💠 تعصّب خوب!
❇️امام علی علیهالسلام: إِنْ كَانَ لَا بُدَّ مِنَ الْعَصَبِيَّةِ فَلْيَكُنْ تَعَصُّبُكُمْ لِمَكَارِمِ الْخِصَالِ وَ مَحَامِدِ الْأَفْعَالِ وَ مَحَاسِنِ الْأُمُورِ
🔷یعنی: اگر در تعصّب ورزيدن ناچاريد، براى اخلاق پسنديده، افعال نيكو و كارهاى خوب تعصّب داشته باشيد
🔰نکات:
1️⃣ امام علیهالسلام معیار تعصّب را نه قومیت، زبان، نژاد یا تعلقات دنیوی، بلکه مکارم اخلاقی، افعال نیکو و امور پسندیده قرار میدهند، این یعنی پایبندی سرسختانه به ارزشهایی چون عدالت، صداقت، خیرخواهی، گذشت و کرامت انسانی.
2️⃣ این سخن بر نوعی غیرت بر فضیلتها تأکید دارد؛ یعنی انسان باید در دفاع از خوبیها و جلوگیری از زشتیها، غیرتمند باشد.
3️⃣ تعصب در اصل، حالت دفاع سرسختانه و جانبدارانه از چیزی است؛ اما امام علی علیهالسلام آن را رد نمیکنند بلکه، میفرمایند: اگر قرار است تعصب داشته باشید، آن را در راه خوبیها به کار ببرید، این نگاه، تعصّب را از یک خُلق منفی به ابزاری مثبت در خدمت فضیلت تبدیل میکند.
4️⃣ تعصب نسبت به خوبیها نیاز به شناخت خوبیها دارد؛ پس این سخن، ما را به مطالعه، تفکر، و بصیرت اخلاقی دعوت میکند.
5️⃣ امام علیهالسلام به ما این راه را نشان میدهد که اگر میخواهیم پای چیزی بایستیم، آن چیز باید فضیلت باشد نه سلیقه ، قومیت یا هویت جعلی .
📚نهجالبلاغه، خطبه 192
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_192
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
💠 فضیلتهای برتر(4)
❇️امام علی(علیهالسلام): الْمُتَّقُونَ فِي اللَّيْلِ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُمْ تَالِينَ لِأَجْزَاءِ الْقُرْآنِ يُرَتِّلُونَهَا تَرْتِيلًا يُحَزِّنُونَ بِهِ أَنْفُسَهُمْ وَ يَسْتَثِيرُونَ بِهِ دَوَاءَ دَائِهِمْ
🔷یعنی: پرهيزكاران در شب بر پا ايستاده مشغول نمازند، قرآن را جزء جزء و با تفكّر و انديشه مى خوانند، با قرآن جان خود را محزون و داروى درد خود را مى يابند
🔰نکات:
1️⃣ شب، زمانی است که انسان از دید چشمان دیگران پنهان است و در این زمان است که صداقت با خویشتن و خداوند شکل میگیرد
2️⃣ واژه يَسْتَثِيرُونَ از ریشه ثور به معنای بیرون کشیدن گنج از زیر خاک است. اهل تقوا قرآن را میکاوند، همانند کاوشگری که به دنبال گنج است؛ این نشانهی شناخت عمیق و درک لایههای باطنی قرآن است.
3️⃣ در قرآن نگاه نمیکنند تا فقط یاد بگیرند، بلکه نگاه میکنند تا خود را ببینند، پس آیات قرآن، تبدیل به آیینهی باطنشان میشود و هرجا نقصی در آینهی دل دیدند، به دنبال اصلاح آن میروند؛ این است معنای حقیقی يَسْتَثِيرُونَ بِهِ دَوَاءَ دَائِهِمْ .
4️⃣ ترکیب تَالِينَ لِأَجْزَاءِ یعنی متقین، قرآن را مثل دارو، قطره قطره میخورند نه بهصورت کلی؛ این اشاره دارد به اینکه این افراد در آیات قرآن دقت دارند و آنان را بر خود و زندگیشان تطبیق میدهند و در سطوح مختلف(زبان، معنا، باطن) در آن تدبر و تفکر مینمایند.
