💢حواستان به این تکنیک مهم باشد
#شاه_ماهی_سرخ
🎯به این جمله دقت کنید! من نباید جریمه شوم. پلیس هم به جای اینکه به کار اصلی اش بپردازد یعنی جیب زن ها و معتادها را از خیابان جمع کند، می آید سراغ من که در یک خیابان خلوت به جای ۸۰ کیلومتر ۸۵ کیلومتر بر ساعت سرعت داشته ام آن هم برای اینکه به کلاسم برسم. ببینید با دانشگاهیان چه برخوردی می کنند در حالی که جیب زن ها آزادند.
📌در این استدلال از تکنیک شاه ماهی سرخ برای #فریب/ #مغالطه استفاده شده است. موضوع اصلی چیست؟ جریمه به خاطر خلافی که مرتکب شده. اما این جا پلیس سرزنش میشود که چرا کار اصلیاش را انجام نمیدهد. اما کار اصلی اش از نظر گوینده فریب کار چیست؟ یک موضوع کاملا نامربوط: مشکلاتی که در جامعه وجود دارد به نام جیب زن ها و معتادها.
📌شاهماهی سرخ یک استدلال #مغلطهآمیز است که سازوکارش بر اساس #پرت_سازی_حواس متکی است. در این تکنیک مرکز توجه منحرف میشود و توجه افراد به موضوعات نامرتبط کشانده می شود.
🔆اصطلاح شاه ماهی سرخ از کجا آمده است. شاهماهی سرخ ظاهرا اسم عجیبی است. اما داستان این است که این ماهی بوی شدیدی دارد و شکارچیان پی برده اند که باعث میشود جایی که بوی آن بپیچد، سگهای شکاری نتوانند بوهای ضعیفتر (مثلا خرگوشی که در جستجوی آن است) را دنبال کنند. تکنیک فریب شاهماهی سرخ هم همین کار را میکند؛ یک موضوع بیربط اما جذاب را وارد استدلال میشود تا توجه از موضوع اصلی منحرف شود. در این حالت مخاطبان ممکن است مسیر غلطی را دنبال کنند. اصطلاح نعل وارونه در زبان فارسی نیز به این شگردی برای رد گم کردن اشاره دارد. نعل را که به صورت وارونه به پای اسب بزنید، اثری که بر روی جاده میگذارد، جهتی خلاف جهت واقعی حرکت را نشان میدهد.
📌شاهماهی سرخ زمانی بیشترین تاثیر را میگذارد که موضوع دوم، موضوعی باشد بسیار جذاب مانند (عدالت ـ آزادی و..) یا بسیار حساس مانند (رسوایی جنسی ـ دزدی و..) باشد.
📌مثلا در انتخابات پس از انتشار خبر بررسی صلاحیتها، فرد رد صلاحیت شده به جای بیان اینکه به افکار عمومی بگوید چرا رد صلاحیت شده است (شورای نگهبان قانونا نمیتواند دلایل را اعلام عمومی کند اما به فرد کاندیدا اعلام میکند) ابتدا اصل بررسی صلاحیت را زیر سوال برده و در گام بعد ادعای دریافت پول برای تایید صلاحیت را مطرح می کنند. یعنی افکار عمومی را از علت رد صلاحیت فرد با طرح ادعای هیجان انگیز به سمتی دیگر میبرد.
📌می بینید دوباره شاه ماهی سرخ بدبو در مسیر افکار ما قرار گرفت: طرح ادعای فساد آنهم از سوی کسی که رد صلاحیت شده است، آنقدر جذاب (بخوانید آنقدر بدبو) است که تمام حواس ها را پرت می کند.
📌حالا سعی کنید شاه ماهی سرخ را در این جمله بیابید. «بزرگترین خطر برای حاکمیت ملی ما روزیست که انتخابات، تشریفات شود. جای دیگری انتصاب بفرمایند؛ مردم پای صندوق رأی بروند و فقط تشریفات انتخابات را انجام دهند.» در این بخش به تاثیر واژگان نیز دقت کنید.
