#اسم موصول
اسم موصول در لغت كلمه اﻯ است كه دو كلمه يا دو جمله را به يكديگر وصل مـﯽ كند.
و معنای آن با جمله ای که بعد از آن می آید، کامل می شود.
#جمله صله
به جمله یا شبه جمله ای که بعد از اسم موصول «صله» گفته می شود که برای رفع ابهام اسم موصول می آید.
#عائد صله
به ضمیری که در صله می باشد و به موصول بازگشت دارد «عائد صله» گویند.
#انواع موصول
1️⃣ موصول خاص
2️⃣ موصول عام (مشترک)
#موصول خاص
در مذکر و مونث، مفرد، و مثنی و جمع لفظ خاصی دارد، این موصول بر شش قسم است.
🔹مذکر
مفرد: الَّذی
کسی که- که
مثنی: الَّذانِ- الَّذَینِ
دو شخصی که- که
جمع: الَّذینَ
کسانی که- که
🔹مونث
مفرد: الَّتی
کسی که- که
مثنی: اللَّتانِ- اللَّتَینِ
دو شخصی که- که
جمع: اللَّاتی - اللَّواتی
کسانی که- که
#موصول عام (مشترک)
برای مذکر، مونث و مفرد، مثنی و جمع لفظ مشترک دارند.
🔹منْ: كسى كه، آنكه (برای عاقل)
🔹ما: چيزى كه، آنچه (برای غیرعاقل)
🔹أی: کسی که
🔹ال: کسی که، کسانیکه
🔹ذو ، ذا: کسی که، آنکه
#اتحادیه_عماریون
#اقسام مبنی👇
مبنی شامل هر سه نوع کلمه؛ اسم، حرف و فعل می شود.
#حروف👇
💠 تمامی حروف مبنی هستند
🔸من، عَلی، الی، لِ،...
#اسم های مبنی👇
1️⃣ اسم های اشاره به جز مثنی
🔸هذا، هذه، هولاء، اولئکَ، ...
2️⃣ اسم استفهام
🔸من (چه کسی)، ما (چه چیزی)، متی (چه وقت)، کَم (چند)، کیف (چگونه) ...
3️⃣ اسم های موصول به جز مثنی
🔸من، ما، الذِی، التِی و ...
4️⃣ ضمایر (منفصل و متصل)
🔸هو، انتَ، ایاهُ، کم و ...
5️⃣ اعداد مرکب به جز عدد ۱۲
🔸احّدّ عّشّرّ، ثلاثَ عَشَرَ، تِسعَ عَشَرَ
6️⃣ اسم فعل
🔸هیهات، الیک، دونک، اف، صه و ...
7️⃣ اسم لای نفی جنس
🔸لا خلقَ أقْبَحُ مِنَ الکبرِ
خلقّ ؛ مبنی برفتح
8️⃣ منادای نکره مقصوده
🔸یا محمدُ
محمدُ: مبنی برضم
#فعل های مبنی👇
1️⃣ صیغه های ۶ و ۱۲ (جمع های مونث) فعل مضارع
2️⃣ تمام صیغه های امر مخاطب
3️⃣ فعل های ماضی
#انواع بناء👇
تعیین بناء یعنی آن که مشخص کنیم کلمه ی مبنی بر چه حرکتی است برای این کار به حرکت آخر اصلی کلمه توجه کنیم و چهار نوع است:
1️⃣ مبني بر كسر
🔸أنتِ، هذِهِ، لِـ ، بِـ
2️⃣ مبني بر فتح
🔸ذهَبَ، إنَّ، أينَ ، فَـ
3️⃣ مبني بر ضم
🔸نحنُ ، مُنذُ ، ـهُ
4️⃣ مبني بر سكون
🔸 منْ، عَلَي ، الّذﻯ
#اتحادیه_عماریون
#اسم زمان و اسم مکان
#اسم زمان
اسمی است که بر زمان انجام کار دلالت دارد.
#اسم مکان
اسمی است که بر مکان انجام کار دلالت دارد.
#طریقه ساخت اسم زمان و اسم مکان
1️⃣ در ثلاثی مجرد
بر وزن "مَفَْعَل" یا "مَفْعِل"
🔸مسجِد، مَغرِب، مَعبَد
2️⃣ در غیر ثلاثی مجرد
بر وزن اسم مفعول
🔸مجتَمَع (مکان جمع شدن)
🔸مصَلّی (مکان صلوه)
3️⃣ از اسامی جامد ثلاثی مجرد
بر وزن "مَفعـَلـَة"
🔸 ماسَدَه: جای پرشیر
🔸 مسبَعه: (جای پر درنره)
🔸 مکلَبه: (جای پر سگ)
4️⃣ از اسامی جامد ثلاثی مزید
بر وزن "مَفعـَلـَة"
🔸 تفاح ---> مَتفَحَه
🔸 بطیخ ---> مَطبَخَه
#اتحادیه_عماریون
#اسم مبالغه ( صیغه ی مبالغه)
اسمی است که به معنای اسم فاعل بوده و برای بیان کثرت و فراوانی صفت در کسی یا چیزی دلالت می نماید.