📚نهجالبلاغه، خطبه 193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
💠 فضیلتهای برتر(5)
❇️امام علی(علیهالسلام): إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ أَنَا أعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي بِنَفْسِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُونَ
🔷یعنی: هرگاه يكى از آنان را بستايند، از آنچه در تعريف او گفته شد در هراس افتاده مىگويد: من خود را از ديگران بهتر مىشناسم و خداى من، مرا بهتر از من مىشناسد، بار خدايا، مرا بر آنچه مىگويند محاكمه نفرما و بهتر از آن قرارم ده كه مىگويند و گناهانى كه نمىدانند بيامرز
🔰نکات:
1️⃣ جمله وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي یعنی؛ انسان کامل، خود را در محضر علم خدا میبیند؛ پس برای او مهم نیست دیگران از او چه میدانند یا نمیدانند، بلکه مهم آن است که خدا همه چیز را میداند و این منشأ اخلاص در عمل و دوری از ریاست.
2️⃣ سه واژه لَا تُؤَاخِذْنِي ، اجْعَلْنِي أَفْضَلَ و اغْفِرْ لِي نشان میدهد که در یک دعا، سه حالت روحی زیبا ترکیب شده: ترس از مجازات، امید به تعالی و درخواست بخشش و این خود تربیت قرآنی است؛ یعنی: با خوف بندگی کن، با رجا ادامه بده و با اعتراف پاک شو.
3️⃣ اهل تقوا بهجای واکنش نشان دادن نسبت به دیگران و تکذیب مدح آنها، روی خود تمرکز میکنند و میکوشند خود را بهتر از قبل نمایند؛ این روش، تربیتمحور است نه واکنشمحور.
📚نهجالبلاغه، خطبه 193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
💠 فضیلتهای برتر(6)
❇️امام علی(علیهالسلام): مِنْ عَلَامَةِ أَحَدِهِمْ(الْمُتَّقِین) يَبِيتُ حَذِراً وَ يُصْبِحُ فَرِحاً حَذِراً لِمَا حُذِّرَ مِنَ الْغَفْلَةِ وَ فَرِحاً بِمَا أَصَابَ مِنَ الْفَضْلِ وَ الرَّحْمَةِ
🔷یعنی: یکی از نشانههای انسانهای پرهیزگار این است که شب را با ترس و احتیاط میگذراند و صبح را با شادی آغاز میکند؛ ترسش از غفلت است و شادیاش از نعمتی است که از فضل و رحمت الهی به او رسیده است
🔰نکات:
1️⃣ پرهیزگار شب را با بیداری و حسابرسی از نَفْس میگذراند، ترس او از آن است که نکند لحظهای از یاد خدا غافل شده باشد؛ این سبک زندگی شبانه، تمرینی برای خودسازی و تهذیب نفس است.
2️⃣ ترس او باعث انزوا و افسردگی نیست و شادیاش هم بیمحتوا نیست، هر دو از شناخت نشأت میگیرند؛ چنین مؤمنی نه منفعل است نه مغرور، بلکه متوازن، پرانرژی و عمیق است.
3️⃣ امام علی(ع) میفرماید: پرهیزگار از غفلت میترسد، نه فقط از گناه؛ این یعنی غفلت، مقدمهی سقوط تدریجی است و پرهیزگار با تمام هوشیاری از آن میپرهیزد. تربیت دینی باید حساسیت به غفلت را در دلها زنده نگه دارد، نه فقط ترس از عذاب.
4️⃣ واژه یَبِيتُ (شب را میگذراند) و يُصْبِحُ (صبح را آغاز میکند) نشان میدهد که تقوا فقط در یک وقت خاص نیست، بلکه تمام شبانهروز را در بر میگیرد.
📚نهجالبلاغه، خطبه 193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
💠 فضیلتهای برتر(8)
❇️امام علی(علیهالسلام): مِنْ عَلَامَةِ أَحَدِهِمْ(الْمُتَّقیْن) أَنَّکَ تَرَى لَهُ قَصْداً فِي غِنًى وَ خُشُوعاً فِي عِبَادَةٍ وَ تَجَمُّلًا فِي فَاقَةٍ
🔷یعنی: از نشانههای یکی از افراد با تقوا این است که در دوران توانگری و ثروت، میانهرو است و در عبادت، با خشوع و فروتنی رفتار میکند و در زمان فقر، آراسته و با وقار ظاهر میشود (فقر خود را پنهان میدارد و عزتنفسش را حفظ میکند)
🔰نکات:
1️⃣ اسلام، ثروت و فقر را هر دو وسیلهای برای آزمایش الهی میداند. انسان متقی، ثروت را به عنوان یک ودیعه و امانت الهی میبیند، نه صرفاً ابزاری برای لذتجویی یا تکبر، این بینش، او را به میانهروی و عدم اسراف سوق میدهد.
2️⃣ میانهروی در ثروت، به معنای بخلورزی نیست، بلکه به معنای انفاق و بخشش در راه خدا است.
