📚خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد مفسر: علامه جوادی آملی (تفسیر تسنیم) 📆 جلسه : ۲ 🔺 بسم الله یعنی استعینوا بسم الله ، یعنی استعانت میکنم بنام خدا تا هدف این سوره را بفهمم و در من تاثیر کند و نورانی شوم. حال امکان ندارد که سوره را بخواند و #نورانی بشود و اینرا نفهمد. حال اگر نورانیتی در حالات خود ندید باید بداند که به معنا و هدف سوره نرسیده است. 🔺 این نام چنان مقدس است که باید #تسبیح شود یعنی: ۱. در مکانها و افعال باطل این نام را نبرد. ۲. برای هر کار حق و درستی ابتدا این نام را برده شود. ۳. در کنارش نام دیگری نبرند و نگویند بنام خدا و خلق خدا. یا اینکه اول خدا و بعد دیگری. خدا این نام را هم مبارک گرداند(تبارک اسم ربک) و هم فرمود تسبیح کنید (سبح اسم ربک). خدا هم باید تنزیه شود از صفاتی مانند شبیه داشتن و هم تسبیح شود به صفاتی مثل خالق بودن. پس هم باید خود خدا #تسبیح و #تنزیه شود و هم نامش. نامش هم برکت است. 🔺 اگر کاری را بحق و باطنا با نام خدا شروع کنیم و اعتنایی به دیگر ابزار نکنیم این اسم اعظم در بسم الله ظهور میکند و کار نوح را می کند. وسایل عادی را نباید عامل دانست بلکه همه چیز بدست خداست و هر چه او بخواهد انجام می شود. پس در کنار نامش هیچ نام دیگری نباید برد. 🔺 روایت است که حضرت امیر گفته تمام قرآن در بسم الله و تمامش در باء آن و تمامش در نقطه زیر باء است و من آن نقطه ام! حال اگر ما چنین روایاتی را نمیفهمیم همان بهتر است که آهسته از کنارش رد شویم نه آنکه آن را انکار کنیم! خیر هر چیزی بطنی دارد و هر باطنی باطنی دیگر. به همین جهت است که امیرالمومنین میفرماید: تمام اسرار گذشته و آینده جهان در همین قرآن( ۳۰۰ صفحه ای) هست! اسرار و باطن را مقربون می دانند (یشهده المقربون) پس اگر انسان بجایی رسید که جز خدا خواسته ای نداشت خیلی از اسرار و بواطن را میابد. 🔺 چیزی که هنگام مردنش نام خدا بر آن برده نشود مردار است و قابل خوردن نیست. اسم اعظم هم اینطور است. #اسم_اعظم حرف نیست که با حرف کسی بالا برود بلکه انسان با مقام انسانی بالا میرود پس اگر بسم الله توسط #موحد واقعی گفته شود منشا کارهای با برکت و فوق العاده می شود. پس اسم اعظم کلمه خاصی نیست که تا گفتیم مرده زنده شود! بلکه مقام انسانیست که به آن اسم قدرت اثر می دهد. اسم اعظم یک لفظ یا بلکه این مقام انسانیست که به نام خدا، قدرت عمل کردن و اعظم بودن می دهد 🔷خلاصه: نام خدا هم باید تسبیح شود هم باید تنزیه شود هم باید تکریم شود. اگر کاری خود خیر و حق باشد و توسط شخص خیر و با نیت خیر انجام شود کار اسم اعظم را می کند و به منزل می رسد. پس اسم اعظم نه لفظ است نه معنیست بلکه درجه ای از مقامات اولیاءالله است که وقتی آنها این اسم را میآورند کار اسم اعظم را می کند. (بسم الله مجراها و مرساها) مجرای کارها بسم الله است. @basij_oqm

✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه: ۱۶ مفسر: علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم) 1⃣: اگر کسی فهمید که خداوند مالک یوم الدین است آنگاه از #غیبت به #حضور می آید و خدا را که حاضر و مشهود مطلق است میابد، نه آنکه خداوند غایب باشد و بعد از شناخت انسان به حضور بیاید. لذا در اینجا انسان گوید «ایاک نعبد و ایاک نستعین» 2⃣: چرا بجای «ایاک» نگفته «ایاه»؟ 