📚دورهٔ آموزش درست‌نویسی قسمت 7️⃣ 🔰 سنجه‌های درست‌نویسی: زبان نوشتاری روز بسم الله الرحمن الرحیم ✅زبان نوشتاری، باید شکلِ نوشته و ویراستهٔ زبان گفتاری باشد و تفاوت چندانی با آن نداشته باشد، که اگر چنین بود، دیگر نباید زبان نوشتاری را یک سنجهٔ مستقل برای درست‌نویسی می‌دانستیم. اما درواقع، این زبان مرزهای پررنگی با زبان گفتاری پیدا کرده و واژه‌های فراوانی در کارگاه این زبان، ساخته و سپس در میان مردم رایج شده است. پس می‌توان آن را یک معیار مستقل به شمار آورد. ✅واژه‌های زبان نوشتاری دو گروه هستند: واژه‌های مشترک میان زبان نوشتاری و گفتاری (بیشتر واژه‌های نوشتاری) و واژه‌های ویژهٔ زبان نوشتاری که مردم آن‌ها را در خانه و بازار به کار نمی‌برند. ✅واژه‌های ویژهٔ زبان نوشتاری دو گونه هستند. گروه نخست، واژه‌هایی هستند که پشتوانهٔ تاریخی یا دستوری دارند؛ مانند «نمود» به معنای «کرد»، «می‌باشد»، «به رشتهٔ تحریر درآوردن»، «گفتمان»، «بینشمند»، «فرهیخته» و «می‌توان گفت». (۱) کاربرد این واژه‌ها در نوشتار، اگرچه خطا نیست، خطاگونه است. ✅اما گونهٔ دوم واژه‌های ویژهٔ زبان نوشتاری، واژه‌هایی هستند که نه ریشهٔ کهن دارند و نه در چارچوب دستور زبان می‌گنجند؛ مانند «توسط»، «در حال حاضر»، «نوین»، «نگاهی داریم به...»، «برای شروع»، «بها دادن» و «قابل‌ملاحظه». دلیلی موجهی برای کاربرد این واژه‌ها در یک نوشتهٔ درست وجود ندارد؛ مگر آنکه کار به جایی برسد که بیشتر مردم در گفتارهای روزانهٔ خود آن‌ها را به کار برند. در این صورت، پای سنجهٔ سوم درست‌نویسی، یعنی «زبان گفتاری» به میان خواهد آمد. پانوشت: ۱. بسیاری از برساخته ها و پیشنهادهای فرهنگستان زبان و ادب فارسی و نیز واژه‌های ساخته‌شده بر پایهٔ قواعد زبان به دست نویسندگان زبردست جزو این‌گونه از واژه‌های نوشتاری هستند. (برگرفته از: 📕رضا بابایی، بهتر بنویسیم، ص۵۵-۵۴) #آموزش_درست‌نویسی #سنجه‌های_درست‌نویسی ✍️مرتضی رجائی 💠#بهتر_بنویسیم را به دوستانتان، معرفی کنید. 🆔 @behtarbenevisim

📚دورهٔ آموزش درست‌نویسی قسمت 8️⃣ 🔰رابطهٔ میان سنجه‌های درست‌نویسی بسم الله الرحمن الرحیم ✅این، آخرین نوشتهٔ پیش‌نیاز برای دورهٔ آموزش درست‌نویسی است. در چهار نوشتهٔ پیشین، با چهار معیار درست‌نویسی آشنا شدیم و دانستیم که برای تشخیص درستی یا نادرستی یک واژه یا کاربرد، باید به این منابع مراجعه کنیم. ولی درزمینهٔ چگونگی مراجعه به این منابع پرسش‌هایی به ذهن می‌رسد؛ مانند اینکه آیا برای درست دانستن یک واژه یا کاربرد، باید آن را در هر چهار منبع بیابیم یا تأیید یکی از منابع کافی است؟ یا اینکه اگر یکی از این منابع، یک واژه یا کاربرد را تأیید کرد و دیگری آن را رد کرد، تکلیف چیست؟ در ادامه، چند نکته دربارهٔ چگونگی به کار بستن این سنجه‌های چهارگانه آورده شده است. ✅یکم. سنجه‌های چهارگانهٔ درست‌نویسی، استقلال دارند و برای کاربرد یک واژه یا عبارت، تأیید یکی از آن‌ها بس است. ولی اگر واژه‌ای فقط در نوشته‌های کهن آمده باشد و در زبان گفتاری و نوشتاری روز به چشم نخورد، منسوخ است و کاربست آن، غلط بلاغی است، نه زبانی. ✅دوم. درست است که تأیید یکی از سنجه‌های چهارگانه برای درستی یک واژه یا کاربرد بس است، ولی در جایی که سه سنجهٔ دیگر آن را رد نکنند و یا دست‌کم دربارهٔ آن سکوت کنند. بنابراین، واژه‌ها و عبارت‌هایی مانند «آتش گشودن»، «رهبریت»، «لازم به ذکر است» و «فوق‌الذکر» اگرچه در نوشتارها بسامد فراوانی یافته‌اند، نادرست هستند؛ چون نوشته‌های کهن و دستور زبان فارسی آن‌ها را رد می‌کند. ✅سوم. زبانی که در صداوسیما به کار می‌رود، بیشتر نوشتاری است؛ هرچند به‌ظاهر شفاهی باشد و از روی کاغذ نخوانند. مجری‌ها و حتی مردم عادی، جلو دوربین تلویزیون یا پشت میکروفون رادیو، دچار زبانی می‌شوند که نه نوشتاری است و نه گفتاری. همچنین است واژگان سخنرانان در محافل رسمی. با این توضیح، نمی‌توان همهٔ واژه‌ها و کاربردهای به‌کاررفته در صداوسیما و در سخنرانی‌های رسمی را جزو «زبان گفتاری» مردم جامعه دانست و آن‌ها را درست پنداشت. (برگرفته از: 📕رضا بابایی، بهتر بنویسیم، ص۵۷-۵۵) #آموزش_درست‌نویسی #سنجه‌های_درست‌نویسی ✍️مرتضی رجائی 💠#بهتر_بنویسیم را به دوستانتان، معرفی کنید. 🆔 @behtarbenevisim