3️⃣ متقی از اظهار فقر و نیازمندی خود به مردم پرهیز میکند. او برای حفظ کرامت انسانی خود، از هرگونه خواری و ذلت دوری میجوید و تنها از خداوند کمک میطلبد.
4️⃣ این تجمل در فقر، نشاندهنده بینیازی متقی از غیر خدا و قطع طمع از آنچه مردم دارند است، او حتی در تنگنای مالی، به خدا توکل میکند و از مردم انتظار یاری ندارد، مگر در مواقع ضروری و از راههای مشروع.
📚نهجالبلاغه، خطبه 193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 فضیلتهای برتر(10)
❇️امام علی(علیهالسلام): مِنْ عَلَامَةِ أَحَدِهِمْ أَنَّكَ تَرَى لَهُ ... بَعِيداً فُحْشُهُ لَيِّناً قَوْلُهُ
🔷یعنی: از نشانههاى يكى از پرهيزكاران اين است كه او را اينگونه مىبينى که... از سخن زشت دور و گفتارش نرم است(زبانِ تندی ندارد)
🔰نکات:
1️⃣ این جمله به ما یاد میدهد که باید خوشگو و نرمزبان بود، این نه تنها یک توصیه اخلاقی، بلکه یک مهارت ارتباطی حیاتی است که به بهبود روابط اجتماعی، ایجاد صلح و کاهش نزاعها کمک میکند.
2️⃣ نرمگویی و دوری از فحش نه تنها بر مخاطب تاثیر مثبت دارد، بلکه بر آرامش روانی خود فرد نیز مؤثر است. کسی که کلامش ملایم است، معمولاً از آرامش درونی بیشتری برخوردار است.
3️⃣ تاکید بر نرمی گفتار، نشاندهنده اهمیت اخلاق در تعاملات اجتماعی است. نرمگویی موجب جلب محبت، افزایش تفاهم و کاهش کدورتها میشود.
4️⃣ انسان باتقوا حتی اگر در حال نصیحت یا تذکر باشد، کلامش دلنشین، مؤدبانه و همراه با ادب و ملاطفت است.
5️⃣ خودداری از بددهانی، نشانهی عزت نفس و احترام به خویشتن است. فردی که برای خود ارزش قائل است، زبانش را به آلودگی نمیکشد. همزمان، نرمی گفتار نشانهی احترام به مخاطب و کرامت انسانی اوست.
📚نهجالبلاغه، خطبه 193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
💠 فضیلتهای برتر(11)
❇️امام علی(علیهالسلام): مِنْ عَلَامَةِ أَحَدِهِمْ أَنَّكَ تَرَى لَهُ ... غَائِباً مُنْكَرُهُ حَاضِراً مَعْرُوفُهُ مُقْبِلًا خَيْرُهُ مُدْبِراً شَرُّهُ
🔷یعنی: از نشانههاى يكى از پرهيزكاران اين است كه او را اينگونه مىبينى که... بدىهاى او پنهان و كار نيكش آشكار است، نيكىهاى او به همه رسيده، آزار او به كسى نمىرسد
🔰نکات:
1️⃣ توصیف غائباً منکرهُ (بدیهایش پنهان) و حاضراً معروفهُ (نیکیهایش آشکار) نشاندهنده شخصیتی است که نه تنها از بدیها دوری میکند، بلکه به دنبال ترویج خیر و نیکی است. این فرد، یک الگو و منبع الهام است.
2️⃣ عبارت مُقْبِلًا خیرهُ به ما میآموزد که تربیت صحیح باید منجر به خدمترسانی و نفعرسانی به دیگران شود. انسان پرهیزکار، نه تنها برای خود، بلکه برای جامعهاش نیز مفید است.
3️⃣ این جمله به ما درس میدهد که نیکیها را آشکار کنیم تا الگویی برای دیگران باشد، اما بدیها (چه از خودمان و چه از دیگران) را بپوشانیم و پنهان سازیم. این کار، به حفظ آبروی افراد و جلوگیری از اشاعه بدی در جامعه کمک میکند.
4️⃣ مُقْبِلًا خیرهُ (نیکیهایش به همه رسیده) و مُدْبِراً شرّهُ (آزارش به کسی نمیرسد) بر تاثیرگذاری مثبت و سودرسانی این فرد به جامعه تأکید میکند. او نه تنها بیضرر است، بلکه منشأ خیر و برکت است.
