بسم الله
اعجاز وجودی علی علیه السلام
عمر فرّوخ، مورخ و تمدنپژوه معاصر، که شیفته ادب عربی فصیح بود، در کتابی که درباره نهج البلاغه نوشته، میگوید:
ارکان عظمت امام علی به نظر من چهار چیز است:
اول اینکه امامی عادل بود،
دوم اینکه حکیمی عالم بود،
سوم اینکه خطیبی بلیغ بود
چهارم اینکه در [اجرای عدالت و] حق، شجاع بود.
ممکن است کسی به من اعتراض کند که پس چرا "کندن دروازه خیبر" را به عنوان یکی از عناصر عظمت امام علی یاد نکردی؟
در پاسخ میگویم: آری، من نیز میدانم که علی دروازه قلعه را کنده است اما این را از عناصر عظمت علی ع نمیدانم چون کندن دروازه خیبر را که او یکنفره انجام داد، ممکن است ده نفر یا صدنفر یا هزار نفر اگر جمع شوند بتوانند با همکاری هم انجام دهند اما این چهار صفت (امام عادل، حکیم عالم، خطیب بلیغ و شجاع در اجرای عدالت و حق) امکان ندارد که همهی آنها با هم حتی در جمع کثیری از انسانها نیز تحقق یابد! یعنی اگر صدهزار نفر انسان را هم در کنار هم قرار بدهید این چهار صفت در میان آنها تحقق نخواهد یافت. پس، اینکه چنین صفاتی در وجود یک مرد جمع شده، آیا معجزه نیست؟
📚عمر فروخ، نهج البلاغه للامام علی، ص: 4 (بیروت: 1374ق، مكتبة منيمنة - بيروت. الطبعة الثانية 1372هـ - 1952م)
#با_شیفتگان_نهج 77
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
┄┅═✧☫ با نهج البلاغه ☫✧═┅┄
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣چرا آیتالله خامنهای دام عزه، در این شرایط، مطالعه نهج البلاغه را توصیه فرمودند؟
(قسمت1 از 7)
از منظر آیتالله خامنهای، در مسیر امتداد انقلاب اسلامی به جای نگاه یکبعدی و نامتوازن به اسلام، باید «اسلام همهجانبه» اجرا شود و نهج البلاغه از منظر ایشان، «وجه تبلوریافته و پیادهشدهی اسلام همهجانبه» است.
📢ایشان در سال 1359 فرمودهاند: «اگر بخواهیم امروز انقلاب اسلامی را ادامه بدهیم، ...بایستی اسلام را همهجانبه مراعات کنیم و [این اسلام همهجانبه]، نمودارش نهجالبلاغه است... این نهجالبلاغهی چند بُعدی نموداری از اسلام چند بعدی است که برای دوام انقلاب اسلامی و ساختن یک انسان چندبعدی، ضروری و لازم است». ۱۳۵۹/۰۲/۱۳
#با_شیفتگان_نهج ۷۸
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🟣چرا آیتالله خامنهای دام عزه، در این شرایط، مطالعه نهج البلاغه را توصیه فرمودند؟
(قسمت2 از 7)
اگر اسلام مجموعهای از دستورالعملهای زیست اجتماعی و سیاسی و فردی باشد، وقتی این دستورالعملها میخواهد عینیت بیابد، مهمترین چالش مقام عینیت دو چیز است: یکی نظام اولویتسنجی در سیاستگذاری، اجرا و نظارت و دیگری باب تزاحم. ایشان نهج البلاغه را مهمترین منبع مطالعاتی برای «تشخیص اولویتها» دانستهاند.
📢ایشان در دهه نود فرمودهاند: «کتابی که راهبرد ائمه را در هدایت مردم معین کرده باشد، آن هم با این مثالها - مثلاً فرض کنید شکمشان یا فرض کنید ازدواجشان یا شغلشان ـ اگر شما میخواهید در این – بهاصطلاح- اولویتشناسی و اولویتیابی عمق پیدا کنید؛ با نهجالبلاغه اُنس پیدا کنید، نهجالبلاغه خیلی خوب است...». ۱۳۹۶/۱۱/۰۵
#با_شیفتگان_نهج ۷۹
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🟣چرا آیتالله خامنهای دام عزه، در این شرایط، مطالعه نهج البلاغه را توصیه فرمودند؟
(قسمت 3 از 7)
یکی از مشکلات مهم رهبر معظم انقلاب این است که مخاطبان ایشان (برخی از مردم و برخی از مسئولان عالی نظام) آنچه را که ایشان به عنوان اولویتهای استراتژیک نظام معرفی میکنند، باور ندارند چرا که ذهن آنها از منظر شناختی، یک نظام اولویتسنجی خاصی دارد که با نظام اولویتسنجی رهبری همآهنگ نیست.