📌پس براساس این تکنیک، حواسمان به طرح ادعاهای احساسات برانگیز باشد. هدف گوینده و نسبتش با اصل مساله را بررسی کنید. مثلا یک نماینده رد صلاحیت شده این سخن را میگوید یا یک کارشناس. مجری انتخابات که دو بار با همین روش و از مسیر انتخابات روی کار آمده است این جملات را میگوید یا یک کنشگر سیاسی؟ در این تکنیک بر روی برانگیختن احساسات مخاطبان با استفاده از واژگان خاص حساب ویژهای باز شده است.
✅تا روزهای منتهی به انتخابات کاملا حواستان به این تکنیک، تکنیک اهریمن سازی رقیب، برچسب زنی برای انحراف افکار عمومی، پاره حقیقتگوییها و ... باشد.
#تکنیک_فریب
#سواد_رسانهای
@basirat283
#پایگاه_بسیج_ایتا
✅ چند راهکار ساده برای شناسایی و شکست شایعات و خبرهای جعلی کرونایی:
✍ معصومه نصیری
عضو هیئت مدیره انجمن سواد رسانهای ایران
1⃣ بر روی لینکهای ذیل محتواها کلیک کنید. در اکثر شایعات، "لینکهای ساختگی" مورد استفاده قرار میگیرند. با یک کلیک ساده به بدون منبع بودن متن پی خواهید برد.
2⃣ اگر در داخل متن به مصاحبه یک فرد با یک رسانه اشاره شده بود، حتما با یک جستجو، منبعی که ذکر شده را بررسی کنید. خواهید دید اصلا چنین متنی در منبعی که گفته شده وجود ندارد.
3⃣ متنهایی که کلیدواژه های منبع آگاه، منبع مطلع، یک مقام مسوول، جمعی از استادان، گروهی از پژوهشگران و.... را نخوانید و باور نکنید. بیمنبعی یا منبعِ نامشخص داشتن، از نشانههای شایعه و خبر جعلی است.
4⃣ کلیدواژه های فوراً، خواهشاً برای همه بفرستید، توجه توجه و.... در صدر محتوا باید شما را یک قدم از متن فاصله بدهد.
شایعات، فوریت بخشیِ ساختگی دارند و احساسات شما را بر میانگیزند تا شما بدون بررسی، متن را برای سایرین ارسال کنید.
5⃣ منبع معتبر را فراموش نکنید.
«منبع معتبر» یعنی رسانههایی که در قبال مخاطب و محتوا دارای مسولیت حقوقی، اخلاقی و اجتماعی هستند. پس کانالها و صفحات شبکههای اجتماعیِ ناشناس، منبع معتبر نیستند چرا که گردانندگان آن را نمیشناسیم و آنها با استفاده از همین ویژگی ناشناسی برای نشر شایعه بهره میبرند.
#پاسخ_به_شبهه
#سواد_رسانهای
@basirat283
🔴 چگونگی تشخیص خبر درست از نادرست
#سواد_رسانهای
✅ اگر میخواهید توانایی خود را در تشخیص خبر درست از شایعه و خبرهای ساختگی تقویت کنید باید این ۵ پرسش را در هنگام خواندن خبر از خود بپرسید:
1⃣- خبر را #چه_کسی نوشته است؟
در خبر درست همیشه نامی واقعی از یک خبرنگار یا روزنامهنگار واقعی، که قابل پیگیری باشد بهعنوان مرجع و منبع خبر گفته میشود ولی در خبرهای ساختگی، شایعه یا تبلیغاتی، چنین چیزی وجود ندارد.
وقتی نام نویسنده یا گوینده را در خبر میبینید حتماً سرگذشت او را نیز دنبال کنید. اینگونه درمییابید که آیا این «گزارش خبری» است و یک خبرنگار بهقصد اطلاعرسانی آن را نوشته است یا یک «مقالهٔ فنی» است که یک کارشناس مطلع از موضوع خبر، آن را نوشته است و یا اینکه چیز دیگری از قبیل تبلیغات، شایعه و یا خبر ساختگی است!
2⃣- خبر #چه_چیزی میخواهد بگوید؟
خبر واقعی وقتی درباره موضوعی جنجالی باشد معمولاً آن را به نقل از منابع واقعیِ معتبر که قابلپیگیری باشند، میگوید.
