بسم الله 🔵افراط و تفریط لا تَرَی الجَاهِلَ إلا مُفرطا او مُفَرِّطاً #حکمت_70 جاهل را یا در حال افراط و زیاده‌روی می‌بینی یا در حال تفریط و کوتاهی! ✍️در جنگ #جمل حضرت امیر، #اسامة_بن_زید‌‌ را به همراهی در جنگ دعوت کردند اما اسامه که دید در این جنگ باید با #طلحه و #زبیر و #عایشه و ... بجنگد، گفت: من عهد کرده‌ام با اهل «لا اله الا الله» جنگ نکنم! (کوتاهی و #تفریط) او با اینکه امیرالمؤمنین را دوست داشت باز هم همکاری نکرد. اینکه اسامه عهد کرده بود با مسلمانان نجنگد، داستانش به یکی از جنگهای عصر پیامبر اکرم برمی‌گردد که در آن جنگ اسامه یکی از نیروهای فراری دشمن را تعقیب کرد (اسد الغابة 1/80). دشمن فراری #شهادتین گفت اما اسامه او را کشت. حضرت رسول، اسامه را توبیخ کردند که چرا اهلِ لا اله الا الله را کشته است؟ اسامه گفت شهادتینش شهادتین حقیقی نبود چون از ترس جانش شهادتین گفت. حضرت فرمودند که مگر از قلب او خبر داشتی؟..... (زیاده روی و #افراط) 👈بعد التحریر: اسامه کیست؟ از #زید_بن_حارثه که غلام آزاد شده پیامبر و فرزندخوانده ایشان بود، فرزندی به نام اسامة به دنیا آمد. اسامه در برخی از جنگهای عصر پیامبر شرکت داشت و خودش نیز مانند پدرش سخت مورد علاقه و اعتماد پیامبر بود چندانکه حضرت در اواخر عمرشان او را که جوانی بیست ساله بود، به فرماندهی سپاهی (که قرار بود برای جنگ با رومیان اعزام شود) برگزیدند. خلیفه دوم به بهانه اینکه اسامه محبوب پیامبر بوده از بیت المال سهم بیشتری به او می‌داد. خلیفه سوم نیز قطعه زمینی به او داد. شاید عادت به همین #ویژه_‌خواری بود که موجب شد اسامه با امیرالمؤمنین علیه السلام بیعت نکند اما گفته شده که بعدها دچار #پشیمانی شد و به سوی امیرالمؤمنین باز گشت. #رانت_خواری #با_معارف_نهج، شماره 66 https://telegram.me/banahjolbalaghe

بسم الله 📢#آشنایی_با_خطبه 4 # خطبه چهارم 1️⃣فضای صدور خطبه حضرت امیر علیه السلام، این خطبه را پس از فتح بصره (جنگ #جمل) و كشته شدن #طلحه و #زبير در سال 36 هجرى ايراد فرموده است. (دشتی، ص50) 2️⃣مضامین خطبه 1. عرب جاهلی به برکت پیامبر(ص) و خاندان ایشان، رشد و هدایت یافتند. 2. نفرین بر کسانی که گوش شنوایی برای شنیدن سخن هادیان جامعه ندارند. 3. دعا برای قلوب خدا ترس. 4. همواره منتظر #خیانت اهل #بصره بوده و آثار فریفتگی را در آنان می دیدند. 5. خبر از تلاش حضرت برای #هدایت مردم بصره. 6. گمراهی، سرانجام کسانی است که راهی جز طریق امیرالمومنین علیه السلام بپیماید. 7. از وقتی حق به من نشان داده شد، هرگز در آن شک نکرده ام. (مَا شَكَكْتُ فِي الْحَقِّ مُذْ أُرِيتُهُ) 8. موسی علیه السلام بر جان نمی ترسید بلکه ترس او از غلبه گمراهان، بر جامعه بود. 9. آن كس كه #رهبر و راهنماى مطمئنّى دارد، گرفتار شكّ و ترديد و وسوسه‏هاى شيطانى و اضطراب و بى‏اعتمادى نمى‏گردد، چرا كه خود را در كنار چشمه آب زلال معرفت احساس مى‏كند و در مشكلات به او پناه مى‏برد. (مَنْ وَثِقَ بِمَاءٍ لَمْ يَظْمَأْ) 3️⃣مصادر #خطبه_4 الارشاد شیخ مفید/ المسترشد طبری ┄┅═══••✾❀✾••═══••✾❀✾••═══┅┄ ✍️استاد علی رحیمی ؛ حوزه علمیه شیراز https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵علی علیه‌السلام آیینه‌ی قاطعیت در عین مدارا 🔹«لقد نَقَمتُما یَسیراً و أرجَأتُما کَثیراً» #خطبه_205 امام ع خطاب به #طلحه و #زبیر فرمودند: از امور ناچيز خشم گرفتيد، و خوبيهاى فراوانى را پشت سر انداختيد و ناديده انگاشتيد! حضرت اینجور