#چشمهایم را گردن بگیر
و گونه گونه
بر اشکهایم جاری شو
که من چشمه چشمه
به پای #چشمهایت خشکیدم
#رضا_نعمتی_کرفکوهی
#واضع_شعرسپکو
#تاریخ_بنیان_خرداد_۹۶
(تهیه شده درکانون فرهنگی ادبی سپکو)
#وبسایت_مرکزی_شعرسپکو
sepko.krafkohi.ir