🔺چون وقتی خود را در محضر خدا دید و تنها خدا را حاضر و رب مطلق شناخت دیگر فقط او را #مخاطب مطلق میداند. دلیل تقدم ایاک بر نعبد نیز همین است که ابتدا مخاطب یعنی خدا را میابد و بعد به خود میرسد پس نمیگوید «نعبدک و لا نعبد غیرک» 3⃣: آیا ادب ایجاب نمیکند که بجای ایاک بگوییم ایاکم نعبد (تنها شما را میپرستیم)؟ 🔺خیر، تشریفات و ادب در مورد خدا، خطاب کردن به #توحید است نه خطاب به جمع چون تنها یک وجود مطلق است و آن خداست و «شمایی» وجود ندارد. 4⃣: منظور از ما در «نعبد» چیست؟ 🔺این ما تنها مخصوص نمازگذاران نیست بلکه جمیع موجودات شامل انسان و جمیع اعضایش و بهشت و جهنم و باقی موجوات عالمین است پس نمیگوییم تو را برای بهشت میپرستیم! زیرا بهشت نیز خود عابد خداست. لذا وقتی انسان خدا را به عنوان تنها رب و مالک شناخت و #موحد شد خود را #مستهلک در تمام موجودات میبیند و خاصیت «من» از بین می رود پس میگوید «ما (تمام موجودات) تنها تو، یگانه رب، را میپرستیم. 5⃣: چرا پس از نعبد سریعا «ایاک نستعین» آورده؟ 🔺تا بگوید که ما حتی در عبادت نیز #مستقل از خدا نیستیم و همان هم به لطف و رحمت خداست که فهمیدیم عابدیم و باید عبادت کنیم. 6⃣: چرا بجای ایاک نعبد و ایاک نستعین، نگفته ایاک نعبد و نستعین؟ 🔺بدان جهت که نشان دهد که هر کدام از عبادت و استعانت مستقلا برای خداست. 7⃣: استکبار چیست؟ 🔺#استکبار در برابر عبادت تشریعی است. همینکه ما بدانیم همه چیز از خداست عبادت تشریعی است و اگر ندانیم و خود را در بخشی از افعال و افکار و تصمیمات و قوانینمان، مستقل از خدا دانستیم و گفتیم (من یا دیگری این قانون را گذاشتیم یا من در برابر خدا مستحق فلان چیزم) این استکبار است که با #توحید سازگار نیست. @basij_oqm

خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه : ۱۸ مفسر: علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم) 1⃣ #عبادت غیر خدا تنها در محدوده عبادت خداست و لذا اگر پدر و مادر یا پیامبر اکرم را اطاعت میکنیم به علت دستور خداوند است و در اصل این عبادت خداست لذا اطاعت از دستورات حرام آنها، جایز نیست. 🔺پس «انِ الحکمُ الّا لله» قابل تخصیص نیست چون اطاعت تنها برای خداست و دیگران استقلالی در تبعیت شدن ندارند. 2⃣ جمله «لا اله الّا الله» تنها یک مفهوم دارد نه اینکه شامل یک مفهوم نفی و یک مفهوم اثبات باشد زیرا می گوید: (جز خدایی که فطرت همه شما پذیرفته، خدایی نیست). یعنی وجود خدا توسط هر فطرتی پذیرفته شده و مشخص است و نیاز به تذکر ندارد و این جمله، تنها غیر خدایِ مقبولِ #فطرت را نفی می کند. لذا همه پیامبران از جمله هود و صالح و شعیب در قرآن گفته اند: ما لکم من الهٍ غیره. 3⃣ دو عامل باعث میشود انسان نتواند عابد و موحد شود: عامل درون یعنی #هوس و عامل بیرون یعنی #شیطان 🔺هوس به عنوان عامل درونی، بزرگترین دشمن انسان است، او را از عبادت، تحصیل و سایر کمالات باز میدارد و جز افسوس در پیری چیزی برایش باقی نمیگذارد لذا هوس کاری با انسان می کند که هیچ دشمنی نمیتواند بکند. 🔺شیطان به عنوان عامل بیرونی و ضعیف برای تاثیر بر انسان، راهی جز نفوذ از طریق عامل درونی یعنی هوس ندارد. 4⃣ وقتی انسان بگوید: «من هر کاری دلم بخواهد میکنم» مشخص است که مشرک بوده و مطیع الهه درونیست و لذا گفتنِ «ایاک نعبد» توسط او در نماز، جز لفظی مجازی و غیر حقیقی نیست. 5⃣ #موحد واقعی کسی نیست که خدا را تنها بخاطر ایجاد گندم شکر کرده و خود را سازنده و خورنده نان میداند. 