صیغه مبالغه ۱۷ وزن اصلی دارد که به صورت زیر ارائه می شود.
۱- فَعَّال
🔸 ستّار، مکّار، خوّان (بسیار خیانت کار)، خَلّاب (بسیار دلربا)، جبّار، عطّار
۲- فُعّال
🔸 کبّار
۳- فَعّالََة
🔸 علّامه (بسیار دانشمند)،
لوّامه (بسیار سرزنش گر)
۴- فَعُول
🔸 صدوُق، غَفُور، عَجوُل
۵- فَیعول
🔸 قیّوم
۶- فَعیل
🔸 علیم، رحیم، قدیر، علیم
۷- فِعّیل
🔸 صدِّیق، قِدِّیس، شِرِّیر (بسیار شرور)
۸- فُعُّول
🔸 سبُّوح، قُدُّوس
۹- فُعلَة
🔸 همزَة (بسیار طعنه زن)
لُمزَة (بسیار عیب جو)
حُطمَة (بسیار خرد کننده)
۱۰- مِفعال
🔸 مقدام، مِفضال
۱۱- مِفعیل
🔸 مسکین (بسیار درمانده)
مِعطیر (بسیار خوش بو)
۱۲- مِفعاله
🔸 مجذامَه (جزام گرفته)
۱۳- فاعِلَة
🔸 راوِیَة (بسیار روایت کننده)
۱۴- فاعول
🔸 فاروق
۱۵-فَعِل
🔸 غضِب (بسیار خشمگین)
حَذِر (بسیار دور اندیش)
۱۶- مِفعال
🔸 مفضال (بسیار با فضیلت)
مِهذار (یاوه گو)
مِذکار (یاد آور)
۱۷- فُعَلَه
🔸 همزه، ضُحَکه
#اتحادیه_عماریون
#اسم تفضیل
اسمی است که برای مقایسه صفتی در دو موصوف ساخته می شود و یکی را بر دیگری برتری می دهد
#طریقه ساخت اسم تفضیل
1️⃣ ثلاثی مجرد
در فعل های ثلاثی مجرد اسم تفضیل مذکر بر وزن "اَفعَل" و اسم تفضیل مونث بر وزن "فُعلی" می آید
🔸 علیُ اَکبر الرجال
🔸 فاطمه کُبری النساء
2️⃣ غیر ثلاثی مجرد
یکی از کلمات "اکبر، اشّد، اکثر، اَعظم" را پیش از مصدر فعل می گذاریم
🔸 ولَلْآخِرَةُ أَكْبَرُ دَرَجَاتٍ وَأَكْبَرُ تَفْضِيلًا
اکبرُ تفضیلََا: اَکبرُ + تفضیلََا (مصدر)
ارزشمندتر
#اتحادیه_عماریون
#اسم آلت
اسمی است که به ابزار و یا وسیله ای دلالت میکند، و دو قسم است.
1️⃣ مشتق
2️⃣ جامد
#اسم آلت مشتق
اوزان اسم آلت مشتق عبارتند از:
مِفعَل
🔸 مبرَد (سوهان)، مِبضَع (چاقو)
مِفعَله
🔸 مکنَسَه (جارو)، مِنضدَه (میز)
مِفعال
🔸 مفتاح (کلید)، مِقراض (قیچی)
#اسم آلت جامد
بدون قاعده است و وزن های مختلفی دارد که غیرمنضبط است.
🔸 جرَس(زنگ)، فَأس(تبر)، كُوب(فنجان)
@TLarabic_amariyon
#اسم منصرف و غیرمنصرف
اسم معرب یا منصرف است یا غیرمنصرف
#اسم منصرف (متمکن)
اسمی است که قابلیت پذیرش علائم مختلف اعرابی و تنوین را در حالت های گوناگون آن داشته باشد.
#اسم غیرمنصرف (غیرمتمکن)
اسمی است که قابلیت پذیرش تنوین در حالت های مختلف و اعراب "کسره" را نداشته باشد.
🔸 الهی بمحمدِِ و علیِِ و فاطمهَ
محمد و علی: منصرف
فاطمه: غیرمنصرف
@TLarabic_amariyon
#انواع اسم های غیرمنصرف
◀️ یک عاملی
◀️ دو عاملی
#اسم غیرمنصرف یک عاملی👇
1️⃣ وزن های منتهی الجموع
2️⃣ اسمهای مختوم به "الف" ممدوده زائد
3️⃣ اسمهای مختوم به "الف" مقصوره
#اسم غیرمنصرف دو عاملی👇
1️⃣ علم مونث
2️⃣ علم غیرعربی
3️⃣ علم وزنُ الفعل
4️⃣ علم مختوم به "ان" زائده
5️⃣ علم معدول
6️⃣ علم مرکب مزجی
7️⃣ واژه های وصفی بر وزن "فعلان"
8️⃣ واژه های وصفی بر وزن "افعل تفضیل"
9️⃣ صفت مشبه بر وزن "افعل"
🔟 واژه های وصفی معدول
@TLarabic_amariyon
#اسم غیر منصرف یک عاملی
اسمی که تنها با یک شرط غیرمنصرف میشود.