درحالیکه خبر ساختگی منبع دروغین، نشانی اینترنتیِ ساختگی، عنوان کلیِ غیرقابل پیگیری، و یا با استناد به مطالب مشابه غلطانداز دیگر میگوید که با اندکی کندوکاو و ژرفنگری، نادرستی آن قابلتشخیص است.
3⃣- خبر #چه_زمانی منتشر شده است؟
حتماً به تاریخ انتشار خبر دقت کنید اگر به کلمههای «خبر فوری» در خبر برمیخورید بیشتر دقت کنید زیرا احتمال ساختگی بودن یا تبلیغاتی بودن آن بیشتر است.
4⃣- خبر #در_کجا منتشر شده است؟
خبر درست و مهم، حتماً در خبرگزاریها و وبگاههای مشهورِ دارای اعتبار نیز منتشر میشود.
اگر خبر را برای نخستین بار در شبکههای اجتماعی میبینید باید پیش از بازنشر و فرستادن آن برای دیگران، تلاش کنید تا درستی آن را بیازمایید.
5⃣- از خواندن خبر #چه_احساسی به شما دست میدهد؟
خبر ساختگی مثل همهی تبلیغات دیگر برای برانگیختن احساس شما طراحی شده است. پس اگر با خواندن خبری بسیار ناراحت شدید، دِرَنگ کنید و نفس عمیقی بکشید. ادعایی که در خبر وجود دارد را دستکم در سه خبرگزاری و یا رسانهی معتبر تحقیق کنید و سپس تصمیم بگیرید که خبر را ساختگی یا واقعی به حساب آورید.
نباید همه چیز را زود باور کرد. هیچ چیزی بهتر از تفکر انتقادی در روبرو شدن با خبر نیست.
اگر ۵ پرسش بالا را در خواندن خبرها رعایت کنید بهتدریج سواد رسانهای خود را افزایش میدهید.
🔔 عادتِ فـوروارد كردن مطالبي كه به دستمان میرسد را به حداقلِ ممكن برسانيم و اگر حوصلهی ارزيابي مطلبي را نداریم، «چرخهی اخبارِ نامعتبر» را با فوروارد نکردن آن خبر قطع کنیم.
🔔 اگر توان ارزيابي نداريم از فوروارد كردن مطالب پرهيز كنيم، علیالخصوص «وُيس»های ادعائي افرادِ گوناگون را كه تشخيص صحتوسقم آن نزديك به صفر است.
@basirat283
⭕️خب دیگه چه خبرا خانم فرشادجو؟
یه کم رو #سواد_رسانهای کار کنی بد نیست سلبریدی دوزاری....
✍ میمون هرچی #زشت_تر اداش بیشتر...
@basirat283
▪️تو روزگاری که با یه چهار لیتری میشه یه هواپیما ساخت مراقب باش رسانه چی به خوردت میده رفیق...
#سواد_رسانهای
💬 Amir Yaser
@basirat283
🚨 در زمانه فعلی به چشم های خود نیز اعتماد نکنید!
🔻 دنیای ما چند وجهی است، برخی وجوه آن حقیقت، برخی دیگر بخشی از حقیقت یا برداشتی از حقیقت هستند ولی برخی زوایا، دروغ محض اند پس برای دیدن حقیقت کافیست زاویه دید مناسبی داشته باشیم و رسانه هم می تواند این دید درست را به ما بدهد و هم می تواند دید غلط را درست جا بزند
#سواد_رسانهای
✍ سلبریتی ها، غربگدایان و خود تحقیریان ایرانی بخدا اینجا همون غربی است که شما آرزو دارید
@geraniran
📸بازهم علی کریمی و بازهم دروغ!
🔹علی کریمی فوتبالیست فراری در استوری خود تصویر کلاس درسی در زیرپل را منتشر کرده و مدعی شده است که این تصاویر متعلق به ایران است، اما در واقعیت این تصویر متعلق به کلاس درسی در دهلی نو پایتخت هندوستان است نه ایران!
#جنگ_ترکیبی
#سواد_رسانهای
@basirat283