🔺 غیر از ایجاد گندم، پخت نان و خوردن آن نیز فعل خداست که از طریق وسیله ای چون ما صورت میگیرد. قدرت سیر شدن از آن خداست و به همین جهت وی در مورد جهنمیان میفرماید: «لیس لهم طعامٌ الّا من ضریع، لا یُثمِنُ و لا یُغنی من جوع» یعنی غذایی که به آنها داده میشود آنها را سیر نمیکند و خاصیت سیر کنندگی در آن نیست! لذا تمام صفات و افعال در جهان تنها برای خداست و برای دیگران در هیچ فعلی، #استقلال وجود ندارد. پس توحید در این است که او را تنها فاعل مستقل بدانیم. @basij_oqm

✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه : ۲۲ مفسر: علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم) 🔺 موضوع: بعد سلبی ایّاک نعبد 1⃣ خداوند در مورد نمازگزارانی که تنها الفاضی در نماز میگویند و به آن عمل نمی کنند میفرماید: «ویلٌ للمصلین-الذین هم عن صلاتهم ساهون-الذین هم یراعون» (وای بر نمازگزارانی که در حاشیه دین هستند، نماز میخوانند اما آنرا نمیفهمند و عمل نمی کنند و از روی ریا نماز میخوانند.) 2⃣ فرق #موحد و کافر در اعتقاد بر چگونگی رفع نیازهای انسان است. 🔺هم موحد و هم ملحد معتقدند که انسان بیچاره و نیازمند است اما موحد گوید نیازهای انسان را #خدا بر طرف می کند و کافر گوید #طبیعت برطرف می کند. ( #خداباوری #طبیعت_گرایی) 3⃣ چرا ایاک نعبد و عبادت تنها برای خداست؟ 🔺 او یگانه الله، ، رحیم و مالک روز جزاست. هر کدام ازین ها بصورت مستقل دلیل بر این است که تنها باید کسی که این صفات را دارد عبادت کرد. خدا یگانه وجود مطلق و #کمال_محض است و باقی موجودات در طول وجود خدایند و هر اثری که می گذارند به خواست و اراده خداست لذا تنها باید او را پرستید و تنها از او کمک خواست. 4⃣ مقام #استعانت پایینتر از مقام توکل و مقام #توکل پایینتر از مقام #تفویض و تسلیم است. 🔺مستعین کسی است که کاری می کند و تنها از خدا مدد میگیرد؛ متوکل خواسته ای دارد و انجام آنرا از خدا میخواهد اما مفوض و تسلیم، کسی است که هیچ خواسته ای نیز ندارد و به خدا میگوید: هر چه تو بخواهی. 5⃣ کسی #بینش_توحیدی دارد که در کارهای خود و اتفاقات اطرافش اولین چیزی که به فکر آن میفتد خداست و لذا همه چیز را #آیت و نشانه وجود و فعل خدا میداند. 🔺 بینش توحیدی این است که جهان امکان، سپاهیان حقند و او هر جا بخواهد سپاهش را اعزام می کند و هر جا بخواهد فرمان توقف می دهد. (هو الذی ایّدک بنصره و بالمومنین) 🔺هر زمان که در کارهایمان اولین فکرمان خدا بود دعایمان براورده میشود لذا گفته اند به ستم دیده ظلم نکنید زیرا اولین فکرش خداست و آهی میکشد که دامان انسان را میگیرد. 6⃣ اگر کاری را هم برای خدا و هم برای دیگری انجام دادیم خداوند همه آن کار را برای همان دیگری محسوب میکند زیرا این با #توحید سازگار نیست و خدا چیزی جز اعمال خالص را نمی پذیرد. ( #نفی_منطق_فازی ) 6⃣ اگر انسان با اندک سختی و مشکل دست از دین و عبادت برداشت نشان از آن است که دین را برای #دنیا میخواهد. این شخص، آخرت را که در دین، اصل است همان ابتدا از دست داده و اگر مشکلش هم حل نشود دنیا را نیز بدست نیاورده و به چیزی نمیرسد و لذا از خاسران حقیقی است. 7⃣ هیچ رزقی بالاتر از توحید نیست. 🔺 نباید دعا را برای رسیدن به رزق دنیوی خواند بلکه باید رزق توحید خواست چون اگر توحید بدست آمد تمام نعمت های دیگر نیز بدست می آید. @basij_oqm