ایشان معتقدند ترویج نهج البلاغه در جامعه، میتواند فاصله شناختی مسئولان و مردم با رهبری را کم کند.
📢خودشان به وضوح فرمودهاند: «... یکی از مشکلات اساسی خود من در زمینهی بسیاری از کارها، ذهن [مسئولانی است که] مخاطبینم هستند؛ یعنی آنهایی که با من همکارند که من از اینها میخواهم که مثلاً شما تولید ملی را پیش ببرید یا اقتصاد مقاومتی را ...؛ من با ذهن اینها مشکل دارم. ببینید، اینکه ما میگوییم که به توان ملی، توان داخلی، آن اقتدار حقیقی داخلی تکیه کنید نه به بیرون و خب همه هم میگویند: بله، منتها عمل نمیشود، چرا؟ چون مشکل [شناختی و] ذهنی وجود دارد یعنی باورِ [مسئولان با آنچه که من میخواهم، همراه] نیست؛ ما یک مقداری به این باورها احتیاج داریم. ... نهج البلاغه خیلی راه [را] باز میکند برای ما. [نهجالبلاغه را] با این نگاه بخوانید، با این نگاه که ... اولویتها را بتوانید از آن دربیاورید. ... دقیقاً در زمینهی باورها که من گفتم، اولویت را پیدا کند، سعی کنید روی ذهنها اثر بگذارید، روی باورها اثر بگذارید». ۱۳۹۶/۱۱/۰۵)
#با_شیفتگان_نهج ۸۰
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🟣چرا آیتالله خامنهای دام عزه، در این شرایط، مطالعه نهج البلاغه را توصیه فرمودند؟
(قسمت 4 از 7)
خطبهها و نامههای امیرالمؤمنین علیه السلام برای یک جامعهی سرشار از نفاق و چنددستگی پدید آمده تا با روشنگریهای بینظیرش شبههزدایی کند (تهتک سُتور الشَّبَه ببیانک).
📢آیت الله خامنهای در سال 1359 درباره نهج البلاغه فرمودهاند: «نهج البلاغه اشاره میکند به مسائل اجتماعی در محیطی منافقانه و مشتَبَه؛ و چون ما در چنان محیطی امروز قرار داریم پس مسائل زندگی و مسائل سیاسی و مشکلات و دردها و احیانا راهحلها،...میتواند از نهجالبلاغه الهام گرفته بشود» ۱۳۵۹/۰۴/۱۱ و نیز در سال 1364 سفارش کردهاند که: «در آیینه نهج البلاغه نگاه کنید و ببینید شما از وضع کنونی خودتان چه چیزی را در آن میبینید، کدام درد را، کدام خطر را میبینید ... و بدانید که درمانش در نهج البلاغه موجود است. امروز بسیار لازم است که محققان، نهج البلاغه را از این جهات تفسیر کنند.» ۱۳۶۴/۰۱/۱۹
#با_شیفتگان_نهج ۸۱
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🟣چرا آیتالله خامنهای دام عزه، در این شرایط، مطالعه نهج البلاغه را توصیه فرمودند؟
(قسمت5 از 7)
در مراحل پنجگانهی پویش انقلاب اسلامی به سوی تمدن اسلامی، یکی از پیشفرضهای بنیادین که برای این پویش پنجمرحلهای مورد نیاز ما است، تعریف انسان و شناخت دقیق او است. بدون شناخت دقیق انسان و نیازهای او نمیتوان به سوی تمدن حرکت کرد.
📢یکی از جنبههای اهمیت نهج البلاغه از منظر آیتالله خامنهای «طرح مسائل اصولی اسلام، طرح مسألهی الله، طرح مسألهی انسان و ....» است. (۱۳۵۹/۰۴/۱۱) چنانکه در باور ایشان «در نهجالبلاغه همهی ابعاد یک شخصیت والای انسانی وجود دارد. از معرفت، از اخلاق، از خصلتهای ویژهی یک انسان منهای آموزشهایی اسلامی و از اخلاق ویژه و والایی که فقط اسلام به انسانها تعلیم داده. یک انسان کامل در نهجالبلاغه مجسم میشود و آن انسان کامل خودِ امیرالمؤمنین است.» (۱۳۶۳/۰۱/۲۶).
