بسم الله
🔵بیست صفت #مالک_اشتر از دیدگاه امیرالمؤمنین علیهالسلام
به مناسبت سالروز شهادت سردار سلیمانی ره
1. بندهای از بندگان خدا (عَبْداً مِنْ عِبَادِ اللَّهِ)
2. در ترسناکترین لحظات پشت به دشمن نمیکند (لَا يَنْكُلُ عَنِ الْأَعْدَاءِ سَاعَاتِ الرَّوْع)
3. برای دشمنان از آتش هم سوزانندهتر است (أَشَدَّ عَلَى الْفُجَّارِ مِنْ حَرِيقِ النَّار)
4. شمشیری از شمشیرهای خدا است (سَيْفٌ مِنْ سُيُوفِ اللَّه)
5. شمشیری که کند نمیشود (لَا كَلِيلُ الظُّبَة)
6. تلاشش هدر نمیرود = سعی بیهوده نمیکند (لَا نَابِي الضَّرِيبَة)
7. اطاعت از ولایت (فَإِنَّهُ لَا يُقْدِمُ وَ لَا يُحْجِمُ وَ لَا يُؤَخِّرُ وَ لَا يُقَدِّمُ إِلَّا عَنْ أَمْرِي)
8. دلسوز و خیرخواه مردم عادی (لِنَصِيحَتِهِ لَكُم)
9. قدرتمند و تسلیمناپذیر (شدة شکیمته) (وَ لَا يُوفِي عَلَيْهِ الطَّائِرُ)
10. دشمنی با دشمن مردم (شدة شکیمته علی عدوکم)
11. مثل زره میتواند خطرهای نزدیک را از شما دفع کند (وَ اجْعَلَاهُ دِرْعاً)
12. مثل سپر میتواند خطرهای دورتر را نیز از شما دور کند (وَ اجْعَلَاهُ ... مِجَنّا)
13. احتمال سستی او وجود ندارد (لَا يُخَافُ وَهْنُه)
14. احتمال لغزش او وجود ندارد (لَا يُخَافُ.....سَقْطَتُهُ)
15. تندرو است درجایی که تندروی حزماندیشانه باشد(لایخاف... بُطْؤُهُ عَمَّا الْإِسْرَاعُ إِلَيْهِ أَحْزَمُ)
16. کندرو است در جایی که کندروی پسندیده باشد (وَ لَا إِسْرَاعُهُ إِلَى مَا الْبُطْءُ عَنْهُ أَمْثَلُ)
17. خیرخواه ولایت (لنا ناصحاً)
18. متنفر از دشمن (علی عدونا... ناقما)
19. در برابر دشمن محکم (علی عدونا شدیداً)
20. مرضیّ ولایت (نحن عنه راضون)
متخذ از #نامه_18، #نامه_34 و #نامه_38 و #حکمت_443
#با_معارف_نهج، شماره 137
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵انصاف امیرالمؤمنین علیه السلام در مجازات خائنان
✅وَ اخْلِطِ الشِّدَّةَ بِضِغْثٍ مِنَ اللِّينِ وَ ارْفُقْ مَا كَانَ الرِّفْقُ أَرْفَقَ وَ اعْتَزِمْ بِالشِّدَّةِ حِينَ لَا تُغْنِي عَنْكَ إِلَّا الشِّدَّةُ!
سختگیری را با آمیزهای از نرمخویی در هم آمیز. مادامی که رفق و مدارا کارگشا است مدارا کن ولی وقتی چارهای جز سختگیری نیست عزمت را برای سختگیری جزم کن. نامه 46 نهج البلاغه
🔻امیرالمؤمنین (علیه السلام) مأموری را برای تعقیب یک متهم (بشر بن عطارد تمیمی) که سخن ناپسندی گفته بود، و ظاهرا به سوی قبیله بنیاسد گریخته بود، فرستاد. هنگامی که مأمور امام (ع) به مقر قبیله بنیاسد رسید، نُعَیم بن دجاجة اسدی متهم را فراری داد. امام (ع) پس از اطلاع از نحوه فرار متّهم، دستور داد نعیم را بیاورند تا تنبیه شود.
وقتی نعیم را به محضر امام آوردند، با جسارت گفت: ای علی به خدا قسم، پیوستن به تو موجب ذلت است هرچند جدا شدن از تو هم کفر است!(إِنَّ الْمُقَامَ مَعَكَ لَذُلٌّ وَ إِنَّ فِرَاقَكَ لَكُفْر).