📚نهجالبلاغه، خطبه 193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
💠 فضیلتهای برتر(12)
❇️امام علی(علیهالسلام): مِنْ عَلَامَةِ أَحَدِهِمْ(الْمُتَّقیْن) أَنَّکَ تَرَى لَهُ صَبْراً فِي شِدَّةٍ وَ طَلَباً فِي حَلَالٍ وَ نَشَاطاً فِي هُدًى وَ تَحَرُّجاً عَنْ طَمَعٍ
🔷یعنی: از نشانههای یکی از افراد با تقوا این است که در سختیها شکیبایی و استقامت دارد و در طلب روزی، تنها به دنبال روزی حلال است و در راه هدایت و دینداری، با نشاط و پرتحرک است و از طمعورزی و چشمداشت به مال دیگران، پرهیز و دوری میکند
🔰نکات:
1️⃣ متقی، به حکمت و تدبیر الهی در پس پرده حوادث ایمان دارد، او میداند که هیچ اتفاقی بیحکمت نیست و گاهی اوقات سختیها، زمینهساز رشد و تعالی او میشوند.
2️⃣ متقی اگرچه تلاش میکند، اما حریص نیست و به آنچه از راه حلال به دست میآورد، راضی و قانع است.
3️⃣ انسان باتقوا، علاوه بر دوری از حرام قطعی، از ورود به شبهات و اموالی که حلیت یا حرمت آنها مشخص نیست، پرهیز میکند تا مبادا ناخواسته به گناه آلوده شود.
4️⃣ پرهیز از طمع، نتیجه قناعت است. انسان با تقوا به آنچه دارد، راضی است و برای چیزی که ندارد، به دیگران چشم نمیدوزد.
5️⃣ دوری از طمعورزی، در سطح جامعه نیز به کاهش مفاسد اقتصادی و اجتماعی کمک میکند و موجب افزایش اعتماد و همبستگی میشود.
📚نهجالبلاغه، خطبه 193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
🔰حب و بغض واقعی
قال امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام):
💠 لوْ ضَرَبْتُ خَيْشُومَ الْمُؤْمِنِ بِسَيْفِي هَذَا عَلَى أَنْ يُبْغِضَنِي مَا أَبْغَضَنِي، وَ لَوْ صَبَبْتُ الدُّنْيَا بِجَمَّاتِهَا عَلَى الْمُنَافِقِ عَلَى أَنْ يُحِبَّنِي مَا أَحَبَّنِي.
📚حکمت ۴۵ نهجالبلاغه
❇️ اگر با شمشیرم بینی یک مؤمن را بزنم تا از من بدشبیاید، باز هم از من بدشنمیآید. و اگر همه دنیا را با داراییها و نعمتهایش بر سر یک منافق بریزم تا دوستم داشتهباشد، باز هم دوستم نخواهد داشت.
✨ نکات:
❤️ ۱. دلهای پاک، اهل محبت واقعیاند
وقتی کسی واقعاً مؤمن باشد، دلش پر از نور و صداقت است. این دلهای پاک، با یک اتفاق یا سختی، نسبت به انسانهای خوب و راه خدا بدبین نمیشوند. حتی اگر اشتباهی هم ببینند، زود میبخشند.
🧡 ۲. محبت واقعی خریدنی نیست
محبت راستین با پول، هدیه و ظاهر خوب به دست نمیآید. اگر کسی نفاق دارد و با دلش همراه نیست، هر چقدر به او خوبی کنی، باز هم محبت واقعی نخواهد داشت. مثل یک ظرف سوراخ است که هر چه آب بریزی، نگه نمیدارد.
💛 ۳. ایمان در دل، محکمتر از شمشیر است
اینکه امیرالمؤمنین علیهالسلام فرمودند حتی اگر با شمشیر به مؤمن ضربه بزنم، باز هم بغض مرا ندارد ، یعنی ایمان واقعی آنقدر عمیق و ریشهدار است که با سختیها هم از بین نمیرود.
📎#محبت
📎#نفاق
📎#ایمان
📎#کودک_نوجوان
@banketolidat
💠 فضیلتهای برتر(7)
❇️امام علی(علیهالسلام): مِنْ عَلَامَةِ أَحَدِهِمْ(الْمُتَّقیْن) أَنَّکَ تَرَى لَهُ حِرْصاً فِي عِلْمٍ وَ عِلْماً فِي حِلْمٍ
🔷یعنی: یکی از ویژگیهای متقین این است که با اشتیاق دنبال دانش میروند و بردباریشان همراه با فهم و آگاهی است
🔰نکات:
1️⃣ منظور از علم در اینجا، هر دانشی نیست، بلکه علم نافع است؛ علمی که به رشد معنوی، شناخت خداوند، درک حقایق هستی، و خدمت به خلق منجر شود. این حرص، نه برای جاهطلبی یا برتریجویی، بلکه برای رسیدن به حقیقت و کمال است.