#با_شیفتگان_نهج ۸۲
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
. ༻﷽༺
🟣چرا آیتالله خامنهای دام عزه، در این شرایط، مطالعه نهج البلاغه را توصیه فرمودند؟
(قسمت 6 از 7)
نظام جمهوری اسلامی در پویش خود به سوی کمال و تعالی، ممکن است به بیماریهایی مبتلا شود. از نگاه آیتالله خامنهای «ما، ملت ایران، به عنوان کسانی که پایههای این نظام را روی دوشمان گرفتهایم اگر امروز به نهج البلاغه مراجعه کنیم در آن چیز جالبی خواهیم یافت. بیماریهایی که در این موقعیت، ما را تهدید میکند و درمان این بیماریها، برای ما ارزنده و حیاتی است که برویم و این درمانها را جستجو کنیم.» (. ۱۳۶۴/۰۱/۱۹ )
#با_شیفتگان_نهج ۸۳
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بســــــــــم الله الرحــمن الرحیـــــــم
🟣چرا آیتالله خامنهای دام عزه، در این شرایط، مطالعه نهج البلاغه را توصیه فرمودند؟
(قسمت 7 از 7)
یکی از ابعاد کمترتوجهشدهی نهجالبلاغه، بعد وحدتآفرین و انسجامبخشِ نهجالبلاغه است. نهجالبلاغه از این زاویه میتواند به انسجام جهان اسلام کمک شایانی بکند. در روزگاری که جهان اسلام بیشترین ضربه را از ناهمآهنگی و اختلافات به خود دیده، هر عنصری که بتواند به انسجام جهان اسلام کمک کند، در اولویت است.
📢آیتالله خامنهای معتقدند که: «ما زمان بسیاری را با عدم ارتباط با نهج البلاغه گذراندهایم. باید امروز با فرصتهایی که هست آن نقایص را جبران کنیم. البته کسانی که در زمینه نهج البلاغه کار کردهاند کم نیستند، چه در ایران و چه در بعضی دیگر از کشورهای اسلامی، اما کارهای اصولی و اساسی که بتواند مدرسه نهج البلاغه را در کل فضای جهان اسلام گسترش بدهد، همچنان باقی است، ....» ۱۳۶۴/۰۱/۱۹
#با_شیفتگان_نهج ۸۴
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
نهج البلاغة حسینی قمی_1_1.mp3
زمان:
حجم:
107K
🕹پای منبر امیرالمؤمنین علیهالسلام
حجت الاسلام حسینی قمی:
📢خدا رحمت کند، از آیت الله بهجت نقل کردیم جمعه ها ایشان روضه ای داشتند. می رفتیم منبر، نهج البلاغه می خواندیم.
بعد از منبر، ایشان به من مکرر میفرمودند شما وقتی از نهج البلاغه می خوانید مردم پای منبر شما نیستند پای منبر امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) هستند.
(۱۴۰۳/۱۲/۴ برنامه سمت خدا)🖥
#با_شیفتگان_نهج ۸۵
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🟣کهنترین مدرسه نهج البلاغه، شهر نیشابور
شاید کهنترین مرکز علمی که به ترویج و تدریس نهج البلاغه اهتمام ورزید، حوزه نیشابور باشد.
در نیشابور ادیب فرهختهای به نامِ «ابویوسف یعقوب بن احمد نیشابوری» میزیست که لغتشناس، ادیب و شاعر دوزبانهی ارجمندی بود. او مؤلف کهنترین فرهنگ شناخته شدۀ عربی به فارسی، در قالب کتابی به نام بُلْغه، یا البلغة فی اللغة، یا البلغة المترجم فی اللغة، بود. وی از شاگردان ابومنصور ثعالبی و مدرّس معروف کتابهای ثعالبی بوده که در رمضان 474 درگذشته است (مقدمه کتاب بلغه ص7).
ابویوسف فرزندی به نام «حسن بن یعقوب نیشابوری» و شاگردی به نامِ «ابوالحسن، على بن احمد فَنجَکِردى نیسابورى» داشت.
این گروه ، که در قرن 5 و 6 احتمالا در برابر حشویه و معتزلیان نیشابور، فعالیت شیعی داشتهاند، مروّج نهج البلاغه در سرزمین نیشابور بودند.