امام (ع) در پاسخ او فرمود: "تو را بخشیدم؛ زیرا خداوند میفرماید: «ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَة» چون این که گفتی پیوستن به من ذلت است، این سخن گناهی است که تو مرتکب شدی و اما آن سخنت که گفتی جدا شدن از علی کفر است، آن نیز حقیقتی است که آن را اظهار کردی. لذا آن گناهت با این کلام ثوابت پاک شد(فَهَذِهِ بِهَذِهِ.).
📚رجال کشی، ص 90؛ ذیل عنوان نعیم بن دجاجه الأسدی، فروع کافی، ج 7، ص 268، حدیث 40.
#با_معارف_نهج البلاغه246
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🔵نهج البلاغة کتاب حدیث یا نمود عملی اسلام
مقام معظم رهبری دام ظله:
نهجالبلاغه هیچ میدانی از میدانهای زندگی را فروگذار نکرده، مگر اینکه در آن بلیغترین، رساترین، پرمغزترین و پرمحتواترین سخن را بیان کرده.
یک نگاهی به فهرست نهجالبلاغه - که البته خود نهجالبلاغه یک فهرست موضوعی ندارد - اما مؤلفانی که در این اواخر به خصوص، دربارهی نهجالبلاغه چیز نوشتهاند از جمله، کتاب بسیار پرارزش مرحوم استاد شهید مطهری، بنام سیری در نهجالبلاغه، یک فهرست گونهای از مضامین نهجالبلاغه را آنجا ایشان ذکر کردند، یک نگاه به این فهرست نشان میدهد که این کتاب چقدر چند بعدی و چند جانبه است و این واقعا یک شگفتی است.
در همهی بخشهایی که برای یک انسان کامل و برای یک جامعهی انقلابی کامل، لازم و ضروری است نهجالبلاغه بهترین و وافیترین مطالب را ارائه میدهد و چرا اینجور است؟ زیرا که نهجالبلاغه نموداری است از اسلام و اسلام آئینی است همه جانبه و انسان که موضوع اسلام هست و محور اندیشهی اسلامی و ایدئولوژی اسلامی است، یک موجودی است چند جانبه.
13/02/1359.
#با_شیفتگان_نهج البلاغه 64
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵 رساله «عليّ (ع) فوق العبقريّات» چگونه نوشته شد؟
این رساله در مورد شخصيت حضرت علي اميرالمؤمنین(ع) است. علامه محمدحسین آل کاشف الغطاء دیدگاههای تقریبی داشت و مورد اعتماد اندیشمندان اهل سنت بود. زمانی نگارش تراجم خلفاي اهل سنت با عنوان «عبقريات» توسط برخي از اهل مصر شايع شده بود وکتابهایی مانند عبقریة صدیق, عبقریة عمر وعبقریة عثمان نوشته شده بود. در این زمان تلگرافي مفصل نيز به مرحوم محمدحسین آلکاشفالغطا ارسال کرده و از وي خواستند که کتابي با عنوان «عبقرية الإمام عليبنأبيطالب» بنويسد و تعهد کرده بودند که در اسرع وقت به چاپ ميرسانند.
امّا ايشان اين درخواست را رد میکند و به آنان مينويسد: «نوشتن در باره چنين شخصيتي از توان من خارج است»
سپس مقاله "علي فوق العبقريات" را به نگارش در آورده و در آن ضمن شرح ماجرا، به فضايل بينظير حضرت اشاره ميکند و مينويسد: «اگر آن اشخاص عبقري باشند اميرمؤمنان (عليه السلام) فوق عبقريات هستند.»
این رساله در مجله العدل به چاپ رسیده است.
#با_شیفتگان_نهج البلاغه 65
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵اضافه تشبیهیه
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
نازع اللّه رداء الجبريّة، و ادّرع لباس التّعزّز، و خلع قناع التّذلّل #خطبه۲۳۴ ، قاصعه#
حضرت در خطبه قاصعه و در مورد ابلیس می فرمایند: ابلیس با خداوند در لباس عظمت و بزرگی جنگید و جامه کبر و بزرگی بر تن کرد و پوشش فروتنی و تواضع (در برابر خداوند) را از روی خود دور افکند.