می‌فرماید: «لقد نقمتما یسیرا و ارجأتما کثیرا»؛[یعنی] شما یک چیز کوچک را وسیله و مایه‌‌‌‌‌ی اختلاف قرار دادید، این همه نقاط مثبت را نادیده گرفتید؛ دم از دشمنی می‌زنید، دم از مخالفت می‌زنید. با اینها متواضعانه امیرالمؤمنین حرف می‌زند و توضیح می‌دهد؛ میگوید: من دنبال دشمن نمی‌گردم. این مدارا را دارد. اما آن وقتی که این #مدارا اثر نکند، آن وقت جای #قاطعیت علوی است؛ آن جائی است که امیرالمؤمنین نشان می‌دهد که با کسانی مثل #خوارج، آنجور رفتار می‌کند که خودش فرمود: «انا فقأت عین الفتنة»؛(۲) چشم فتنه را من در آوردم. و کسی دیگر غیر از علی نمی‌توانست - به گفته‌‌‌‌‌ی خود آن بزرگوار در نهج‌‌‌‌‌البلاغه - این کار را بکند. ۱۳۸۸/۰۶/۲۰ آیت‌الله #خامنه_ای #با_معارف_نهج، شماره 128 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 📢#آشنایی_با_خطبه 8 1️⃣فضای صدور خطبه در آستانه #جنگ_جمل #زبیر و #طلحه به شدت از نظر افکار عمومی حتی در میان طرفداران خودشان با این اشکال مواجه بودند که وقتی با علی بیعت کرده‌اند چرا بیعت‌شکنی می‌کنند؟ زبیر برای توجیه این بیعت‌شکنی گفته بود که من با قلبم بیعت نکرده‌ام فقط با دستم و به اکراه بیعت کرده‌ام. امام این سخن را در پاسخ به این ادعای او و برای مقابله با جریان #تحریف بیان کرده‌اند. ➕البته بعد از جنگ #عبدالله_بن_زبیر نیز برای نجات پدرش از فشار افکار عمومی باز همان ادعای پدرش را تکرار می‌کرد که حضرت علی ع فرزندشان امام مجتبی ع را مأمور کردند که خطبه‌ای در ردّ سخن عبدالله بن زبیر ایراد کند. #امام_حسن در خطبه خود این سخن پدر (خطبه 8) را نیز اقتباس کرد (کتاب الجَمَل شیخ مفید) خطبه امام حسن علیه‌السلام آنقدر گیرا بود که فورا شاعری در مدح ایشان قصیده‌ای سرود. (کتاب الجمل ابی‌مِخْنَف) 2️⃣اهمیت خطبه 1.اهتمام به جلوگیری از فریب افکار عمومی. 2.حساسیت به تحریف حقایق. 3.ارائه نمونه ای از برخورد منطقی و مستدل برای ابطال استدلالی که دستمایه فریب افکار عمومی است. 2️⃣مضامین خطبه این خطبه، پاسخی منطقی و حقوقی به زبیر است. وی در جریان جنگ جمل، در توجيه پیمان شکنی خود که امری ناپسند در میان عرب بود، ادعا می کرد که: «من تنها با دست خود بيعت كردم، نه با دل». امام علیه السلام در پاسخ می فرمایند: «او بايد قرينه قابل قبولى كه بر اين امر گواهى دهد اقامه كند در غير اين صورت بايد دوباره به آنچه از آن خارج شده باز گردد و نسبت به بيعتش وفادار باشد». سخن زبیر، تركيبى است از اقرار به بیعت و ادّعای عدم موافقت قلبی با بیعت، اقرارش مسموع و مقبول است و امّا در مورد ادّعا بايد اقامه دليل كند. کلام امام مبتنی بر دو اصل پذیرفته شده حقوقی است که عبارتند از: «إقرار العقلاء علی أنفسهم جائز» و «البینة علی المدعی»، دو اصلی که در همه جوامع حقوقی و قضائی دنیا مورد پذیرش است. 3️⃣مصادر #خطبه_8 الجَمَل شیخ مفید/ الجَمَل واقدی ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ ✍️استاد علی رحیمی ؛ حوزه علمیه شیراز https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 📢#آشنایی_با_خطبه 10 1️⃣فضای صدور خطبه این خطبه راجع به جنگ #جمل بوده و قبل از وقوع جنگ در زمانی ایراد شده است که فرستادگان امام که برای پیشگیری از وقوع جنگ به نزد #طلحه و #زبیر و #عایشه رفته بودند، با دست تهی برگشتند. 2️⃣مضامین خطبه 1. تشبیه سرکردگان جنگ جمل به شیطان و پیروان آنان به حزب شیطان با بیانی استعاری. 