📚 کارگاه مجازی آموزش درست نویسی قسمت 9️⃣ 🔰 غلط‌های املایی (بخش1️⃣: 🎧انواع خطاهای نوشتاری) #آموزش_درست‌نویسی #غلط‌های_املایی ✍️مرتضی رجائی 💠#بهتر_بنویسیم را به دوستانتان، معرفی کنید. 🆔 @behtarbenevisim

📚کارگاه مجازی آموزش درست‌نویسی قسمت 🔟 🔰 غلط‌های املایی بخش2️⃣: اهمیت پاک‌سازی نوشته از غلط‌های املایی بسم الله الرحمن الرحیم ✅از گرفتاری‌های رایج اهل قلم، تسلط نداشتن بر فنّ املا است. درست است که غلط‌های املایی به‌اندازهٔ غلط‌های انشایی، به زبان ضربه نمی‌زند؛ ولی برای نویسنده و نوشتهٔ او، پیامدهای ناگواری دارد. همان اندازه که «درست‌نویسی املایی» به یک نوشته آبرو می‌دهد، «غلط‌نویسی املایی» نشان‌دهندهٔ کم‌مایگی، بی‌دقتی یا سهل‌انگاری نویسنده است. ✅خودتان را جای خوانندهٔ نوشته‌ای بگذارید که نویسنده‌اش، «برخاستن» را «برخواستن»، «نمازگزار» را «نمازگذار»، «ناهار» را «نهار» یا «اهتزاز» را «احتزاز» نوشته است. چه حالی به شما دست می‌دهد؟ درست است که با اندکی زحمت و دقت بیشتر می‌توانید منظور او را متوجه شوید، ولی احتمالاً به نویسنده بدگمان می‌شوید؛ مخصوصاً اگر این خطاهای املایی بیش از یکی دو مورد باشد. خوانندهٔ چنین نوشته‌ای با یک پرسش درونی مواجه می‌شود که «چگونه به آرای علمی کسی اعتماد کنم که نوشته‌اش غلط املایی دارد؟!» ✅گذشته از این، برخی از غلط‌های املایی هستند که فهم خواننده را از متن، دچار اشکال می‌کنند. مثلاً نویسنده‌ای که به جای «سُوت» از کلمه «صَوت»، به جای «استعفا» از کلمهٔ «استیفا» و به جای «خُرد» (به معنای «ریز») از کلمهٔ «خورد» در نوشتهٔ خود استفاده کرده است، نباید انتظار داشته باشد که خواننده منظور او را به درستی دریابد. علت آن است که همهٔ این واژه‌ها درست هستند و معنای خاص خود را دارند؛ فقط مشکل این است که نویسنده آن‌ها را به جای هم به کار برده و ذهن خواننده را منحرف کرده است. #آموزش_درست‌نویسی #غلط‌های_املایی ✍️مرتضی رجائی 💠#بهتر_بنویسیم را به دوستانتان، معرفی کنید. 🆔 @behtarbenevisim

📚 کارگاه مجازی آموزش درست نویسی قسمت 1️⃣1️⃣ غلط‌های املایی (بخش3️⃣: 🎧راه‌های مختلف فراگیری املای درست واژه‌ها) #آموزش_درست‌نویسی #غلط‌های_املایی ✍️مرتضی رجائی 💠#بهتر_بنویسیم را به دوستانتان، معرفی کنید. 🆔 @behtarbenevisim