🌹 نکات زیبایی شناختی :
1️⃣ تشبیه خودبهخود مقتضی مغایرت مشبه و مشبهبه است اما #اضافه_تشبیهیه اسلوبی است که بر اتحاد ادعایی مشبه با مشبهبه دلالت میکند و تصویری از اتحاد مشبه با مشبهبه در پیش چشم مخاطب خلق میکند. به عنوان مثال به جای اینکه امنیت را در آرامبخش بودن به گهوارهای تشبیه کند که موجب آرامش کودک است، میگوید: «گهواره امنیت» (علی علیه السلام: یا من أرقدنی فی مهاد امنه وأمانه)!
2️⃣حضرت در این تعبیر کوتاه (نازع اللّه رداء الجبريّة، و ادّرع لباس التّعزّز، و خلع قناع التّذلّل) از سه اضافه تشبیهیه استفاده می کنند و زیبایی تشبیه را دو چندان می کنند.
الف. رداء الجریة : رداء عظمت.
ب. لباس التعزز : لباس بزرگی.
ج. قناع التذلل : پوشش ذلت.
در تمامی این موارد مضاف، مشبهبه و مضافالیه، مشبه است.
3️⃣فعل «ادّرع» به معنای پوشیدن لباس آهنین است. یعنی لباسی که به سختی پوشیده می شود ( تاج العروس) از طرفی هم «التعزز » به باب تفعل رفته که به معنای تشبه به عزت است و در حقیقت عزتی در کار نیست (تاج العروس). لذا در هر دو تعبیر اشعار به این معناست که این لباس عزت با ابلیس سازگاری ندارد.
4️⃣کسی که احساس فروتنی می کند، روی خود را می پوشاند. تعبیر «قناع التذلل» هم لطافت معنایی خاصی دارد. قناع یعنی چیزی که با آن سر و صورت را می پوشانند. حضرت می فرمایند: ابلیس پوشش ذلت و فروتنی (درمقابل خداوند) را از روی خود برداشت.
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
✍️محمد سرافراز، حوزه علمیه قم
#بازیباییهای_نهج، شماره 68
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🔵ما كُلُّ مَفْتُونٍ يُعَاتَبُ
هر فریبخوردهای را نباید سرزنش کرد.
✍️ظاهرا این جمله را در آستانه جنگ جمل درباره سعد بن ابیوقاص، عبدالله بن عمر، اسامه و محمد بن مسلمة و ... که از همراهی با حضرت در جنگ سرباز زدند، فرموده است.
✅محقق شوشتری گفته است منظور از اینکه هر مفتونی را نباید عتاب کرد، این است که: هرکس واقعا به وسیله ابزارهای فتنهگران گمراه شده باشد، میتوان با عتاب او را به خود آورد اما کسی که خودش خودش را به گمراهی انداخته، با هیچ عتابی نمیتوان او را به راه آورد(بهج الصباغة).
از این رو عتاب چنین کسی "عتاب هدررونده" است و امیرالمؤمنین علیه السلام چنانکه در نامه 31 نیز فرمودهاند به طور کلی چندان علاقهای به عتاب و هشدار دادن این و آن ندارند (فَكَانَ إِحْكَامُ ذَلِكَ عَلَى مَا كَرِهْتُ مِنْ تَنْبِيهِكَ لَهُ أَحَبَّ إِلَيَّ مِنْ إِسْلَامِكَ إِلَى أَمْرٍ لَا آمَنُ عَلَيْكَ بِهِ الْهَلَكَة: نصیحت و راهنمایی درست تو، با اینکه علاقه ای به هشدار و عتاب ندارم، از رها کردن تو در مسیری که نگرانی از هلاک وجود دارد، بهتر بود )
↩️با این حال به نظر میرسد، علت عدم عتاب فتنه زدگان منحصر در این مطلبی که محقق شوشتری بیان کرده، نباشد.
#با_معارف_نهج البلاغه247
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵راز «توصیف دقیق علی از پیامبر ص» از منظر ابوجعفر نقیب
#خطبه_106 نهج البلاغه از خطبه هایی است که امام علی ع در آن به #توصیف_پیامبر ص پرداخته است. ابن ابی الحدید از توصیفات دقیق و عمیقی که در سراسر نهج البلاغه بویژه این خطبه درباره پیامبر ص ارائه شده، انگشت به دندان شده و به نزد استادش #ابوجعفر_نقیب رفته و این حیرت خود را با او در میان نهاده و پاسخهای شگفت آوری از او شنیده است.