1️⃣ جمع منتهی الجموع
اوزان "اَفاعل"، "اَفاعیل"، "مَفاعل"، "مَفاعیل"، "فواعل" و "فواعیل" وزنهای منتهی الجموع بوده و غیر منصرف می باشند.
🔸 مساجد، فوائد، قنادیل
◀️ کلیه جمع های مکسر عربی، اعم از انسانی و غیر انسانی که حرف "الف" سومین حرف می باشد و بعد از "الف" حداقل دو حرف متحرک وجود داشته باشد غیرمنصرفند.
2️⃣ اسم مختوم به "الف" ممدوده زائد
در اسمهای ممدود، همزه هم می تواند جزو ریشه اصلی و هم می تواند زائد باشد. اگر همزه زائد باشد غیرمنصرف و اگر زائد نباشد منصرف است.
🔸 علماء:
همزه زائد، غیرمنصرف
🔸 سماء:
همزه اصلی و منقلب از "و"، منصرف
◀️ الف در مرتبه چهارم قرار دارد و همزه علامت تانیث نیست.
3️⃣ اسم مختوم "الف" مقصوره
اگر اسمی به "الف" مقصوره ختم شده باشد و جزء ریشه اصلی کلمه نباشد (علامت تانیث یا برای الحاق باشد) غیرمنصرف است.
🔸 انثی، ضِیزَی
#اتحادیه_عماریون
@TLarabic_amariyon
#اسم غیرمنصرف دو عاملی
باید لااقل دو سبب از اسباب زیر در یک اسم موجود باشند تا غیر منصرف شود.
#علم مونث
هر اسم خاصّی که مؤنث باشد، خواه لفظی باشد و خواه معنوی.
🔸معاویة، حمزة، زینب، مریم
#علم غیرعربی
هر اسم خاصّی که غیرعربی باشد، به شرط آنکه از سه حرف بیشتر باشد.
🔸ابراهیم / بزرجمهر / یعقوب.
◀️ اسم عَلَم غیرعربی (عجم) سه حرفی که ساکن الوسط یا متحرک الوسط باشد، منصرف خواهد بود.
🔸 لوط و نوح
#علم وزنُ الفعل
اگر اسم علمی هم وزن فعل باشد، غیرمنصرف خواهد بود.
🔸 وزن یَفعِل ---> یَزید، یحیی
🔸 وزن اَفعل ---> اَحمد، اَبان
🔸 وزن تفعل ---> تغلب
🔸 وزن فُعِل ---> دُئِل
🔸 وزن فَعَّل ---> شَمَّر
#علم مختوم به "ان" زائده
اگر در آخر اسم علمی "ان" وجود داشت که جزو ۳ حرف اصلی نبود، این نوع اسم علم غیرمنصرف خواهد شد.
🔸 سلمان، عُثمان
#علم معدول
اسم معربی است که از صیغه اصلی خود تغییر یافته و به صورت وزن صرفی ناشناخته ای به کار رفته باشد.
🔸 واژه عُمر در عربی وزن شناخته شده ای ندارد و به صورت غیرمنصرف به کار می رود، اصل آن عامر می باشد.
🔸 زفَر، جُثَم
#علم مرکب مزجی
علمی است که از دو بخش تشکیل شده است.
1️⃣ مرکب مزجی
دو قسمت آن هیچ ارتباطی به هم ندارند.
🔸بعلبک
2️⃣ مرکب اضافی
دو قسمت کلمه مضاف و مضاف الیه هستند.
🔸عبدالله
#واژه های وصفی بر وزن "فعلان"
واژه های وصفی بر وزن "فعلان" دو حالت دارد:
1️⃣ غیرمنصرف
زمانی که مونث آن بر وزن "فعلی" باشد.
🔸 عطشان، عطشی
2️⃣ منصرف
زمانی که مونث آن بر وزن "فعلانه" باشد
🔸 عطشانه
#واژه وصفی بر وزن "افعل تفضیل"
دراین صورت نخستین سبب منع صرف اسم غیرمنصرف، "وصفیت" و دومین سبب آن، کاربرد آن در وزن "اَفعل التفضیل" است.
🔸 اکثر
#صفت مشبه بر وزن "افعل"
هرگاه کلمه ای بر معنای رنگ، عیب یا زینت دلالت کند، مذکر آن بر وزن "اَفعل" و مونث آن بر وزن " فعلاء" می آید.
🔸 احمر، حمراء
🔸 اعمی، عَمیاء (نابینا)
🔸 اکحل، کحلاء (سیاه چشم)
#واژه وصفی معدول
هرگاه کلمه ای مشتمل بر معنای وصفی بوده و از صورت صرفی قبلی خود به صورت دیگری که کاربرد چندانی در زبان عربی ندارد، تغییر یافته باشد (معدول از اصل باشد)، غیرمنصرف است
🔸فعَل ---> اُخَر، جُمَع
🔸 فعال ---> اُحاد، مَوحَد، ثلاث
#اتحادیه_عماریون
@TLarabic_amariyon