2. اشاره به اینکه با همه قوا به میدان آمده‌اند باتعبیر گردآوردی لشکری متشکل از سواره نظام و پیاده نظام. 3. اشاره به بصیرت و آگاهی خویش که نه خود، امور را بر خویشتن مشتبه ساخته و نه در دام شبهه افکنی دیگران گرفتار می‌آید. 2. پیشگویی سرنوشت جنگ جمل در قالب این تشبیه زیبا که حضرت، حوضی پر از آب فراهم خواهد ساخت که دشمنان، یا در آن غرق شده و یا اگر از آن فرار کنند، هرگز بدان بازنخواهند گشت. 3️⃣لطایف خطبه از تعبیر «و إنّ معی لبصیرتی: ما لبّستُ علی نفسی» به دست می‌آید که بصیرت صرفا جنبه اجتماعی نداشته و در بُعد فردی نیز برای محفوظ ماندن از مکاید نفس، باید بصیر بود تا نفس اماره، حق و باطل را در هم نیامیزد چرا که بدترین گمراهی، انحرافی است که صاحبش، معتقد به درستی مسیر خود باشد. اولین گام برای هدایت چنین فردی، خارج کردن او از این اشتباه است؛ یعنی همان بصیرت؛ یعنی همان خوب دیدنی که بر همگان واجب عینی شده است. 4️⃣مصادر #خطبه_10 الارشاد شیخ مفید ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ ✍️استاد علی رحیمی ؛ حوزه علمیه شیراز https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵#آشنایی_با_خطبه سیزدهم 1️⃣فضای صدور خطبه این خطبه بعد از جنگ جمل، در مذمت اهل بصره صادر شده است. 2️⃣اهمیت خطبه بیان اوصاف اصحاب جمل 3️⃣مضامین خطبه حضرت امیر علیه السلام بصریانی را که در جنگ جمل مقابل ایشان صف آرایی کردند با مضامین ذیل مذمت می نمایند: 1. سپاهیان یک زن؛ 2. پیروان حیوانی که چون صدا داد به گرد او جمع شده و چون کشته شد از دور او پراکنده شدند؛ 3. صاحبان منش پست؛ 4. پیمان شکن؛ 5. اهل نفاق و دورویی؛ 6. شور و تلخ بودن آب بصره؛ 7. کسی که در میان آنان باشد گرفتار گناه می شود و کسی که از میانشان رخت بربندد مشمول رحمت پروردگار خواهد شد. در پایان خطبه، این پیشگوئی بیان شده است که سیل ویرانگری شهر بصره را در بر خواهد گرفت به گونه‌ای که بجز قسمتی از مسجد شهر، همه چیز در آب فروخواهد رفت. ابن ابی الحدید به دو سیل ویرانگر در زمان «قادر بالله» و «قائم بأمر الله» اشاره کرده است که مطابق با پیشگوئی حضرت امیر علیه السلام تمام شهر بجز قسمت هایی از مسجد جامع را در کام خود فرو برد (ابن ابی الحدید، ج1، ص252) (#علم_غیب) 4️⃣لطایف خطبه 1. هر چند آتش‌افروز اصلی جنگ #جمل خود #طلحه و #زبیر بودند و عایشه نیز به تحریک آنان وارد این غائله شد، لکن از آنجا که وجود عائشه از مهمترین عوامل تشویق توده مردم به شرکت در جنگ بود، حضرت امیر علیه السلام، بصریان را أتباع عائشه شمردند نه اتباع طلحه و زبیر. 2. حضرت امیر علیه السلام به جای تعابیری مانند «أمّ المومنین» یا «زوجة رسول الله»، که در آن زمان برای #عایشه به کار می‌رفت، از وی تعبیر به «المرأة» کردند که این خود می‌تواند به نکات مهمی اشاره داشته باشد. 3. در نگاه رایج آن زمان، پیروی مردان از یک زن، خصوصا در اموری مانند جنگ، عمل شایسته‌‌ای محسوب نمی‌شد. حضرت امیر علیه السلام با توجه به همین نکته، بصریان را به دلیل تبعیت از یک زن، ملامت کرده است. چنین بیانی در مقام خطابه، پسندیده و مطابق با قواعد منطق و بلاغت است. 4. تعبیر «کأنّی بمسجدکم کجؤجؤ سفینة ...» از شاهکارهای ادبی نهج البلاغه است. 5️⃣مصادر خطبه الاخبار الطوال دینوری، ص153/ مروج الذهب مسعودی، ج2، ص377/ عیون الاخبار ابن قتیبه، ج1، ص217 و ... ┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄ ✍️استاد علی رحیمی ؛ حوزه علمیه شیراز https://eitaa.com/banahjolbalaghe