شرح گفتگوی #ابن_ابی_الحدید با استادش را به نقل از خود او (ج7 ص 173 و 174) در اینجا ⬇️⬇️بخوانید:
✍️«از اباجعفر که مردی منصف و دور از هوس و بی تعصب بود، پرسیدم:
من سخنان #صحابه را دیدهام و خطبههایشان را خواندهام اما ندیدهام که هیچکدام از آنها بتواند مانند این مرد (علی ع) پیامبر ص را به عظمت توصیف کند یا مانند این مرد مردم را سوی پیامبر ص دعوت کند!! ...
📢ابوجعفر گفت:
👈اصلا صحابهی دیگر، کلام منسجمی داشتهاند که بتوان از آن فهمید چگونه #پیامبر ص را توصیف کردهاند؟! اصلا آیا از آنان چیزی جز مشتی کلمات شتابزده و سطحی که هیچ معنایی ندارد، برجای مانده است؟!❗️
🔷علی ع نسبت به پیامبر ایمانی قوی، باوری عمیق و یقینی قاطع و استوار داشت!! افزون بر این، علی ع به خاطر اینکه پیامبر ص با او نسبت داشت، او را تربیت کرده بود و از بین همه صحابه او را برگزیده و به خودش اختصاص داده بود، شدیداً به پیامبر مهر میورزید.
🔵 علاوه بر اینها علی ع و پیامبر ص نفس واحدی بودند در دو جسم، پدرشان یکی بود(ابوطالب هر دوی آنها را بزرگ کرده بود)، خانهشان یکی بود اخلاقشان مثل هم بود بنابراین علی ع وقتی پیامبر ص را توصیف میکرد در حقیقت خودش را توصیف میکرد و وقتی به سوی پیامبر ص دعوت میکرد در حقیقت به سوی خودش دعوت میکرد....»
«این جا» را نیز ببینید.
#مناسبتی، شماره12 #وفات_پیامبر ص
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
چند کلام از امیرالمؤمنین علیه السلام برای سرباز شهیدی که در مرز یخ زد
فَالْجُنُودُ بِإِذْنِ اللَّهِ حُصُونُ الرَّعِیَّةِ وَ زَیْنُ الْوُلَاةِ وَ عِزُّ الدِّینِ وَ سُبُلُ الْأَمْنِ وَ لَیْسَ تَقُومُ الرَّعِیَّةُ إِلَّا بِهِم ثُمَّ لَا قِوَامَ لِلْجُنُودِ إِلَّا بِمَا يُخْرِجُ اللَّهُ لَهُمْ مِنَ الْخَرَاجِ الَّذِي يَقْوَوْنَ بِهِ عَلَى جِهَادِ عَدُوِّهِمْ وَ يَعْتَمِدُونَ عَلَيْهِ فِيمَا يُصْلِحُهُمْ وَ يَكُونُ مِنْ وَرَاءِ حَاجَتِهِمْ
سربازان به اذن الاهی دژهای محکم مردم، زیور حاکمان، عزت دین و راه (رسیدن به) امنیت هستند. کار مردم فقط به سبب آنان قوام مییابد. البته نظام و آسایش سربازان وابسته به سهمی است که خداوند برایشان از بیت المال قرار داده تا بتوانند به وسیله آن در برابر دشمن قوت و اقتدار بیابند و در تأمین نیازهایشان بر آن تکیه کنند. (نامه 53)
✍️در ادامهی نامه نیز فرموده است: کار سربازان و مالیات دهندگان فقط با تدبیر و برنامهریزی و بودجهریزی متولیان دیوان محاسبات و کاتبان و قضات به سامان میرسد. (ثُمَّ لاَ قِوَامَ لِهَذَيْنِ الصِّنْفَيْنِ إِلاَّ بِالصِّنْفِ الثَّالِثِ مِنَ الْقُضَاةِ وَالْعُمَّالِ وَالْکُتَّابِ، لِمَا يُحْکِمُونَ مِنَ الْمَعَاقِدِ، وَيَجْمَعُونَ مِنَ الْمَنَافِعِ)
🔻هرچند مقاومت، ولایتپذیری، میهندوستی و وظیفهشناسی مرزبانانی که در مرزهای شمال غرب یخ زدند و یکی از آنها به فیض شهادت رسید، هنوز ارزشمندترین و قابل اتکاترین سرمایه این کشور است و جایگاه آنان در نزد خدای متعال جایگاه کمنظیری است اما سوال مهم این است که مگر تدبیر کافی برای لباس گرم مناسب و لوازم گرمایشی کافی انجام نشده بود؟ سربازی که باید دژ مردم و زیور مسئولان باشد، امکانات اولیه گرمایشی در اختیار داشت یا نداشت؟
🔻شایسته بود نمایندگان مجلس، دادستان، سازمان بازرسی و ...(نظارت کنندگان که الحمدلله کم نیستند) از ابزارهای نظارتی خود برای مؤاخذه و بررسی قصور احتمالی مقامات مسئول و پاسخگوسازی آنان بهره بگیرند!
