تفسیر نور (محسن قرائتی)
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ «90»
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! همانا شراب و قمار و بتها و تيرهاى قرعه، پليد و ازكارهاى شيطان است، پس از آنها بپرهيزيد، تا رستگار شويد.
نکته ها
عرب، به شعر و شراب، علاقهى شديد داشت، به همين جهت تحريم شراب به صورت تدريجى انجام گرفت. در ابتدا آيه آمد كه از خرما و انگور مىتوان هم رزق خوب تهيه كرد، هم شرابى مست كننده، «1» در آيهاى ديگر به منافع قمار و شراب و بيشتر بودن گناهش از منافعش اشاره كرده است. «2» بعد از مدتى آيه آمد كه در حال مستى نماز نخوانيد. «3» سپس آيهى فوق نازل شد و آن را پليد و عمل شيطانى دانست و دستور اجتناب از آن را صادر كرد.
«خمر»، به معناى پوشاندن با كلمهى «خِمار» از يك ريشه است. به مقنعهى زنان خِمار مىگويند، چون موى سر را مىپوشاند. شراب را هم خَمر مىگويند، چون عقل را مىپوشاند.
«ميسر» از «يسر»، به معناى آسانى است. چون در قمار، افراد بدون زحمت، پول به دست مىآورند، به آن مَيسر گويند.
كلمه «أنصاب» جمع «نصب»، به معناى سنگهايى است كه اطراف كعبه نصب و روى آن قربانى مىكردند و به آنها تبرّك مىجستند. «4» و يا مراد خود قربانى است كه روى سنگها
«1». نحل، 67.
«2». بقره، 219.
«3». نساء، 43.
«4». تفسير الميزان.
جلد 2 - صفحه 366
ذبح مىكردند. در حديث مىخوانيم كه رسول خدا صلى الله عليه و آله در معناى انصاب فرمود: چيزى است كه مشركان براى بتها قربانى مىكردند. «ما ذبحوه لآلهتهم» «1»
«ازلام»، نوعى قرعهكشى و قمار با چوب است كه در جاهليّت رواج داشته.
امام باقر عليه السلام دربارهى خمر فرمود: كلّ مسكر ... اذا أخمر فهو حرام «2» هر چيزى كه انسان را مست كند، حرام است.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: «قمار با هر وسيلهاى كه باشد، حتّى گردو، حرام است». «3»
در حديث آمده است: «شارب الخمر كعابد الوثن» «4» شرابخوار، مثل بتپرست است.
در شراب، هر نوع همكارى در توليد، توزيع ومصرف آن حرام است. امام باقر عليه السلام از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل مىكند كه آن حضرت ده گروه را كه به نحوى در شرابخوارى مؤثّرند، لعنت كرد: «غارسها و حارسها و عاصرها و شاربها و ساقيها و حاملها و المحمول اليه و بايعها و مشتريها و آكل ثمنها» «5» آنكه نهال انگور را مىكارد، آنكه به ثمر مىرساند، سازنده، نوشنده، ساقى، حمل كننده، دريافت كننده، فروشنده و خريدار و هر كس كه به نحوى از درآمد آن بهرهمند مىشود، ملعون است.
پیام ها
1- ايمان، با شرابخوارى و قماربازى سازگارى ندارد. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ ... فَاجْتَنِبُوهُ ...
2- شراب و قمار، در رديف بتپرستى است. «الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ» (بنابر اينكه مراد از انصاب، بتها باشد)"
https://eitaa.com/barnamehaye_farhangi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#نهج_البلاغه
▫️ وَ بَادِرُوا بِالاَْعْمَالِ عُمُراً نَاکِساً أَوْ مَرَضاً حَابِساً، أَوْ مَوْتاً خَالِساً
🟤و به انجام اعمال صالح مبادرت ورزيد پيش از آنکه عمر پشت کند (و مرحله پيرى و ناتوانى برسد) يا بيمارى مانع از عمل گردد، يا مرگ (همه چيز را از شما) بربايد»
✍در واقع امام همه مخاطبان خود را تشويق مى کند که بر اين سه امر پيشى گيرند. دوران کهولت که تمام اعضا نيرو و توان خود را از دست مى دهد و قرآن مجيد آن را «ارذل العُمُر» (نامطلوبترين دوران زندگى) ناميده و بيماريهايى که گاه طولانى مى شود و تاب و توان را از انسان مى گيرد، نه قادر بر عبادات به صورت کامل است، نه خدمت به انسانها و قضاى حوائج مؤمنان و همچنين مرگ که امام عليه السلام آن را تشبيه به سارقى کرده که همه چيز را ناگهان از انسان مى ربايد.
📘#خطبه_230
@nahjol_balagheh
https://eitaa.com/barnamehaye_farhangi
#نهج_البلاغه
▫️أَلاَ وَ إِنَّ الدُّنْيَا قَدْ تَصَرَّمَتْ وَآذَنَتْ بِانْقِضَاء
🟤آگاه باشيد دنيا به آخر رسيده و پايان يافتن خويش را اعلام کرده است.»
✍اين سخن ممکن است اشاره به مجموعه جهان باشد که عمرش رو به پايان است، و به همين دليل زمان ما را آخرالزمان مى نامند، يا اشاره به زندگى هر يک از انسانها در هر عصر و زمان است که بسيار کوتاه و زودگذر مى باشد و احتمال دوم با مجموعه خطبه سازگارتر است، و در واقع مفهوم اين سخن آن است که عمر هر کس در اين دنيا به اندازه اى کوتاه است که گويى از لحظه تولّد به او مى گويند: «آماده کوچ کردن باش در جمله اول به باطن آن اشاره مى کند و در جمله دوم به ظاهر آن، و به تعبير ديگر: دنيا هم ذاتاً فانى است و هم علائم مختلفى که در گوشه و کنار زندگى انسانها است فانى بودن آن را اعلام داشته است، تا مردم گرفتار غفلت و بى خبرى و زيانهاى ناشى از طول اَمَل نشوند.
📘#خطبه_52
@nahjol_balagheh
https://eitaa.com/barnamehaye_farhangi