ابویوسف که همعصر سید رضی بود، طبق احتمالی که جویا جهانبخش در مقدمه کتاب سلوة الشیعة بدان رسیده، ظاهرا باید سرسلسلهی مروّجان کتاب شریف نهج البلاغه در سرزمین نیشابور باشد.
استاد عطاردی درباره ابویوسف نوشته است: «یعقوب ظاهرا نخستين شاعر و اديبى هست كه نهج البلاغه را به عالم شعر و ادبيات كشانيده و چند بيت درباره اين كتاب سروده، و ابيات او در آخرِ نسخههاى خطى نهج البلاغه كه در قرن پنجم و ششم تحرير شده، ذكر گرديده و ...» (علمای خراسان و نهج البلاغه، عطاردی).
حسن بن یعقوب، فرزند ابویوسف، نیز شاگردان فراوانی داشت که بر او نهج البلاغه را قرائت کرده و از او اجازه روایت نهج البلاغه دریافت میکردند. یکی از این شاگردان، زید بیهقی بود. زید بیهقی، فرزندی به نام علی داشت. همین علی بن زید بیهقی بود که کتاب معارج نهج البلاغه را در شرح نهج البلاغه تألیف کرد (ن ک: مقدمه معارج نهج البلاغه).
فَنجَکِردی (متوفای 513 یا 512)، دیگر شاگرد ابویوسف، نیز از مروّجان نهج البلاغه بود، که برخی از اشعار منتسب به امیرالمؤمنین علیه السلام را در کتابی به نام سلوة الشیعة جمع آوری کرد. و کیذری (شارح نهج البلاغه) نیز در کتاب «انوار العقول من اشعار وصی الرسول» به این کتاب استناد کرده، این کتاب یکی از آثار ارزشمند فنجکردی است. غدیریهای نیز از وی برجای مانده که فتال در روضه الواعظین آن را آورده است.
این شعر معروف که علامه امینی آن را در الغدیر (4/431) آورده و مصراع آخر را توضیح داده، از سرودههای فنجکردی است:
إذا ذکرتَ الغرَّ من هاشمٍ
تنافرتْ عنک الکلابُ الشارده
فقل لمن لامَک فی حبِّهِ
خَانَتْکَ فی مولودِکَ الوالده
کتاب حدائق الحقائق ( قطبالدین کیدرى بیهقى ) نیز در همان مدرسهی خراسان و با نگاهی به سه شرحِ «معارج نهج البلاغه» (بیهقی)، «منهاج البراعة» (القطب الراوندي) و شرح الامام أحمد بن محمد الوبري الخوارزمي*، در سال 576ق، نگارش یافته است.
پ ن:
أحمد بن محمد الوبري الخوارزمي، یکی از شارحان نهج البلاغه در قرن ششم هجري است. وبري يکي از متکلمان عصر خود بوده و رویکردش در شرح نهج البلاغه یک رویکرد کلامی بوده است.
متاسفانه نه شرح نهجالبلاغهی او به دست ما رسیده و نه از اين عالم جليل القدر که از او به عنوان امام وبری ياد ميشده، در تذکرهها نامي برده شده اما اینقدر معلوم است که وی معاصرِ ابوالحسن علي بن زيد بيهقی صاحب معارج نهج البلاغه، بوده چون بيهقي در کتاب خود معارج نهج البلاغه گويد: «از کسانيکه نام او را شنيده و کتاب او را ديده ولي خودش را تاکنون نديده ام، امام احمد بن محمد وبري خوارزمي ملقب به شيخ جليل ميباشد...» طبق نظر استاد عطاردی، شر ح امام وبري خوارزمي در قرن ششم هجري در ميان اهل علم و ادب مشهور بوده، علاوه بر علي بن زيد بيهقي، قطب الدين کيذري و علي بن ناصر سرخسي هم از آن استفاده کرده و در شرح خود بر نهج البلاغه سخنان او را نقل ميکنند.
📚منابع:
۱. علمای خراسان و نهج البلاغه (عطاردی)
۲. مقدمه جویا جهانبخش بر کتاب سلوة الشیعة
۳. مقدمه بیهقی بر کتاب معارج نهج البلاغة (بیهقی)
۴. مقدمه کتاب حدائق الحقائق (کیذری بیهقی)
۵. مقدمه مجتبی مینوی بر کتاب البلغة.