📚پیوست کارگاه مجازی دوره درست‌نویسی غلط‌های رایج در نوشته‌های فضای مجازی 1️⃣نکته۱: یاد بگیرید کجا باید "بگذارید" و کجا باید "بگزارید"! ✍️می‌دانستید نوشته یک نفر هم می‌تواند بیان‌گر شخصیت او باشد؟! بله، می‌تواند. گذشته از معنا و محتوای نوشته‌تان، ظاهر و الفاظ آن هم مهم است. ✍️بسیاری بدون توجه به این واقعیت و برای عقب نماندن از ماراتُن تولید محتوا در فضای مجازی، به راحتی غلط می‌نویسند. غافل از آنکه خواننده آگاه دارد در دلش به او می‌خندد که "چطور به درست بودن حرف تو اعتماد کنم، وقتی درستِ یک کلمه ساده را بلد نیستی؟!" ✍️یکی از غلط‌های رایج در نوشته‌های ما، مخصوصاً در فضای مجازی، به‌کار بردن اشتباه "گذاشتن" و "گزاردن" به جای یکدیگر است. ✍️در جایی که "یک چیز به‌صورت عینی و مشهود در جایی قرار داده می‌شود"، مثل قرار دادن یک لیوان روی میز یا قرار دادن یک کتاب در قفسه، باید از "گذاشتن" استفاده کرد. همان‌طور که وقتی "چیزی را قرارداد می‌کنید، یا وضع می‌کنید، یا تأسیس می‌کنید"، باید از این فعل استفاده کنید؛ مثل "قانون‌گذار، بدعت‌گذار، بنیان‌گذار". ✍️ولی هنگامی‌که دارید "چیزی را به جا می‌آورید یا ادا می‌کنید"، باید از "گزاردن" استفاده کنید؛ مثل "نمازگزار" و "وام‌گزار". ❓تمرین: در هر یک از دوگانه‌های زیر، کدام واژه درست است؟ ۱. حج‌گزار/حج‌گذار ۲. پایه‌گزار/پایه‌گذار ۳. کارگذار/کارگزار ۴. سپاسگذار/سپاسگزار ۵. خدمت‌گذار/خدمت‌گزار 🔍پرسش تحقیقی: آیا با توجه به نکته توضیح داده شده، می‌توانید درباره "خبرگذاری/خبرگزاری" و "خوابگذار/خوابگزار" اظهار نظر کنید؟ کدام‌یک درست است؟ #نویسندگی #درست_نویسی #ویرایش 💠 بیایید با #بهتر_بنویسیم، بهتر بنویسیم. 🆔 @behtarbenevisim

📚پیوست کارگاه مجازی دوره درست‌نویسی غلط‌های رایج در نوشته‌های فضای مجازی 2️⃣نکته۲: شما هم "گاهاً" سختتان است "تلفناً" با کسی حرف بزنید یا "ناچاراً" به همه تماس‌ها جواب می‌دهید؟ ✍هرچند این غلط بیشتر در گفتار و در محاوره‌های ما پیش می‌آید، ولی در نوشته‌های مبتنی بر محاوره و مخصوصاً در فضای مجازی هم فراوان به چشم می‌خورد. ✍علت غلط بودن کلمه‌های "گاهاً"، "تلفناً" و "ناچاراً"، آمدن "تنوین قیدساز" در پایان آن است. واژه‌های "گاه"، "تلفن" و "ناچار" عربی نیستند و تنوین قیدساز فقط در پایان واژه‌های عربی می‌آید. شکل درست کاربرد این واژه‌ها عبارت‌اند از: گاهی، تلفنی، ناچار یا به ناچار. ❓تمرین: چند واژه غیر عربی دیگر سراغ دارید که در محاوره‌های ما به‌صورت غلط با تنوین قیدساز به کار می‌روند؟ #نویسندگی #درست_نویسی #ویرایش 💠 بیایید با #بهتر_بنویسیم، بهتر بنویسیم. 🆔 @behtarbenevisim

📚 کارگاه مجازی آموزش درست نویسی قسمت 2️⃣1️⃣ 🔰 غلط‌های املایی (بخش4️⃣: 🎧سه فهرست کاربردی برای جلوگیری از غلط‌های املایی) #آموزش_درست‌نویسی #غلط‌های_املایی ✍️مرتضی رجائی 💠#بهتر_بنویسیم را به دوستانتان، معرفی کنید. 🆔 @behtarbenevisim

📚دوره آموزش درست‌نویسی 📎پیوست قسمت دوازدهم: فهرست ۱۵۰ واژه داره چند شکل املایی 💠 این فهرست در قالب word ارائه شده و قابلیت ویرایش و افزودن غلط‌های املایی بیشتر را دارد. #دوره_درست_نویسی #غلطهای_املایی ✍️مرتضی رجائی 💠#بهتر_بنویسیم را به دوستانتان، معرفی کنید. 🆔 @behtarbenevisim

📚دوره آموزش درست‌نویسی 📎پیوست جلسه دوازدهم: فهرست ۱۵۰ غلط املایی رایج 💠 این فهرست در قالب word ارائه شده و قابلیت ویرایش و افزودن غلط‌های املایی بیشتر را دارد. #درست_نویسی #غلطهای_املایی بیایید #بهتر_بنویسیم: 🆔 @behtarbenevisim