✨بسم الله الرحمن الرحيم✨ #تفسیر_قرآن_جلسه_88 🌹 آیه ۹۲ سوره نساء - بخش۱ 💥 وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَقْتُلَ مُؤْمِناً إلَّا خَطَاً وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِناً خَطَاً فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ وَ دِيَةٌ مُّسَلَّمَةٌ إِلَى‏ أَهْلِهِ إِلَّآ أَنْ يَصَّدَّقُواْ فَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَّكُمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُّؤْمِنَةٍ وَ إِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِّيثَاقٌ فَدِيَةٌ مُّسَلَّمَةٌ إِلَىْ أَهْلِهِ وَ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُّؤْمِنَةٍ فَمَنْ لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ تَوْبَةً مِّنَ اللَّهِ وَ كَانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيما. ً #ترجمه: و هیچ مؤمنى را نرسد كه مؤمن دیگر را بكُشد، مگر از روى اشتباه، و هر كسى مؤمنى را به اشتباه كشت، پس باید برده‏ ى مؤمنى را آزاد كند و خون بهای مقتول را به خانواده ‏اش تسلیم كند، مگر آنكه (خانواده ‏ى مقتول، از دیه‏ ى قاتل) بگذرند و اگر (مقتول) با آنكه مؤمن است، از قومى است كه با شما دشمن است (جریمه ‏اش فقط) آزاد كردن یک برده ‏ى مؤمن است و اگر از قومى باشد كه میان شما و آنان پیمان است، پس دیه‏ ى او را به خانواده ‏اش تسلیم كند و برده ‏ى مؤمنى را آزاد سازد. و اگر (برده ‏اى براى آزاد كردن، یا پولى براى خرید برده) نیافت، پس دو ماه متوالی روزه بگیرد. این توبه الهی است و خداوند دانا و حكیم است. 🌷 #تحریر: آزاد کردن 🌷 #رقبة: گردن ، منظور در این آیه برده است. 🌷 #تحریر_رقبة: آزاد کردن برده 🌷 #دیة: خون بها ، دیه 🌷 #مسلمة: تسلیم شده 🌷 #أهل: خانواده 🌷 #یصدقوا: بگذرد 🌷 #عدو: دشمن 🌷 #لم_یجد: نمی یابد 🌷 #صیام: روزه 🌷 #شهرین_متتابعین: دو ماه متوالی 🔴 #شأن_نزول_آیه: یکی از بت پرستان مکه به نام حارث بن یزید با دستیاری ابوجهل، مسلمانى را به نام «عیّاش ‏بن ابى ربیعه» به خاطر مسلمان بودنش او را سالها شکنجه می داد، پس از هجرت مسلمانان به مدینه، عیاش نیز به مدینه هجرت کرد. اتفاقا روزى حارث را در مدینه دید و او را به عنوان دشمن و كافر شكنجه ‏گر كشت. در حالی که حارث توبه کرده بود و مسلمان شده بود ولی عیاش نمی دانست که حارث مسلمان شده بود. خبر به پیامبر دادند، و آیه ۹۲ سوره نساء نازل شد. چون در آیات گذشته به مسلمانان آزادی عمل برای در هم کوبیدن منافقان و دشمنان خطرناک داخلی داده شده، برای این که مبادا کسانی از این قانون سوء استفاده کنند و با افرادی که دشمنی دارند به نام منافق بودن تصفیه حساب خصوصی کنند در این آیه و آیه بعد احکام قتل اشتباهی و قتل عمد بیان شده است، نخست در این آیه می فرماید: و ما کان لمؤمن أن يقتل مؤمنا إلا خطا؛ و هيچ مؤمنى را نرسد که مؤمن ديگر را بکشد، مگر از روی اشتباه. سپس جریمه و کفاره قتل اشتباهی و غیر عمد را در سه مورد بیان می کند: #مرحله_اول: اینکه فرد بی گناهی که از روی اشتباه کشته شده متعلق به خانواده مسلمانی باشد؛ در این صورت، قاتل باید دو کار را انجام دهد یکی اینکه برده مسلمانی را آزاد کند و دیگر اینکه دیه مقتول را به خانواده مقتول بپردازد. که می فرماید: و من قتل مؤمنا خطا فتحرير رقبة و دية مسلمة إلى أهلة؛ و هر کسی مؤمنى را به اشتباه کشت، پس باید برده ی مؤمنى را آزاد کند و دیه مقتول را به خانواده اش تسلیم کند. سپس می فرماید: إلا أن يصدقوا؛ مگر آنکه خانواده مقتول، از دیه قاتل بگذرند. #مورد_دوم: اینکه مقتول مؤمن، وابسته به خاندانى باشد که با مسلمانان دشمنی دارند، در این صورت کفاره قتل اشتباهی تنها آزاد نمودن برده مسلمان است. که می فرماید: فإن كان من قوم عدو لكم و هو مؤمن فتحرير رقبة مؤمنة؛ و اگر مقتول با آنکه مؤمن است ، از قومى است که با شما دشمن است جریمه اش فقط آزاد کردن یک برده مؤمن است. پرداخت دیه به جمعیتی که تقویت مالی آنان خطری برای مسلمانان محسوب خواهد شد ضرورت ندارد. #مورد_سوم: اینکه خاندان مقتول از کافرانی باشند که با مسلمانان هم پیمان هستند، در این صورت برای احترام به پیمان باید، علاوه بر آزاد کردن یک برده مسلمان خون بهای او را به بازماندگانش بپردازند. که می فرماید: و إن کان من قوم بینکم و بینهم میثاق فدیة مسلمة إلى أهله و تحرير رقبة مؤمنة؛ و اگر از قومی باشد که میان شما و آنان پیمان است، پس دیه او را به خانواده اش تسلیم کند و برده مؤمنى را آزاد سازد. سپس در مورد کسانی که دسترسی به آزاد کردن برده ندارند یعنی قدرت مالی ندارند و یا برده ای پیدا نمی کنند می فرماید: فمن لم یجد فصیام شهرين متتابعین؛ و اگر نیافت، پس دو ماه متوالی روزه بگیرد. و در پایان می فرماید: توبة من الله و کان الله علیما حکیما؛ این توبه الهی است و خداوند دانا و حکیم است. این تبدیل شدن آزاد کردن برده به دو ماه روزه گرفتن یک نوع تخفیف و توبه الهی است. ادامه دارد... ✍تهیه و تنظیم : استادعاشوری