2️⃣ حرص در اینجا به معنای عطش و اشتیاق سیریناپذیر است، انسان متقی هرگز خود را بینیاز از علم نمیداند، او در تمام مراحل زندگی، از کودکی تا پیری، به دنبال کسب دانش و معرفت است.
3️⃣ حلم متقین، آنها را قادر میسازد تا در مواجهه با جهل، توهین، یا بدرفتاری دیگران، واکنشی حکیمانه و حسابشده نشان دهند، آنها به جای پرخاشگری، با منطق و آرامش برخورد میکنند.
4️⃣ این جمله به ما میآموزد که علم و حلم باید همراه باشند؛ زیرا علم بدون حلم به غرور میانجامد و حلم بدون علم میتواند باعث سستی و بیتفاوتی شود.
📚نهجالبلاغه، خطبه 193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
💠 فضیلتهای برتر(9)
❇️امام علی(علیهالسلام): مِنْ عَلَامَةِ أَحَدِهِمْ أَنَّكَ تَرَى لَهُ ... يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ يُعْطِي مَنْ حَرَمَهُ وَ يَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ
🔷یعنی: از نشانههاى يكى از پرهيزكاران اين است كه او را اينگونه مىبينى که... کسی که به او ستمی کرده را عفو میکند و به آن كه محرومش ساخته مىبخشد و با کسی که با او قطع رابطه کرده، پیوند برقرار میکند
🔰نکات:
1️⃣ به جای قطع ارتباط یا مقابله به مثل، با رویکردی مثبت و سازنده، حتی دشوارترین روابط را اصلاح کنیم.
2️⃣ تاکید بر عفو و بخشش به جای مجازات و مقابله، بنیانهای اخلاقی جامعه را تقویت کرده و به همزیستی مسالمتآمیز کمک میکند.
3️⃣ تاکید بر وصل کردن کسی که با او قطع رابطه کرده، اهمیت صله رحم و حفظ ارتباطات انسانی را نشان میدهد، این اخلاق به پایداری خانوادهها و جوامع کمک کرده و از پراکندگی و گسست اجتماعی جلوگیری میکند.
4️⃣ این فضایل زمانی ارزش واقعی خود را نشان میدهند که فرد توانایی انتقام یا مقابله را داشته باشد، اما به دلیل بزرگواری اخلاقی، راه بخشش و احسان را انتخاب کند. این اوج قدرت اخلاقی است.
5️⃣ این ویژگیها همه ناظر به اقدام مثبتاند؛ یعنی صرفاً واکنش منفی نشان ندادن کافی نیست، بلکه انسان باید در قبال بدی دیگران، نیکی کند.
📚نهجالبلاغه، خطبه 193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat
💠 نشانههای خداباورانِ خدا ترس(1)
❇️ حضرت علی(علیهالسلام): مِنْ عَلَامَةِ أَحَدِ الْمُتَّقُینَ أَنَّكَ تَرَى لَهُ... يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ يُعْطِي مَنْ حَرَمَهُ وَ يَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ
🔷 از نشانههای انسان باتقوا این است که کسی که به او ستم کرده را میبخشد، به آن کس که او را محروم ساخته میبخشد و با کسی که از او بریده، پیوند برقرار میکند.
🔰نکات:
1️⃣فرزندان از این خُلق میآموزند که در روابط خانوادگی و اجتماعی بهانهجو نباشند و ارزش را در اصلاح و تداوم ارتباط بدانند.
2️⃣ معرفت به اینکه رزق واقعی از آنِ خداست، مانع بخل میشود. انسان با بخشش به محرومکننده، نشان میدهد که به خدا توکل دارد نه به مردم.
3️⃣ گذشت و عفو از ستمکار، نشانهی گذشت و بلندنظری است. کینهورزی روح را بیمار میکند، ولی عفو، دل را آرام میسازد.
4️⃣جمله اول(يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ) یادآور این است که خداوند عفوکنندهی بزرگ است و بندهی متقی باید صفات الهی را در حد توان در وجود خود جاری سازد و علاوه بر این، عفو سبب تربیت ظالم هم میشود؛ زیرا بسیاری از ستمگران وقتی گذشت میبینند، دچار بیداری و بازگشت میشوند.
📚نهجالبلاغه،خطبه193
📎 #کودک_نوجوان
📎 #نهجالبلاغه
📎 #خطبه_193
📎 #حدیث_تربیتی
@banketolidat