راستی این روزها کنشگران فجازی کجا بودند؟ گویندگان مذهبی، ائمه جمعه و ... کجا هستند؟ کاش پیکر مطهر آن شهید مرزبان هم مورد تمرکز هشتگهای مجازی و لایکهای اینستاگرامی و فریادهای خطیبان قرار میگرفت و نظارتها و مؤاخذهها نیز جان میگرفت!
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🔵ساختار نحوی دشوارنما
وَ إِنَّ أَحَبَّ مَا أَنَا لَاقٍ إِلَيَّ الْمَوْتُ خطبه 180
برای من، محبوبترین چیزی که مایلم ببینمش، مرگ است.
✍️تحلیل ساختار نحوی این جمله به نظر یکی از شارحان بزرگوار نهج البلاغة، غریب یا دشوار آمده چندانکه این جمله را محرف و متن صحیح را « و إنّ أحب ما أنا لاقيه الموت» برشمرده است. وی درباره این جمله نوشته است: «و إنّ أحبّ ما أنا لاق إليّ الموت» هكذا في النسخ، و كأنّه محرف: (و إنّ أحب ما أنا لاقيه الموت). (بهج الصباغة 10/568)
🔻به نظر میرسد غرابت و مشکلی در متن وجود ندارد. تنها چیزی که غریب به نظر میرسد حرف جر «إلیّ» است که تعلق آن به جمله «أنا لاق» دشوار به نظر میرسد. این حرف جر را هم اگر متعلّق به «احبّ» بدانیم (یعنی محبوبترین در نزد من) دیگر مشکلی باقی نمیماند.
#مشکل_نحوی #چالش_ادبی 6
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🔵ترجمه کلمه «خُطه»
کلمه «خُطّة» در خطبه 93 در توصیف فتنه بنیامیه به کار رفته است: «فَإِنَّهَا فِتْنَةٌ عَمْيَاءُ مُظْلِمَةٌ عَمَّتْ خُطَّتُهَا»
✍️خلیل درمعنای خطه نوشته ا ست: « الخُطَّةُ: شبه القصة» (العین)، ابنمنظور نوشته است: «الخُطَّةُ، بالضم: شِبْه القِصَّة و الأَمْر» زبیدی نیز نوشته است: «و الخُطَّةُ: الإِقْدَامُ على الأُمُورِ، يُقَال: جاءَ و في رَأْسه خُطَّة؛ إِذا جَاءَ و في نَفْسِه حَاجَةٌ و قد عَزَم عَلَيْهَا» از مجموع دادههای لغوی برمیآید که کلمه «خطة» معنایی نزدیک به معنای کلمه «برنامه» یا «راهبرد» د اشته باشد.
✅ بر این اساس، منظور از جمله «عمّت خطّتها» این است که فتنهگران بنیامیه برنامهای فراگیر برای همه شئون جامعه دارند. مترجمان نهجالبلاغة غالبا ترجمه دقیقی از این کلمه به دست ندادهاند.
🟡کابرد دوم کلمه «خطة» در نهج البلاغة
در خطبه 72 نیز در دعا برای پیامبر آمده است: « اللَّهُمَّ ...وَ اجْزِهِ مِنِ ابْتِعَاثِكَ لَهُ مَقْبُولَ الشَّهَادَةِ مَرْضِيَّ الْمَقَالَةِ ذَا مَنْطِقٍ عَدْلٍ وَ خُطْبَةٍ فَصْل» که در برخی نسخهها به جای کلمه «خُطبة» کلمه «خُطّة» به کار رفته است که احتمالا در معنای دیگری غیر از «برنامه و راهبرد» به کار رفته است.
#با_مترجمان_نهج، شماره 79
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a