#با_شیفتگان_نهج 86
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🟣نامه 53 از امیرالمؤمنین است یا از طاهر بن الحسین؟
برخی مشککین ادعا کردهاند که عهدنامه مالک اشتر (نامه ۵۳ نهجالبلاغه) از امیرالمؤمنین نیست بلکه از طاهر بن الحسين است!!
محمدمهدی جعفری درباره روزهایی که برای کمک گرفتن در نگارش پایاننامهاش به منزل استاد عبدالحميد بديع الزمانى (بدیع الزمان) میرفته با اشاره به اینکه آن روزها چشم استاد، به جهت بیماری آبمروارید، خوب نمیدید نوشته است:
✍️«روزى، پس از درس و رفتن ديگر دانشجويان، از پاياننامه و اسناد و مدارك نهج البلاغه سخن به ميان آمد.
فرمود: در قفسه پشت سرت كتاب ما قبل آخر رديف دوم را بياور. آوردم.
پرسيد: جلد نخستِ مقدمهی ابن خلدون است؟
گفتم: آرى.
فرمود: فصل پنجاه و يكم آن را بياور بخوان.
آوردم و خواندم: «الفصل الحادي و الخمسون، في أنّ العمران البشريّ لا بدّ له من سياسة ينتظم بها أمره...».
فرمود: در اين فصل، نامه طاهر بن الحسين به پسرش عبد اللّه بن طاهر است، هنگامى كه مأمون او را به ولايت رقّه و مصر گماشت. برو و اين نامه را با فرمان امام به مالك اشتر مقايسه كن؛ ببين چه تفاوتى ميان آن دو مىبينى. كتاب را به خانه بردم و نامه طاهر بن الحسين را با دقت خواندم و نتيجه را به شرح زير به استاد گزارش دادم:
١ - حجم اين نامه كمتر از شصت درصد عهد امام به مالك اشتر است؛ در حالى كه اصل معمولا بيشتر از بدل است.
٢ - برخى از نكات عهد در اين نامه مشاهده مىشود كه نشان دهنده استفاده نويسنده نامه از عهد است.
٣ - سبك بيان عهد با نامه، [حتی] با يك نگاه سطحى، به روشنى با يكديگر تفاوت دارد.
٤ - برخى از توصيههاى نامه با روح عدالت و مساواتى كه امام بدان معتقد بود و همه كارگزاران را به اجراى آن سفارش مىكرد تفاوت دارد.
٥ - مورخان مىگويند وقتى مأمور خراج قلزم مالك اشتر را به فرمان و وعده معاويه مسموم كرد، وسايل او را به نزد معاويه فرستاد. معاويه اين عهد را مىخواند و از مطالب آن تعجب مىكرد و برخى از نكات آن را به صورت بخشنامه به كارگزارانش مىنوشت. اين عهد در خزانه بنى اميّه نگاهدارى مىشد تا اين كه عمر بن عبد العزيز اين راز را آشكار ساخت و گفت اين عهد از نوشتههاى امير المؤمنين على بن ابى طالب است. مىدانيم خزانه بنى اميّه به دست بنى عباس افتاده و چه بسا طاهر بن حسين نيز، كه از نزديكان مأمون بوده، از همين عهد سود جسته مضامين آن را در نامه خود به پسرش نوشته است، بىآن كه به منبع اصلى اشارهاى كرده باشد.
استاد استدلالهاى مرا پذيرفتند.
📚(جعفری، محمدمهدی، پرتوی از نهج البلاغه، جلد: ۴، صفحه: ۴۹۲)
#با_شیفتگان_نهج البلاغه ۸۷
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣برتری عهدنامه مالک اشتر بر اعلامیه جهانی حقوق بشر از نگاه جرج جرداق
✍️جورج جرداق در کتاب "على صوت العدالة الانسانیة" مىنویسد:
«بسیار مشکل است که انسان اختلافى در میان این عهدنامه و اعلامیّه جهانى حقوق بشر بیابد، بلکه تمام نکات اساسى موجود در این اعلامیه در عهدنامه امام (ع) دیده مى شود.
اضافه بر این در عهدنامۀ امام چیزى هست که در اعلامیه جهانى حقوق بشر نیست و آن عواطف عمیق انسانى است که بر تمام این نامۀ سایه افکنده است.»
📚حسینی، عبد الزهراء، مصادر نهج البلاغة و أسانیده،ج3،ص414
#بازیباییهای_نهج 76
#با_شیفتگان_نهج البلاغه 88
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a