🔺معنویت کاذب وین دایر‼️
❓کدام عرفان؟(قسمت اول)
👁🗨نقد و بررسی کتاب «درمان با عرفان»، نوشته «وین دایر»
✍سراسر نوشتههای دایر، از جمله کتاب «درمان با عرفان»(که به عنوان یکی از پرفروشترین کتابها در امریکا مطرح شده) اشاره به حوادث و وقایعی با مضمون کشف و شهود میباشد که دایر مدعی است در زندگي شخصیاش آنها را تجربه کرده. این کتاب -نیز همچون دیگر آثار وی- مکتوبِ سخنرانیهای اوست و بیشتر به خطابهای مطول شباهت دارد تا کتابی مستدل و دارای پشتوانه عقلی، علمی و یا نقلی.
👈دایر برخلاف اغلب نویسندگان حوزه موفقیت که دیدگاهی خنثی یا حتی منفی نسبت به وجود خداوند و هدفمند بودن هستی دارند، به وجود خالق مطلق و پوچ نبودن هستی اعتقاد داشته و در آثار خود ازجمله کتاب اخیر، فصولی را به این امر اختصاص داده تا مخاطبِ –به ویژه غربی- خود را متقاعد سازد که خالقی قدرتمند، او را آفریده و رسالتی نیز بر عهده دارد و زندگیاش پوچ و بیهدف نیست.
↙️اشاره به سجایای اخلاقی و ابعاد الهی وجود انسانی(مانند عشق، سعادت، کمال و...) و تشویق به آنها، شکرگزاری و سپاس به درگاه خداوند، قناعت و سادهزیستی، گذشت و ایثار، عدم قضاوت دیگران، خدمت به همنوع، راز و نیاز با خالق و...، ازجمله ویژگیهای متمایزساز معنویت دایر است. منتها هر یک از این ویژگیها که باید آنها را اخذشده از فرهنگ و برخی آیینهای شرقی دانست، از مجرای دیدگاه خاص او تبلیغ و تشویق گردیده و فاقد نظام منسجم اخلاقی توصیهشده در ادیان آسمانی و توحیدی، بهویژه دین مبین اسلام میباشد. بهگونهای که دایر بعضی جاها با سخنان خود، عملاً برخی از این شاخصها را زیر پا نهاده و بدان پایبند نبودهاست. برای نمونه میتوان به قناعت و سادهزیستی اشاره کرد.
👈دایر در جایجای سخنانش ضمن نقد اندیشه مادیگرایانه فرهنگ غربی و تفکرات ثروتاندوزانه حاکم بر آن، مخاطبان را به سادهزیستی و زندگی همراه با قناعت تشویق کرده و برای اقناع مخاطب، مصادیقی از این سادهزیستی و تلاش برای آن را در زندگی شخصیاش به عنوان شاهد مثال ذکر میکند اما هر جا لازم باشد به اقتضای موضوع، از بیان مصادیقی دیگر در باب موفقیتهای مادی و تلاشهایش برای کسب درآمد بیشتر اِبایی ندارد. مواردی چون تلاش برای حضور در شبکههای تلویزیونی تا سفر به نقاط مختلف امریکا و دنیا به منظور تبلیغ کتابهایش. ضمن اینکه در سراسر کتاب درمان با عرفان -واغلب کتابهایش- به تبلیغ ضمنی دیگر آثار خود نیز پرداخته و مخاطب را به مطالعه آنها و گوش دادن به سخنرانیهایش تشویق میکند. البته نفس تلاش برای کار و کسب درآمد، مذموم نیست اما استفاده از یک تریبون برای تبلیغ غیرمستقیم و در عینحال ادعای سادهزیستی و قناعتپیشگی داشتن، ناسازگار مینماید.
#نقد_عرفان_های_کاذب
#وین_دایر
🔺کدام عرفان؟ (بخش دوم)
✍️نقد و بررسی کتاب «درمان با عرفان»، نوشته «وین دایر»
↙️مقوله بخشش و گذشت که در اندیشه دایر، معنایی متفاوت دارد. دایر بحث گذشت و بخشش را با تلاش برای بخشش خویشتن (در درجه نخست) مطرح میکند، اما آن را نه به سبب ارتکاب گناهان یا احساس گناه افراد از اعمال بد خویش، بلکه فقط و فقط برای ایجاد آنچه «حس آزادی» میخواند، تشویق مینماید.
👈به عقیده دایر، دایره ارزشهای تحمیلشده از سوی سنتها و ادیان اعتقادی افراد، سخیفتر از آن است که نیازی به مقوله عفو و بخشش را مطرح کند و اساساً افراد نباید خود را به سبب این ارزشهای تحمیلی مورد مؤآخذه قرار داده و احساس گناه کنند، لذا اولین مرحله بخشش را که از قضا مهمترین مرحله هم تلقی میکند، همین بخشش بهظاهر آزادیبخش اعلام میدارد. وی مینویسد: «...افرادی به نام بزرگترها و از ما بهترها [باید] به آنها [مردم] بگویند چه باید بکنند، از چه بپرهیزند...، نسبت به احساسات جنسی خود بیاعتنا باشند، همه فرهنگها و آداب و رسوم متفاوت از خود را مردود شمارند و لعن کنند، هرگز طلاق نگیرند و طلاق ندهند و... . آیا اینها ارزشهای اصیل شماست یا ارزشهای تحمیلشده دیگران؟... در اینجا یکبار دیگر مزخرف بودن و بیمعنی بودن نیاز به عفو نمودار میشود؛ شما نیازی به عفو خویشتن به لحاظ گناهان مرتکبنشده ندارید و چیزی برای عفو وجود ندارد... اگر رفتار شما مغایر با این مقررات قطعی و برگشتناپذیر است، مرتکب عمل غیراخلاقی نشدهاید و تنها مبادرت به عملی کردهاید... با پذیرفتن خود به صورت تمام و کمال، دیگر نیازی به عفو خویشتن ندارید... این شما را آزاد میگذارد و حق تعیین سرنوشت را میدهد.»(1) بدینسان، مآلاً ارزشها و سنتها را زیر سؤال برده و پایبندی بدان را مانع پیشرفت میخواند.
⛔️این پرهیز از حس گناه که دایر آن را نشانه زوال معنویت میخواند، دقیقاً با مبانی اعتقادی ادیان الهی از جمله دین مبین اسلام، در تضاد است. مفاهیمی چون «نفس لوامه» در متون اسلامی، درواقع به مثابه عامل و موتور محرکی است برای بیدار شدن حس معنویتخواهی و بیرون آمدن از منجلاب فساد و اندیشههای پلید و لذا میتوان آن را موهبتی از جانب حقتعالی دانست.
📚پینوشت:
1.دایر، وین، درمان با عرفان، ترجمه جمال هاشمی، تهران: شرکت سهامی انتشار، چ نهم، 1384، صص352-350.
#نقد_عرفان_های_کاذب
#وین_دایر